| Subject | Object |
|---|
| ?:102 | "Het jaar 102 is het 2e jaar in de 2e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:11 Afdeling Rijdende Artillerie | "De 11e Afdeling Rijdende Artillerie (11 Afdra), beter bekend als de Gele Rijders, is een afdeling van de 13e Gemechaniseerde Brigade van de Koninklijke Landmacht en is gelegerd in 't Harde. Met onder meer moderne pantserhouwitsers zorgt ze voor vuursteun bij de brigade en andere eenheden."@nl |
| ?:11e eeuw | "De 11e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 11e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1001 tot en met 1100. De 11e eeuw behoort tot het 2e millennium."@nl |
| ?:12 | "Het jaar 12 is het twaalfde jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:14e Leger (Verenigd Koninkrijk) | "Het Britse Veertiende Leger (Engels: Fourteenth Army) was een leger van de British Army tijdens de Tweede Wereldoorlog en bestond uit diverse eenheden van het Britse Gemenebest. Het leger bestond grotendeels uit eenheden uit Brits-Indië."@nl |
| ?:15e eeuw | "De 15e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 15e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1401 tot en met 1500. De 15e eeuw behoort tot het 2e millennium."@nl |
| ?:16 | "Het jaar 16 is het zestiende jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:16e eeuw | "De 16e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 16e periode van 100 jaar, bestaande uit de jaren 1501 tot en met 1600. De 16e eeuw behoort tot het 2e millennium."@nl |
| ?:16 (getal) | "Zestien is 16, 15 + 1."@nl |
| ?:17 | "Het jaar 17 is het zeventiende jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:1721 | "Het jaar 1721 is het 21e jaar in de 18e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:17e eeuw | "De 17e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 17e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1601 tot en met 1700. De 17e eeuw behoort tot het 2e millennium."@nl |
| ?:18 | "Het jaar 18 is het achttiende jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:18e eeuw | "De 18e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 18e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1701 tot en met 1800. De 18e eeuw behoort tot het 2e millennium. Op politiek terrein hebben zich enorme verschuivingen voorgedaan, vooral in het laatste decennium. Na de Franse Revolutie van 1789 heeft Frankrijk zich ontwikkeld tot de meest agressieve mogendheid: onder leiding van Napoleon Bonaparte voert het oorlog tegen Rusland, Oostenrijk, Groot-Brittannië, Portugal, Napels en het Osmaanse Rijk. Deze sterke expansiedrift doet zich voor aan het einde van een eeuw die juist een verlies van Franse macht op het continent en in de koloniën te zien heeft gegeven. Groot-Brittannië heeft zich ontwikkeld tot de sterkste mogendheid in Europa, hoewel deze positie nu door Frankrijk wordt aangevochten. Vooral de omvang van het Britse koloniale rijk is toegenomen (Voor-Indië, Canada), ondanks het verlies van de nu onafhankelijke Verenigde Staten. Oostenrijk is evenals Groot-Brittannië een van de meest vooraanstaande en verbeten tegenstanders van het revolutionaire Frankrijk; het land heeft de afgelopen eeuw een voorname rol gespeeld in de strijd om de Europese hegemonie. Het andere belangrijke Duitse land, Pruisen, houdt zich afzijdig van de Europese troebelen. Het land heeft zich vooral door zijn sterke interne structuur de afgelopen honderd jaar kunnen opwerken tot een van de machtigste mogendheden. De kolos in het oosten, Rusland, heeft zijn grenzen verder naar het westen verlegd en speelt nu eigenlijk voor het eerst in zijn geschiedenis daadwerkelijk een rol van betekenis in de Europese politiek. Deze vijf landen - Frankrijk, Groot-Brittannië, Oostenrijk, Pruisen en Rusland – bepalen grotendeels het politieke gezicht van Europa in de achttiende eeuw. Er zijn grote verliezers in deze eeuw. Spanje, in de 17e eeuw nog in het bezit van een machtig leger en van uitgestrekte gebieden op het continent, is nu een verkommerd land in een uithoek van Europa. Polen, aan het begin van de eeuw nog een staat van reusachtige omvang, is aan het einde ervan (na 1795) verdwenen en opgesplitst tussen Rusland, Pruisen en Oostenrijk. De hegemonie van Zweden in het noorden is sedert de rampzalige oorlogen van Karel XII volledig teniet gedaan. De trotse onafhankelijkheid van de Republiek der Zeven Provinciën is verloren gegaan: zij is nu onder de naam Bataafse Republiek een vazalstaat van Frankrijk. De Zuidelijke Nederlanden staan, na bijna een eeuw Oostenrijkse overheersing, onder Frans bewind. In Zuidoost-Europa heeft het Osmaanse Rijk verdere verliezen moeten accepteren; het speelt nauwelijks meer een rol in de continentale politiekIn deze eeuw is zich een mondiale economie gaan ontwikkelen met Europa als middelpunt; dit continent, met name het noordwesten, is dan ook onvergelijkbaar rijker dan welk ander werelddeel ook. De dankzij talrijke uitvindingen ontwikkelde techniek, die haar uitwerking op de landbouw en de industrie niet mist, stelt vele Europeanen in staat een grotere greep te krijgen op vroeger niet te beïnvloeden omstandigheden. Aan het einde van de achttiende eeuw telt Europa meer dan 180 miljoen inwoners, 70 miljoen meer dan aan het begin. De meeste mensen wonen en werken nog op het land, alleen Londen (900.000 inwoners) en Parijs (600.000 inwoners) kan men grote steden noemen; slechts 50 steden hebben meer dan 50.000 inwoners."@nl |
| ?:18 (getal) | "Achttien is één meer dan zeventien, in het decimale stelsel geschreven als 18, één maal tien plus acht. Achttien gaat vooraf aan 19."@nl |
| ?:19 | "Het jaar 19 is het negentiende jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:1950-1959 | "De jaren 1950-1959 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 20e eeuw."@nl |
| ?:19e eeuw | "De 19e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 19e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1801 tot en met 1900. De 19e eeuw behoort tot het 2e millennium.De negentiende eeuw is een tijd van overgang en kenmerkt zich door weergaloze vorderingen der wetenschappen. In de overtuiging dat zaken ‘berekenbaar’ zijn (rationalisering) streven geleerden naar nauwgezette vaststelling van feiten en naar exact feitenonderzoek (positivisme). De eeuw der techniek roept een materialistische levensbeschouwing op, gelooft in vooruitgang en beoordeelt de dingen op nuttigheid (utilitarisme). Het Europese platteland ondergaat metamorfoses op het vlak van de landbouwtechnologie én op het vlak van het grondbezit. Burgerlijke levensvormen ontwikkelen zich en de bestuurscentralisatie (bureaucratisering) helpt bij de vorming van imperialistische mogendheden en voor de Europeanisering van de wereld. Politieke revoluties maken komaf met het absolutisme en leggen de grondslag voor democratische klassenstaten en de volkssoevereiniteit. Deze staatsidee (voor het eerst verwezenlijkt in Noord-Amerika en verspreid sinds de Franse Revolutie in Europa) bestrijdt de oude machten en het régime van Napoleon en stelt het politieke nationaliteitsgevoel in de plaats. Historici hanteren in hun periodisering vaak de term "lange negentiende eeuw" als kenmerkend tijdvak tussen de Franse Revolutie (1789) en het begin van de Eerste Wereldoorlog (1914). Dit in tegenstelling tot de "korte twintigste eeuw" (1914-1989)."@nl |
| ?:1e Leger (Canada) | "Het Canadese Eerste Leger was de belangrijkste Canadese operationele eenheid in Europa gedurende de Tweede Wereldoorlog.Het Leger werd gevormd begin 1942 als vervanger van een voorheen ongenummerd Canadees Legerkorps. Dit werd noodzakelijk omdat het toenemende aantal Canadese eenheden in het Groot-Brittannië vroeg om een reorganisatie tot twee korpsen. Tegen het einde van 1943 bestonden de Canadese eenheden in Groot-Brittannië uit drie infanteriedivisies, twee pantserdivisies en twee onafhankelijke gepantserde brigades. De eerste commandant van het 'Canadese 1e Leger' was generaal A.G.L. "Andy" McNaughton, die in 1944 vervangen werd door generaal H. D. G. "Harry" Crerar. Beiden hebben dienst gedaan in de Eerste Wereldoorlog als artillerie-officier bij het Canadese Korps."@nl |
| ?:1e Leger (Verenigd Koninkrijk) | "Het Britse Eerste Leger (First Army) was een veldleger van de British Army tijdens de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. Hoewel het onder Brits bevel stond, had het Eerste Leger in de Eerste Wereldoorlog ook Indiase en Portugese eenheden en tijdens de Tweede Wereldoorlog ook Amerikaanse en Franse eenheden."@nl |
| ?:22 | "Het jaar 22 is het 22e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:24 | "Het jaar 24 is het 24e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:26 | "Het jaar 26 is het 26e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:27 | "Het jaar 27 is het 27e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:28 | "Het jaar 28 is het 28e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:2e Leger (Verenigd Koninkrijk) | "Het Britse Tweede Leger (Engels: Second Army) bestond zowel tijdens de Eerste Wereldoorlog als de Tweede Wereldoorlog."@nl |
| ?:2 (getal) | "Het getal twee, weergegeven door het enkele cijfer 2, is het getal dat direct na een komt en direct voor drie."@nl |
| ?:31 | "Het jaar 31 is het 31e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:34 | "Het jaar 34 is het 34e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:36 | "Het jaar 36 is het 36e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:37 | "Het jaar 37 is het 37e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:38 | "Het jaar 38 is het 38e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:39 | "Het jaar 39 is het 39e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:3 (getal) | "3 is het cijfer waarmee het natuurlijke getal drie wordt aangeduid. Als getal is 3 gelijk aan 2 + 1. Het is het natuurlijke getal dat het getal twee opvolgt en aan het getal vier voorafgaat."@nl |
| ?:41 | "Het jaar 41 is het 41e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:42 | "Het jaar 42 is het 42e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:45 | "Het jaar 45 is het 45e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:4 (getal) | "Het getal vier, wordt weergegeven door het cijfer 4. Vier is het natuurlijke getal dat drie opvolgt en vijf voorafgaat."@nl |
| ?:5 (getal) | "| 5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 > Natuurlijke getallen — Gehele getallen Informatie Cardinaal 5vijf Ordinaal 5evijfde Priemfactoren priemgetal Delers 1, 5 Binair 101 Octaal 5 Duodecimaal 5 Hexadecimaal 5 Romeins cijfer V Arabisch-Indische cijfer ٥ Armeens cijfer Ե Chinees cijfer 五伍 (formeel schrift) Grieks cijfer ε' Hebreeuws cijfer ה Indiaas (Hindi/Devanagari) cijfer ५ Japans cijfer 五伍 (formeel schrift) Tamil cijfer ௫ Thais cijfer ๕ Portaal Portaalicoon Wiskunde |-||}Beluister80px Vijf is natuurlijke getal dat vier opvolgt en zes voorafgaat."@nl |
| ?:6e eeuw | "De 6e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 6e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 501 tot en met 600. De 6e eeuw behoort tot het 1e millennium."@nl |
| ?:7e Leger (Duitsland) | "Het 7e Leger (Duits: 7. Armee) was een onderdeel van het Duitse leger in de Tweede Wereldoorlog. Het werd opgericht op 25 augustus 1939."@nl |
| ?:7 (getal) | "7 (zeven) is het natuurlijk getal volgend op 6 en voorafgaand aan 8."@nl |
| ?:88 | "Het jaar 88 is het 88e jaar in de 1e eeuw volgens de christelijke jaartelling."@nl |
| ?:8e Leger (Verenigd Koninkrijk) | "Het Britse Achtse leger (Engels: Eighth Army) is een van de bekendste legerformaties van de British Army tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het vocht mee tijdens de campagne in Noord-Afrika en de Italiaanse campagne."@nl |
| ?:9e eeuw | "De 9e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 9e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 801 tot en met 900. De 9e eeuw behoort tot het 1e millennium."@nl |
| ?:9 (getal) | "Negen is 9, 8 + 1. Negen is het natuurlijke getal dat acht opvolgt en tien voorafgaat. Verder valt het getal 9 te definiëren als het getal 3 tot de macht twee."@nl |
| ?:Aad Nuis | "Adrianus (Aad) Nuis (Sliedrecht, 18 juli 1933 - Scheveningen, 8 november 2007) was een Nederlandse politicoloog, letterkundige, literatuurcriticus, bestuurder, journalist, columnist, essayist, publicist, dichter en politicus van Democraten 66 (D66).De sterk in cultuur en literatuur geïnteresseerde Nuis viel op door zijn lange postuur en had een beschouwende en milde inslag. In de jaren negentig was hij staatssecretaris van cultuur, kunst en media op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen."@nl |
| ?:Aagtekerke | "Aagtekerke (Zeeuws: Aegte of t Aflat) is een dorp in de Zeeuwse gemeente Veere. Het aantal inwoners bedroeg op 1 januari 2010 1479. Het dorp ligt nabij Domburg en Oostkapelle maar ligt zelf niet aan de zee. Aagtekerke was tot 1 juli 1966 een zelfstandige gemeente, waarna het tot 1997 deel uitmaakte van de gemeente Mariekerke. Aagtekerke is genoemd naar de heilige Agatha (patrones van het dorp). Tegenwoordig is het dorp niet rooms meer. De protestante kerk speelt nog wel een rol van betekenis, bij de gemeenteraadsverkiezingen van 7 maart 2006 kreeg de SGP in dit dorp 61,8% van de stemmen. Een groot deel van de bevolking is lid van de plaatselijke Gereformeerde Gemeente. Het kerkgebouw van deze kerkelijke gemeente telt 1.045 zitplaatsen op een bevolking van nog geen 1.500 mensen."@nl |
| ?:Aak (schip) | "Een aak is een groot en meestal stevenloos vaartuig voor gebruik op de binnenwateren en grote rivieren.In Friesland wordt er een klein roei- of zeilvaartuig, bestemd voor de visserij mee bedoeld.Een aakschuit is een kleine aak."@nl |
| ?:Aalmoezenier | "Een aalmoezenier is in oorsprong (en meestal nog) een kerkelijke functie, gericht op de geestelijke en materiële zorg voor gasten, zieken en behoeftigen. De term is afkomstig van het Grieks-Latijnse "eleemosynarius"."@nl |
| ?:Aalsmeer | "Aalsmeer (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 30.446 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 34,40 km² (waarvan 11,71 km² water). De gemeente Aalsmeer omvat het dorp Aalsmeer dat aan de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder ligt, en de gehuchten/dorpen Calslagen, Kudelstaart, Oosteinde en Vrouwentroost. De gemeente maakt deel uit van de plusregio Stadsregio Amsterdam. Een inwoner van Aalsmeer wordt een Aalsmeerder genoemd."@nl |
| ?:Aalst | "Aalst (Frans: Alost) is een stad in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De stad telt iets meer dan 80.000 inwoners (2010), die Aalstenaars worden genoemd. Sint-Maarten is de patroonheilige van de stad. Aalst is gelegen aan de rivier de Dender, waarin in de deelgemeente Hofstade de Molenbeek-Ter Erpenbeek uitmondt."@nl |
| ?:Aalten (dorp) | "Aalten (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een esdorp en de grootste plaats van de gelijknamige gemeente in het oosten van de Nederlandse provincie Gelderland, die ligt tegen de Duitse grens. Op 1 januari 2011 telde het dorp Aalten in totaal 12.935 inwoners."@nl |
| ?:Aam (metrologie) | "Aam of ame is een oude vloeistofmaat in België, Nederland en Zuid-Afrika die na de invoering van het metrisch stelsel in de vergetelheid raakte.Hij werd speciaal gebruikt voor het meten van wijn.Een aam werd onderverdeeld in vier ankers en kwam overeen met ongeveer 135 tot 160 liter. Door de feodale indeling waren er regionale verschillen."@nl |
| ?:Aan | "De Aan is een rivier die stroomt door het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland.De Aan stroomt vanuit het Innesmeer in de zee aan de zuidkust van het Zuidereiland."@nl |
| ?:Aan de wind | "Aan de wind is een term uit de zeilvaart, waarmee een koers wordt aangeduid waarbij de wind voorlijker dan dwars inkomt. De lengte-as van de zeilboot maakt dan met de windrichting een hoek tussen 45 en 90 graden. De boot zeilt aan de wind.Als het te bereiken doel in de wind ligt, dat wil zeggen in de dode hoek, is het niet mogelijk het doel direct te bezeilen. Door zo ver mogelijk naar de wind toe te sturen (oploeven), wordt de koers naar het doel het best benaderd. Deze hoog aan de windse koers kan goed gevaren worden met langsgetuigde schepen. Zij kunnen een hoek bereiken van circa 45 graden met de windrichting (hoek tussen lengte-as van het schip en de windrichting). Dwarsgetuigde schepen komen een stuk minder ver of hoog, afhankelijk van het type schip komen zij tot een hoogte van 60 á 70 graden. Door afwisselend een dergelijke koers over stuur- en bakboord te varen, kan toch een doel dat in de wind ligt, bereikt worden. De koersen vormen een zig-zagpatroon, waarbij de volgende koers min of meer haaks staat op de vorige. Dit noemt men in de zeilsport opkruisen of laveren.Hoog aan de wind varen is een onrustige koers om te varen; er staat veel kracht op het strakstaande zeil en vaak komt er veel buiswater de boot binnen. Val je vervolgens af (van de wind wegsturen en de zeilen wat vieren) tot iets hoger dan halve wind, dan vaar je bij de wind.Andere koersen ten opzichte van de wind zijn in de wind, halve wind, ruime wind, voor de wind.De hoek die een schip kan varen ten opzichte van de windrichting is afhankelijk van de schijnbare wind (apparent windangle). Dit is de werkelijke wind plus de tegenwind door de snelheid van het schip. Moderne zeiljachten kunnen wel in een hoek van 30° ten opzichte van de schijnbare wind varen. Door de snelheid van dit soort schepen is de hoek ten opzichte van de werkelijke wind vaak niet meer dan 50°."@nl |
| ?:Aannemer | "Een aannemer is een onderneming die de verantwoordelijkheid op zich neemt om bouwactiviteiten te realiseren en te coördineren; de aannemer verzorgt, voor een in het contract bepaalde prijs en binnen een overeengekomen termijn, de levering van een volledig voltooid bouwwerk.De opdrachtgever of bouwheer kan op zijn beurt een architect of architectenbureau inschakelen, die het ontwerp en soms het toezicht op de bouwplaats voor zijn rekening neemt. Het ontwerp van de architect (of anderszins) resulteert vaak in een bestek en tekeningen waarin de beschrijving van het werk is opgenomen en hetgeen een onderlegger vormt voor en onderdeel is van de overeenkomst tussen opdrachtgever en aannemer. Het bestek en de tekeningen beschrijven zo nauwkeurig mogelijk wat de kwaliteits- en kwantiteitseisen zijn die de opdrachtgever aan het werk stelt."@nl |
| ?:Aa (Noord-Brabant) | "De Aa is een beek en stroomafwaarts een kleinere rivier in het midden-oosten en uiterste oosten van de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De gekanaliseerde beek ontspringt bij Nederweert in Limburg en komt bij de Citadel in het centrum van 's-Hertogenbosch samen met de Zuid-Willemsvaart en de Dommel. Aa en Dommel vormen daar de Dieze, die even ten noorden van 's-Hertogenbosch in de Maas uitmondt. De beek, waarvan de naam water betekent, is in de jaren '30 van de 20e eeuw gekanaliseerd. Door ruilverkaveling in de jaren zestig van de 20e eeuw is sindsdien het oude cultuurlandschap in het Aa-dal aanzienlijk veranderd."@nl |
| ?:Aanslag (misdrijf) | "Een aanslag is een misdrijf met als doel een persoon van hoge status te vermoorden. De pleger heeft vaak een politiek of ideologisch doel, waarbij het doel van de aanslag in de weg staat. Andere motieven kunnen geld en wraak zijn. Als het doel geen specifiek persoon is, is er sprake van een terreuraanslag."@nl |
| ?:Aanvaller (voetbal) | "Aanvallers zijn de voetballers die in de voorste 'linie' staan. Hun hoofdtaak is het maken van doelpunten. In het centrum van de aanval staan vaak een of twee spitsen, die centraal voorin aanvallen. Voornamelijk in een 4-4-2-formatie wordt met twee spitsen gespeeld. In een 4-3-3-formatie wordt meestal met één spits en twee vleugelspelers gespeeld. Deze aanvallers spelen veelal langs de zijlijn en geven de voorzetten naar het midden."@nl |
| ?:Aanvoerder | "Een aanvoerder is een van de teamleden bij een teamsport, bijvoorbeeld bij voetbal. Een aanvoerder wordt meestal aangewezen door de coach. Een aanvoerder is meestal de speler met de meeste leidinggevende kwaliteiten, hij geeft zijn teamgenoten aanwijzingen als de coach dat niet kan. Een aanvoerder heeft privileges, zo is het vaak alleen aan de aanvoerder toegestaan om in discussie te gaan met een scheidsrechter.Verder is hij de speler die als eerste het veld betreedt; hij beslist voor de wedstrijd of zijn team met de bal begint of hij kiest de helft waar zijn team zal starten (tijdens het tossen) en neemt hij over het algemeen de trofee in ontvangst na een gewonnen finale. Een aanvoerder is een erekwestie, vaak krijgt de aanvoerder een merk, zodat te zien is dat hij de aanvoerder is. Een voorbeeld van zo'n merk is een aanvoerdersband.De aanvoerder heeft meer aanzien binnen en buiten zijn team, wat soms juist een averechts effect heeft. Er zijn talloze voorbeelden waarbij de aanvoerder bezwijkt onder de druk en slechter gaat presteren. In het ijshockey zijn er naast een aanvoerder ook nog twee assistentaanvoerders. De aanvoerder heeft dan een C op zijn borst (van captain) en de twee assistenten een A (van alternate, niet assistant). Deze drie spelers zijn de enige spelers die ongestraft in discussie mogen gaan met een scheidsrechter. Soms kan een team kiezen om geen aanvoerder te nemen, maar drie alternates."@nl |
| ?:Aardappel | "De aardappel (Solanum tuberosum) is een plant die ondergronds een energievoorraad in de vorm van zetmeel aanlegt. Het zetmeel wordt bewaard in de vorm van knollen, die eveneens aardappelen of aardappels worden genoemd. De knollen worden gevormd aan ondergrondse stengels, stolonen genoemd. In veel Europese en westerse landen is de aardappel een basisvoedingsmiddel. Net als rijst, pasta en brood is de aardappel een belangrijke bron van koolhydraten. Kleine aardappels worden krielaardappels genoemd."@nl |
| ?:Aardenburg (stad) | "|Aardenburg Plaats in Nederland 20px Wapen van Aardenburg (Details) Aardenburg (stad)Aardenburg (stad) Situering Provincie Zeeland Gemeente Sluis Coördinaten 51°16'N 3°26'E Algemeen Inwoners (1-1-2010) 2423 Detailkaart Aardenburg in de gemeente Sluis Aardenburg in de gemeente Sluis Portaal Portaalicoon Nederland|-||-||-||-||}Aardenburg is een stad in de Nederlandse provincie Zeeland. Aardenburg ligt in het westelijke deel van Zeeuws-Vlaanderen en behoort tot de gemeente Sluis. Aardenburg vormde tot 1995 een zelfstandige gemeente, waarvan ook de kernen Eede, Sint Kruis en de buurtschap Draaibrug deel uitmaakten. In 1995 fuseerde de gemeente Aardenburg met de gemeente Sluis, waarbij de gemeente Sluis-Aardenburg werd gevormd. In 2003 ging deze al op in de nieuwe gemeente Sluis. Aardenburg is tevens de oudste stad van de provincie Zeeland. Aardenburg heeft 2423 inwoners (2010), die Aardenburgers worden genoemd."@nl |
| ?:Aarde (planeet) | "De Aarde (soms de wereld of Terra genoemd) is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van ons zonnestelsel. Hierin behoort ze tot de naar haar genoemde "aardse planeten", waarvan ze zowel qua massa als qua volume de grootste is. Op de Aarde komt leven voor: ze is de woonplaats van miljoenen soorten organismen. Of ze daarin alleen staat is onduidelijk, maar in de rest van het heelal zijn tot nog toe nergens sporen van leven, nu of in het verleden, gevonden. Radiometrische dateringen hebben uitgewezen dat de Aarde 4,57 miljard jaar geleden is ontstaan en het leven maximaal 1 miljard jaar daarna. Sinds het ontstaan van leven op Aarde heeft de biosfeer (het leven) de aardatmosfeer zuurstofrijk gemaakt, zodat aerobe organismen er kunnen overleven, en de ozonlaag kon ontstaan. Die beschermt het aardoppervlak tegen schadelijke ultravioletstraling, zodat leven op het land mogelijk is.Het aardoppervlak is voor 71% bedekt met water in de vorm van zeeën en oceanen, de rest bestaat uit continenten en eilanden. Water is noodzakelijk voor het overleven van alle bekende levensvormen.De lithosfeer, de buitenste laag van de vaste Aarde, is verdeeld in een aantal rigide platen of schollen, die op een geologische tijdschaal (over miljoenen jaren) langzaam over het aardoppervlak bewegen. Deze beweging veroorzaakt de vorming van gebergten en vulkanisme. Onder de lithosfeer bevindt zich de langzaam convecterende aardmantel. De stroming in de mantel veroorzaakt de bewegingen van de platen en vulkanisme aan het aardoppervlak. Onder de mantel bevinden zich een vloeibare buitenkern (waarin het aardmagnetisch veld wordt opgewekt) en een vaste binnenkern. Dit magnetisch veld beschermt het leven tegen de zonnewind en kosmische straling.De Aarde draait om de Zon in dezelfde tijd dat ze 366,26 maal om haar eigen as draait. Deze tijdsduur wordt een siderisch jaar genoemd. Omdat de rotatie van de Aarde om haar as en de baan van de Aarde om de Zon dezelfde richting volgen (vanaf de noordpool gezien tegen de wijzers van de klok in) is de lengte van het jaar in zonnedagen gemeten precies één dag korter, namelijk 365,26 dagen.De aardas staat in een hoek van 23,439281° met het vlak waarin de aardbaan ligt, wat de seizoenen veroorzaakt. De Aarde heeft één natuurlijke satelliet, de Maan, die vlak na de vorming van de Aarde moet zijn ontstaan. De aantrekkingskracht van de Maan veroorzaakt getijden in de oceanen, stabiliseert de hellingshoek van de aardas en doet de rotatiesnelheid van de planeet langzaam afnemen."@nl |
| ?:Aardgas | "Aardgas is een van de fossiele brandstoffen. Het ontstaat bij hetzelfde proces dat tot de vorming van aardolie leidt en vertegenwoordigt de lichtere fractie organische producten van dat proces.Aardgas wordt daarom vaak samen met aardolie gevonden, hoewel soms het gas kans ziet in andere aardlagen door te dringen dan de veel zwaardere olie en er zo een scheiding kan zijn ontstaan.In Europa wordt aardgas vooral in en rond de Noordzee aangetroffen onder andere onder het noorden van Nederland (zie ook Aardgaswinning in Nederland). Aardgas uit het Groningse Slochteren bestaat voor 81,9% uit CH4 (methaan), voor 3,3% uit hogere gasvormige koolwaterstoffen, en voor de 14% uit stikstofgas en 0,8% kooldioxide. Aardgas van andere winplaatsen bevat soms meer of minder methaan of waterstofsulfide ("zuur gas").In het verleden is aardgas vaak als een afvalproduct beschouwd van oliewinning en eenvoudigweg 'afgefakkeld'. Ook nu gebeurt dit nog wel als het erg ver van de bewoonde wereld aangetroffen wordt en het transport naar de consument te veel problemen oplevert. Dit is ecologisch gesproken erg jammer omdat van de fossiele brandstoffen aardgas de schoonste soort is. Affakkelen is echter wel beter dan het methaan simpelweg laten ontsnappen naar de atmosfeer omdat de bijdrage aan het broeikaseffect van methaan ca. 21 maal hoger is dan kooldioxide. Nog beter zou het zijn om het gas weer de bodem in te pompen. Dit is bijna altijd mogelijk maar vergt enige extra investering. In arme landen weigeren zowel regeringen als oliemaatschappijen vaak om deze investeringen te doen. Methaan levert bij verbranding dubbel zoveel water als kooldioxide terwijl steenkool voornamelijk naar kooldioxide omzet. Bovendien geeft aardgas vrijwel geen roet of as. Het is ook veel gemakkelijker dan steenkool of aardolie te ontdoen van onzuiverheden zoals zwavel met het Clausproces."@nl |
| ?:Aardolie | "Aardolie, ruwe olie of petroleum is een brandbare vloeistof bestaande uit een mengsel van koolwaterstoffen dat is ontstaan uit organische resten. Het is als meest verhandelde commodity van groot belang voor de wereldeconomie, evenals de producten die via raffinage en kraken uit de aardolie worden verkregen. Als belangrijkste energievorm is aardolie van groot strategisch belang, wat versterkt wordt door het beperkt aantal winplaatsen, waarvan een deel dan ook nog in politiek minder stabiele gebieden ligt.Aardolie bevat de categorieën alkanen (paraffinen), cycloalkanen (naftenen), aromaten en bitumen. Door de verwerking in de petrochemische industrie worden deze gescheiden in fracties of producten als de lichtere benzine en smeerolie en de zwaardere diesel en stookolie. Naast brandstoffen worden er ook grondstoffen voor allerlei kunststoffen van gemaakt. Ook de fijnchemie gebruikt aardolie als grondstof, onder andere voor medicijnen. De stoffen die bestudeerd worden in de organische chemie zijn bijna alle gebaseerd op aardolie, voor zover ze geen directe biologische oorsprong hebben. Bijna elke organische stof die gebruikt wordt in het dagelijks leven wordt gewonnen of gesynthetiseerd vanuit een verbinding uit aardolie.Oliewinning vindt vooral plaats door boringen in reservoirs. Hierin bevinden zich olie en vaak ook gas, ook wel geassocieerd gas genoemd, dat is ontstaan uit sedimenten rijk aan organisch materiaal die in het geologisch verleden zijn gevormd.Het verbruik van aardolie is vooral vanaf de jaren vijftig van de twintigste eeuw enorm toegenomen en mede verantwoordelijk voor de sterke economische groei in die periode. Gaandeweg is echter ook het besef gegroeid dat dit gepaard gaat met milieuverontreiniging en klimaatveranderingen. Daarnaast is er de zorg dat de voorraad olie eindig is en dat de piek bereikt wordt."@nl |
| ?:Aarlen | "Aarlen (Frans: Arlon; Luxemburgs: Arel) is een stad in en tevens de hoofdstad van de Belgische provincie Luxemburg. De stad telt ruim 26.500 inwoners (die Aarlenaars worden genoemd) en is daarmee de kleinste Belgische provinciehoofdstad. Met Tongeren en Doornik wordt Aarlen beschouwd als de oudste stad van België."@nl |
| ?:Aart Klein | "Aart Klein (Amsterdam, 2 augustus 1909 – Amsterdam, 31 oktober 2001) was een Nederlands fotograaf."@nl |
| ?:Aartsbisdom | "Een aartsbisdom is een bisdom dat wordt bestuurd door een aartsbisschop. Een bisdom kan een aartsbisdom zijn door zijn grootte of (historisch) belang of een combinatie daarvan. Een aartsbisdom is meestal tevens het hoofdbisdom in een kerkprovincie. Een aartsbisdom kan één of meer suffragane bisdommen hebben, die hiërarchisch onder het aartsbisdom ressorteren. In dat geval is het aartsbisdom tevens metropool en de aartsbisschop een metropoliet."@nl |
| ?:Aartsbisdom Bremen | "Bremen (eigenlijk Hamburg-Bremen) was van 864 tot 1648 een aartsbisdom.In 787/9 werd het bisdom Bremen gesticht en het behoorde tot de kerkprovincie Keulen. Op 13 juli 787 werd Willehad als eerste bisschop gewijd te Worms. Op 1 november 789 werd de kathedraal St. Pieter gewijd. In 805 volgde definitieve inrichting van het bisdom.In 831 werd het aartsbisdom Hamburg gesticht, maar dat kon na de verwoesting van Hamburg door de Denen (Noormannen) in 845 niet meer functioneren. In 845/7 werd de verdreven aartsbisschop van Hamburg tevens bisschop van Bremen. Op 31 mei 864 werden de beide bisdommen verenigd tot het aartsbisdom Hamburg-Bremen. Hierdoor was Bremen onttrokken aan de kerkprovincie Keulen.De kerkprovincie strekte zich aanvankelijk uit over geheel Noord-Europa.In 947 werden de bisdommen Sleeswijk, Ribe en Aarhus gesticht in 967 het bisdom Oldenburg (hiervan werden later de bisdommen Mecklenburg en Ratzeburg afgesplitst).Aan de invloed van de aartsbisschop over Scandinavië kwam in 1104 een eind door de stichting van het aartsbisdom Lund. De bisdommen Sleeswijk, Ribe en Aarhus werden bij Lund gevoegd en gingen dus voor Bremen verloren. Ook lukt het niet blijvende invloed te krijgen in de Baltische gebieden: in 1255 werd het bisdom Riga verheven tot aartsbisdom. Alleen de bisdommen in het huidige Holstein en Mecklenburg bleven onder Bremen vallen.In 1535 maakte de reformatie een eind aan het katholieke aartsbisdom. Ook alle bisdommen binnen de kerkprovincie gingen ten onder door de reformatie.Tot de Vrede van Osnabrück in 1648 waren er nog wel Lutherse aartsbisschoppen.Op 12 november 1669 werd het gebied van het voormalige aartsbisdom geplaatst onder het apostolisch vicariaat van de Noordelijke Missie.In 1995 werd de traditie voortgezet door de stichting van het aartsbisdom Hamburg."@nl |
| ?:Aartsbisschop van Canterbury | "De aartsbisschop van Canterbury is het religieuze hoofd van de Anglicaanse Kerk en de belangrijkste religieuze figuur in Groot-Brittannië. Hij is de rechtstreekse opvolger van St. Augustinus, de eerste aartsbisschop. De huidige aartsbisschop is Rowan Williams.De aartsbisschop zetelt meestal in Lambeth Palace, in de regio Lambeth, in Londen, maar soms ook in het oude paleis, Canterbury, naast de kathedraal, waar zijn cathedra is. Ex officio is de aartsbisschop ook één van de vijf Lords Spiritual, de anderen zijn de bisschoppen van York, Londen, Durham en Winchester (de Five Great Sees), in het Hogerhuis. Daarmee is hij één van de belangrijkste personen van het Verenigd Koninkrijk, die alleen de koninklijke familie moet laten voorgaan.De aartsbisschop wordt sinds Hendrik VIII gekozen door de Britse monarch. Nu echter wordt hij aangeduid door de premier in naam van de monarch uit een lijst van twee kandidaten. De huidige aartsbisschop werd gekroond op 27 februari 2003. De dag van vandaag vervult de aartsbisschop vier belangrijke rollen.Hij is het hoofd van het bisdom Canterbury, dat zich uitstrekt over het oostelijk deel van de provincie Kent en het uiterste noord-oosten van de provincie Sussex. Dit bisdom werd gesticht in 597 en is daarmee het oudste bisdom in Engeland.Hij is de metropoliet (hoofd van een kerkprovincie) van de kerkprovincie Canterbury, die zich uitstrekt over de zuidelijke twee derden van Engeland.Omdat hij primaat van Engeland is, is hij de belangrijkste religieuze figuur in de Anglicaanse Kerk. De koningin is het hoofd van de Anglicaanse Kerk maar niet het religieus hoofd. Hij speelt een belangrijke rol tijdens de kroning en hem wordt vaak gevraagd naar heikele kwesties binnen het Verenigd Koninkrijk.Als symbolisch hoofd van de Anglicaanse Gemeenschap is hij de belangrijkste (primus inter pares) van alle Anglicaanse primaten. Sinds 1867 roept de aartsbisschop vergaderingen (meestal tienjaarlijks) bijeen van alle Anglicaanse bisschoppen, de Conferenties van Lambeth."@nl |
| ?:Aat de Jonge | "Aat Bram Louis de Jonge (Leiden, 14 januari 1953) is een Nederlands politicus van het CDA.Na het vervullen van zijn dienstplicht studeerde hij van 1974 tot 1981 rechten aan de Rijksuniversiteit Leiden. Daarnaast was hij landelijk voorzitter van CHJO; de jongerenorganisatie van de CHU.In 1981 werd hij ambtenaar bij het ministerie van Justitie en later dat jaar lid van de Tweede Kamer. Na de val van het kabinet-Van Agt II volgden in 1982 verkiezingen waarna hij niet meer terugkeerde in de Tweede Kamer. De Jonge ging weer werken bij het ministerie van Justitie waar hij plaatsvervangend hoofd werd van de afdeling algemene aangelegenheden. Vier jaar later werd hij burgemeester van de toenmalige gemeente Nieuwleusen en in 1992 volgde zijn benoeming tot de burgemeester van Houten.In 2000 stapte hij over naar het bedrijfsleven en ging werken als commercieel directeur bij Woningbouw Centraal Nederland. Twee jaar later keerde hij weer terug in de politiek als waarnemend burgemeester van Maarn en kort daarop tevens als waarnemend burgemeester van Woudenberg. In september 2003 werd De Jonge per Koninklijk Besluit alsnog burgemeester van Woudenberg en in 2004 volgde zijn benoeming tot burgemeester van Dronten."@nl |
| ?:Aaw | "De joodse maand Aaw of (Engels:) Av, (Hebreeuws: אב) is de elfde maand van de joodse kalender. De maand telt 30 dagen.Het is een droevige maand. Van de eerste tot de tiende dag van deze maand geldt een rouwperiode vanwege de vernietiging van beide tempels te Jeruzalem, en op de negende van de maand valt de rouwdag Tisja be'Aaw, waarop de vernietiging van zowel de eerste als tweede tempel worden herdacht. Op deze dag herdenken de Joden door middel van de kienot (smeekgebeden) tevens de vele Joodse slachtoffers van de kruistochten alsmede van de overige vervolgingen van de afgelopen tweeduizend jaar. Als meest recente vervolging wordt door veel Joden eveneens de Sjoa (Holocaust) op deze dag herdacht. Tisja be'Aaw is een 25 uur durende vastendag, waarvan het grootste deel in de synagoge wordt doorgebracht.Aaw valt ongeveer samen met de tweede helft van juli en de eerste helft van augustus van de algemene of gregoriaanse kalender.Eén treurdag valt in de maand Aaw: 9 - Tisja be'Aaw, vasten- en rouwdag waarop de vernietiging van de eerste en de tweede Joodse Tempel wordt herdacht."@nl |
| ?:Abbekerk | "Abbekerk is een plaats in de Nederlandse provincie Noord-Holland, sinds 2007 deel uitmakend van de gemeente Medemblik.Tot 1 januari 1979 was Abbekerk een zelfstandige gemeente, waartoe ook het dorp Lambertschaag behoorde. In 1979 fuseerde de gemeente met de gemeenten Midwoud, Opperdoes, Sijbekarspel en Twisk en het dorp Hauwert (tot dan behorend tot de gemeente Nibbixwoud) tot de gemeente Noorder-Koggenland, die zelf per 1 januari 2007 fuseerde tot de gemeente Medemblik."@nl |
| ?:Abbenes | "Abbenes is een dorp in de gemeente Haarlemmermeer in de provincie Noord-Holland, gelegen aan de Hoofdvaart tussen Nieuw-Vennep en Buitenkaag, in het zuidwestelijke, minst verstedelijkte gedeelte van de Haarlemmermeer. Het telt 1118 inwoners (op 20 januari 2010)."@nl |
| ?:Ab Caransa | "Ab Caransa (Amsterdam, 1927) is een Nederlandse schrijver die al vijfendertig jaar actief lid is van de Liberaal Joodse Gemeente in Amsterdam en van de Amsterdamse vrijmetselaarsloge Concordia Vincit Animos nr. 5."@nl |
| ?:Abcoude | "Abcoude Sound uitspraak (info·uitleg)) is een dorp en voormalige gemeente in het noordwesten van de Nederlandse provincie Utrecht, grenzend aan de gemeente Amsterdam. De gemeente is op 1 mei 1941 ontstaan uit de samenvoeging van de voormalige gemeenten Abcoude-Baambrugge en Abcoude-Proostdij en is op 1 januari 2011 opgegaan in de gemeente De Ronde Venen. Door grenswijzigingen heeft Abcoude eerder behoord tot de Nederlandse provincies Noord-Holland en Zuid-Holland. De gemeente telde 8.764 inwoners (per 31 december 2010, bron: CBS) en had een oppervlakte van 32,11 km² (waarvan 1,75 km² water).Midden door Abcoude stroomt de Angstel, die uitmondt in het Abcoudermeer en daarna doorgaat als Holendrecht. Ook ligt het plaatsje aan de rivier het Gein; dit trekt, onder meer vanwege de historische omgeving, veel toeristen. De belangrijkste straat van het dorp is de Hoogstraat, tevens de belangrijkste winkelstraat van het dorp."@nl |
| ?:Abdij Rolduc | "Rolduc, is een voormalige abdij in de Nederlandse gemeente Kerkrade, die een belangrijke rol speelde in de geschiedenis van de Europese steenkoolwinning.De oorspronkelijke naam was Rode of Rade (ontgonnen plaats). Om de plaats te onderscheiden van plaatsen met dezelfde naam werd het Kloosterrade en ook Hertogenrade, in het Latijn Roda Ducis. De naam Rolduc stamt uit de Napoleontische tijd en is een samentrekking van Rode-le-Duc, Frans voor 's-Hertogenrade."@nl |
| ?:Abdijtoren | "De Abdijtoren is een 90,5 meter hoge kerktoren die behoort tot het abdijcomplex in Middelburg. Hij is merkwaardig gesitueerd tegen de zuidwand van de eenbeukige Koorkerk. De toren heeft als bijnaam de Lange Jan.De Abdijtoren dateert uit de tweede helft van de veertiende eeuw. Hij is achtkantig van vorm en bekleed met ledesteen. De toren is diverse malen door brand beschadigd. In 1590 kwam een houten spits in renaissancestijl klaar, deze spits verbrandde in 1712 waarna Pieter Graafschap een nieuwe hoge spits ontwierp. In 1714-15 werd de door Jan Albert de Grave en Claes Noorden gegoten carillon in de toren aangebracht, die in 1940 weer verloren ging. Na de verwoesting tijdens de Tweede Wereldoorlog (17 mei 1940), kreeg architect Jan de Meyer uit Amsterdam al in augustus 1940 opdracht van het Middelburgse gemeentebestuur de toren te restaureren. De heropening van de gerestaureerde toren was in juni 1955. De spits is in eenvoudigere vorm herbouwd en draagt als vanouds een keizerskroon.De Abdijtoren kan tot ongeveer de helft beklommen worden middels 207 treden en is nummer elf op de lijst van hoogste kerktorens in Nederland."@nl |
| ?:Abdij van Middelburg | "De Abdij van Middelburg (Onze-Lieve-Vrouwe abdij) is een voormalige abdij in Middelburg in Zeeland die thans dienst doet als kantoorgebouw en museum.Sinds 1100 hadden monniken in Middelburg al een klooster. In 1127 vestigde de premonstratenzers uit de Sint-Michielsabdij te Antwerpen zich hier. In 1401 kwam de abdij rechtstreeks onder de Paus te staan. Een van de abten was Nicolaas van der Burch (Nicolaas de Castro), die in 1559 tot eerste bisschop van het nieuw opgerichte bisdom Middelburg werd benoemd (de kathedraal hiervan werd de Sint Pieters- of Noordmonsterkerk). In 1574 kwam er een eind aan het kloosterleven na het langdurige Beleg van Middelburg (1572-1574), dat uiteindelijk de capitulatie van de Spaansgezinde katholieke stad tot gevolg had. Ondanks garanties van Willem van Oranje dat geestelijken ongemoeid zouden worden gelaten, werden de abdij en het katholiek geloofsleven erin onder dwang beëindigd.De abdij werd hierna ingenomen door het gewestelijk bestuur van Zeeland en is sindsdien het provinciale bestuurscentrum van Zeeland. Aanvankelijk was het de zetel van de Staten van Zeeland en de Gecommitteerde Raden en enkele aanverwante bestuurscolleges, zoals de Admiraliteit van Zeeland en bood het onderdak aan andere gewestelijke instellingen zoals de Munt en de Rekenkamer. Sinds 1812 is het Provinciaal Bestuur van Zeeland er gevestigd, en staat het ook bekend als het Provinciehuis. Tot het eind van de twintigste eeuw bood het ook onderdak aan enkele Rijksdiensten, zoals het Kadaster en het Rijksarchief in Zeeland. Sinds 1972 is in een deel van het complex het Zeeuws Museum gevestigd, in 1986 werd in een ander deel het Roosevelt Study Center gehuisvest.Het complex ligt in het midden van de stad en bestaat uit een min of meer rond lopend gebouw met vier grote en een kleine toren en diverse poorten met in het midden een plein, het Abdijplein, met grote bomen. Het complex is meerdere malen gerestaureerd, als laatste na de verwoestingen door de brand als gevolg van het bombardement op Middelburg van 17 mei 1940.Onderdeel van de Abdij vormen de abdijtoren, de Lange Jan genoemd, en twee kerken, de Koorkerk en de Nieuwe Kerk."@nl |
| ?:Abdoel Aziz al Saoed | "Abdoel Aziz bin Abdoel Rahman ibn Faisal al Saoed (Arabisch: عبد العزيز آل سعود ', ‘Abd al-‘Azīz Āl Su‘ūd) (met diverse spellingvarianten en afkortingen, vaak Ibn Saud) (Riyad, 20 november 1876 – Taif, 9 november 1953), was de stichter van Saoedi-Arabië. Al Saoed is de vader van alle koningen van Saoedi-Arabië die hem tot nu toe opvolgden. In totaal wordt zijn aantal nakomelingen geschat op zo'n vier à vijfduizend."@nl |
| ?:Abdul Harris Nasution | "Abdul Harris Nasution of Nasoetion (Kotanopan (Noord-Sumatra), 3 december 1918 – Jakarta, 6 september 2000) was een Indonesisch generaal, die een belangrijke rol speelde bij de strijd voor de onafhankelijkheid van Indonesië, daarna minister van Oorlog was, ideoloog staatsrecht en ten slotte een prominent tegenstander van President Soeharto werd. Zijn bijnaam was Pa Nas in Indonesië of in het Nederlands generaal Nassi.Voor de Tweede Wereldoorlog was hij vaandrig bij het KNIL. Na de uitroeping van de onafhankelijkheid van Indonesië in 1945 sloot hij zich aan bij de ongeregelde troepen van de nieuwe Republiek. Hij wist vele losse strijdgroepen met diplomatieke gaven te verenigen tot een eenheid tegen de Nederlandse heerser. Hij is de oprichter van de eerste Indonesische Divisie (Siliwangidivisie) nabij Bandoeng, die de guerrillastrijd in praktijk bracht.Hij sprak voortreffelijk Nederlands, kende de cultuur en later studeerden zelfs vele familieleden van hem nog in Nederland, waardoor hij uitstekend in staat was op de Nederlandse krijgstactieken in te spelen. Toen de opperbevelhebber van het net opgerichte Indonesische leger, Soedirman, overleed in 1950 werd hij de formele opperbevelhebber. Kort na de onafhankelijkheid braken overal in deze archipel opstanden uit, omdat men onafhankelijk vanJava wilde zijn. Onder zijn militaire leiding werden deze gebroken en bleef het door de Nederlanders gevormde Indië een eenheidsstaat.Hij overleefde als enige hoge generaal de poging tot een staatsgreep in 1965 door over de tuinmuur te vluchten, waarbij zijn dochter aan de voordeur wel vermoord werd. Samen met de pro-Amerikaanse generaal Soeharto van de Strategische Reserve (Kopas) organiseerde hij de tegenstand. De snelheid waarmee Soeharto zijn troepen klaar had staan voor de tegenaanval vormt nog steeds een vraagteken of deze van tevoren op de hoogte was van de komende communistische staatsgreep. Binnen enkele dagen werd de opstand (onder leiding van kolonel Oentoeng van de presidentiële garde van president Soeharto) onderdrukt en kreeg president Soekarno huisarrest. Kort daarop werd deze president afgezet en droeg deze de macht over aan Soeharto als nieuwe president.Nasution was de ideoloog van de "Dwifungsi" (twee-functie) wat betekent dat hoge militairen tegelijkertijd burgerfuncties kregen, zoals burgemeester en minister. Zijn redenatie was dat deze door opleiding en kennis bij uitstek geschikt waren om de slappe burgers te vervangen. Na enige tijd bleek echter dat deze combinatie corruptie in de hand werkte omdat er nieuwe inkomstenbronnen werden aangeboord en hun kennis van bekwaam burgerbestuur viel erg tegen.Na zijn pensioen keerde hij zich tegen deze grootschalige corruptie en de geleidelijk ingestelde dictatuur van Soeharto. Hij was de meest prominente ondertekenaar van de "Petisi Lima Pulu" ofwel de groep van 50 prominenten die een petitie via de kranten aan president Soeharto hadden gericht om aan corruptie en schending van mensenrechten een eind te maken. Deze groep werd vervolgens door Soeharto persoonlijk het leven zuur gemaakt, zoals door huisarrest, vervallenverklaring van pensioen en geen paspoort voor het buitenland meer. Vooral dit laatste was voor Nasution een groot probleem aangezien hij een oogontsteking had die alleen in het buitenland behandeld kon worden.In de laatste jaren van zijn presidentschap besloot Soeharto zichzelf tot vijfsterrengeneraal te benoemen. Maar gezien de veel grotere prestaties en rangen van Nasoetion moest deze natuurlijk ook deze rang krijgen, hetgeen tegelijkertijd gebeurde. Tevens kreeg hij zijn paspoort terug waardoor zijn al jaren durende oogkwaal behandeld kon worden."@nl |
| ?:Abel (film) | "Abel is een Nederlandstalige speelfilm uit 1986 van de Nederlandse regisseur Alex van Warmerdam met in de hoofdrollen Alex van Warmerdam en Annet Malherbe.De film is gebaseerd op een origineel scenario van Alex van Warmerdam. Abel trok ruim 300 duizend bezoekers en was een onverwacht succes in de bioscoop (de film begon met 10 kopieën om er met 30 te eindigen). Later werd Abel bekroond met een Gouden Kalf voor 'Beste Film' en een Gouden Kalf voor 'Beste Regie'."@nl |
| ?:Abel Herzberg | "Abel Jacob Herzberg (Amsterdam, 17 september 1893 – Amsterdam, 19 mei 1989) was advocaat en procureur. Daarnaast Nederlands toneel- en (kroniek)schrijver en essayist."@nl |
| ?:Abelse groep | "Een abelse groep, ook wel commutatieve groep genoemd, is een groep die voldoet aan de additionele eis dat het product van de elementen niet afhangt van de volgorde waarin de groepsbewerkingen worden uitgevoerd (het axioma van commutativiteit). Abelse groepen zijn genoemd naar de Noorse wiskundige Niels Henrik Abel. Abelse groepen veralgemenen de rekenkunde van de optelling van de gehele getallen. Het concept van een Abelse groep is een van de eerste concepten dat men tegenkomt in de abstracte algebra. Modules en vectorruimtes kunnen als verfijningen van abelse groepen worden gezien. De theorie van de abelse groepen is in het algemeen eenvoudiger dan die van de niet-abelse groepen. Eindige abelse groepen worden goed begrepen. De theorie van de oneindige abelse groepen is echter een gebied waar ook nu nog veel onderzoek naar wordt verricht."@nl |
| ?:Ab Homburg | "Aart Albert Homburg (IJmuiden, 12 juni 1917 - Delden, 1 april 1945) was een Engelandvaarder, verzetsman en piloot.Op 22 maart 1941 is hij bij een van de ontsnappingen uit bezet Nederland. De voormalige vaandrig Ab Homburg roeit laconiek met twee samenzweerders de haven van IJmuiden uit. Na enkele dagen zwalken op de Noordzee worden ze opgepikt door een Britse destroyer. Eenmaal in Engeland wordt Homburg in ijltempo opgeleid tot geheim agent.Op 6 september 1941 landen geheim agent Ab Homburg en zijn maat Cor Sporre met een parachute ergens in Brabant. Vandaar gaan ze naar IJmuiden, waar ze beiden vandaan komen, en melden zich bij het sigarenwinkeltje van Sporres oom, die zijn neef onderdak verleent en als contactadres zal dienen. Homburg gaat tijdelijk bij een oom in de Delftlaan wonen.De bedoeling is dat de twee mannen, die in Engeland tot geheim agent waren opgeleid, mensen zullen zoeken die in het verzet actief willen en kunnen zijn. Als die contacten gelegd zijn, moeten ze naar Engeland terugkeren. In het begin zijn ze succesvol. Wanneer Homburg kiespijn krijgt en zich bij een oude vriend laat behandelen, blijkt deze bij de NSB te zitten. De voormalige dienstmakker verraadt hem aan de Sicherheitsdienst, Homburg wordt gearresteerd en op 6 oktober 1941 uitgeleverd aan de Duitsers, die hem naar de gevangenis van Scheveningen (Oranjehotel) brengen."@nl |
| ?:Abortus | "Abortus (Arte) Provocatus, ook wel Abortus Provocatus Lege Artis of opzettelijke vruchtafdrijving genoemd, is de medische term voor het voortijdig afbreken van een zwangerschap door (medisch) ingrijpen. In het Nederlands wordt meestal kortweg de term abortus gebruikt voor deze handeling.Het woord 'abortus' betekent in de medische terminologie alleen voortijdige geboorte of miskraam. Een miskraam wordt door medici dan ook wel aangeduid als een 'spontane abortus'. De volledige term abortus provocatus komt uit het Latijn: aboriri = vergaan of verloren gaan en provocare = oproepen.Het verhinderen van de innesteling van een bevruchte eicel door het innemen van de morning-afterpil wordt door sommigen ook beschouwd als een vorm van abortus provocatus, maar dit onderwerp wordt op deze pagina niet verder beschreven."@nl |
| ?:Abraham | "|Beluister80px |-||-||}Abraham (Hebreeuws: אברהם/Awraham, Arabisch: ابرَاهِيم/Ibrahim) is een man die voorkomt in de Tenach van de joden, de Bijbel van de christenen en de Koran van de moslims. In deze boeken wordt hij gezien als de aartsvader van het volk Israël en Arabieren in letterlijke zin, en van christenen en moslims in overdrachtelijke zin. Vandaar dat jodendom, christendom en islam ook wel 'Abrahamitische religies' worden genoemd."@nl |
| ?:Abraham Crijnssen | "Abraham Crijnssen (Vlissingen – Paramaribo, 1 februari 1669) was een Nederlands commandeur. Tijdens de Tweede Engelse Oorlog veroverde hij Suriname op de Engelsen."@nl |
| ?:Abraham Kaper | "Abraham Kaper (Zaandam, 9 mei 1890 – Groningen, 29 juni 1949) was een Nederlands politieagent, collaborateur en veroordeeld oorlogsmisdadiger."@nl |
| ?:Abraham Kuyper | "Abraham Kuyper (Maassluis, 29 oktober 1837 – Den Haag, 8 november 1920) was een Nederlands theoloog, predikant, staatsman en journalist.Kuyper was oprichter van de eerste politieke partij in Nederland, de ARP en de stichter van de Vrije Universiteit; hij droeg bij aan de vorming van de Gereformeerde Kerken in Nederland, aan de vernieuwing van het calvinisme, en was van 1901 tot 1905 minister-president.Kuyper werd voorman en woordvoerder van de orthodoxe vleugel van het Nederlands protestantisme, hoewel niet alle orthodoxen zich achter hem schaarden: noch de zogenaamde 'ethischen' noch de bevindelijk-gereformeerden. Onder zijn leiding werden de gereformeerden zeer invloedrijk, zowel in de Hervormde Kerk (na 1892 in hun eigen Gereformeerde Kerk) als in de politiek, die beide tot dat moment werden gedomineerd door de liberalen.Voor zijn achterban, een volksdeel dat wel wordt aangeduid als de "kleine luyden" (eenvoudige mensen), was Kuyper de gevierde leider. Zijn tegenstanders waren op kerkelijk gebied vooral de modern-protestanten, terwijl hij in de politiek vooral streed tegen de liberalen en later ook de socialisten. Hij vond zijn politieke bondgenoten bij andere christelijke partijen, waaronder hij ook de rooms-katholieken rekende. Voor de politieke tegenstelling tussen christenen en niet-christenen ontwikkelde Kuyper het begrip antithese.Zijn gedachtegoed werkt nog altijd door in binnen- en buitenland. In 2004 werd hij genomineerd voor de verkiezing van de grootste Nederlander."@nl |
| ?:Abraham van der Hulst | "Abraham van der Hulst (Amsterdam, 11 april 1619 - 12 juni 1666) was een Nederlands admiraal en zeeheld uit de zeventiende eeuw.In 1650 werd hij benoemd bij de Admiraliteit van Amsterdam tot buitengewoon kapitein. Hij vocht in de Eerste Engels-Nederlandse Oorlog, eind 1652 werd hij kapitein van de Groningen. In 1653 werd hij benoemd tot gewoon (dat wil zeggen: vast) kapitein, zich onderscheidend als vlaggekapitein van De With op de Vrijheid in de Zeeslag bij Nieuwpoort en de Slag bij Ter Heijde.In 1654 had hij konvooidienst in de Middellandse Zee. In 1656 maakte hij als deel van de Middellandsezeevloot twee Portugese West-Indiëvaarders buit. Hij werd in 1658 vlagkapitein van Michiel de Ruyter op de Hilversum tijdens de blokkade van de Portugese kust. In 1661 diende hij weer onder De Ruyter in de Middellandse Zee. Als Cornelis Tromp op 29 januari 1665 tot viceadmiraal wordt benoemd, wordt Van der Hulst zijn opvolger als waarnemend schout-bij-nacht. In de Slag bij Lowestoft in 1665, de eerste van de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog was hij op de Amsterdam (68 kanons) tweede in bevel in het eskader van bevelhebber Jacob van Wassenaer Obdam. De Nederlandse publieke opinie was diep geschokt door die zware nederlaag. Sommige commandanten werden als zondebok aangewezen en enkele kapiteins zelfs wegens lafheid ter dood veroordeeld. Omdat men niet kon aannemen dat de hele marine uit louter incompetente lafaards bestond, kregen anderen de rol van held toebedeeld, zo ook Van der Hulst. De vele vacatures op de zich snel uitbreidende vloot zorgden vaak voor een snelle carrière. Van der Hulst werd op 25 juli 1665 benoemd tot viceadmiraal van Holland en West-Friesland, opnieuw als opvolger van Tromp die voor een half jaar bij de Admiraliteit van de Maze gaat werken..Bij de Vierdaagse Zeeslag was Van der Hulst tweede in bevel in het eskader van Cornelis Tromp dat op de tweede dag in het nauw kwam doordat het vanwege een misverstand geïsoleerd raakte van de rest van de vloot. Van der Hulsts schip, de Spiegel, werd zowat aan diggelen geschoten. De admiraal kreeg een musketschot in de borst en stierf diezelfde dag, 12 juni 1666. Zijn schip leek reddeloos verloren en moest worden opgegeven, naast de Liefde het enige uit Tromps eskader dat niet door De Ruyters ontzettingspoging behouden kon worden. Toen de volgende dag het eerbiedwaardigste linieschip van de Engelse vloot, de Prince Royal uit 1610, vastliep en zich overgaf, berieden de commandanten zich wat met de prijs te doen. Unaniem werd besloten het schip op te blazen. Van der Hulst was erg geliefd geweest bij de vloot vanwege zijn vriendelijke karakter - en het was de Prince Royal die zijn schip tot zinken had gebracht. Overigens was dit in overeenstemming met de officiële instructies - maar daar hield men zich lang niet altijd aan: Tromp zelf zou later in de Staten-Generaal ongevraagd zijn mening geven dat als het alleen aan hém had gelegen hij de Prince Royal had opgebracht. Onverwacht kon de Spiegel toch nog geborgen worden.Van der Hulst werd begraven in de Oude Kerk te Amsterdam. Later dat jaar werd er al een praalgraf aangebracht, een werk van Artus de With. Zijn grafschrift luidt:Hier rust hy die niet rusten kon,Eer hy zyn vyand overwon:Om hoog leeft hy in vreugden,In marmer door zyn deugdenEr bestaat nog een lofdicht van Joost van den Vondel gemaakt ter gelegenheid van de uitvaart. Dat de grote dichter al wat ouder begon te worden, is behalve aan de haperende metriek te merken aan het feit dat hij de Prince Royal voor de HMS Royal Charles aanzag.Van Vondels hand is ook dit grafdicht:Hier sluymert Hulst, de schrik der Britsche zeebanier;Beproeft in slag op slag, in bloed en vloed en vier.De groote Zeeraad kroont dien Vaderlands beschermer;De faem des braven Helds braveert metaal en marmer."@nl |
| ?:Absolute monarchie | "De absolute monarchie of het absolutisme is een regeringsvorm waarbij de vorst niet gebonden is door wetten, en geen verantwoording verschuldigd is. De theorie van het absolutisme was al vervat in het Romeinse adagium princeps solutus est legibus. De Franse jurist Jean Bodin werkte de absolute theorie uit in zijn Six livres de la république waarin hij vermeldt le prince est absous de la puissance des lois (absous = absolutus).De vroegste vormen van absolute monarchie zijn te vinden tijdens de Oud-Babylonische periode, toen Amorritische koningen zoals Hammurabi als absolute vorst heersten over het volk in Babylonië. Toen de Amorriet Shamshi-Adad I de troon in Assur wist te veroveren, vestigde hij er ook een absolute monarchie als in Babylon. De Kassieten, Assyriërs, Perzen en Macedoniërs die ieder op hun beurt Babylonië bezetten, behielden deze Babylonisch-Amorritische absolute monarchie.Het klassiek aangehaalde voorbeeld van een absolute monarchie is de regering van Lodewijk XIV en Lodewijk XVI (het Ancien Régime). Na 1614 kwamen de Staten-Generaal niet meer bijeen. De adel werd uitgeschakeld als regionale bestuursmacht en als bron van de koningsmacht. De Franse koning beriep zich voortaan op een droit divin, een "goddelijk recht" om te regeren: hij was aan niemand anders dan God verantwoording verschuldigd. Het Franse absolutisme werd neergehaald met de Franse Revolutie. Recente revisionistische historici vinden de Franse Bourbon-koningen geen goede voorbeelden van absolute vorsten, aangezien zij door fundamentele wetten en organen in de Staat gecontroleerd werden.Een bijzondere vorm van absolutisme was het verlicht absolutisme (despotisme) dat te vergelijken is met een totalitaire dictatuur: de vorst heeft absolute macht omdat dit goed is voor zijn onderdanen."@nl |
| ?:Absurd (band) | "Absurd is een Duitse blackmetalband en een van de eerste NSBM-bands van Duitsland.Absurd werd in 1992 in Sondershausen door Hendrik Möbus en Sebastian Schauseil opgericht. Al snel sloot Ronald "Wolf", de broer van Möbus (en oprichter van Absurds huidige label Nebelfee Klangwerke), zich bij de band aan. Aanvankelijk oefende Absurd in het plaatselijke jongerencentrum, maar nadat zij een conflict kregen met diverse punkgroepen die ook in het jongerencentruum repeteerden, trok Absurd zich terug in een afgelegen hut in het bos. In 1992 nam het trio de demo "Death From the Forest" op, een demo met ondermaatste productie met veel samples uit horrorfilms. Kort na de opname van de "Death From the Forest" demo verliet Wolf de band. Het overgebleven duo ging verder met de band en nam in maart 1993 de split demo "God's Deathful Sadness" op (een combinatie van de demo's "God's Death" en "Sadness"). Nauwelijks een maand later zal het duo de 15-jarige Sandro Beyer ombrengen, waarvoor zij beide acht jaar celstraf kregen.Grote onduidelijkheid bestaat over de vraag hoe en waarom Sandro Beyer vermoord is. Vast staat dat Sandro Beyer aanvankelijk bij de band wilde horen, terwijl de overige leden daar niets voor voelden. Sandro Beyer zou hierop de band continu belachelijk hebben gemaakt. Uiteindelijk zou Beyer gedreigd hebben een affaire die Hendrik met een moeder van een student van school had, aan het daglicht te brengen. Hierop lokten de bandleden Beyer naar hun hut, alwaar ze hem met een elektriciteitsdraad wurgden, dientengevolge Beyer uiteindelijk is overleden.Het duo zat niet stil in de jeugdinrichting. Al snel rekruteerden ze Andreas K. in de band en namen ze gezamenlijk de demo "Out of the Düngeon" onder de naam 'In Ketten' (Duits voor Aan kettingen) op. Tussen 1994 en 1995 nam de band diverse nummers op voor een volledig album, maar voordat er iets uitgebracht kon worden viel de band, door diverse onenigheden, uit elkaar. Uiteindelijk zal het opgenomen materiaal gebruikt worden om, respectievelijk in 1995, 1996 en 1997, de beruchte "Thuringian Pagan Madness" demo, de "Facta Lunquuntur" LP en de "Totenburch" split met Heldentum, uit te brengen.De muziek van de beginjaren werd vooral beïnvloed door satanisme en horrorfilms. Tijdens hun verblijf in de jeugdinrichting concretiseerden de bandleden hun ideologie. Absurd begon zich te meer te verdiepen in hun Germaanse nationaliteit, paganisme, en het Derde Rijk, wat uiteindelijk tot hun nationaal-socialistische ideologie zou leiden.Nadat de bandleden in 1998 voorwaardelijk werden vrijgelaten, namen zij de Asgardsrei LP op. De band begon ook weer live-optredens te geven, waarmee de band hun nationaal-socialistische standpunt probeerde te verspreiden. Op één van deze concerten werd Möbus gezien terwijl hij de hitlergroet uitbracht, waarna Möbus uit Duitsland vluchtte. Reeds in 2000 werd hij door US Marshals gepakt en aan Duitsland uitgeleverd, waar hij voor het uitbrengen van de hitlergroet en wegens het schenden van de eisen van zijn voorwaardelijke vrijlating nog eens vier jaar extra celstraf opgelegd kreeg.Na het vertrek van Hendrik Möbus uit Absurd stortte de band in elkaar. Sebastian startte zijn black metal project Wolfsmond weer op en bezigde zich met diverse andere projecten, zoals het folk-project Halgadom (waar hij nu geen lid meer van is). Hendriks broer Ronald (Wolf Möbus) blies de band echter nieuw leven in en nam reeds in 2000 met Sven "Unhold" Zimper (Luror, Wolfsmond, Hellfucked) met 'Werwolfthron' het vervolg op Facta Lunquuntur op. Sindsdien distantieert de band zich van het nationaalsocialisme, en heeft zij twee studioalbums, twee EP's en een split met het Amerikaanse 'Pantheon' opgenomen. In 2005 bracht de band een experimentele EP uit, genaamd Grimmige Volksmusik waarop de band geen black metal speelt, maar oude Duitse volksmuziek. De band heeft al gezegd dat het hier om een eenmalig iets gaat en dat zij in de toekomst weer verder gaan met black metal. De volgende (geplande) uitgaven zijn o.a het studioalbum Fifteen Years War, een cd met heropgenomen nummers uit het oude tijdperk en een exclusief nummer bij de Langspeelplaat-versie. Een splitalbum met Sigrblot en Grand Belial's Key is ook gepland."@nl |
| ?:Abt (abdij) | "Een abt (of abdis indien vrouwelijk) is de leider, het hoofd, van een abdij. Hij/zij is de 'primus inter pares' onder de monniken (of zusters en nonnen) en wordt in de hiërarchie gevolgd door de prior. In zijn werkzaamheden wordt de abt bijgestaan door de raad, een kleine groep monniken, waaronder de prior, die samen het dagelijks bestuur van de abdij regelen. De abt wordt zeker in de benedictijnse traditie door de monniken zelf verkozen.Een abt kan een gemijterde of een niet-gemijterde abt zijn. In het eerste geval wordt hij kerkrechtelijk op hetzelfde niveau gezien als een bisschop en heeft de jurisdictie over de abdij, zoals een bisschop over een bisdom. Er is dan sprake van een zogenaamde exempte abdij.In vroeger tijden was het mogelijk dat een exempte abt de lagere wijdingen tot en met het subdiaconaat toediende aan de geestelijken in zijn machtsgebied, na het afschaffen van deze lagere wijdingen is dit alleen nog mogelijk door een bisschop.Bij de minderbroeders wordt de overste de gardiaan genoemd. In het Oosters christendom heet de met een abt vergelijkbare ambtsdrager een archimandriet of hegoemen."@nl |
| ?:Abu (berg) | "De Abu (Engels: Mount Abu) is de hoogste piek van het Aravalligebergte in de West-Indiase deelstaat Rajasthan. De berg bevindt zich in het district Sirohi en vormt een onderscheidbaar rotsplateau van 22 kilometer bij 9 kilometer. De hoogste piek op de Abu is de Guru Shikhar met 1722 meter. De Abu wordt ook wel 'een oase in de woestijn' genoemd, daar op haar hoogten zich veel rivieren, meren, watervallen en groenblijvende bossen bevinden."@nl |
| ?:Abwehr | "De Abwehr was tot het einde van de Tweede Wereldoorlog de Duitse inlichtingendienst, die als taak had informatie te vergaren in binnen- en buitenland, en ook bezig was met spionage en contra-spionage."@nl |
| ?:Academie | "Een academie is, in de ruimste zin, een instelling voor hoger onderwijs, een universiteit of hogeschool, 'ter beoefening van wetenschappen, letteren of kunst'. Iemand die een academische opleiding heeft afgerond, mag een academische titel gebruiken.In Nederland spreken we ook van kunstacademie.In Vlaanderen is het tevens de naam van een school voor deeltijds kunstonderwijs: de teken- of muziekacademie.De term academie is terug te voeren op de school van Plato die ongeveer 385 v.Chr. opgericht werd in Akademeia, een voorstad van Athene. Koninklijke Academie voor Schone Kunsten is verder een beschermde titulatuur voor kunstopleidingen in het Vlaams Hoger Onderwijs. De Koninklijke Academie voor Schone Kunsten aan de Artesis Hogeschool Antwerpen is de oudste en dateert van 1663 (opgericht door David Teniers). Ook de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van de Hogeschool Gent (opgericht in 1752 door F.C Marissal) draagt deze benaming. Deze academies bieden academisch gerichte bachelor en masteropleidingen aan."@nl |
| ?:Academiegebouw (Leiden) | "Het Academiegebouw, gelegen aan het Rapenburg, is het oudste gebouw en het hart van de Universiteit Leiden. Hoewel er in het Academiegebouw, een rijksmonument, nog steeds colleges worden gegeven, wordt het vandaag de dag vooral gebruikt voor gebeurtenissen met een zeker ceremonieel karakter, zoals afstudeerplechtigheden, oraties en promoties."@nl |
| ?:Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam | "Het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) is de gezamenlijke faculteit Tandheelkunde van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam.ACTA is in 1984 opgericht. Destijds kende Nederland een overschot aan tandartsen, en voor twee afzonderlijke faculteiten tandheelkunde was geen plaats meer. Aan de faculteit worden studenten opgeleid tot tandarts, vindt wetenschappelijk onderzoek plaats, en worden patiënten behandeld. Daarnaast kunnen tandartsen zich specialiseren en differentiëren in de onderscheiden disciplines van de tandheelkunde: Orale kinesiologie, Parodontologie, Endodontologie, Orale Implantologie, Orthodontie, Kindertandheelkunde.Vanaf de oprichting was ACTA gevestigd aan de Louwesweg (stadsdeel Slotervaart). Later zijn nevenvestigingen geopend in Almere (sinds 2002), Hoorn (tot 2012) en Den Haag (tot februari 2009). In 2010 is een door Benthem Crouwel Architecten ontworpen nieuw gebouw betrokken naast het VU medisch centrum aan de rand van de Zuidas. De Stichting Bijzondere Tandheelkunde en de opleiding Mondzorgkunde van de Hogeschool Inholland zijn medegebruiker van dit pand."@nl |
| ?:Academisch ziekenhuis | "Een academisch ziekenhuis (ook Universitair Medisch Centrum of Universitair Ziekenhuis) is een ziekenhuis dat verbonden is aan een universiteit. De opleiding van artsen en het onderzoek vinden plaats onder verantwoordelijkheid en coördinatie van de universiteit en/of de medische faculteit."@nl |
| ?:AC (Brits automerk) | "AC is een Brits sportwagenmerk. De naam is de afkorting van Autocarrier, ofwel bestelwagen."@nl |
| ?:Acetylcholine | ""@nl |
| ?:Achilleshiel | "Een achilleshiel is een fatale zwakke plek in een anderszins onkwetsbaar iets.De naam is afgeleid van de Griekse held Achilles die de hoofdrol in de Ilias van Homerus vervult. Hij was bij zijn geboorte door zijn moeder, de zeegodin Thetis, als kind in het water van de Lethe of Styx, een rivier in de onderwereld gedompeld om hem onkwetsbaar te maken. Zij moest hem daarbij wel ergens vasthouden, en dat deed zij bij zijn hiel. Dit was dan ook de enige kwetsbare plek op zijn lichaam en werd uiteindelijk zijn ondergang in de strijd tegen Troje: Paris raakte hem met een giftige pijl, nadat Achilles zijn sandaal verloren had toen hij Hector rond Troje achtervolgde.De sage verwijst daarbij duidelijk naar het feit dat wanneer de grote pees in de hiel van de mens (toepasselijk Achillespees genoemd) doorgesneden of beschadigd wordt, dit kreupelheid betekent."@nl |
| ?:Achille Van Acker | "Achille Honoré (Achiel) Van Acker Sound uitspraak (info·uitleg) (Brugge, 8 april 1898 - 10 juli 1975) was een Belgisch socialistisch politicus. Hij was onder meer premier van België."@nl |
| ?:Acht (Eindhoven) | "Kerkdorp Acht is een dorp volledig ingeklemd tussen de Rijksweg 2 en Eindhoven. Het behoort tot Eindhoven (stadsdeel Woensel). Acht is per openbaar vervoer te bereiken met buslijn 8. In 2008 had Acht 3800 inwoners."@nl |
| ?:Achterberg | "Achterberg is een dorp in de gemeente Rhenen, in de Nederlandse provincie Utrecht. Het dorp heeft ca. 4000 inwoners (2007). Achterberg is een agrarisch dorp met monumentale boerderijen. Het Trekvogelpad loopt door Achterberg."@nl |
| ?:Achterhoek | "|Achterhoek Regio van Nederland Vlag van Nederland 260px Geografie Provincie Gelderland 20px Hoofdstad Doetinchem (onofficieel) Aantal gemeenten 11 Oppervlakte 1475,97 Bevolking Inwoners 334.377 (2007) Talen Nederlands, Nedersaksisch Dialecten Achterhoeks Overig Volkslied Achterhoeks volkslied De Achterhoek (Nedersaksisch: Achterhook) is een streek in het oosten van Nederland in de provincie Gelderland en beslaat het gebied tussen de IJssel in het westen, de Oude IJssel in het zuidwesten, de Duitse grens in het zuiden en oosten en de Overijsselse streken Salland en Twente in het noorden.Het gebied wordt ook wel De Graafschap genoemd, naar de oude Graafschap Zutphen, maar beslaat intussen een groter gebied, met onder andere het gebied van de voormalige Heerlijkheid Borculo."@nl |
| ?:Achterveld (Leusden) | "Achterveld is een dorp in de gemeente Leusden in de Nederlandse provincie Utrecht. Het dorp ligt halverwege de plaatsen Leusden en Barneveld in de Gelderse Vallei en grenst aan de provincie Gelderland. Het oostelijke buitengebied van het dorp valt onder de Gelderse gemeente Barneveld. Achterveld is in de jaren 1960 sterk gegroeid en had in 2008 2.520 inwoners. In 1969 verloor Achterveld haar status als zelfstandige gemeente. Sindsdien heeft het dorp een dorpsraad die adviseert aan B&W van Leusden."@nl |
| ?:Achterwielaandrijving | "||-||-||}Achterwielaandrijving is een lay-out-vorm van motor en transmissie die gebruikt wordt in voertuigen, waarbij de motor alleen de achterwielen aandrijft.In de automobielindustrie worden voor auto's met achterwielaandrijving de volgende Engelse termen gebruikt: FR voor een auto waarbij de motor voorin geplaatst is (Front-engine, Rear wheel drive) MR voor een auto waarbij de motor in het midden is geplaatst (Mid-engine, Rear wheel drive) RR voor een auto waarbij de motor achterin is geplaatst (Rear-engine, Rear-wheel drive)De eerste auto's die aan het begin van de 20e eeuw op de markt kwamen hadden achterwielaandrijving. Dit was algemeen zo tot op het einde van de jaren zeventig van de 20e eeuw. Tegenwoordig hebben de meeste auto's voorwielaandrijving alhoewel Mercedes meestal en BMW altijd achterwielaandrijving hebben.Auto's met een groot motorvermogen (evenals auto's met middenmotor 4x4 uitgezonderd) zijn ook bijna altijd aangedreven op de achterwielen aangezien het niet mogelijk is om grote vermogens op de voorwielen over te brengen vanwege de gewichtsverplaatsing naar achter. Ook dienen motor en versnellingsbak in de langsrichting te worden ingebouwd bij achterwielaandrijving; het motorvermogen wordt dan door middel van een cardanaandrijving naar het differentieel op de achteras overgebracht welke op zijn beurt het vermogen over de wielen verdeelt.Als de motor in de langsrichting geplaatst wordt heeft deze een groter motorcompartiment nodig, vandaar dat kleinere en middenklassewagens zelden met achterwielaandrijving worden uitgerust."@nl |
| ?:A.C. Josephus Jitta | "Abraham Carel Josephus Jitta (Amsterdam, 1 oktober 1887 – Den Haag, 20 februari 1958) was een Nederlands hoogleraar aan de Technische Universiteit Delft en rechtsgeleerde."@nl |
| ?:Acta Politica | "Acta Politica of International Journal of Political Science is een wetenschappelijk tijdschrift dat wordt uitgegeven door de Nederlandse Kring voor Wetenschap der Politiek (NKWP). Acta Politica werd oorspronkelijk uitgegeven in het Nederlands, maar wordt nu in een Engelse editie uitgegeven door de Britse uitgever Palgrave Journals. Het blad is opgenomen in de Social Sciences Citation Index en geldt dan ook als een van de belangrijkste politiek-wetenschappelijke tijdschriften in Europa. Hoofdredacteuren zijn prof. dr. H. Keman van de Vrije Universiteit Amsterdam en prof. dr. M. Hooghe van de Katholieke Universiteit Leuven."@nl |
| ?:Actiefilm | "De actiefilm is een filmgenre waarbij de actiescènes (meestal) belangrijker zijn dan het verhaal.De actie is dus het belangrijkste in een actiefilm: typische actiescènes zijn uitgebreide en vaak langdurige vechtscènes, achtervolgingen, ingewikkeld stuntwerk en overdonderende explosies. De film draait meestal om één enkele held, die het tegen een overmacht van tegenstanders moet opnemen. De actieheld is vrijwel altijd een man. De actiefilm komt het meest voor in het misdaadgenre, maar het kunnen ook avonturen-, komische, sciencefiction of spannende films zijn."@nl |
| ?:Actium | "Actium is de antieke naam voor het schiereiland in het noorden van Acarnania (aloude prefectuur in Griekenland) bij de mond van de Sinus Ambracius (Golf van Arta of Ambracische golf) tegenover het huidige Preveza aan de noordzijde van de zeestraat.Het schiereiland, in het Grieks Άκτιο, (Άκτιον) geheten, heeft in de loop van de geschiedenis meerdere namen gekregen waaronder het middeleeuwse La Punta. Tegenwoordig wordt, naast de moderne naam Aktio of Aktion, ook de antieke naam Actium, met name in haar historische context, regelmatig gebruikt. In tegenstelling tot een voorgebergte, dat de zuidelijke grens van het schiereiland markeert, is het landschap op het grootste deel van Actium vlak. Volgens de geschiedschrijver en geograaf Strabo stond er op een hoogte een antieke tempel ter ere van Apollo Actius met daaronder een vlakte met een groep bomen en een werf. De tempel werd later door Octavianus uitgebouwd als centrale omgeving om de vijfjaarlijkse Actia of Ludi Actiaci (opnieuw) te laten plaatsvinden. Op de noordelijke punt van Actium bevond zich een nederzetting die eveneens Actium heette."@nl |
| ?:Activa | "In de kosten- en winstbepaling, een deelgebied van de bedrijfseconomie, wordt met de activa van een onderneming de in geld uitgedrukte waarde bedoeld, die het geheel aan bezittingen van een onderneming vertegenwoordigt. Op de balans van een onderneming zijn de activa en de passiva altijd exact aan elkaar gelijk."@nl |
| ?:Activisme (Vlaanderen) | "Activisme was in de periode van de Eerste Wereldoorlog de benaming voor het deel van de Vlaamse Beweging dat via de collaboratie met Duitsland een aantal Vlaamse grieven en zelfs Vlaamse onafhankelijkheid hoopte te verwezenlijken (maximalisten). De flaminganten die samenwerking met de bezetter afwezen, werden door hen smalend passivisten (minimalisten) genoemd.Het activisme nam haar aanvang met de oprichting in oktober 1914 van de groep Jong-Vlaanderen te Gent, onder leiding van dominee Jan Derk Domela Nieuwenhuis Nyegaard.De zogenaamde Flamenpolitik speelde zonder twijfel een belangrijke rol bij het ontstaan van het activisme. Door allerlei vooroorlogse Vlaamse eisen in te willigen hoopten de Duitsers de Vlaamse bevolking voor zich te winnen, vanzelfsprekend uit eigenbelang. Via de activisten hoopte men België te kunnen blijven beheersen. De architect van de Flamenpolitik was gouverneur-generaal Moritz von Bissing.Een eerste activistische verwezenlijking was de vernederlandsing van de oude Franstalige universiteit van Gent in oktober 1916, een oude eis van de flaminganten, iets wat pas in het jaar 1930 definitief zou gebeuren na de Belgische recuperatie in 1918. De activisten verloren echter veel krediet bij de Vlaamse bevolking door repressieve maatregelen die de Duitse bezetter aan de bevolking oplegde. In februari 1917 richtten activistische professoren, verbonden aan Jong-Vlaanderen, de Raad van Vlaanderen op en op 21 maart 1917 werd door von Bissing de geambieerde bestuurlijke scheiding tussen Vlaanderen en Wallonië doorgevoerd. Die Raad van Vlaanderen riep op 22 december 1917 zelfs de onafhankelijkheid van Vlaanderen uit, waarop de bezetter de Raad weer liet ontbinden. Het einde van de activistische Vlaamse Beweging valt samen met het einde van de Eerste Wereldoorlog. De leiders werden gearresteerd en veroordeeld tijdens de repressie of gingen in ballingschap. De Vlaamse Beweging groeide verder uit de twee andere takken: de passivisten en de Frontbeweging, ook al bestond er soms overlapping tussen de verschillende strekkingen (cfr. de Sublieme Deserteurs en de Bormsverkiezing)."@nl |
| ?:Adagio (muziektempo) | "Adagio is een van oorsprong Italiaanse muziekterm die aangeeft dat een muziekstuk in een langzaam, comfortabel tempo gespeeld moet worden. Letterlijk betekent het "gemakkelijk (ad agio)". Adagio behoort tot de meer rustige tempi. Het metronoomcijfer komt neer op 66 tot 76, dus 66 tot 76 tellen per minuut."@nl |
| ?:Adalbert van Praag | "Adalbert (Tsjechisch: Vojtěch, Pools: Wojciech; Libice nad Cidlinou (Bohemen), c. 956 - nabij Gdańsk (Pommeren), 23 april 997) was een 10e-eeuwse bisschop uit Praag die martelaar werd in zijn inspanningen om Baltische Pruisen te bekeren. Hij werd later tot patroonheilige van Bohemen benoemd in Polen, Hongarije, en Pruisen.Hij was geboren in een edele familie Slavníkovci in Libice nad Cidlinou, Bohemen rond het jaar 956. Hij studeerde tien jaar in Maagdenburg onder de heilige Adalbert van Maagdenburg. Toen Adalbert stierf, nam Vojtěch de naam Adalbert over. De pausen stuurden hem meerdere keren naar de Bohemen. Adalbert doopte Géza van Hongarije en zijn zoon Stefanus, en hij werkte ook om de Polen te bekeren.Adalbert werd bisschop van Praag. Zijn afkeuren van polygamie, nog sterk aanwezig bij de plaatselijke edelen, alsook de deelname van formeel christenen aan de heersende praktijk van slavenhandel, vielen niet echt in gewillige oren. (Slavische slaven werden later verhandeld door Joodse handelaren aan het moslimimperium). Hij ontkwam uit Praag, ondanks de vraag van de Paus om als bisschop terug te keren.Adalbert van Praag had reeds in 977 het idee gehad om missionaris in Pruisen te worden. Nadat hij bekeringswerk in Hongarije had gedaan, werd hij door de Paus naar de Pruisen gestuurd om daar bekeringswerk te verrichten. Bolesław I, hertog van Polen, stuurde militairen met Adalbert mee. De bisschop en zijn aanhangers traden Pruisisch grondgebied dichtbij Danzig in en trokken zo langs de kust van de Oostzee.Het was een standaardprocedure van christelijke missionarissen om 'heilige' eikenbomen (zie Iconoclasme) om te hakken zoals ze al op veel andere plaatsen hadden gedaan, met inbegrip van Saksen. Omdat de bomen als woonplaats voor geesten, die werden gevreesd, aanbeden werden, deed men dit om de niet-christenen te tonen dat de God der christenen machtiger was dan hun geesten.Toen hij en zijn helpers geen gehoor gaven aan dreigende waarschuwingen om van de heilige eikenbomen af te blijven, werd Adalbert gedood in april 997 aan de kust van de Oostzee tussen de rivier Nogat en Fischhausen in Samland. Er wordt beweerd dat zijn lichaam voor een tegengewicht aan goud door Bolesław I van Polen teruggekocht werd.Een paar jaar later werd Adalbert heilig verklaard."@nl |
| ?:Adam | "Adam (Hebreeuws: אָדָם, Arabisch آدم) is een man die voorkomt in Tenach, Bijbel, Koran, de Ahadith en het boek van Adam bij de Ginza Raba. In deze boeken wordt hij gezien als de eerste mens. Eva was zijn vrouw, hoewel sommige joodse tradities ook melding maken van Lilith als zijn eerste vrouw. Doorgaans wordt binnen de islam aangenomen dat Adam de eerste profeet was."@nl |
| ?:Adam Andreas Marie van Rijsewijk | "Adam Andreas Marie van Rijsewijk, (Breda, 15 december 1919 – Breda, 13 november 2000), was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog. André van Rijsewijk werd door het Bureau Inlichtingen (BI), in de nacht van 1 op 2 september 1944, in de omgeving van De Wijk, ten oosten van Meppel, boven Drenthe, geparachuteerd. Hij verzorgde het radiocontact tussen de Ordedienst (OD) en het BI en de Nederlandse regering in Londen. Na de bevrijding meldde hij zich terug bij het BI in Eindhoven."@nl |
| ?:Adam Malik | "Adam Malik (Pematang Siantar (Noord-Sumatra), 22 juli 1917 - Bandung (West-Java), 5 september 1984) was de derde vicepresident van Indonesië. Hij was tevens diplomaat en een van de pioniers van de Indonesische journalistiek. Hij is ook de oprichter van ANTARA.Hij is tevens held van Indonesië."@nl |
| ?:Adat | "Adat (Indonesisch; in het Turks: Adet) betekent "gewoonte" of "traditie". Het woord is afgeleid van het Arabische woord adah (ﻋﺎﺪﺔ, ʿādah, zie artikel: sharia). Adat is de combinatie van (vaak pre-islamitische) sociale leefregels, omgangsnormen en traditionele gebruiken. Voor veel Indonesiërs staat het kennen van (en leven naar) de adat gelijk aan welopgevoed en beschaafd gedrag. Als iemand onbeleefd is of zich onbehouwen gedraagt wordt er wel gezegd: 'tidak tahu adat' (hij of zij kent geen adat, met andere woorden: hij of zij is een barbaar)Naast de sociale regels van de adat (die van eiland tot eiland en per gebied kunnen verschillen) worden ook traditionele kleding, zang, dans en architectuur als deel van de adat beschouwd.Een van de bekendste wetenschappers die zich met adat bezighield was Cornelis van Vollenhoven."@nl |
| ?:Addis Abeba | "Addis Abeba (Amhaars: አዲስ አበባ , voor Nieuwe bloem; Afaan Oromo: Finfinne) is de hoofdstad van Ethiopië. De bevolking van de stad telt 3.059.000 personen (2007)."@nl |
| ?:Adek (fietsenfabriek) | "Adek was een Arnhemse fietsenfabriek die in 1913 werd opgericht door de partners Van Aken, Dop en Kuiper. In het beeldmerk van het bedrijf werden echter de woorden Adek Draisine Exempel Kaliber gebruikt.Adek floreerde ondanks de Eerste Wereldoorlog, en was de eerste rijwielfabriek die de 48-urige werkweek invoerde, in 1918.Rond 1920 waren er fusieplannen met de Handels- en Industrie-Mij v/h M. Adler uit Amsterdam die echter geen doorgang vonden. Toen in 1926 Gruno-directeur Feunekes overleed kwam het toch tot een fusie, en werd de productie van Adek naar Winschoten overgebracht. Adek directeur Jan Dop kreeg de leiding over de gefuseerde bedrijven.In de jaren 1951-1954 werden er bromfietsen onder de naam Amstel geproduceerd of geïmporteerd door de N.V. Gruno & Adek Rijwielfabrieken in Nijmegen. Deze hadden een VAP-blokje en waren ook te koop onder de namen Adek en Gruno. Ze werden ook door de HMF (Hollandsche Motoren Fabriek) verkocht. Hier ligt waarschijnlijk een link tussen de N.V. Gruno en Stokvis: de fietsen van Stokvis werden gebouwd door de firma Gruno in Winschoten, die later verhuisd zou zijn naar Uden (zie ook RAP). De HMF verkocht de Amstel-VAP bromfietsjes maar kort, maar in 1953 adverteerde men met een bromfietstandem, die eveneens werd aangedreven door een VAP-blokje. Ook dit model was geen lang leven beschoren."@nl |
| ?:A. den Doolaard | "A. den Doolaard (Zwolle, 7 februari 1901 – Hoenderloo, 26 juni 1994), pseudoniem van Nederlands schrijver Cornelis Johannes George (Bob) Spoelstra jr.Zijn vader was Nederlands-hervormd predikant. Op zijn zeventiende brak zoon Bob echter met de kerk. Hij ging naar de HBS in Den Haag en na het overlijden van zijn vader werd hij boekhouder bij de Bataafse Petroleum Maatschappij (van 1920 tot 1928). In 1926 debuteerde hij met De verliefde betonwerker, een bundel vitalistische gedichten. In 1928 zegde hij zijn baan op en begon hij met een aantal zwerftochten door de Balkan en Frankrijk, waar hij diverse baantjes had zoals steenhouwer, druivenplukker, landarbeider en dokwerker. De ervaringen die hij tijdens zijn zwerftochten opdeed, verwerkte hij in romans en krantenartikelen. Zijn biograaf Hans Olink onthulde in zijn biografie 'Dronken van het leven' dat Den Doolaard in 1933 in Macedonië de minnaar van zijn eerste vrouw heeft gedood. Al vroeg waarschuwde Den Doolaard tegen het opkomende fascisme. Zijn onverbloemde artikelen leverden hem een uitwijzing op uit Oostenrijk, terwijl ook de toegang tot Duitsland, Bulgarije en Italië hem ontzegd werd. Toen de Duitse legers in mei 1940 de lage landen binnenvielen, vluchtten Den Doolaard en zijn vrouw per fiets naar het zuiden. Uiteindelijk slaagden ze er in om Engeland te bereiken, na een verblijf van bijna een jaar in Vichy-Frankrijk. In Londen werkte Den Doolaard als omroeper bij de radiozenders de Brandaris en Radio Oranje (zie ook het artikel Illegale pers). Na de Tweede Wereldoorlog deed Den Doolaard verslag van de droogmaking van Walcheren, om zich daarna voor enige tijd te vestigen in de Verenigde Staten en Joegoslavië. In 1962 was hij betrokken bij de eerste anti-atoomdemonstratie in Amsterdam. Vanaf 1954 woonde het gezin Spoelstra in Hoenderloo. Van daar uit ondernam Den Doolaard nog vele reizen. Hij verwerkte deze ervaringen in romans, krantenartikelen en reisverslagen. In 1980 verscheen van zijn hand het pamflet Londen en de zaak van 't Sant, waarin hij de persoon van François van 't Sant (voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog vertrouweling van koningin Wilhelmina) beschreef en kritiek leverde op Loe de Jong. Deze had volgens Den Doolaard de verhalen van Van 't Sant over de geheimzinnige Elisabeth le Roi kritiekloos opgeschreven. Den Doolaard sprak in dit verband van 'het Santjong-verhaal'.Den Doolaard beschreef zijn werk en leven in Het leven van een landloper. In 2011 verscheen de biografie Dronken van het leven van Hans Olink."@nl |
| ?:Aden (stad) | "Aden (Arabisch: عدن) is een stad in de Republiek Jemen. Het is tevens een natuurlijke haven. Aden heeft een bevolking van ongeveer 590.000 inwoners (2005).Aden bestaat uit een aantal delen: de haven, het industriegebied (bekend als Little Aden) en Madinat asj-Sja'ab (het voormalige Al-Ittihad), het regeringscentrum. Twee voorsteden, Khormaksar en Sheikh Othman, liggen ten noorden van de oude stad.Aden was de hoofdstad van Zuid-Jemen tot de hereniging met Noord-Jemen. Nadien werd het tot vrijhandelszone verklaard."@nl |
| ?:Administratie | "Administratie wil in veel gevallen zeggen: kantoorwerk in de breedste zin van het woord.Vroeger ging het veelal om het bijhouden van financiële verantwoording door middel van boekhouding bestaande uit onder andere kasboeken, journaaloverzichten. Voorheen gebeurde dat meestal handgeschreven. In de loop van de 20e eeuw werd de typemachine steeds meer toegepast, en in de jaren negentig deed de computer uitgebreid zijn intreden. Nu kun je vooral denken aan computer en hoofdwerk.Tegenwoordig betekent het vaak geautomatiseerd databasewerk voor onder andere personeelszaken, zoals uitbetaling van salaris, registratie van vrije dagen, enzovoort. Denk ook aan logistieke zaken en uitkeringsinstanties als het UWV. In de zorgsector wordt gesproken van patiëntenadministratie of medische administratie.De moeite of kosten voor ondernemers, instellingen en particulieren om overheidsregels na te leven en vergunningen aan te vragen wordt wel aangeduid als administratieve lasten(druk) of regeldruk. Bij bijv. een belastingwet komt deze bovenop de last van de belasting zelf, bij een subsidie vormt deze voor de ontvanger de keerzijde. Bij introductie, wijzigen en afschaffen van regelingen is vaak het streven deze lastendruk te verminderen of niet te veel te laten stijgen, zie ook Actal. Zo is er bijvoorbeeld de Wet uniformering loonbegrip, en wordt een winstbox en loonsomheffing overwogen.Het woord "administration" is Amerikaans Engels voor "regering" of "bestuur" en wordt in deze betekenis vrij vaak verkeerd vertaald met "administratie". Zo wordt de regering van de Amerikaanse president Barack Obama in die taal de "Obama administration" genoemd."@nl |
| ?:Admiraal | "Admiraal is de hoogste militaire rang in de meeste zeemachten.Admiraal is een viersterrenrang, gelijkwaardig aan de generaal bij het leger. In Nederland was de admiraalsrang echter nog een rang hoger (zie beneden voor meer uitleg)."@nl |
| ?:Admiraliteit van Engeland | "De Admiraliteit van Engeland ook wel Admiralty genoemd, was de voormalige autoriteit in het Verenigd Koninkrijk, opgericht rond 1400. De admiralty was verantwoordelijk voor de bevelvoering van de Koninklijke vloot: later de Royal Navy genoemd. Oorspronkelijk uitgevoerd door één persoon: High Admiral of kortweg: de admiraal, bijgestaan door een staf: Office of the High Admirality genoemd. Het bestuur van deze admiraliteit of beter gezegd het admiraliteits-college bestond uit een aantal commissieleden die zowel een civiele als een militaire achtergrond hadden, de president van het college was in de regel lid van het kabinet, de high admiral was altijd een ervaren admiraal, ook wel first Sea Lord genoemd.In 1546 was het koning Hendrik VIII die een commissie van de marine instelde de: Council of the navy, later de Navy Board, deze commissie verzorgde de rechtspraak binnen de marinewereld. Het operationele bevel over de marine bleef echter onder bevel van de Lord High Admiral, deze lord was één van de negen grote officieren van het Koninkrijk, onder het directe bevel van de Koning of Koningin.Met de totstandkoming van de Act of Union in 1707, waarbij het Koninkrijk Engeland en het Koninkrijk Schotland samen Groot-Brittannië vormden, kwam de Admiraliteit van Schotland als tweede admiraliteit in het Verenigd KoninkrijkIn het begin van de 18de eeuw, was Koning Willem IV de laatste Lord High Admiral, nadat deze voor de Fransen uit Nederland was gevlucht. Hierna in 1828, was het Koning Karel I die het bevel van de marine niet langer onder één persoon liet gelden maar onder een gezamenlijke commissie: Office of Admiralty, vanaf 1831.In 1964 werd de Office of Admiralty; de Office of Airforce en de War Office samengevoegd in het: Ministry of defence."@nl |
| ?:Admiral Scheer | "De Admiral Scheer was een zware kruiser (eerst vestzakslagschip) van de Deutschland-klasse, in dienst van de Kriegsmarine van nazi-Duitsland voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog.Het schip werd vernoemd naar admiraal Reinhard Scheer, en werd eerst geclassificeerd als een pantserschip (Panzerschiff). In februari 1940 werd het gereclassificeerd met de andere schepen van de Deutschland-klasse als zware kruiser. De term vestzakslagschip werd gegeven door de Britten."@nl |
| ?:Adolescentie | "Adolescentie is de overgang in de ontwikkeling tussen de jeugd en volledige volwassenheid, hetgeen een periode representeert waarin een persoon biologisch, maar niet emotioneel volgroeid is.De leeftijden die beschouwd worden als onderdeel van de adolescentie verschillen per cultuur. In de Verenigde Staten beschouwt men adolescentie als beginnend rond 13 jaar en het duurt tot ongeveer 24 jaar. De Wereldgezondheidsorganisatie daarentegen definieert adolescentie als de periode van iemands leven tussen de 10 en 20 jaar. De Dikke Van Dale hanteert de periode van 18 tot 20 jaar als definitie. In het model van identiteitsontwikkeling van Erik Erikson wordt de adolescentie beschouwd als de periode van ongeveer 14 jaar tot grofweg midden twintig."Adolescentie" is een cultureel en sociaal fenomeen en daarom zijn de grenzen niet makkelijk te binden aan fysieke mijlpalen. Het woord stamt af van het Latijnse werkwoord adolescere hetgeen "opgroeien" betekent. De periode kan worden herkend aan ontwikkelingen in de psychologie, persoonlijkheid en academische carrière van een persoon. Bij de aanvang van de adolescentie volgen kinderen gewoonlijk hun middelbare school.Een persoon die zich in zijn adolescentie bevindt wordt een adolescent genoemd. De term adolescent heeft niet de sterke connotatie "dwarsligger" die het woord puber heeft. "Puberteit" verwijst over het algemeen naar de overgangsfase tussen de kindertijd en de adolescentie."@nl |
| ?:Adolf Eichmann | "Otto Adolf (Adolf) Eichmann (Solingen, 19 maart 1906 – Ramla, 31 mei 1962) was een Duits SS-functionaris in het Derde Rijk en een van de hoofdverantwoordelijken voor de massamoord op de Joden. Hij werd ontvoerd uit Argentinië, waarna in Israël een proces tegen hem begon in april 1961. In 1962 werd hij door een Israëlische rechtbank als oorlogsmisdadiger veroordeeld en daarop geëxecuteerd. Samen met het iets latere Duitse Auschwitzproces heeft het proces tegen Eichmann in Jeruzalem velen voor het eerst de volle dimensie van de moord op de Europese Joden, die twintig jaar eerder had plaatsgevonden, geopenbaard.Eichmann werkte ruim acht jaar direct voor SS-leider Heinrich Himmler en SD- en Gestapo-leider Reinhard Heydrich. In de SS klom Eichmann op tot SS-Obersturmbannführer, een rang die overeenkomt met die van luitenant-kolonel in het leger.Hij was Referent (hoofd) van Referat IV B 4 (Jodenaangelegenheden), onderdeel van Abteilung IV B (Sekten) met aan het hoofd Albert Hartl, en dat was onderdeel van Ambt IV (Gestapo).De relatief lage rang en laag in de organisatie staande afdeling komt niet overeen met het belang van het werk. Eichmann was secretaris van de Wannseeconferentie en was verantwoordelijk voor de tijdschema's en logistiek van de transporten van miljoenen Joden naar de concentratie- en vernietigingskampen.Naast de hoofdafdeling IV B 4-Berlijn was er onder meer de Nederlandse onderafdeling IV B 4-Den Haag."@nl |
| ?:Adolf Fraenkel | "Abraham Halevi (Adolf) Fraenkel, meestal geciteerd als Abraham Fraenkel, (München, 17 februari 1891 - Jeruzalem, 15 oktober 1965) was een Duits-Israëlische wiskundige.Hij studeerde aan verschillende Duitse universiteiten en promoveerde in 1914 summa cum laude aan de Universiteit van Marburg. Van 1916 tot 1928 gaf hij aan deze universiteit les, vanaf 1922 als hoogleraar. Na nog een jaar aan de Universiteit van Kiel te hebben gedoceerd, emigreerde hij als overtuigd zionist in 1929 naar Jeruzalem in het toenmalige mandaatgebied Palestina en werkte aldaar aan de Hebreeuwse universiteit. Hij werd er het eerste hoofd van de faculteit wiskunde en later ook rector magnificus.Fraenkel is vooral bekend vanwege zijn bijdrage aan de axiomatische verzamelingenleer. Hij vulde Zermelo's systeem aan tot het nu als Zermelo-Fraenkel-verzamelingenleer bekendstaande axiomastelsel."@nl |
| ?:Adolf Hitler | "Adolf Hitler (Braunau am Inn, 20 april 1889 – Berlijn, 30 april 1945) was een in Oostenrijk geboren Duits politicus en de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij. Hij was rijkskanselier van Duitsland van 1933 tot 1945 en staatshoofd (als Führer en rijkskanselier) van 1934 tot 1945.Hitler veranderde Duitsland van een beginnende democratie, de Weimarrepubliek, in een totalitaire staat, die elke tegenstand tegen het regime op meedogenloze wijze de kop indrukte. Tegenstanders werden opgesloten in concentratiekampen of, zoals Ernst Röhm, vermoord. Hitlers streven om de vernederingen van de Vrede van Versailles (1919) voor Duitsland ongedaan te maken en zijn expansiepolitiek om Lebensraum voor Duitsland te creëren, leidden tot het begin van de Tweede Wereldoorlog. Een ander kenmerk van Hitlers politiek was de nazi-ideologie waarbij een ras van Arische Übermenschen moest worden gecreëerd. Dat leidde tot de systematische uitroeiing van miljoenen Untermenschen zoals joden, gehandicapten en andere minderheden, in de Holocaust. Toen duidelijk werd dat Duitsland de oorlog zou verliezen gaf Hitler tevergeefs de opdracht dat het Duitse volk tot het einde door moest vechten en dat het de Duitse industriële complexen moest vernietigen. Zelf pleegde hij in zijn ondergrondse bunker in Berlijn zelfmoord. Aan het einde van zijn regering lag Duitsland en een groot deel van Europa in puin en waren er tientallen miljoenen doden te betreuren."@nl |
| ?:Adolf van Luxemburg | "Adolf Willem Karel August Frederik (Wiesbaden, Biebrich, 24 juli 1817 – Slot Hohenburg, 17 november 1905) was van 1839 tot 1866 de laatste hertog van Nassau en van 1890 tot 1905 groothertog van Luxemburg."@nl |
| ?:Adorp | "Adorp (Gronings: Oadörp) is een dorp gelegen in de gemeente Winsum in de provincie Groningen. Adorp is ook de naam van de voormalige gemeente die in 1990 is opgegaan in Winsum. Het dorp telt 525 inwoners (CBS 2011) binnen de dorpskom en 300 in het buitengebied.Adorp is een wierdedorp, gelegen op de uitloper van de Hondsrug en gelegen aan een voormalige bocht (meander) van het Selwerderdiepje (een deel van de Hunze. Even ten zuiden van het dorp mondde in de middeleeuwen de Drentsche Aa uit in de Hunze, maar deze beek is verzand nadat in 1385 bij Dorkwerd een kanaal werd gegraven. Op de wierde staat de kerk uit de 13e eeuw, die in 1667 van binnen en van buiten grondig is gemoderniseerd. De vrijstaande kerktoren verdween in 1794. Het dorp heeft verder een molen uit 1851, Aeolus genaamd, die toe is aan restauratie.Ten oosten van Adorp loopt de spoorlijn Groningen - Delfzijl. In de jaren 1930 had Adorp een spoorweghalte, stopplaats Adorp. De exploitant Arriva heeft in september 2012 aangekondigd te willen onderzoeken of hier weer een halte kan worden geopend."@nl |
| ?:Adres (woonplaats) | "Een adres is de aanduiding van een bepaalde locatie, doorgaans van een huis, woning, gebouw of faciliteit, op de aarde. De bekendste vormen zijn het woonadres, dat aangeeft waar een persoon woont (het woonadres of domicilie) of verblijft (verblijfadres), waar een bedrijf of rechtspersoon is gevestigd (het vestigingsadres), waar post moet worden bezorgd (het postadres). Ook een gebouw heeft een adres, bijvoorbeeld het aansluitadres van gas/water/elektriciteit, e.d.Een goed adres is eigenlijk alleen een aanduiding voor het bepalen van die locatie. Het is geen unieke identificatie van een (kadastraal) perceel, pand of kaartpositie. Het is bedoeld om een plek makkelijk te kunnen lokaliseren en zo aan te duiden, dat de grootst mogelijke kans bestaat dat die plek wordt bereikt. Veel postadressen zijn een postbus in een nabijgelegen postkantoor. Nederland telde in 2003 7,4 miljoen postadressen.Een goed adres bestaat uit:straatnaam en huisnummer met zo nodig een toevoegsel, zoals een letter (A) of een nadere aanduiding conform plaatselijk gebruik (Boven),postcode en plaatsnaam.Bij postbussen fungeert het woord "Postbus" als straatnaam en het postbusnummer als huisnummer, altijd zonder toevoegsel. Bij woonboten en woonwagens kan boven de straatnaam de naam van de boot of wagen als nadere aanduiding staan.De Basisregistratie Adressen moet gaan registreren welke adressen juist zijn en naar welke locatie deze verwijzen.In de GBA (gemeentelijke basisadministratie van persoonsgegevens, voorheen bevolkingsregister) kent men enkel een woonadres en een briefadres.Iedereen die in Nederland op een bepaald adres verblijft, is verplicht zich te laten inschrijven bij de gemeente op dat adres.Een briefadres wordt enkel verleend aan personen die geen vaste verblijfplaats hebben.Een vertrek naar het buitenland is dan ook geen reden voor het verlenen van een briefadres door de gemeente, evenmin het feit dat men weliswaar op een bepaald adres verblijft, maar men aangeeft zich hier niet te kunnen laten inschrijven omdat dat eventueel gevolgen heeft voor de hoofdbewoners (denk hierbij aan huursubsidie of eventuele uitkeringen).Indien iemand in een bepaalde periode op twee of meer adressen verblijft, kijkt men naar het adres waar iemand gedurende een bepaalde periode het vaakst zal verblijven. Op dat adres moet diegene zich dan laten inschrijven.Sommige mensen bezitten of huren meer dan één woning. Ook in dat geval moet men zich laten inschrijven op het adres waar men het vaakst verblijft. Inschrijven op meerdere adressen is niet mogelijk in de GBA."@nl |
| ?:Adriaan Dijxhoorn | "Adriaan Quirinus Hendrik Dijxhoorn (Rotterdam, 10 september 1889 - De Steeg (gem. Rheden, Gld.), 22 januari 1953) was een Nederlands generaal en politicus.Dijxhoorn was aanvankelijk officier en werd vervolgens in het tweede kabinet-De Geer minister van Defensie. Hij had in die functie de politieke verantwoordelijkheid voor de mobilisatie in 1939 en voor de Nederlandse verdediging in. Hij had hierover voortdurend meningsverschillen met de Nederlandse opperbevelhebber, generaal Reijnders. Dijxhoorns positie werd bemoeilijkt, doordat hij als militair een lagere rang had gehad dan generaal Reijnders, maar nu als minister boven Reijnders stond. Hij trad vaak nogal aarzelend op, maar verving de in legerkringen populaire Reijnders ten slotte in februari 1940 toch door generaal Winkelman. Zijn aanzien bij het leger had hieronder te lijden. Hij trad in Londen af, nadat koningin Wilhelmina het vertrouwen in hem had opgezegd. In december 1941 trad hij weer als militair in actieve dienst en bekleedde daarna nog enige militaire functies. Hij was o.a. actief in de staf van generaal Montgomery, waarnemend chefstaf van het Nederlandse leger (in deze functie werd hij opgevolgd door generaal Kruls) en lid van het Hoog Militair Gerechtshof."@nl |
| ?:Adriaan Jan Jacob Leonard Prinsen | "Adriaan Jan Jacob Leonard Prinsen (1831 - Beek, 2 juli 1880) was een Nederlandse kapitein van het Indische leger en ridder in de Militaire Willems-Orde."@nl |
| ?:Adriaan Nooteboom | "Adriaan Nooteboom ('s-Gravenhage, 18 juli 1928) is een voormalig Nederlands politicus.Nooteboom is een fiscalist van hervormden huize die namens het CDA staatssecretaris in het eerste kabinet-Van Agt was. Hij is afkomstig uit de kring van de CHU, maar geen uitgesproken politieke figuur. Hij was voorafgaand aan zijn politieke functie belastingadviseur en hoogleraar belastingrecht in Amsterdam. Hij trad begin 1980 tegelijkertijd met minister Andriessen af, toen die vond dat er te weinig bezuinigd werd. Hij keerde daarna weer terug naar het hoogleraarschap, maar ditmaal in Groningen."@nl |
| ?:Adriaan Roland Holst | "Adrianus (Adriaan) Roland Holst (Amsterdam, 23 mei 1888 - Bergen, 5 augustus 1976) was een Nederlands dichter. Zijn omvangrijke oeuvre wordt gekenmerkt door een eigen, plechtige stijl en rijke symboliek."@nl |
| ?:Adriaen Valerius | "Adrianus Valerius, gelatiniseerde versie van Adriaen Valéry, ook Adriaen Valerius (Middelburg tussen 1570 en 1575 - Veere op 27 januari 1625) was een Nederlandse dichter en componist. Valerius kennen we tegenwoordig het best dankzij zijn gedichten over het land- en burgerleven en zijn geuzenliederen die verhalen over de Tachtigjarige Oorlog."@nl |
| ?:Adriaen van Swieten | "Adriaen van Swieten (Leiden, 1532 – Gouda, 1584) was een van de leiders van het verzet in het begin van de Tachtigjarige Oorlog tegen de Spanjaarden en een vertrouweling van Willem van Oranje.Jonkheer Adriaen van Swieten, telg uit een oud adellijk geslacht - de familie van Swieten bezat een kasteel bij Zoeterwoude - koos al voor 1568 partij voor Willem van Oranje in zijn verzet tegen de Spanjaarden. Hij vluchtte in 1568 naar Emden en werd door Alva vogelvrij verklaard. Hij nam, als een van de leiders van de watergeuzen, deel aan de verovering van Den Briel op 1 april 1572. Daarna trok hij met een groepje geuzen naar Oudewater. Prinsgezinden in Gouda stuurden Van Swieten een boodschap, dat een van de stadspoorten voor hem in de vroege morgen geopend zou worden. Hij trok de stad binnen en dwong het stadsbestuur te kiezen voor de prins van Oranje. Met slechts twee stuks geschut wist hij het kasteel van Gouda te overmeesteren. Hij werd vervolgens kastelein (slotvoogd) op het kasteel en gouverneur en baljuw van de stad (van 1572 tot 1574 en van 1576 tot 1578). Tijdens zijn afwezigheid in 1577 besloot het stadbestuur het kasteel te slopen. Voordat Van Swieten kon terugkeren was al daadwerkelijk met de sloop begonnen. Van Swieten deelde zijn bevreemding hierover mee aan het stadsbestuur, dat hierop antwoordde dat zijn goederen en papieren met de grootst mogelijk zorg waren beschermd. Van Swieten overleed in 1584 en werd begraven in de Sint-Janskerk van Gouda."@nl |
| ?:Adrianus | "Adrianus ( - Nicomedia, 4 maart 304) was een Romeins officier en is een christelijke martelaar."@nl |
| ?:Adrianus van den Bent | "Generaal-majoor Adrianus Rudolphus van den Bent (Breda, 28 februari 1883 – Amersfoort, 6 juli 1957) was een Nederlands militair.Van den Bent, een officier van de Koninklijke Landmacht, werd in 1941 door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt. Hij had in de meidagen van 1940 het Vierde Legerkorps gecommandeerd.In de eerste dagen van 1946 benoemde minister-president Louis Beel hem tot kanselier van de Nederlandse Ridderorden.Met die benoeming passeerde Beel de veel oudere generaal-majoor b.d. P.D.A. Frankamp die, anders dan de benoemde van den Bent, wèl ridder in de Militaire Willems-Orde was en gesolliciteerd had.De premier wilde vooral jonge, "vernieuwde", ridders uit het verzet en de jongste oorlog benoemd zien en verwachtte dat de jongere opperofficier dit beleid zou uitvoeren. De nieuwe kanselier pakte zijn werkzaamheden voortvarend aan en kon daarbij gebruikmaken van de in 1940 hervormde Wet op de Militaire Willems-Orde en het in 1941 in Londen vastgestelde reglement op de Militaire Willems-Orde.Met het oog op de vele heldendaden van strijdkrachten, koopvaardij en verzet tijdens de strijd tegen de Duitse en Japanse agressie waren er veel benoemingen in de Militaire Willems-Orde te verwachten.Van den Bent probeerde daarom een Kapittel van de Militaire Willems-Orde te laten benoemen dat voordrachten zou kunnen beoordelen.Toen een van de oude ridders, er waren sinds 1928 geen benoemingen meer geweest, bezwaar maakte tegen een kanselier die niet zoals alle kanseliers voor hem het kruis van de Willems-Orde droeg trokken alle kandidaten zich terug.De wet schreef voor dat de kanselier "zoo mogelijk" ridder in de Militaire Willems-Orde moest zijn.De veteranen betoogden dat er onder de ridders geschikte kandidaten waren en wezen van den Bent af.In april 1946 diende van den Bent zijn ontslag in omdat hij begreep dat hij, ondanks het vertrouwen van Beel, geen kanselier kon blijven. Terstond bleken de ridders nu wèl zitting in een Kapittel te willen nemen. Zij werden geïnstalleerd door van den Bent maar voorgezeten door generaal-majoor b.d. Frankamp. In plaats van Frankamp werd nu een van de zojuist benoemde ridders, generaal-majoor Henri Koot, Kanselier van de Nederlandse Ridderorden.Adrianus van den Bent was ridder in de Orde van Oranje-Nassau met de Zwaarden en drager van het Mobilisatiekruis 1914-1918, adjudant i.b.d. van Hare Majesteit de Koningin en Grootkruis in de Belgische"@nl |
| ?:Adriatische Zee | "De Adriatische Zee (Italiaans: Mare Adriatico, Sloveens: Jadránsko mórje/Jadrán, Kroatisch en Bosnisch: Jadransko more, Servisch: Јадранско море, Albanees: Deti Adriatik, Latijn: Hadriaticum) is een randzee van de Middellandse Zee tussen het Apennijns Schiereiland en het Balkanschiereiland. De zee wordt van de Ionische Zee gescheiden door het Kanaal van Otranto.De zee wordt in het westen begrensd door Italië en in het oosten door Slovenië, Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro en Albanië.Langs de oostkust van de Adriatische Zee liggen de Dalmatische Eilanden en de Kvarner-eilanden, die alle tot Kroatië behoren. Krk en Cres behoren tot de laatste groep en zijn de grootste eilanden in de Adriatische Zee.De landen rond de Adriatische Zee werken met elkaar samen in de Adriatische Euregio."@nl |
| ?:Adri van Es | "Adrianus (Adri) van Es (Amersfoort, 28 april 1913 - Wassenaar, 6 januari 1994) was een Nederlands politicus. Zijn bijnaam in marinekringen was 'IJzeren Adriaan' , andere bijnaam 'De Sfinx'.Van Es was een marineofficier, die enige tijd adjudant was van de minister van Defensie en het daarna zoals gebruikelijk bij adjudanten ver schopte. Hij was onder meer commandant van het vliegkampschip Karel Doorman. Hij werd staatssecretaris voor marinezaken in het kabinet-Marijnen, wat hij in zes achtereenvolgende kabinetten zou blijven. Van Es trad af als lid van het kabinet-Biesheuvel II na een conflict met minister De Koster. Hij was geporteerd voor de aanschaf van een nucleaire onderzeeër. Hij verweet in 1970 de regering onduidelijkheid over gezag en tolerantie. Van Es zou naar verluidt minister zijn geworden in het kabinet-De Jong als hij doortastender was geweest.Adri van Es begon zijn loopbaan als marineofficier aan het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM), waar hij begin jaren '30 als marineofficier afstudeerde (luitenant-ter-zee derde klasse). Hij commandeerde verschillende marineschepen (waaronder het vliegdekschip de Hr. Ms. Karel Doorman (1948)) en was commandant van de kustverdediging te Ameland tijdens de Duitse invasie in 1940. Hij blies, tegen direct bevel van generaal Winkelman, het geschut op om te voorkomen dat deze in handen van de Duitsers viel. Hij vervolgde zijn loopbaan na de tweede wereldoorlog bij de marine, waar hij in 1967 de op één na hoogst haalbare rang behaalde van viceadmiraal."@nl |
| ?:Adri Voorting | "Adrianus (Adri, Adrie) Voorting (Haarlem, 15 februari 1931 – Bergen op Zoom, 1 augustus 1961) was een Nederlands wielrenner. Hij was professional van 1953 tot 1961. Adri Voorting is een jongere broer van Gerrit Voorting.Hij nam namens Nederland deel aan de Olympische Spelen van 1952 op de onderdelen ploegachtervolging op de baan en de wegwedstrijd.Het grootste succes in zijn profcarrière was het nationaal kampioenschap op de weg in 1954 voor Wout Wagtmans en Gerrit Voorting. In hetzelfde jaar werd hij Nederlands kampioen achtervolging op de baan.In 1953 en 1955 nam hij deel aan de Ronde van Frankrijk, beide malen behoorde hij tot de uitvallers, maar bereikte wel een tweede plaats in de 15e etappe van de editie van 1953. In 1954 eindigde hij als 7e in het eindklassement van de Ronde van Italië.Op 26 juli 1961 raakte Voorting ernstig gewond bij een verkeersongeval op de rijksweg 58 in de buurt van de plaats Rilland. Hij werd overgebracht naar het Algemeen Burger Gasthuis in Bergen op Zoom, waar hij enkele dagen later overleed aan zijn verwondingen. Hij werd begraven op de Rooms-Katholieke Begraafplaats Sint Jozef aan de Vergierdeweg in Haarlem."@nl |
| ?:Adviesbureau | "Een adviesbureau of consultancybureau is een bedrijf waar adviseurs in dienst zijn. Deze adviseurs worden ingehuurd door andere partijen om daar adviezen te geven. Dit kan zijn op technisch, organisatorisch, juridisch of financieel gebied.Het verschil tussen een adviesbureau en een interim management of detacheringsbureau is dat adviseurs of consultants werken op project basis en een vooraf afgesproken concreet resultaat of oplossing opleveren. Interim management bureaus leveren tijdelijk personeel voor een veelal vooraf overeengekomen inspanning en periode. Veelal hebben deze interim managers ook een bepaalde (tijdelijke) lijnverantwoordelijkheid. Detacheringsbureau leveren (slimme) handjes die zich, onder leiding van de (gedelegeerde) opdrachtgever inspannen en werkzaamheden uitvoeren."@nl |
| ?:Adviescommissie | "Een adviescommissie is een (tijdelijke) commissie die adviseert over heikele politieke of maatschappelijke onderwerpen.In negatieve zin wordt wel beweerd dat bewindslieden (leden van de regering, dit wil zeggen ministers en staatssecretarissen) dergelijke adviescommissies slechts instellen om draagvlak te creëren voor een besluit waarvoor ze zelf niet het voortouw kunnen of durven nemen om zich zodoende achter een adviescommissie te kunnen verschuilen.Naast deze (meer) tijdelijke adviescommissies zijn er ook vaste adviesorganen. In Nederland kan men dan onder meer denken aan de SER, de WRR, de Raad van State en adviescolleges zoals de Onderwijsraad."@nl |
| ?:Adviseur | "Een adviseur (Engels: consultant) is iemand die zijn of haar kennis in dienst stelt van anderen, en daarbij over het algemeen voor vele verschillende klanten werkt."@nl |
| ?:Advocaat (beroep) | "Een advocaat of advocate is een helper in juridische aangelegenheden.Een advocaat wordt ook wel raadsman of raadsvrouw genoemd. Die term moet niet worden verward met die van raadsheer, want dat is een rechter bij een hogere rechtbank.Een advocaat in strafzaken wordt een strafpleiter of strafpleitster genoemd.In tegenstelling tot een notaris, die meestal voor twee partijen werkzaam is, is de advocaat als belangenbehartiger altijd partijdig."@nl |
| ?:Aerdenhout | "Aerdenhout is een plaats in de gemeente Bloemendaal in de Nederlandse provincie Noord-Holland."@nl |
| ?:AFC Ajax | "Amsterdamsche Football Club "Ajax", kortweg AFC Ajax of gewoon Ajax, is een Nederlandse profvoetbalclub uit Amsterdam. De club is opgericht op 18 maart 1900 en is een van de drie traditionele topclubs in Nederland. Sinds de oprichting van de Eredivisie speelt de club onafgebroken in deze hoogste divisie. Ajax is 31 keer kampioen van Nederland geworden. Op de UEFA ranglijst van de beste clubs in Europa staat Ajax anno 2011 als tweede Nederlandse club op de 27ste plaats. De club heeft een beursnotering, zie daarvoor het artikel over AFC Ajax NV. Sinds 1996 speelt de club haar thuiswedstrijden in de Amsterdam ArenA.Vanaf het seizoen 2012/13 heeft Ajax ook een vrouwenelftal. Het team speelt in de Women's BeNe League."@nl |
| ?:Afdeling (leger) | "Een afdeling is in de Koninklijke Landmacht het artillerie-equivalent van een bataljon.Tot begin jaren '90 van de 20e eeuw beschikte een afdeling in Nederland over ongeveer 400 kanonniers, verdeeld over vier batterijen, waarvan één stafverzorgingsbatterij. Tegenwoordig beschikt een afdeling over ca. 275 kanonniers, verdeeld over drie batterijen, waarvan één stafverzorgingsbatterij.Aan het hoofd van een afdeling staat een luitenant-kolonel.Afdeling 2Tot 1841 wordt in het Nederlandse leger de naam Afdeling gebezigd voor een troepenverband overeenkomstig een regiment. Vanaf 1841 heten de Afdelingen Infanterie Regimenten Infanterie. De troepenaanduiding Afdeling wordt dan slechts in de eerst omschreven situatie gebruikt."@nl |
| ?:Afferden (Limburg) | "Afferden (Noord-Limburgs: Offere) is een plaats in het noordelijk deel van Nederlands Limburg en hoort bij de gemeente Bergen. Dit kerkdorp ligt vlak langs de Maas, hemelsbreed zo'n 15 kilometer ten noorden van Venray en 25 kilometer ten zuiden van Nijmegen. Afferden telde in 2010 volgens de gegevens van het CBS 1.685 inwoners."@nl |
| ?:Affiche | "Een affiche of aanplakbiljet (ook wel poster genoemd) is een biljet dat aangeplakt is of opgehangen dient te worden om de daarop, meestal in gedrukte vorm, vermelde bekendmaking of (reclame)boodschap ter kennis te brengen. Men kan een onderverdeling maken in affiches met letters en beelden. Bij de eerste categorie is de tekst, bij de tweede het beeld hoofdzaak. Met artistieke middelen wordt een boodschap overgebracht op de mensen. Dat is een uitdaging voor kunstenaars geworden om ons te overladen met een onuitputtelijke reeks van al dan niet kunstzinnig uitgevoerde posters."@nl |
| ?:Afghanistan | "Afghanistan (Pasjtoe: افغانستان Afġanestān), officieel sinds de grondwet van 2004 (1382) de Islamitische Republiek Afghanistan, is een republiek in Zuid-Azië met 30.419.928 (2012) inwoners. Het grenst in het oosten en zuiden aan Pakistan, in het westen aan Iran en in het noorden aan Turkmenistan, Oezbekistan en Tadzjikistan. Ook is er in het noordoosten bij de Wachan-corridor in Badachsjan een korte grens met de autonome regio Xinjiang van de Volksrepubliek China. Door de aanhoudende oorlogen is het land erg verdeeld en is een groot deel van de bevolking voor zijn overleving aangewezen op buitenlandse hulporganisaties.De hoofdstad en grootste stad van Afghanistan is Kabul."@nl |
| ?:Afkorting | "Een afkorting is, in schriftelijk taalgebruik, iedere verkorte schrijfwijze voor een woord, woordgroep, naam of andere aanduiding. Het woord afkorting is een verzamelbegrip voor meerdere categorieën; in alle gevallen is de overeenkomst echter dat in de schrijfwijze een of meer letters zijn weggelaten.15px Zie ook: Lijst van afkortingen"@nl |
| ?:Africa | "Africa, ook wel Africa Proconsularis, was een provincie van het Romeinse Rijk. In het latere Romeinse Rijk (vanaf keizer Diocletianus) was er ook een diocees Africa, een grotere bestuurlijke eenheid die vijf provincies omvatte, waaronder de provincie Africa. De provincie Africa omvatte oorspronkelijk grofweg Noord-Tunesië (146 v.Chr.); precies 100 jaar later werd door Julius Caesar Oost-Numidië (de Middellandse Zeekust van West-Libië tot aan Tripoli, Zuid-Tunesië en Noordoost-Algerije) daaraan toegevoegd (46 v.Chr.).De door de Romeinen verwoeste stad Carthago was gelegen in deze provincie en daarnaast was er nog een aantal andere grote steden, zoals Hadrumetum, de hoofdstad van Byzacena (tegenwoordig Sousse, in Tunesië) en Hippo Regius (tegenwoordig Annaba in Algerije). Het merendeel van de provincie viel in Romeinse handen aan het eind van de Tweede Punische Oorlog en de rest werd veroverd in de Derde Punische Oorlog."@nl |
| ?:Afrika | "Afrika is qua oppervlakte het op een na grootste continent op Aarde. Alleen Azië is groter. Wanneer men echter Noord- en Zuid-Amerika als één continent ziet, staat Afrika op de derde plaats. Het beslaat zo'n 30.244.050 vierkante kilometer (vasteland en eilanden samen), wat 20,3% van de totale landoppervlakte van de aarde is. Er wonen meer dan 1 miljard mensen, ongeveer een zevende van de wereldbevolking.Vrijwel geheel Afrika behoort tot de Derde wereld. Sommige mensen rekenen het hele continent hier toe, anderen alleen de landen ten zuiden van de Sahara, met uitzondering van Zuid-Afrika."@nl |
| ?:Afrikaans | "Het Afrikaans is een West-Germaanse taal die hoofdzakelijk in Zuid-Afrika en Namibië wordt gesproken. De taal is de dochtertaal van het Nederlands, ontstaan uit zeventiende-eeuwse Nederlandse dialecten, en werd historisch Kaap-Hollands genoemd. Waarschijnlijk is 90 tot 95% van de woordenschat van Nederlandse origine. Daarnaast is de taal, zowel grammaticaal als in woordenschat, door het Portugees, het Frans, het Maleis, de Bantoe-talen, de Khoisan-talen en tegenwoordig ook door het Engels beïnvloed. De grootste verschillen tussen het Afrikaans en Nederlands zijn dan ook de spelling, morfologie en grammatica.Deze twee Nederfrankische talen zijn onderling verstaanbaar, hoewel het voor Nederlandstaligen gemakkelijker is om Afrikaans te verstaan dan omgekeerd. Met meer dan 6 miljoen moedertaalsprekers in Zuid-Afrika, oftewel 13,3 % van het totale aantal inwoners, is het de op twee na grootste taal van het land.Het is een meerderheidstaal in het westelijke deel van het land, respectievelijk de provincies Noord-Kaap en West-Kaap en is de moedertaal van de meeste kleurlingen en blanken.In het buurland Namibië heeft 11% van de inwoners het Afrikaans als moedertaal. Deze zijn vooral te vinden in de hoofdstad Windhoek en de zuidelijke provincies Hardap en Karas. De taal wordt echter ook als omgangstaal (lingua franca) gebruikt en is als dusdanig de grootste taal van het land, hoewel Engels de officiële taal is. Ook zijn er in Australië, Botswana, Canada, Georgië, Nieuw-Zeeland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten migranten uit Zuid-Afrika en (in mindere mate) Namibië die het Afrikaans als moedertaal spreken."@nl |
| ?:Afrikakorps | "Het Deutsches Afrikakorps (DAK) was een legereenheid die in de Tweede Wereldoorlog onder leiding van Erwin Rommel in Noord-Afrika opereerde.Op 12 februari 1941 vertrok de kort tevoren gepromoveerde luitenant-generaal Erwin Rommel met een expeditieleger, waarvan de Vijfde Lichte Divisie de hoofdmacht vormde, uit Berlijn naar Tripoli, om daar de gedemoraliseerde Italiaanse troepen te steunen in hun strijd tegen het Britse leger.Het was een strijd waarin de Italiaanse troepen de ene nederlaag na de andere leden, maar het tij zou gekeerd worden ten gunste van de asmogendheden door Rommel, die al eerder bewezen had dat hij moeilijke opdrachten tot een goed einde kon brengen (zoals tijdens de Slag om Frankrijk, waar hij en zijn Zevende Pantserdivisie de bijnaam “Spookdivisie” verwierven, omdat hij sneller oprukte dan zijn eigen opperbevel kon bijhouden).Aangekomen in Tripoli, merkte Rommel dat hij op weinig steun kon rekenen van de Italiaanse troepen. Van communicatie tussen hem en de Italiaanse bevelhebbers was dan ook geen sprake.Op 11 april 1941 had Rommel de Britten over een aanzienlijke afstand teruggedreven en kwam hij tot aan de stad Tobroek, aan de Egyptisch-Libische grens, maar slaagde er niet in ze te veroveren. Deze krachttoer leverde Erwin Rommel bij vriend en vijand de bijnaam Woestijnvos op, omdat hij constant improviseerde en trucs gebruikte om zijn vijanden te slim af te zijn. Het Afrikakorps werd midden augustus 1941 gereorganiseerd en kreeg ook een andere naam: de Panzergruppe Afrika.De vijf Italiaanse divisies die zich in Noord-Afrika bevonden werden ook onder het bevel geplaatst van Rommel.De vijfde lichte divisie werd de 21ste pantserdivisie. Daarnaast behoorden de 15e Pantserdivisie en de 90e Lichte Divisie tot deze Panzergruppe Afrika.In de nacht van 17 november 1941 ondernamen Britse commando’s een poging om Rommel te vermoorden, maar Rommel was niet op de veronderstelde plaats.Eind 1941 startten de Britten een offensief. Dit leidde tot het ontzet van Tobroek. Rommel werd teruggedreven tot in El Agheila. Na korte tijd ging Rommel weer in het offensief. Op 21 juni 1942 zag hij kans om Tobroek te veroveren, ondanks fel verzet van de Britten. Als beloning hiervoor werd hij op 22 juni gepromoveerd tot veldmaarschalk en werd hij op vijftigjarige leeftijd de jongste Duitse veldmaarschalk ooit.Rommel bereikte aan het einde van juni 1942 El Alamein, bijna 500 km ten oosten van Tobroek, nog maar ruim 100 km van de Egyptische havenstad Alexandrië en 230 km van de hoofdprijs van de hele Afrika-campagne: het Suezkanaal, dat als de 'luchtpijp van het Britse Rijk' beschouwd werd.De Duitse troepen waren echter compleet uitgeput en de vitale aanvoerlijnen vanuit Italië waren extreem lang geworden; vooral op de Middellandse Zee waren die kwetsbaar voor aanvallen van de Britse marine en voor luchtaanvallen vanaf Malta. Bovendien was al in juni 1941 het voor de Duitsers veel belangrijkere oostfront geopend tegen de Sovjet-Unie, waarmee de woestijnoorlog tot een zijtoneel werd gedegradeerd.Toch lanceerden de Duitsers op 1 juli 1942 de eerste slag om El Alamein, maar die werd afgeslagen; ze werden in het defensief gedrongen door de alsmaar sterker wordende Britten onder leiding van generaal Auchinleck. Na dit offensief ging Rommel op ziekteverlof naar Duitsland. Hij kwam terug toen Bernard Montgomery, die het commando over de Britse troepen had overgenomen een offensief begon, dat de geschiedenis zou ingaan als de tweede slag om El Alamein. Dit leidde ertoe dat de Duitse linies begin november werden doorbroken. Het Afrikakorps had toen alleen al vanwege ernstig brandstoftekort geen keuze dan zich alsmaar verder terug te trekken en tot overmaat van ramp landden er op 8 november 1942 geallieerde troepen in Noordwest-Afrika (‘Operatie Toorts’). Op 19 februari 1943 lanceerde Rommel zijn laatste offensief in Noord-Afrika. Het was de eerste directe confrontatie van de Duitsers met Amerikaanse troepen in Afrika en die liep heel slecht voor de Amerikanen af. De volgende dag wist hij de Kasserine-pas te heroveren. De Amerikanen leerden echter van hun fouten en majoor-generaal George Patton, een expert in pantsertactiek, nam het bevel over.De Duitsers bleven niet lang in het bezit van de pas en daarna werd het Afrikakorps steeds verder teruggedreven.Het Afrikakorps capituleerde op 13 mei 1943. De ongeveer 200.000 manschappen gaven zich op die dag over aan de geallieerden. Veldmaarschalk Erwin Rommel was toen al door Hitler teruggeroepen naar Duitsland om diens reputatie te sparen.Het Afrikakorps is, dankzij de persoonlijkheid van Rommel, het ontbreken van rassenkwesties en zo goed als onbewoonde gebieden waarin de veldslagen werden uitgevochten, nooit beschuldigd van oorlogsmisdaden."@nl |
| ?:Afro-Amerikanen | "Afro-Amerikanen, ook wel Afrikaanse Amerikanen of Zwarte Amerikanen genoemd, vormen een etnische groep in de Verenigde Staten van Amerika. De termen worden gebruikt voor inwoners van de Verenigde Staten met een volledige of gedeeltelijke Afrikaanse afkomst. Afrikaanse Amerikanen of "blacks" zijn de politiek correcte benamingen voor de bevolkingsgroep die tot het eind van de jaren 60 van de 20e eeuw algemeen als negroes (negers) werd aangeduid. Sinds de invoering van de nieuwe termen wordt het woord negro nog maar weinig gebruikt. Tegenwoordig klinkt de term vooral nogal ouderwets, maar wordt nog wel als denigrerend ervaren.In 2000 waren er in de Verenigde Staten 34,6 miljoen Afro-Amerikanen; dit is 12,3% van de Amerikaanse bevolking. Zij zijn in overgrote meerderheid afstammelingen van slaven die naar de VS gehaald zijn, maar na de afschaffing van de slavernij in 1863 is er ook immigratie van zwarten geweest uit het Caraïbische gebied en vanuit Afrika zelf; het resultaat van deze laatstgenoemde immigratiestroom is een bevolkingsgroep van ca. 800 000 personen."@nl |
| ?:Afscheiding van 1834 | "De Afscheiding van 1834 is de aanduiding van een kerkelijke beweging in het Nederland van de 19e eeuw, die uiteindelijk heeft geleid tot zelfstandige gereformeerde kerken naast de Nederlandse Hervormde Kerk. De Afscheiding van 1834 heeft, hoewel klein begonnen, grote invloed gehad op de vorming van het protestants-christelijke volksdeel van de moderne Nederlandse samenleving."@nl |
| ?:Afscheid (Volumia!) | "Afscheid is een Nederlandstalige single en werd geschreven door Xander de Buisonjé met de compositie en arrangement van Axel Lindelauf en Hans Paul Nieskens. In 1998 scoorde Volumia! een top 5 hit ermee en zangeres Glennis Grace scoorde in 2011 er een hit mee. Afscheid Single van:Volumia! Van het album:Volumia! Uitgebracht 4 april 1998 Opname 1997 Genre Nederpop Duur 4.35 Label BMG Schrijver(s) Xander de Buisonjé Producent(en) Haro Slok Positie(s) in de hitlijsten Nr. 2 (Vlaamse Radio 2 Top 30, Vlaamse Ultratop 50) Nr. 4 (Nederlandse Single Top 100, Nederlandse Top 40) Volumia!-singletijdbalkHet is over Afscheid Hou me vast Portaal Portaalicoon Muziek"@nl |
| ?:Afsluitdijk | "De Afsluitdijk is een belangrijke waterkering en verkeersweg in Nederland. De 32 kilometer lange waterkering sluit het IJsselmeer af van de Waddenzee. Hieraan ontleent de dijk zijn naam. De verkeersweg, onderdeel van Rijksweg 7, verbindt Noord-Holland met Friesland. Per dag reden er in 2009 ongeveer 9500 voertuigen per richting over de dijk.Ten noorden van de snelweg ligt een 4 meter breed fietspad, waarvan ook wel gebruik wordt gemaakt door andere voertuigen die niet op de snelweg mogen rijden.De wegen liggen niet op het hoogste punt van de dijk maar ten zuiden daarvan, zodat de Waddenzee vanaf de weg niet zichtbaar is.De Afsluitdijk is een onderdeel van de Zuiderzeewerken. In 1927 werd begonnen met de aanleg. In 1932 werd het laatste sluitgat (de "Vlieter") gesloten. Een jaar later werd de dijk opengesteld voor het wegverkeer."@nl |
| ?:Afsluiting (topologie) | "In de topologie is het begrip open verzameling een basisbegrip. Het complement van zo'n open verzameling heet de gesloten verzameling. Een niet-gesloten verzameling zoekt men minimaal uit te breiden, zo dat die uitbreiding wel gesloten is. De uitgebreide verzameling heet dan de afsluiting."@nl |
| ?:Afstand | "Afstand is een algemeen begrip voor de ruimte tussen niet samenvallende zaken (zoals dingen of wiskundig objecten). Zo kan men zelfs spreken van een sociale afstand tussen bevolkingsgroepen. Als die ruimte gemeten kan worden, verstaat men onder afstand de maat van die ruimte. Het hangt daarbij van de toepasbare meetkunde af, hoe afstand is gedefinieerd. Denk als voorbeeld aan een stad en de afstand die een auto moet afleggen om van een punt A naar een punt B te gaan. De afgelegde weg zal in veel gevallen geen rechte lijn zijn en ook is het heel goed mogelijk dat de afstand van A naar B anders is dan de afstand van B naar A. Algemeen is de afstand van het punt A naar het punt B het aantal keren dat een standaardmaat afgepast kan worden op de kortste verbindingsweg van A naar B. Als standaardmaat wordt tegenwoordig voor lengtemetingen de SI-eenheid meter genomen."@nl |
| ?:Agenda (persoonlijk) | "Een agenda is een boekwerk van papier of een digitaal bestand waarin de dagen van een jaar staan. In het Surinaams spreekt men ook van madiwodo, naar de afkortingen van de eerste vier dagen van de week.Mensen gebruiken een agenda meestal om afspraken in te noteren. Tegenwoordig wordt ook vaak gebruikgemaakt van een elektronische of digitale agenda op een computer of op een speciaal daarvoor ontwikkeld stukje techniek. Maar de afzetmarkt voor papieren agenda's is groot gebleven. Een schoolagenda loopt in het noordelijk halfrond van september tot en met juni. De weekoverzichten in een agenda krijgen doorgaans de maandag als eerste dag en lopen dus van maandag tot zondag. Er wordt rekening gehouden met het schooljaar in een schoolagenda, daarom beginnen ze dikwijls pas in juli met tellen. Tegenwoordig zijn er veel verschillende soorten agenda's voor jongeren. Er is een groot assortiment. Als een televisieserie erg populair is wordt er wel eens een agenda van gemaakt. Hetzelfde geldt ook voor een belangrijk persoon of cartoon. De meeste jongeren kiezen hun agenda uit bij hun stijl. Je kunt hier aan merken dat er een groot verschil is tussen nu en vroeger.Het woord "agenda" vindt zijn oorsprong in het Latijn. Het is een gerundivum van het werkwoord agere (doen) en betekent letterlijk "de dingen die gedaan moeten worden"."@nl |
| ?:Agentschap | "Een agentschap is in zijn algemeenheid een zelfstandig onderdeel van een ministerie dat een eigen beheer voert. Een agentschap heeft een eigen directie, een eigen begroting en een eigen financiële administratie die los staan van de begrotingsadministratie van het ministerie waartoe het behoort. De minister is de hoogste baas en de ministeriële verantwoordelijkheid geldt onverminderd voor een agentschap. Een agentschap heeft doorgaans een ondersteunende of uitvoerende taak."@nl |
| ?:Agentschappen van de Europese Unie | "Een agentschap van de Europese Unie is een orgaan dat krachtens het Europees recht is opgericht om één specifieke taak te verrichten. Het woord agentschap zit niet altijd in de benaming; ze worden soms centrum, instituut, stichting, bureau of autoriteit genoemd."Agentschappen van de Europese Unie" moeten worden onderscheiden van "instellingen van de Europese Unie".De instellingen van de Europese Unie zijn door verdragen in het leven geroepen, agentschappen door tweedegraads wetgeving."@nl |
| ?:Agent (vertegenwoordiger) | "Een agent is een tussenpersoon die activiteiten en zakelijke belangen regelt namens een ander persoon.Zo kan een agent bijvoorbeeld de belangen behartigen van acteurs, schrijvers of sporters, en ook in de handel wordt veel gebruikgemaakt van agenten. Het bedrijf van waaruit een agent werkt wordt een "agency" genoemd. Er bestaat tevens het actief/passief ledensysteem (vertegenwoordigers-). Hierbij geef een passief lid zijn of haar stem, onbepaald of bepaald, aan een of ander actief "agent" lid. Actieven "de agenten" bepalen nadien dan via hun extra stemkracht, -en welke regels of verdere bestuursvormen er nodig zijn. Wordt bijna nooit gebruikt om politieke bestuurlijke staats organen te vormen tenzij vooral voor leiders van verzetsbewegingen. Reden hiervoor is dat de benaming van grote groepen en of staten alzo gemakkelijk kan worden weggestemd."@nl |
| ?:Agfa-Gevaert | "Agfa-Gevaert NV is een Belgische multinational. De onderneming ontwikkelt, produceert en verkoopt analoge en digitale beeldvormingsystemen en IT-systemen. Agfa-Gevaert telt drie divisies. Agfa Graphics levert klanten in de grafische industrie geïntegreerde drukvoorbereidingsystemen (ook bekend als prepress-systemen) en industriële inkjetsystemen. Agfa HealthCare biedt ziekenhuizen en andere zorgorganisaties medische beeldvormingsystemen en informatiesystemen. Agfa Specialty Products levert producten in verscheidene industriële markten. Deze laatste divisie is onderdeel van de Agfa Materials-organisatie. Naast de activiteiten van Agfa Specialty Products, levert Agfa Materials ook film en verwante producten aan Agfa Graphics en Agfa HealthCare.Agfa-Gevaert was vroeger bij het grote publiek vooral bekend als producent van fotorolletjes en andere producten voor amateur- en professionele fotografen. De afdeling Consumer Imaging – die deze activiteiten groepeerde – werd in 2004 echter verkocht aan een groep investeerders. Vanaf dan werden deze activiteiten - volledig onafhankelijk van Agfa-Gevaert - beheerd door een groep bedrijven onder de naam AgfaPhoto. In 2005 vroeg AgfaPhoto het faillissement aan. Sinds de verkoop van Consumer Imaging is Agfa-Gevaert volledig op business-to-business-activiteiten gericht."@nl |
| ?:Agnes van Ardenne | "Anna Maria Agnes van Ardenne-van der Hoeven (Maasland, 21 januari 1950) is een voormalig Nederlands politica en diplomate. Ze was staatssecretaris van Buitenlandse Zaken belast met Ontwikkelingssamenwerking in het Kabinet-Balkenende II en minister zonder portefeuille voor Ontwikkelingssamenwerking in het Kabinet-Balkenende III. Sinds 1 juli 2011 is zij voorzitter van het Productschap Tuinbouw."@nl |
| ?:Agrarisch opleidingscentrum | "Een agrarisch opleidingscentrum (aoc) is een Nederlands middelbaar onderwijstype dat opleidingen op vmbo en mbo-niveau aanbiedt op het gebied van: dier, plant, milieu en voedsel."@nl |
| ?:Ahnenerbe | "De Forschungsgemeinschaft Deutsches Ahnenerbe e.V. (Onderzoeksvereniging Duits voorouderserfgoed) was een nationaalsocialistisch onderzoeksinstituut, dat als voornaamste taak had om wetenschappelijke bewijzen voor de herkomst en superioriteit van het zogenaamde arische ras te vinden.De instelling werd in 1935 door Heinrich Himmler (Reichsführer-SS), Richard Walther Darré (Rijksboerenleider en directeur van het Ras- en Landbouwhoofdkantoor en de Nederlandse ambteloos geleerde Herman Wirth als Studiengesellschaft für Geistesurgeschichte (studiegenootschap voor de oergeschiedenis van de geest) opgericht.Op de voorgrond stonden aanvankelijk archeologische, antropologische en historische onderzoekingen, vooral over Hendrik de Vogelaar (919-936) en de handschriftarme tiende eeuw. Al snel gebruikte de sterk in occulte onderwerpen geïnteresseerde Himmler Ahnenerbe als onderzoeksapparaat voor eigen pseudowetenschappelijke projecten."@nl |
| ?:Aide | "Aide (of aideko) is in de Baskische mythologie de godin van de wind."@nl |
| ?:Ailly | "Ailly is een gemeente in het Franse departement Eure (regio Haute-Normandie) en telt 775 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Les Andelys."@nl |
| ?:Air (band) | "Air is een band uit Frankrijk (ze worden ook wel Air French Band genoemd), bestaand uit twee leden, Nicolas Godin en Jean-Benoît Dunckel.Air werd opgericht in 1995. Hun zeer gewaardeerde tweede album Moon Safari zorgde voor hun doorbraak. Dit album werd gevolgd door de albums The Virgin Suicides (soundtrack), 10000Hz Legend en Talkie Walkie. Hun eerste album, Premiers Symptomes, werd direct na het succes van Moon Safari opnieuw uitgebracht.Air staat vooral bekend om hun warme geluid, afkomstig uit allerlei vintage synthesizers uit de jaren 70 en andere oude instrumenten (onder andere Minimoog, Korg MS20, Solina String Ensemble, Wurlitzer en Rhodes). Ze halen hun invloeden uit bands/artiesten zoals Jean Michel Jarre, Vangelis, Pink Floyd, Burt Bacharach, Tangerine Dream, The Cars, Tomita en Serge Gainsbourg. Air heeft hier en daar ook duidelijke jazzinvloeden, ze zijn in elk geval niet vies van een stukje improvisatie als ze live optreden.Voordat Air opgericht werd speelden Godin en Dunckel in de band Orange met namen als Alex Gopher, Xavier Jamaux en Etienne de Crécy. Deze namen komen later ook weer terug in remixen van Airs nummers.De muziek van Air wordt vaak gebruikt in documentaires en films als achtergrondmuziek. Er bestaan nog vijf andere bands of artiesten die opereren onder de naam Air."@nl |
| ?:AJS | "AJS is een Brits merk van motorfietsen, en een historisch Brits merk van inbouwmotoren, zijspanen, auto's, autobussen en radio's.Men produceerde onder deze merknaam, maar ook onder de namen Stevens en Ajax.De bedrijfsnamen waren Stevens Motor Manufacturing Company, AJS Wireless and Scientific Instruments, Wolverhampton, A.J. Stevens & Co (AJS), Wolverhampton, Associated Motor Cycles (AMC), London, Norton-Villiers, Andover en A.J.S.Motorcycles Ltd, Goodworth Clatford."@nl |
| ?:Akademeia | "De Akademeia (Grieks: Ἀκαδήμεια) of de Academie van Athene was een beroemd gymnasium én school in Athene, opgericht door Plato in 387 v.Chr.. Plato richtte deze academie op om filosofisch onderricht te geven aan jonge Atheense burgers. Tot de leerlingen aan de Akademeia hoorde onder meer Plato's belangrijkste leerling Aristoteles. De naam van de school is zo gekozen omdat de gebouwen op het terrein van een zekere Akademus lagen."@nl |
| ?:Aka (volk) | "De Aka vormen een pygmeeënstam van jagers-verzamelaars, die leeft in de Centraal-Afrikaanse Republiek.Ze onderhouden economische banden met de Ngandu-landbouwers. Een rapport uit 2005 noemde de Aka-vaders de beste van de wereld. Hun kinderen zijn 47% van de tijd binnen handbereik.[bron?]Hun complexe polyfonische muziek werd bestudeerd door verschillende musicologen. Simha Arom maakte veldopnames en Mauro Campagnoli deed een vergelijkende studie van hun muziekinstrumenten.In 2003 werden hun orale tradities opgenomen in de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid van de UNESCO."@nl |
| ?:Aken (stad) | "|ApenAachen Stadsdistrict in Duitsland 20px Wapen van Apen Aken (stad)Aken (stad) Situering Deelstaat Noordrijn-Westfalen District Stadsdistrict Regierungsbezirk Keulen Coördinaten 50°46'N 6°6'E Algemeen Oppervlakte 160,82 km² Inwoners (31-12-2011[1]) 260.454 (1620 inw/km²) Hoogte 125 - 440 m boven NN Burgemeester Marcel Philipp Overig Postcodes 52062–52080 Netnummers 0241 / 02403 / 02405 / 02407 / 02408 Kenteken AC Stadsdistrict 7 StadtbezirkeHaarenLaurensbergEilendorfRichterichBrandKornelimünster/WalheimAachen-Mitte Gemeentenummer 05 3 34 002 Website www.aachen.de Situering Locatie van Aken binnen Noordrijn-Westfalen Locatie van Aken binnen Noordrijn-Westfalen Portaal Portaalicoon Duitsland|-||-||}Aken (Duits: Aachen, Frans: Aix-la-Chapelle) is een stad in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, en telt 258.380 inwoners. De stad ligt dicht bij de grens met Nederland en België, vlak bij het Limburgse Vaals en in de buurt van het Luikse Kelmis; voorts ligt Aken ongeveer 65 km ten westen van de Duitse stad Keulen. Bestuurlijk vormt Aken een stadsdistrict (kreisfreie Stadt) in het Regierungsbezirk Keulen. De agglomeratie van Aken is grensoverschrijdend en omvat ook plaatsen als het Nederlandse Vaals en Kerkrade en het Belgische Kelmis.Aken is een stad met een lange geschiedenis en een beroemde Dom. Het is tevens een industrieel centrum in een steenkoolgebied en een belangrijk spoorwegknooppunt met aansluiting op de hogesnelheidslijn (Thalys) en de Montzenroute naar de Antwerpse haven. Het vliegveld van Aken, Maastricht Aachen Airport, ligt op Nederlands grondgebied, zo'n 30 km van de stad, nabij het Limburgse Beek.De RWTH Aken (Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule) is een van de belangrijkste technische universiteiten, speciaal voor werktuigbouwkunde, auto- en productietechniek. Een onderdeel vormt het Klinikum Aachen, dat het op één na grootste in één enkel gebouw gevestigde ziekenhuis van Europa is.Citefout: De tag <ref> bestaat, maar de tags {{references}} of {{Appendix}} zijn niet aangetroffen."@nl |
| ?:Akersloot | "Akersloot is een dorp in de gemeente Castricum, in de provincie Noord-Holland.Het ligt tussen Uitgeest en Heiloo aan het Alkmaardermeer. Tot 1 januari 2002 was Akersloot een zelfstandige gemeente. Op die datum zijn de gemeenten Akersloot, Castricum en Limmen gefuseerd tot de nieuwe gemeente Castricum.Voor 1 januari 1993 viel het zuidelijk deel van de polder de Schermer (met onder andere Zuidschermer) ook onder de gemeente Akersloot."@nl |
| ?:Akiba Rubinstein | "Akiba Kiwelowicz Rubinstein (Stawiski, 12 december 1882 – Antwerpen, 15 maart 1961) was een Joods-Poolse schaakgrootmeester (Stawiski viel toentertijd onder Rusland).Oorspronkelijk zou hij rabbijn worden, maar omdat hij in 1903 in een schaaktoernooi in Kiev vijfde werd besloot hij professioneel schaker te worden.Hij was behalve een groot theoreticus ook een bekwaam schaker in de praktijk: in 1907 was hij kampioen van Rusland.Door de beide wereldoorlogen heeft het schaken hem financieel niet veel opgebracht.Hij kwam niet graag onder de mensen, werd op den duur mensenschuw en eindigde zijn leven in 1961 in een sanatorium in België waarvoor hij de kosten niet zelf kon opbrengen: er werd een fonds voor hem opgericht. België was ook het land waar hij tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleef."@nl |
| ?:Akira (anime) | "Akira (Japans: アキラ ) is de eerste anime die internationaal doorbrak naar een groot publiek. De film werd gemaakt door Katsuhiro Otomo in 1988 en is gebaseerd op zijn mangaserie met dezelfde naam (zie: Akira (manga)). Tegenwoordig wordt de film beschouwd als de klassieker van het cyberpunk genre.Deze film wordt wel, samen met de eerste uitgaven van MANGA Video (Legend of the Overfiend, Ghost in the Shell, Fist of the Northstar, the Gigolo), als voorbeeld gebruikt om aan te tonen dat Japanse tekenfilms (mangafilms in de volksmond) seks en geweld bevatten.Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details van de plot en/of de afloop van het verhaal."@nl |
| ?:Akker (landbouw) | "Een akker of akkerland is een stuk omgewerkte grond waarop gewassen worden verbouwd.Een akker kan begrensd worden door sloten, wegen of afrasteringen. De afrasteringen kunnen bestaan uit palen met prikkeldraad, een heg of houtwal.Het woord akker komt van het Germaans, waarmee aanvankelijk het land werd bedoeld dat de dorpelingen in gemeenschap bebouwden."@nl |
| ?:Akkerwoude | "Akkerwoude (Fries: Ikkerwâld) is een voormalig dorp in de Friese gemeente Dantumadeel. Op 1 januari 1971 werden Akkerwoude, Dantumawoude en Murmerwoude samengevoegd tot Damwoude. Akkerwoude was het meest westelijk gelegen dorp van de drie.Akkerwoude is gebouwd rond een kerk. De huidige kerk dateert uit 1849, deze is gebouwd op dezelfde plaats waar al eerder een kerk stond die vermoedelijk rond de 13e eeuw is gebouwd.Eertijds was hier de coöperatieve zuivelfabriek "Dokkumer Wâlden en omstreken" gevestigd. Deze zuivelfabriek werd in 1899 opgericht op initiatief van dokter Van der Sluis en schoolmeester Woudstra. In 1969 fuseerde de zuivelfabriek met “Noordoostergo” te Dokkum en de fabriek in Akkerwoude sloot haar deuren."@nl |
| ?:Akte (notarieel) | "Een akte is een officieel document. Het Nederlandse Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering definieert akten als: "ondertekende geschriften, bestemd om tot bewijs te dienen"Er zijn wettelijk twee soorten akten: authentieke akten, bevoegdelijk opgemaakt door een openbaar ambtenaar, bijvoorbeeld een notaris of een rechter. onderhandse akten, die door een ieder kunnen worden opgesteld. Een overheidsinstelling kan een akte afgeven. Een door een notaris vastgestelde akte heet een notariële akte."@nl |
| ?:Aktion Silbertanne | "Aktion Silbertanne (Actie Zilverspar) was een codenaam voor een serie moordaanslagen en sluipmoorden die door Nederlandse SS'ers en Nederlandse oostfrontveteranen werd gepleegd tussen september 1943 en september 1944. De naam "Aktion Silbertanne" is afgeleid van het feit dat er een sparrentak kwam te staan achter de naam van mogelijke slachtoffers op de lijst van Nederlandse prominenten. Een eerdere 'werknaam' voor de operaties van dit geheime moordcommando, nog onbekend tijdens de oorlog, was Aktion Blutbuche (rode beuk).De acties golden als represaillemaatregel voor aanslagen op vooral Nederlandse collaborateurs, en hadden als zodanig de steun van diverse Duitse officieren. Ze werden uitgevoerd door speciaal geformeerde moordcommando's van de Waffen-SS, en later alleen nog door het beruchte Sonderkommando Feldmeijer. Enkele beruchte Nederlandse oorlogsmisdadigers die aan de Silbertanne-liquidaties meewerkten waren Heinrich Boere, Maarten Kuiper, Sander Borgers, Klaas Carel Faber, zijn broer Pieter Johan Faber, Daniel Bernard en Lambertus van Gog. De moordcommando's gingen te werk in de verhouding 1:3 - voor elke door het verzet omgebrachte collaborateur werden drie onschuldige Nederlanders uit de weg geruimd.De moorden begonnen in Meppel en Staphorst in het najaar van 1943. De slachtoffers waren personen die bekendstonden als Oranjegezind of Deutschfeindlich. Zonder enige vorm van proces werden zij, na aanbellen, doodgeschoten in de deuropening van hun woning of ergens langs de kant van de weg. Binnen een jaar werden 45 anti-Duitse Nederlanders vermoord. 11 anderen wisten de aanslagen te overleven. Bekende slachtoffers van de Aktion Silbertanne waren de schrijver A.M. de Jong en de chirurg Engbertus Johannes Roelfsema. Zie ook de lijst van slachtoffers van de Aktion Silbertanne.Anton Mussert, leider van de NSB was tegen deze moordcommando's. Toen SS-Brigadeführer Eberhard Schöngarth van deze gewelddadigheden hoorde, maakte hij er in september 1944 een einde aan. Hanns Albin Rauter is mede op grond van deze acties ter dood veroordeeld."@nl |
| ?:Alagoas | "Alagoas is een van de 26 deelstaten van Brazilië. De staat heeft een oppervlakte van ca. 27.768 km² en ligt in de regio Noordoost.Alagoas grenst aan de Atlantische Oceaan in het oosten en de staten Sergipe in het zuiden en zuidwesten (de rivier São Francisco vormt hier de grens), Bahia in het westen en Pernambuco in het noorden. Midden 2004 werd het inwoneraantal geschat op 2.980.910. De hoofdstad is Maceió. Andere belangrijke steden zijn Arapiraca, Maragogi, Palmeira dos Índios, Rio Largo, União dos Palmares en Penedo."@nl |
| ?:Alan Brooke | "Alan Francis Brooke (Bagnères-de-Bigorre, 23 juli 1883 - Hartley Wintney (Hampshire), 17 juni 1963) was een Britse generaal en veldmaarschalk. Hij was de 1e viscount (burggraaf) van Alanbrooke.Als bevelhebber van het Britse 2e legerkorps wist Brooke in 1940 door achterhoedegevechten een belangrijke bijdrage te leveren aan de evacuatie van het Brits leger uit Duinkerke. Later in 1940 werd Brooke benoemd tot opperbevelhebber van het Britse thuisleger. Hij kreeg de moeilijke taak de Britse verdediging tegen de verwachte Duitse invasie op te zetten. Eind 1941 volgde Brooke Sir John Dill op als Chef van de Britse Generale Staf. In juni 1942 werd Brooke Chief of the Imperial General Staff waar hij de militaire ideeën van Winston Churchill moest realiseren of de plannen die niet uitvoerbaar waren, uit zijn hoofd moest praten."@nl |
| ?:Alan Reid Smith | "Alan Reid Smith (1943) is een Amerikaans botanicus en specialist in Pteropsida (varens).Hij studeerde aan de Staatsuniversiteit van Iowa. In 1967 volgde hij een cursus in Costa Rica waar hij, naar eigen zeggen, geobsedeerd werd door tropische varens.In 1969 werd hij werkzaam bij de afdeling Pteridophyta en Grassen van het herbarium van de Universiteit van Californië in Berkeley, waarvan hij op dit moment de leiding heeft.Van 1997 tot 1998 onderzocht hij de fylogenetische relaties tussen varens en hun nauwe verwanten, en specifiek de verwantschappen bij de families Polypodiaceae/Grammitidaceae, Hymenophyllaceae, Thelypteridaceae en het geslacht Equisetum.Met collega's van de Missouri Botanical Garden deed hij floristisch onderzoek naar de varens van Venezuela, Bolivia, Mexico, Moorea en de Cookeilanden, wat leidde tot het identificeren en klasseren van duizenden exotische varens voor het herbarium.Hij werkte nauw samen met R. Moran bij de studie van de biogeografie van varens met een verspreiding over Afrika en Amerika in een evolutionaire context.Smith is redactielid van het Flora of North America-project, dat werkt aan een moderne floristische beschrijving van de vaatplanten en mossen van de Verenigde Staten, Canada en Groenland.Zijn laatste grote werk is A classification for extant ferns uit 2005, waarin hij een taxonomie van niet-uitgestorven varens voorstelt op basis van fylogenetische onderzoek."@nl |
| ?:Alas (band) | "Alas is een Amerikaanse gothicmetalband.Alas is tevens een Engels tussenwerpsel dat wordt gebruikt om spijt, verdriet, zorg, sympathie, of vrees voor gevaar of kwaad uit te drukken."@nl |
| ?:Alaska | "Alaska is een van de staten van de Verenigde Staten. Met een oppervlakte van 1.481.347 km² is het zo groot als Spanje, Frankrijk, Duitsland en de Benelux samen en verreweg de grootste staat van de Verenigde Staten. De standaardafkorting voor de The Last Frontier ("De laatste grens"), zoals de bijnaam luidt, is "AK". De hoofdstad is Juneau."@nl |
| ?:Albanees | "Het Albanees (Shqip) is een taal met twee dialecten: het Gegisch (noorden) en het Toskisch (zuiden). Albanees wordt gesproken in Albanië en door etnische groepen Albanezen in Kosovo en Macedonië.Het zelfstandig karakter van het Albanees is pas laat aan het licht gekomen. De grammaticale structuur is tamelijk onafhankelijk maar er zijn veel leenwoorden uit het Latijn en andere talen. De oorspronkelijke kern is sterk geëvolueerd. Het onderzoek, dat met name plaatsvindt onder de noemer albanologie, wordt bemoeilijkt omdat de vroegste teksten dateren uit de 15e eeuw."@nl |
| ?:Albergen | "Albergen (Nedersaksisch: Albearg, Albearge, Albeargn), is een Nederlands dorp in de Overijsselse gemeente Tubbergen. Albergen telt 3542 inwoners (per 1 januari 2007). Het dorp is zeven kilometer ten oosten van Almelo gelegen aan de N349.In het dorp zijn een school, de R.K. Basisschool Kadoes, genoemd naar het Albergse woord voor kemphaan, die vroeger op deze locatie voor kwam, en een R.K. parochiekerk, de St. Pancratiuskerk gelegen. Het dorp kent een rijk verenigingsleven, waarbij met name carnavalsvereniging De Alberger Bökke en de in 1932 opgerichte rooms-katholieke hand- en voetbalvereniging RKSV De Tukkers een relatief groot ledenbestand kennen.Albergen heeft jaarlijks een primeur met de eerste grote carnavalsoptocht van Twente met daaraansluitend een groot carnavals (tent) feest. Jaarlijks komen duizenden bezoekers uit de hele regio op het carnavalsfeest af. Met Pinksteren worden er traditionele volksfeesten gehouden waar tal van landelijk bekende artiesten elk jaar op het podium staan. Het dorp staat al sinds de 15e eeuw in de geschiedenisboeken vermeld, dankzij het Sint Antoniusklooster. Dit klooster heeft op de plek gestaan van de huidige St. Pancratiuskerk. Johannes van Lochem, prior van dit klooster, schreef er tussen 1520 en 1525 zijn kroniek, welke in 1995 in een Nederlandse vertaling werd uitgebracht. Deze belangrijke periode in de geschiedenis van Albergen is terug te vinden in de huidige straatnamen.Albergen ligt te midden van de Twentse natuur. Karakteristieke houtwallen en glooiende esgronden bepalen het beeld aan met name de noordkant van het dorp, terwijl het kanaal Almelo-Nordhorn aan de zuidkant het dorp begrenst."@nl |
| ?:Albert Ascanius van Heusden | "Albert Ascanius van Heusden (Den Haag, 25 februari 1808 - Breda, 16 april 1874) was een Nederlands hoogleraarin de Nederlandse taal- en letterkunde aan de Koninklijke Militaire Academie, ridder in de Orde van de Eikenkroon en ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw."@nl |
| ?:Albert de Joode | "Albert de Joode (Oostzaan, 28 november 1891 - overleden, datum en jaar onbekend) was een Nederlands nationaalsocialistisch politicus. Hij staat ook bekend onder de pseudoniemen Albert de Joode van Waterland en Albert van Waterland. Zijn officiële achternaam was natuurlijk niet prettig voor een prominent lid van een nationaalsocialistische en antisemitische politieke partij.Albert de Joode was van huis uit journalist. Tussen 1911 en 1916 was hij als zodanig werkzaam bij De Waterlander, daarna tot 1931 bij De Telegraaf (waar hij in 1931 werd ontslagen wegens zijn politieke activiteiten) en terzelfder tijd bij het Nijmeegsch Nieuws (1925-1931). Bij De Nieuwe Dag werkte hij van 1933 tot 1935, maar ook daar werd hij ontslagen wegens zijn politieke activiteiten. Daarna vervulde hij tussen 1936 en 1940 de functie van administrateur bij een Amsterdams reisbureau.Zijn politieke leven nam in december 1931 een aanvang, toen hij leider werd van de Amsterdamse afdeling van de toen pas opgerichte NSNAP. Nadat hij enkele maanden na de opriching door de oprichter ervan, Ernst Herman van Rappard, uit de partij was gezet, richtte hij in juli 1932 onder zijn pseudoniem Albert van Waterland een eigen partij op die in april 1933 als Nationaal-Socialistische Partij aan de Kamerverkiezingen deelnam. De Joode trachtte vooral onder de in Duitsland levende en werkende Nederlanders aanhang te vinden. In het tijdschrift De Nationaal-Socialist dat tussen 1932 en 1934 verscheen en waarvan De Joode de hoofdredacteur was, verspreidde hij zijn ideeën. De Nationaal-Socialistische Partij (NSP) was de eerste uitgesproken nationaalsocialistische partij, die deelnam aan een landelijke stembusstrijd. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van april 1933 behaalde de NSP 2127 stemmen (0,06%). Mede als gevolg van deze teleurstellende verkiezingsuitslag werd De Joode door zijn eigen 'Landesleiter' in Duitsland, M. van den Heuvel, afgezet als partijleider. Een gepensioneerd majoor van het KNIL, de vierenzestigjarige C.J.A. Kruyt werd toen aangezocht de vacante post van partijleider op te vullen.Eerst in augustus 1940, na de Duitse inval, maakte De Joode een weinig succesvolle comeback onder de naam NSNAP-De Nederlandsche Hakenkruisers. De partij bracht nog één enkele brochure uit en één exemplaar van een nieuw blad (De Dageraad der Volksbevrijding). De Duitse bezettingsmacht weigerde de partij echter te erkennen, waarmee het lot van De Joodes nieuwste politieke initiatief bezegeld was. In 1941 bleek hij lid van de NSB te zijn geworden, die hem zes maanden later, in 1942, al weer als lid royeerde wegens contributieschuld.Na de Tweede Wereldoorlog werd hij veroordeeld tot een geldboete wegens zijn politieke activiteiten."@nl |
| ?:Albert Einstein | "Albert Einstein (Ulm, 14 maart 1879 - Princeton (New Jersey), 18 april 1955) was een Duits-Zwitsers-Amerikaanse theoretisch natuurkundige en uitvinder. Hij wordt algemeen gezien als een van de belangrijkste natuurkundigen uit de geschiedenis, naast Isaac Newton en James Clerk Maxwell. Zelf noemde hij altijd Newton als een veel belangrijker natuurkundige dan hijzelf, omdat Newton anders dan Einstein behalve theoretische ook grote experimentele ontdekkingen deed. In het dagelijks leven is de naam Einstein synoniem geworden met grote intelligentie.Einstein werd vooral bekend vanwege de twee relativiteitstheorieën: de speciale relativiteitstheorie van 1905 en de algemene relativiteitstheorie van 1915 en volgende jaren, die de speciale relativiteitstheorie uitbreidt door ook plaats in te ruimen voor de zwaartekracht. Hij publiceerde meer dan 300 wetenschappelijke en meer dan 150 niet-wetenschappelijke werken. In zijn latere jaren schreef Einstein uitvoerig over filosofische en politieke onderwerpen. Hij wordt vaak samen met Max Planck beschouwd als de vader van de moderne natuurkunde.Hij droeg aanzienlijk bij aan andere deelgebieden van de natuurkunde: voor zijn verklaring van het foto-elektrisch effect ontving hij in 1921 de Nobelprijs voor de Natuurkunde en ook zijn beschrijving van de Brownse beweging en de eerste fluctuatie-dissipatiestelling was een belangrijke doorbraak. Deze twee verklaringen en de speciale relativiteitstheorie publiceerde hij bovendien allemaal in zijn wonderjaar 1905. Verder werk omvat onder meer onderwerpen in de kwantummechanica, de theorie van de vaste stof, de nulpuntsenergie, de statistische mechanica, de kosmologie, de theorie van straling (fotonen, dualiteit van golven en deeltjes, kritische opalescentie en gestimuleerde emissie, de theorie achter de laser) en de veldentheorie. Een eenheid in de fotochemie draagt zijn naam, de einstein. Het chemisch element einsteinium is ook naar hem vernoemd, net als de Einsteinring in de astronomie en de Einsteincoëfficiënten in de optica.Albert Einstein werd in een liberaal-Joodse familie in het Duitse Keizerrijk geboren, woonde later in Italië, Zwitserland en het toenmalige Oostenrijk-Hongarije voor hij terugkeerde naar Duitsland. Toen Adolf Hitler in 1933 in Duitsland aan de macht kwam, besloot Einstein zich in de VS te vestigen. In 1940 nam hij de Amerikaanse nationaliteit aan en deed afstand van zijn Duitse (hij behield wel de Zwitserse). Hij overleed op 18 april 1955 in Princeton aan een aneurysma."@nl |
| ?:Albert Ferdinand Lancker | "Albert Ferdinand Lancker, Utrecht, 2 maart 1894 – Hoge Hexel, 11 februari 1945), was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was commandant van het Binnenlandse Strijdkrachten (BS) District Salland. Op 11 februari 1945 kwam hij om het leven toen hij door de Sicherheitsdienst (SD) in Hoge Hexel op de vlucht werd neergeschoten."@nl |
| ?:Albert Helman | "Albert Helman, pseudoniem van Lodewijk (Lou) Alphonsus Maria Lichtveld, (Paramaribo, 7 november 1903 – Amsterdam, 10 juli 1996) was een Nederlands-Surinaamse schrijver, politicus, en verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog. Aanhalingsteken openenSinds eeuwen zijt gij dieven, men zegt: geoorloofd. Maar weest dan minstens liefdevolle dieven en geen schurken.— Albert Helman, 1928.Aanhalingsteken sluiten"@nl |
| ?:Albert-Jan Evenhuis | "Albert-Jan Evenhuis (Noord-Sleen, 8 december 1941 - Doetinchem, 13 januari 2011) was een voormalig Nederlands politicus en oud-staatssecretaris voor de VVD.Voor hij Tweede Kamerlid werd was Evenhuis onderwijzer en leraar geschiedenis. Hij kruiste in de Kamer aanvankelijk vooral de degens met minister Van Kemenade over de middenschool. Hij hield zich later ook met binnenlands bestuur, landbouw, recreatie en defensie bezig en was voorzitter van de Defensiecommissie. Als vicefractievoorzitter was hij de vertrouweling van Ed Nijpels. In het tweede kabinet-Lubbers was hij staatssecretaris voor Midden- en Kleinbedrijf.Als bewindspersoon was Evenhuis, samen met staatssecretaris Dees, verantwoordelijk voor de invoering van de Tabakswet van 1988, die het roken in openbare gebouwen beperkte, voorschreef dat op verpakkingen van tabaksproducten een waarschuwing moest komen, radio- en televisiereclame voor tabaksproducten verbood en verkoop van tabaksproducten in de gezondheidszorg, instellingen van maatschappelijke dienstverlening, sportkantines en scholen verbood. Het wetsvoorstel was in 1984 ingediend door de staatssecretarissen Van der Reijden en Van Zeil."@nl |
| ?:Albertkanaal | "Het Albertkanaal (Frans: Canal Albert) is een kanaal dat Luik verbindt met Antwerpen. Het is 129,5 km lang en werd in 1946 in gebruik genomen."@nl |
| ?:Albert Kesselring | "Albert Kesselring (Marktsteft, 13 november 1885 - Bad Nauheim, 16 juli 1960) was een Duitse generaal en veldmaarschalk uit de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de oorlog was hij opperbevelhebber van de Duitse bombardementsdivisies van de Luftwaffe. Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor de talloze terreurbombardementen die tijdens de oorlog, op zijn bevel, werden uitgevoerd door Duitse bommenwerpers.Kesselring behaalde erg veel succes met zijn tactische en goed doordachte luchtaanvallen. Hij werd onderscheiden met diamanten bij het ridderkruis.Vanwege zijn laconieke karakter en zijn altijd aanwezige glimlach kreeg Kesselring de bijnaam: de lachende generaal."@nl |
| ?:Albert Konrad Gemmeker | "Albert Konrad Gemmeker (Düsseldorf, 27 september 1907 - Duitsland, 1982) was een veroordeeld oorlogsmisdadiger, SS'er en commandant van kamp Westerbork."@nl |
| ?:Albert Kuyle | "Albert Kuyle (Utrecht, 17 februari 1904 - aldaar, 4 maart 1958) was een Nederlands schrijver."@nl |
| ?:Albert Plesman | "Albert Plesman (Den Haag, 7 september 1889 – aldaar, 31 december 1953) was een Nederlands luchtvaartpionier en oprichter van de KLM."@nl |
| ?:Albert Speer | "Berthold Konrad Hermann Albert Speer (Mannheim, 19 maart 1905 – Londen, 1 september 1981) was een Duits architect en een van de machtigste mannen van het Derde Rijk. Hij raakte, onder andere vanwege hun gemeenschappelijke belangstelling voor architectuur, bevriend met nazi-dictator Adolf Hitler. Speer wordt wel de 'architect van het Derde Rijk' genoemd en hij was één van de kopstukken van nazi-Duitsland. Hij had zes kinderen, van wie er één, Albert Speer jr. (geboren in 1934), na de oorlog eveneens een bekend architect is geworden."@nl |
| ?:Albertus Henricus Wiese | "Albertus Henricus Wiese (Bremen, 1761 - Haarlem, 1810) was gedurende de laatste jaren van de Bataafse Republiek, onder raadspensionaris Rutger Jan Schimmelpenninck en in de beginjaren van het koninkrijk Holland, gouverneur-generaal van Nederlands-Indië (1805-1808). Hij nam de functie over van Johannes Siberg.Tijdens het bestuur van de in Duitsland geboren Wiese vond een Engelse invasie op Java plaats. Als reactie hierop werd de revolutionaire generaal Daendels naar Java gestuurd om het bestuur van Wiese over te nemen en de Engelsen van Java te verdrijven.Johannes van den Bosch, de latere gouverneur-generaal en minister van Koloniën, was adjudant-generaal van Wiese in de jaren dat deze gouverneur-generaal was."@nl |
| ?:Albertus Jacobus Duymaer van Twist | "Albertus Jacobus Duymaer van Twist (Deventer, 20 februari 1809 – Diepenveen, 3 december 1887) was een Nederlands politicus en bestuurder.Duymaer van Twist werd geboren te Deventer als zoon van een hoogleraar. Hij werd advocaat en later politicus en was als verzoenende liberaal zeer invloedrijk. In het midden van de negentiende eeuw leidde hij de gematigde liberalen (moderaten) in de Tweede Kamer. Als Kamerlid hield hij goed doorwrochte redevoeringen. In 1850 werd hij Tweede Kamervoorzitter.Van 1851 tot in 1856 was hij gouverneur-generaal in Nederlands-Indië. Daar onderzocht hij de werking van het Cultuurstelsel, en ontwikkelde hij zich tot voorstander van de geleidelijke afschaffing ervan. Hij had meer oog voor de belangen van de Nederlandse kolonisten dan voor die van het vaderland, en kwam steeds meer in botsing met de minister van koloniën Pahut. Vlak voor zijn vertrek kreeg hij te maken met klachten van de assistent-resident Eduard Douwes Dekker over het optreden van de regent (inlandse hoofdman) van het district Lebak. Duymaer van Twist weigerde Douwes Dekker te woord te staan, en vertrok naar Nederland. Hierna keerde hij terug in het parlement, eerst vier jaar als afgevaardigde voor Amsterdam en daarna als senator voor Zuid-Holland. In laatstgenoemde functie speelde hij in 1875 een belangrijke rol bij een korte kabinetscrisis.Hij overleed op 78-jarige leeftijd te Rande gemeente Diepenveen, waar hij voor zijn terugkeer uit Nederlands Indië het buitenhuis Nieuw rande had laten bouwen. Over de ruggen van de Indische koelies, zo schreef Multatuli venijnig. Van Twist heeft nooit op de Max Havelaar willen reageren."@nl |
| ?:Albertus Zefat | "Albertus Zefat (Nieuw-Weerdinge, 8 oktober 1901 - Valthe/Odoorn, 27 juli 1944) was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog en landbouwer in Drenthe. Hij was ook eigenaar van een hoenderpark in Valthe en bij zijn huis was een kippenhok aanwezig waar hij begon met het onderdak verschaffen aan Joden. Hij begon hiermee in het najaar van 1942. Dit bleek te veel op te vallen en daarom werd er eind 1942 een onderduikershol gegraven in het Valtherbos, waar de vervolgde Joden zich konden verstoppen. Dit eerste hol werd al in 1943 ontdekt zonder dat dit gevolgen had en daarom werden de onderduikers verplaatst naar een ander hol tot het einde van de oorlog. Zefat zelf overleefde dit niet: hij werd in juli 1944 opgepakt en doodgeschoten door de Duitsers. Het onderduikershol in het Valtherbos ligt er nog steeds en is nog te bezichtigen. Er staat ook een monument bij."@nl |
| ?:Albert van Dalsum | "Albertus Wilhelmus van Dalsum (Nieuwer-Amstel, 4 januari 1889 – Eenigenburg, 25 oktober 1971 ) was een Nederlands toneelspeler, toneelleider, decorontwerper en kunstschilder.Albert van Dalsum volgde de 3-jarige HBS in Amsterdam en speelde op feestavonden toen al toneel met zijn klasgenoten, dat waren onder andere de later ook bekend geworden Cor Ruys en Adolf Bouwmeester. Na het behalen van zijn diploma ging hij aanvankelijk op kantoor werken. Tijdens zijn eerste baan bij de “Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij”, nam hij in zijn vrije tijd toneellessen bij Jan C. de Vos en sloot zich in 1909 aan bij het toneelgezelschap “Het Tooneel” onder leiding van Willem Royaards.Van Dalsum huwde tweemaal. Het eerste huwelijk (1910) met Sophia Wilhelmina Jacoba de Nijs eindigde in 1928 in een scheiding. Twee jaar later huwde hij met Isidora Frederika Mogendorff (actrice en danseres, artiestennaam Do Hoogland). Uit dit huwelijk werd een zoon geboren."@nl |
| ?:Albert van Raalte | "Albert Bernhard van Raalte (Amsterdam, 21 mei 1890 – aldaar, 23 november 1952) was een Nederlands dirigent."@nl |
| ?:Albert van Saksen-Coburg en Gotha | "Frans Albert August Karel Emanuel van Saksen-Coburg en Gotha (Coburg, 26 augustus 1819 - Windsor Castle, 14 december 1861), Prins van Saksen-Coburg-Saalfeld, Hertog van Saksen, was de prins-gemaal van de Britse koningin Victoria van het Verenigd Koninkrijk. Albert stierf zeer jong, hij was pas 42 jaar, en hij liet koningin Victoria achter met zeer veel verdriet. Toen zij in 1901 stierf werd hun oudste zoon, prins Edward van het Verenigd Koninkrijk, en nam toen de achternaam van zijn vader, Saksen-Coburg en Gotha, aan. Het Britse huis dat voorheen Hannover als achternaam had kreeg toen de achternaam Saksen-Coburg en Gotha. Echter werd na 16 jaar de achternaam alweer veranderd in Windsor, vanwege de wandaden die de Duitsers hadden gepleegd in de Eerste Wereldoorlog. Hij stond in het Britse Rijk bekend als His Royal Highness The Prince Consort (Nederlands: Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins-gemaal)."@nl |
| ?:Albert Verwey | "Albert Verwey, officieel: Verweij (Amsterdam, 15 mei 1865 - Noordwijk aan Zee, 8 maart 1937) was een Nederlandse letterkundige (dichter, essayist)."@nl |
| ?:Alblas | "De Alblas is een riviertje in de Nederlandse provincie Zuid-Holland.De Alblas begint als de Graafstroom, waar de gemeente Graafstroom naar vernoemd is. Tussen Bleskensgraaf en Oud-Alblas wordt het riviertje de Alblas genoemd. Ten westen van Oud-Alblas kent de Alblas een grote bocht naar het noorden toe en weer terug naar het zuiden, die wordt afgesneden door de Nauwe Alblas. Het riviertje stroomt uiteindelijk bij Alblasserdam de Noord in. Stromen is eigenlijk te veel gezegd, omdat de polder zoveel lager ligt dan De Noord moet het water met behulp van een gemaal omhoog gepompt worden. In het verleden gebeurde dat met windmolens, tegenwoordig staat er een elektrisch gemaal."@nl |
| ?:Alblasserdam | "Alblasserdam (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen, behoudens het buurtschap Kortland."@nl |
| ?:Alblasserwaard | "De Alblasserwaard is een landstreek gelegen in het zuiden van Zuid-Holland (Nederland) en ten oosten van Rotterdam. In het noorden wordt de Alblasserwaard begrensd door de rivier de Lek, in het zuiden door de rivier de Merwede en in het westen door de rivier de Noord. In het oosten vormen de Oude Zederik (in 1370 gegraven tussen Ameide en Meerkerk), het Merwedekanaal (een vergraving van het Zederikkanaal, dat een vergraving was van de rivier de Zederik) en de Linge de grens met de Vijfheerenlanden.Pas na de voltooiing van de Oude Zederik was het gebied geheel door waterlopen omringd en werd daardoor een waard. Kort daarna kwam de naam "Alblasserwaard" in zwang. Daarvoor werd het grootste deel van het gebied aangeduid als het "Land tussen Lek en Merwede".Het aantal inwoners ligt rond de 170.000 en de oppervlakte bedraagt ongeveer 25.000 ha. Het streekdialect wordt het Alblasserwaards genoemd, een manier van spreken die voornamelijk qua accent van het Standaardnederlands afwijkt.De Alblasserwaard kan men globaal verdelen in een landelijk en een verstedelijkt gedeelte. Het westelijk en zuidelijke gedeelte is verstedelijkt en omvat de gemeenten Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Sliedrecht, Papendrecht en Alblasserdam.Het noordelijk en oostelijk gedeelte van de Alblasserwaard is overwegend landelijk en omvat de gemeenten Nieuw-Lekkerland, Graafstroom, Liesveld, Giessenlanden en Zederik.De geschiedenis van de Alblasserwaard begint na de laatste ijstijd zo'n 10.000 jaar geleden. Door de wind werden zandduinen opgeworpen die nu nog in het landschap zichtbaar zijn en donken worden genoemd. In het centrum van de Alblasserwaard zijn nog diverse donken zichtbaar.De Romeinse tijd was na de prehistorie de eerstvolgende periode waarin weer bewoning op vrij grote schaal in de Alblasserwaard voorkwam.Na de ontvolking rond het jaar 250 raakte de Alblasserwaard vanaf het jaar 1000 opnieuw permanent bewoond. De ontginning van de Alblasserwaard werd zeer waarschijnlijk voltooid in de vierde kwart van de 13e eeuw.In de Alblasserwaard ligt de beroemde molengang van Kinderdijk, welke sinds 1997 is toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoedlijst."@nl |
| ?:Albrecht van Oostenrijk | "Albrecht VII van Oostenrijk (Wiener Neustadt, 15 november 1559 — Brussel, 13 juli 1621), ook Albert of Albertus genoemd, was landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden van 1595 tot 1598. Na zijn huwelijk met de Infante Isabella regeerde hij in haar naam de Habsburgse Nederlanden als soeverein van 1598 tot zijn dood in 1621.Albrecht was een van de vele zonen van keizer Maximiliaan II en van de Infante Maria van Spanje. Vanaf zijn elfde verbleef hij aan het Spaanse hof, waar zijn oom Filips II over zijn opvoeding waakte. Aanvankelijk was het Filips' bedoeling dat Albrecht een kerkelijke loopbaan zou volgen. Op zijn achttiende werd hij benoemd tot kardinaal (1577) en kreeg de Santa Croce in Gerusalemme als titelkerk. Filips II wilde hem op termijn het aartsbisdom Toledo bezorgen, maar de toenmalige aartsbisschop, Gaspar de Quiroga, leefde veel langer dan verwacht. Ondertussen kreeg Albrecht alleen de lagere wijdingen.Na de aanhechting van Portugal werd Albrecht in 1583 de eerste onderkoning van Portugal en het daarbij horende overzeese imperium. Daarnaast was hij ook pauselijk legaat en groot-inquisiteur. Als onderkoning was hij mede verantwoordelijk voor de uitrusting van de Grote Armada (1588) en sloeg hij in 1589 een Engelse tegenaanval op Lissabon af. In 1593 werd hij door Filips II naar Madrid teruggeroepen om er een leidende rol in het bestuur van de Spaanse monarchie op te nemen.Hij was niet de eerste keuze van koning Filips II voor het huwelijk met zijn dochter Isabella. Albrecht was een volle neef van Isabella en omdat hij kardinaal was moest er pauselijke toestemming voor het huwelijk komen. Maar aangezien er geen andere acceptabele huwelijkskandidaten waren, koos Filips II voor Albrecht. Het echtpaar kreeg van Filips II de Nederlanden cadeau bij de Akte van Afstand op 6 mei 1598: in de praktijk alleen de Zuidelijke Nederlanden aangezien de Noordelijke Nederlanden de Spaanse vorst sinds 1581 niet meer erkenden. Door het overlijden van Filips II in 1598 werd het huwelijk een jaar uitgesteld tot 1599.Er waren wel strenge voorwaarden aan het huwelijk verbonden: zo zouden de Nederlanden weer onder een Spaanse vorst komen als het echtpaar kinderloos zou overlijden en mochten eventuele kinderen alleen met toestemming van de Spaanse koning trouwen en moesten de eventuele dochters met Spaanse prinsen trouwen.Albrecht en Isabella werden enthousiast ontvangen door de bevolking van de zuidelijke Nederlanden. Zij namen hun intrek in het Paleis op de Koudenberg in Brussel. Albrecht was als legeraanvoerder aanvankelijk geen succes: zijn eerste slag (de Slag bij Nieuwpoort) werd verloren; zelf raakte hij in die slag gewond aan zijn keel. Koning Filips III stuurde daarop Pedro Téllez-Girón en de ervaren minister Ambrogio Spinola, die de opstandelingen enkele gevoelige nederlagen toebracht (waaronder de verovering van Oostende in 1604). In 1605 gaven Albrecht en Isabella de opdracht om een basiliek te bouwen in het bedevaartsoord Scherpenheuvel.In 1609 slaagde Albrecht erin een bestand te sluiten met de opstandelingen in het Noorden, waarvoor hij Ambrosio Spinola naar Rotterdam had gestuurd. De onderhandelingen vonden plaats op 31 januari 1608 op de locatie van de Rotterdamse admiraliteit. Dit bestand zou twaalf jaar standhouden (zie Twaalfjarig Bestand). Deze twaalf jaren waren voor Albrecht en Isabella gelukkige jaren: ze verbleven veel op hun buitenverblijven Tervuren en Mariemont, waar ze hun favoriete sport, de jacht, beoefenden.Vooral Isabella was populair onder de bevolking: de wat verlegen en soms in de omgang wat stijve Albrecht minder.Albrecht leed de laatste jaren van zijn leven aan jicht en weigerde om die reden zijn broer keizer Matthias op te volgen. Hij overleed in 1621. De drie kinderen die uit zijn huwelijk met Isabella waren geboren, waren alle drie zeer jong gestorven. Albrecht werd als vorst van de Zuidelijke Nederlanden opgevolgd door koning Filips IV, die de inmiddels overleden Filips III was opgevolgd als koning van Spanje. Zijn weduwe Isabella moest echter tegen haar zin aanblijven als zaakwaarnemer met minder bevoegdheden dan een gewone landvoogd."@nl |
| ?:Albrecht von Wallenstein | "Albrecht Wenzel Eusebius von Wallenstein of Waldstein (Tsjechisch: Albrecht z Valdštejna) (Hermanitz, Bohemen, 24 september 1583 - Eger, 25 februari 1634), hertog van Friedland en Mecklenburg, vorst van Sagan, was een opperbevelhebber van de keizerlijke troepen tijdens de Dertigjarige Oorlog.Wallenstein streed aan de kant van de keizer en de Katholieke Liga tegen de Protestantse Unie. Later viel hij echter in ongenade. Hij werd van verraad verdacht en door officieren van de keizer gedood."@nl |
| ?:Alcazar (band) | "Alcazar is een Zweedse popgroep die in 1998 het daglicht zag. De leden van de groep zijn: Andreas Lundstedt, Tess Merkel en Lina Hedlund. Voor 2007 waren Magnus Carlsson en Annikafiore Kjaergaard (in plaats van Lina) ook lid van de band. Lina Hedlund heeft de groep pas vervoegd in 2007."@nl |
| ?:Alcoholisme | "Alcoholisme is een verslaving die ernstige gevolgen kan hebben. De verslaafde drinkt zoveel alcoholhoudende drank dat de gezondheid, het werk en het sociaal leven daaronder te lijden hebben.Alcoholisme kan gezien worden als een progressieve aandoening die meestal geleidelijk ontstaat. Men begint met af en toe een drankje voor de gezelligheid, na verloop van tijd neemt de frequentie van die drinkmomenten toe en uiteindelijk komt de persoon in kwestie (of diens omgeving) tot de ontdekking dat men niet (of minder goed) meer kan functioneren zonder gedronken te hebben. Gedragingen worden in steeds sterkere mate door de drank beïnvloed, en kunnen leiden tot onder meer plichtsverzuim, verwaarlozing, ruzie en geheugenstoornissen."@nl |
| ?:Aldebaran (ster) | "Aldebaran (alpha Tauri) is de helderste ster in het sterrenbeeld Stier (Taurus).De ster staat ook bekend als Cor Tauri en Parilicium en is een rode reus. Hij werd vroeger gezien als het rode oog van de woeste stier. Aldebaran maakt deel uit van de Hyadengroep en staat ook visueel nog in de sterrenhoop Hyaden. Over ongeveer twee miljoen jaar komt de ruimtesonde Pioneer 10 aan bij de ster Aldebaran."@nl |
| ?:Alderney | "Het eiland Alderney (Normandisch: Âorgny, Aoeur'gny, Aur'gny of Aurni, Frans: Aurigny) ligt vijftien kilometer voor de Franse kust van Normandië en is ook vanaf Normandië te zien. Het is het noordelijkste van de Kanaaleilanden, die behoren bij de Britse kroon. Alderney behoort tot het autonome baljuwschap (Engels: bailiwick) van Guernsey. Het staatshoofd is Elizabeth II, die de titel hertogin van Normandië voert. De staatsvorm is een constitutionele democratie.Het eiland is vijf kilometer lang en drie kilometer breed, qua grootte het derde eiland van de Kanaaleilanden.Het eiland had in 2003 een bevolking van 2400 inwoners. Het voornaamste dorp is Saint Anne. De belangrijkste winkelstraat is hier Victoria Street. Halverwege Victoria Street bevindt zich de St. Anne's Church, gebouwd in 1850 door architect Gilbert Scott.Alderney heeft zijn eigen wetgevende vergadering (de States of Alderney), bestaande uit twaalf personen. Twee van hen worden afgevaardigd in de Guernsey States."@nl |
| ?:Aldershot | "Aldershot is een plaats in het district Rushmoor van het graafschap Hampshire in zuidoost-Engeland. In 2001 had Aldershot 33.840 inwoners.Aldershot is vooral bekend als de locatie van een belangrijke Britse legerbasis. De legerbasis werd in 1854 aangelegd, waardoor de bevolking van Aldershot omhoog schoot van 875 in 1851 tot 16.000 in 1861. Op 22 februari 1972 pleegde de Official IRA een aanslag in Aldershot waarbij een autobom explodeerde bij het hoofdkwartier van de 16th Parachute Brigade. Hierdoor kwamen zeven burgers om het leven.Koningin Victoria bezocht Aldershot regelmatig; er werd zelf speciaal voor haar een paviljoen gebouwd. Voor haar Diamond Jubilee, de viering van haar 60e regeringsjaar, nam de koningin op 21 juni 1887 een militaire parade van 60.000 man af. Sindsdien wordt jaarlijks een taptoe in Aldershot gehouden.In Aldershot staat een enorm bronzen ruiterstandbeeld van de Hertog van Wellington, gemaakt van omgesmolten kanonnen die in de Slag bij Waterloo dienstdeden. Het standbeeld stond oorspronkelijk op Wellington Arch in Hyde Park in Londen, maar werd in 1885 verplaatst naar Aldershot omdat het enorme beeld vaak belachelijk werd gemaakt door satiristen, en omdat koningin Victoria klaagde dat het haar uitzicht vanaf Buckingham Palace verpestte.De sterrenwacht van Aldershot werd in 1908 gebouwd en was een gift van de Britse luchtvaartpionier Patrick Young Alexander. De Amerikaanse luchtvaartpionier Samuel Cody ligt begraven op de militaire begraafplaats van Aldershot.De sterrenwachtDe sterrenwacht"@nl |
| ?:Aldi | "Aldi (een afkorting van Albrecht Discount) is een internationaal opererend Duits discount supermarktbedrijf dat in 1946 in Mülheim an der Ruhr in Noordrijn-Westfalen door de broers Karl (°1920) en Theo Albrecht (1922-2010) is opgericht.Aldi is bekend om zijn lage prijzen en beperkt assortiment. Het bestaat uit twee zelfstandige bedrijven, Aldi Nord en Aldi Süd. In Nederland en België opereert Aldi Nord."@nl |
| ?:Aldus Corporation | "Aldus Corporation (genoemd naar de 15e-eeuwse Venetiaanse drukker Aldus Manutius) was een Amerikaans softwarebedrijf. Het bedrijf ontwikkelde het programma PageMaker voor de Apple Macintosh. Aan het programma wordt vaak de creatie van de Desktop publishing-sector toegekend. De stichter en voorzitter van Aldus was Paul Brainerd.PageMaker werd uitgebracht in juli 1985, en steunde op Adobes PostScript paginabeschrijvingstaal. Voor uitvoer gebruikte het de Apple LaserWriter, een PostScript laserprinter. PageMaker voor de PC verscheen in 1986, maar tegen die tijd was de Mac reeds het de facto DTP-platform, waarbij Adobe Illustrator en Adobe Photoshop de suite van grafische ontwerpsoftware vervolledigden.Aldus bood later FreeHand, een programma dat leek op Illustrator. Het programma werd verkregen via een licentie van Altsys, dat ook Fontographer ontwikkelde. Gedurende de jaren 90 won QuarkXPress terrein van PageMaker, en het leek steeds vreemder dat Adobe — die PostScript gecreëerd hadden, wat zo vitaal was voor de werking van DTP — nog steeds geen eigen paginabeschrijvingsprogramma bood. Dit werd opgelost in september 1994 toen Aldus overgenomen werd door Adobe Systems (een overeenkomst waarin FreeHand naar Macromedia ging). Tegenwoordig is Adobes product dat met QuarkXPress concurreert Adobe InDesign, terwijl het ontwikkelen en aanbieden van PageMaker, dat een tijdlang nog aangeboden werd voor de eenvoudiger DTP-markt, nu stopgezet is."@nl |
| ?:Aleksandr Blok | "Aleksandr Blok (Russisch: Александр Блок) (Sint-Petersburg, 16 november 1880 - Petrograd, 7 augustus 1921) was een Russisch dichter."@nl |
| ?:Aleoeten | "De Aleoeten (Engels: Aleutian Islands) zijn een eilandengroep in het noorden van de Grote Oceaan, gelegen tussen de Verenigde Staten van Amerika en Rusland. Ze zijn in 1867 grotendeels door de VS van Rusland afgekocht en horen nu voor het grootste deel bij de staat Alaska. Alleen het meest westelijke deel van de eilandengroep (de Komandorski-eilanden) hoort nog steeds bij Rusland. De eilanden waren voor 1867 bekend als de Catharina-archipel."@nl |
| ?:Aletta Jacobs | "Aletta Henriëtte Jacobs (Sappemeer, 9 februari 1854 – Baarn, 10 augustus 1929) was een Nederlandse arts en feministe."@nl |
| ?:Alexander de Savornin Lohman | "Alexander Frederik de Savornin Lohman (Groningen 29 mei 1837 – Den Haag 11 juni 1924) was de belangrijkste voorman van de christelijk-historischen begin twintigste eeuw.Jhr. de Savornin Lohman groeide op in een Waals-hervormd gezin. In zijn studententijd werd hij een aanhanger van het antirevolutionaire gedachtegoed van Guillaume Groen van Prinsterer. Hij werd in 1862 rechter in Appingedam en kreeg 1866 dezelfde functie in 's-Hertogenbosch. Hij werd in 1879 Tweede Kamerlid voor de antirevolutionairen en was tot 1921 actief als Tweede- en Eerste Kamerlid, en korte tijd minister. Hij kon zich soms zeer scherp uitlaten tegen politieke tegenstanders, maar stond wel open voor argumenten van anderen.Lohmans politieke loopbaan begon als gevolg van zijn betrokkenheid bij een conflict over christelijk onderwijs in 's-Hertogenbosch, waar hij in 1872 tot raadsheer bij het Gerechtshof was bevorderd. Hierdoor kwam hij in contact met Abraham Kuyper die hij tijdens diens overspannenheid in 1876 en 1877 verving als hoofdredacteur van het dagblad De Standaard. Bij volgende projecten van Kuyper (schoolstrijd met volkspetitionnement, oprichting VU, oprichting ARP, Doleantie) was hij - hoewel vaak met de nodige tegenzin - vanwege zijn juridische kennis een belangrijke steun voor deze.In 1879 werd Lohman lid van de Tweede Kamer waar hij al spoedig de leidende persoonlijkheid van de antirevolutionaire fractie werd. Hierbij zat hij vaak klem tussen de aristocratische kamerleden die politiek als een zaak van personen beschouwden en Kuyper die, hoewel hij zelf geen kamerlid was, een strenge partijdiscipline eiste en vooral overname van zijn eigen meer democratische politieke opvattingen wenste. Nieuwe conflictstof ontstond toen Lohman als minister van binnenlandse zaken zitting nam in het kabinet-Mackay. Hij verving namelijk Aeneas Mackay die het departement Koloniën overnam van Keuchenius wiens begroting in de Eerste Kamer was weggestemd. Kuyper wilde dat het kabinet samen met Keuchenius zou vallen, maar de antirevolutionaire ministers en kamerleden voelden hier niets voor. Uiteindelijk koos Lohman in 1893-'94 definitief voor zijn aristocratische collega's tegen de burgerman Kuyper. Aanleiding was een discussie over verdere uitbreiding van het kiesrecht. Lohman wenste deze niet, Kuyper wel. De laatste wist de antirevolutionaire kiesverenigingen ertoe te bewegen instemming met kiesrechtuitbreiding te eisen van hun mogelijke kamerkandidaten. Lohman weigerde dit. Hierdoor kwamen in verschillende districten Kuypers antirevolutionairen en Lohmans vrij-antirevolutionairen tegenover elkaar te staan. De vrij-antirevolutionairen vormden later samen met andere protestants-christelijke kamerleden de CHU.Lohman brak in 1886 samen met Kuyper met de Hervormde Kerk en bleef altijd achter deze Doleantie staan. Samen met Kuyper was hij persoonlijk betrokken bij het conflict om de kerkelijke goederen dat zijn hoogtepunt vond in het slopen van de deur van de consistorie van de Nieuwe Kerk te Amsterdam, de zogenaamde "paneelzagerij". De dolerenden onder leiding van Kuyper beschouwden zich namelijk als de rechtmatige voortzetting van de Hervormde Kerk en wensten in de kerkeraadskamer te vergaderen, die echter door hun tegenstanders van nieuwe sloten was voorzien.Van 1884 tot een conflict in 1895 over de betekenis van de gereformeerde beginselen voor de wetenschappelijke arbeid was hij hoogleraar Staatsrecht aan de Vrije Universiteit. Dit conflict kan worden gezien als een uitvloeisel van de zelfstandige positie die Lohman altijd had weten te handhaven tegenover Kuyper. Na talloze voorgaande conflicten betekende het ontslag als hoogleraar en de wijze waarop Kuyper dit had geregeld, het einde van de vriendschap tussen beide heren. Tijdens de Lintjesaffaire van 1909, een schandaal rond onderscheidingen en donaties aan Kuypers partijkas, was de principiële en onafhankelijke Savornin Lohman een fel criticus van Kuyper. Pas rond 1914 kwamen de heren weer enigszins "on speaking terms". Ondanks het conflict benoemde Kuyper, als minister van Binnenlandse Zaken toen ook verantwoordelijk voor onderwijs en wetenschappen, Lohman in 1903 tot curator van de Rijksuniversiteit Groningen, waar hij rechten had gestudeerd. Lohman bleef tot vlak voor zijn dood deze functie uitoefenen.Als gematigd protestants staatsman was Lohman tot op hoge leeftijd één van de belangrijkste adviseurs van koningin Wilhelmina. Zowel in 1903 als in 1912 werd hem het vice-presidentschap van de Raad van State aangeboden, maar hij verkoos het in de Kamer te blijven.Zijn zoon Jhr. Witius Hendrik de Savornin Lohman (Appingedam 1864 - Den Haag 1932) was van 1901 tot 1931 lid van de Hoge Raad, vanaf 1914 als president."@nl |
| ?:Alexander (film) | "Alexander is een internationaal historisch actie-drama uit 2004 onder regie van Oliver Stone, die ook meewerkte aan het scenario en de productie. De film werd genomineerd voor de Razzie Awards voor slechtste film, slechtste scenario, slechtste regisseur, slechtste hoofdrolspeler (Colin Farrell), slechtste hoofdrolspeelster (Angelina Jolie) en slechtste bijrolspeler (Val Kilmer). Daarentegen won Vangelis voor zijn filmmuziek de publieksprijs tijdens de World Soundtrack Awards 2005."@nl |
| ?:Alexander Herzen | "Alexander Ivanovitsj Herzen (Russisch: Александр Иванович Герцен, Aleksandr Ivanovitsj Gertsen) (Moskou, 6 april 1812 (OS 25 maart) - Parijs, 21 januari (OS 9 januari) 1870) was een vooraanstaand Russisch filosoof, schrijver en publicist."@nl |
| ?:Alexander I van Rusland | "Alexander I Pavlovitsj (Russisch: Александр I Павлович; Aleksandr I Pavlovitsj), bijgenaamd de "gezegende" (Благословенный; Blagoslovennij) (Sint-Petersburg, 23 december 1777 — Taganrog, 1 december 1825) was van 1801 tot 1825 tsaar van Rusland.Hij werd geboren in Sint-Petersburg als zoon van Grootvorst Paul Petrovitsj, later Tsaar Paul I en Maria Fjodorovna, oudste dochter van de Hertog van Württemberg. Alexander besteeg de troon na de moord op zijn vader, en regeerde over Rusland tijdens een chaotische periode, de napoleontische oorlogen. In de eerste helft van zijn regering probeerde Alexander vele liberale hervormingen door te voeren, terwijl hij in de tweede helft van zijn regering op een veel willekeuriger manier regeerde, wat leidde tot de afschaffing van vele vroegere hervormingen. In zijn buitenlandbeleid behaalde Alexander zekere successen; hij won namelijk meerdere campagnes met in het bijzonder het verwerven van Finland en grote delen van Polen. De vreemde tegenstrijdigheid van zijn innerlijk maakte Alexander een van de meest interessante Tsaren. Hier kwam nog bij dat zijn dood nog altijd een mysterie is, en dat men nog steeds niet weet waar zijn lichaam is."@nl |
| ?:Alexander Loudon | "Alexander Loudon ('s-Gravenhage, 5 juni 1892 - 's-Gravenhage, 4 februari 1953) was een Nederlands gezant en ambassadeur.Loudon was een doortastende zakelijke topdiplomaat onder wiens leiding het gezantschap te Washington, sinds 1942 als ambassade, in de oorlog uitgroeide tot de belangrijkste Nederlandse diplomatieke missie in het buitenland. Hij maakte zich de Amerikaanse stijl eigen en was zich sterk bewust van de waarde van publiciteit voor het propageren van de Nederlandse zaak. Hij was een realist op wiens instigatie in 1942 de 7 decemberrede van Wilhelmina tot stand kwam. Hij werd in 1947 lid van de Raad van State en was daarna nog korte tijd tot aan zijn dood in 1953 secretaris-generaal van het Permanente Hof van Arbitrage."@nl |
| ?:Alexander (naam) | "Alexander is een voornaam die oorspronkelijk uit het Grieks komt en die 'de beschermer' of 'de afweerder der mannen' betekent."@nl |
| ?:Alexanderplatz | "||-||}De Alexanderplatz, in de volksmond ook wel Alex genoemd, is een plein en verkeersknooppunt in het oostelijk deel van Berlijn. Dagelijks komen er meer dan 300.000 mensen. Het plein ligt in het stadsdeel Mitte en is vernoemd naar Tsaar Alexander I. De fontein op het plein is lokaal een bekende ontmoetingsplaats. Vlakbij het plein bevindt zich een grote toeristische trekpleister, namelijk de Fernsehturm (televisietoren).In de DDR-tijd was het plein het kunstmatig gecreëerde centrum van Oost-Berlijn, met aan het plein belangrijke overheidsgebouwen en prestigeprojecten, waaronder het Interhotel Stadt Berlin.Na de Wende werden er plannen ontwikkeld voor een complete verbouwing van het plein, waarbij de meeste bestaande gebouwen zouden worden gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Tegenvallende economische groei zorgde er echter voor dat de plannen vooralsnog niet uitgevoerd zijn. Slechts het warenhuis Kaufhof werd drastisch verbouwd, waarbij de gevel een stuk naar voren richting plein werd verplaatst en ten zuidoosten van het plein verrees het nieuwe winkelcentrum Alexa. In de noordoostelijke hoek van het plein werd in 2007 gestart met de bouw van een nieuw kantoor-/winkelpand, dat het plein een meer gesloten aanblik moet gaan geven."@nl |
| ?:Alexandra van Denemarken | "Alexandra van Denemarken (Kopenhagen, Denemarken, 1 december 1844 – Norfolk, Verenigd Koninkrijk, 20 november 1925) was koningin van het Verenigd Koninkrijk en keizerin van Indië door haar huwelijk met de Britse koning Eduard VII. Voordat ze koningin-keizerin werd bij de troonsbestijging van haar echtgenoot, was ze Prinses van Wales van 1863 tot 1901. Vanaf 1910 tot aan haar dood was haar titel Koningin-moeder (Queen Mother), omdat ze koningin was en de moeder van de toenmalige regerende koning George V. Alexandra gaf zelf de voorkeur aan Her Majesty, Queen Alexandra.Haar familie was relatief onbekend bij de Europese Koninklijke families tot haar vader werd gekozen, met instemming van de grote mogendheden, om de Deense koning Frederik VII op te volgen als koning. Toen ze zestien jaar was werd ze verkozen tot de toekomstige bruid van Albert Eduard, de Prins van Wales, en erfgenaam van koningin Victoria van het Verenigd Koninkrijk. Het huwelijk vond achttien maanden later plaats. Als Prinses van Wales, van 1863 tot 1901, de langste die deze titel hield in de geschiedenis, won ze de harten van Britse bevolking en werd immens populair, haar stijl van kleden en het dragen ervan zijn gekopieerd door modebewuste vrouwen in die tijd. Hoewel ze grotendeels uitgesloten was van alle politieke macht, heeft ze tevergeefs geprobeerd om de mening van de ministers en haar familie te veranderen, ten gunste van haar familieleden die regeerden over het Koninkrijk Griekenland, het Keizerrijk Rusland en Koninkrijk Denemarken.Na de dood van haar man, Eduard VII, in 1910 werd Alexandra's tweede zoon koning George V. Ze was altijd al een fel tegenstander geweest van keizer Willem II van Duitsland, oudste zoon van prinses Victoria, de oudere zus van Eduard VII. Daarom was ze ook een zeer groot voorstander van haar zoon tijdens de Eerste Wereldoorlog, waarin het Verenigd Koninkrijk en haar bondgenoten het Duitse Keizerrijk versloegen."@nl |
| ?:Alfa (letter) | "De alfa (hoofdletter Α, onderkast α, Grieks αλφα, ook wel gespeld als alpha) is de eerste letter van het Griekse alfabet. De hoofdletter Α is gelijk aan de Latijnse letter A. α' is het Griekse cijfer voor 1, ,α voor 1000. De alfa wordt uitgesproken als een /a/, zoals in appel of een /aa/, zoals in aap.Zoals ook de andere letters van het Griekse alfabet, ontleent de alfa zijn naam aan het Fenicische, en het Hebreeuwse alfabet, waar elke letter wordt aangeduid met een woord dat met die letter begint; in dit geval Alef, os."@nl |
| ?:Alfa Romeo RL | "De Alfa Romeo RL is een model van Alfa Romeo dat werd gebouwd tussen 1922 en 1927 en kan het meesterwerk van Giuseppe Merosi genoemd worden.Na de Eerste Wereldoorlog begon Alfa Romeo opnieuw met het ontwikkelen van de auto's. Het eerste naoorlogse model werd de Alfa Romeo G1, maar al snel begon Merosi met het ontwerpen van de RL. De wagen kreeg een 3 liter zescilindermotor met klepstoters en kopkleppen. Van de RL waren drie varianten verkrijgbaar: een Normal, een Touring en een Sport. Het vermogen varieerde hierbij van 55 tot en met 71 pk. De meest krachtige variant haalde over een afstand van 10 km een gemiddelde snelheid van 178 km/u. Op basis van de RL werd ook een kleinere wagen ontwikkeld, de Alfa Romeo RM met een 2 liter viercilindermotor. Om het merk enige bekendheid te geven en de personenwagens te promoten werd de RL ook ingezet in verschillende races. In 1923 werd met een sportversie van de RL de Targa Florio gewonnen. In 1927 werd de RL Super Sport met een carrosserie van Zagato vierde in de eerste Mille Miglia.De RL bleef tot 1927 in productie, tot hij werd opgevolgd door de Alfa Romeo 6C."@nl |
| ?:Alfred Dreyfus | "Alfred Dreyfus (Mulhouse, 9 oktober 1859 – Parijs, 12 juli 1935) was een joods-Franse officier, die vooral bekend werd door de naar hem genoemde Dreyfus-affaire.Deze affaire hield het volgende in:Dreyfus werd op 15 oktober 1894 gearresteerd op grond van valse documenten waaruit zou blijken dat hij verraad zou hebben gepleegd (hij zou een spion zijn voor Duitsland); het feit dat hij een jood was had met dit alles te maken. Hij werd op 5 januari 1895 uit zijn rang gezet en veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf, uit te zitten op het beruchte Duivelseiland.Zijn veroordeling veroorzaakte veel opschudding en diverse personen hebben zich beijverd hem vrij te krijgen. Dit kreeg zijn beslag op 19 september 1899 toen Dreyfus werd vrijgelaten. Pas op 12 juli 1906 werd hij echter helemaal vrijgesproken van de hem ten laste gelegde aanklachten.Onder anderen de bekende Franse schrijver Émile Zola heeft zich voor zijn vrijlating en rehabilitatie ingezet met zijn beroemde pamflet uit 1898 getiteld J'accuse...! (wat 'ik beschuldig' betekent). Daarin werd ook de naam van de werkelijke spion vermeld, de Hongaar Ferdinand Walsin-Esterhazy.Dreyfus zou later weer terugkeren in het leger als Majoor maar door zijn slechte gezondheid werd hij in 1907 eervol ontslagen.In de Eerste Wereldoorlog keerde hij nog terug en werd uiteindelijk gepromoveerd tot Luitenant-kolonel. Zie verder ook het artikel over de Dreyfus-affaire."@nl |
| ?:Alfred Haighton | "Coenraad Alfred Augustus Haighton (Rotterdam, 26 oktober 1896 - Beekbergen, 13 april 1943) was een Nederlands miljonair en financier van diverse fascistische en nationaalsocialistische bewegingen."@nl |
| ?:Alfred Hugenberg | "Alfred Hugenberg (Hannover, 19 juni 1865 - Extertal, 12 maart 1951) was een invloedrijk Duits zakenman en conservatief politicus. Hij was in 1933 korte tijd lid van het Kabinet-Hitler.Hugenbergs politieke carrière begon in 1891 toen hij medeoprichter werd van de ultranationalistische groepering Alldeutscher Verband. Hugenberg legde zich vervolgens toe op het bankwezen en de staalindustrie. In 1916 richtte hij het Hugenberg-Konzern op, een conglomeraat van uitgevers, filmbedrijven, reclamebureaus en kranten. In het begin van de jaren 20 was Hugenberg een belangrijke uitgever van rechtse publicaties. Onder zijn imperium vielen onder meer UFA, een groot filmconcern, en diverse regionale kranten.In 1918 werd Hugenberg lid van de Deutschnationale Volkspartei (DNVP) waarvoor hij vanaf 1920 volksvertegenwoordiger werd in de Reichstag. Hij werd voorzitter van de DNVP in 1928. In 1933 werd Hugenberg Rijksminister van Economische Zaken en Landbouw in het kabinet-Hitler. In juni van datzelfde jaar werd hij echter al gedwongen af te treden. Hugenberg bleef wel lid van de Reichstag tot 1945. Hij mocht als onafhankelijke blijven zetelen, zelfs nadat de NSDAP elke oppositiepartij verboden had."@nl |
| ?:Alfred Jodl | "Alfred Gustav Jodl, geboren als Alfred Baumgärtler, (Würzburg, 10 mei 1890 – Neurenberg, 16 oktober 1946) was een Duits generaal, Chef Operaties bij het opperbevel van de Duitse strijdkrachten (Wehrmacht) en als zodanig een naaste militaire medewerker van Hitler. Na afloop van de Tweede Wereldoorlog is hij als oorlogsmisdadiger terechtgesteld."@nl |
| ?:Alfred Rosenberg | "Alfred Ernst Rosenberg (Reval, 12 januari 1893 – Neurenberg, 16 oktober 1946) was een Duitse nationaalsocialistische politicus. Hij werd na de Tweede Wereldoorlog opgehangen wegens oorlogsmisdaden."@nl |
| ?:Alfred Rudolph Zimmerman | "Alfred Rudolph Zimmerman (Amsterdam, 17 januari 1869 - Velp, 2 juli 1939) was een Nederlands oud-/vrij-liberaal politicus. Hij bekleedde diverse openbare functies waaronder die van burgemeester van Rotterdam."@nl |
| ?:Alfred Schreuder | "Alfred Schreuder (Barneveld, 2 november 1972) is een Nederlandse ex-voetballer en trainer die onder contract staat bij FC Twente."@nl |
| ?:Alfred van Saksen-Coburg en Gotha | "Alfred Ernst Albert (Windsor Castle, 6 augustus 1844 - Rosenau bij Coburg, 30 juli 1900), hertog van Edinburgh, was van 1893 tot 1900 hertog van Saksen-Coburg en Gotha. Hij was de tweede zoon van de Britse koningin Victoria en haar gemaal Albert van Saksen-Coburg-Gotha. Eduard VII was aldus zijn broer en de Duitse keizerin Victoria zijn zuster."@nl |
| ?:Alge | "Alge is een historisch Duits merk van motorfietsen.Alge stond voor: Alfred Geisler, Motorenfabrik, Knauthain bei Leipzig. Men produceerde motorfietsen van 1923 tot 1931.Oorspronkelijk bouwde Alge eigen zij- en kopklepmotoren van 173 tot 498 cc, vanaf 1928 werden inbouwmotoren van Villiers en Blackburne gebruikt. Alge bouwde ook een driewielig transportvoertuig."@nl |
| ?:Algemeen Dagblad | "Het Algemeen Dagblad of AD is een Nederlands landelijk dagblad en door de fusie met zeven regionale kranten op 1 september 2005 met een gemiddelde oplage van 570.000 exemplaren (weekdagen 550.000, zaterdag 650.000) de op een na grootste betaalde krant van Nederland. De krant verschijnt op tabloidformaat. De hoofdredactie zetelt in Rotterdam. De redactie telt sinds september 2005 ongeveer 550 journalisten en correspondenten in binnen- en buitenland."@nl |
| ?:Algemeene Nederlandsche Fascisten Bond | "Algemeene Nederlandsche Fascisten Bond (ANFB) was een Nederlandse politieke partij tussen 1932 en 1934. De ANFB scheidde zich op 29 juni 1932 af van de al bestaande groep De Bezem, die ook een gelijknamig blad uitgaf. De 'Leider' van het ANFB was Jan Baars, een Amsterdams marktkoopman. Bij de verkiezingen van 1933 behaalde de ANFB 17.157 stemmen, 0,46% van het totaal. Dit was onvoldoende voor een zetel in het parlement. Desondanks was zij een beweging van enige betekenis: de eerste Nederlandse fascistische partij met een redelijke aanhang.De ANFB verwierp het antisemitisme en het binnenlands nationaalsocialisme. De houding ten opzichte van het Duitse nationaalsocialisme is ambigu, enerzijds was zij erop tegen wegens het antisemitisme, anderzijds zag men het toch als een voorbeeld en stelde zij dat ieder land zijn eigen fascisme nodig had dat rekening zou houden met de situatie in dat land en de aard van het volk. In september 1933 ging de ANFB een samenwerkingsverband aan met de Nationale Unie in de Corporatieve Concentratie. Dit leidde echter tot veel spanningen tussen Baars en de voorman van de Nationale Unie, F.C. Gerretson. In maart 1934 verliet Baars de partij en op 5 mei werd de ANFB officieel opgedeeld in Fascistisch Verbond de Vuurslag, onder leiding van Groeninx van Zoelen en het Fascistisch verbond Zwart Front, dat onder leiding van Arnold Meijer kwam.De ANFB heeft van juli 1932 tot en met maart 1934 vrijwel wekelijks het partijblad "de Fascist" uitgegeven."@nl |
| ?:Algemeene-SS Vlaanderen | "De Algemeene SS-Vlaanderen was de Vlaamse afdeling van de Schutzstaffel. De Algemeene SS-Vlaanderen werd op 30 november 1940 op initiatief van de Duitse SS-leiding opgericht. De initiatiefnemers langs Vlaamse zijde waren Ward Hermans en René Lagrou, die ook de eerste leider werd. Hermans werd op zijn beurt hoofdredacteur van het propagandablad van de SS in Vlaanderen, De SS-man, dat vanaf december 1940 verscheen.Het belang van de Algemeene SS-Vlaanderen was niet van militair strategisch belang, maar was een van de manieren waarop Duitsland zijn invloed in België trachtte te vergroten. Deze poging mislukte echter door het geringe succes. Een van de verklaringsgronden ligt erin dat in de filosofie van de SS Vlaanderen integraal deel moest gaan uitmaken van het Derde Rijk, terwijl Vlaams-nationalisten een grote zelfstandigheid nastreefden.In oktober 1942 werd de organisatie omgevormd tot 1ste Standaard van de Germaansche-SS Vlaanderen. Door ook de andere buitenlandse SS-afdelingen als onderdeel van de Germaanse SS te beschouwen, hoopte men de eenheid en solidariteit binnen het Germaanse volk te benadrukken en te versterken. Met de inschakeling van de Algemeene SS-Vlaanderen in de Germaanse SS werd nogmaals duidelijk dat de ware macht van de organisatie niet bij de Vlaamse leiders, maar in Berlijn lag. De eigenlijke leiding berustte bijgevolg bij de Duitse vertegenwoordiger van Reichsführer-SS Heinrich Himmler in België. Aanvankelijk was dit Konstantin Kammerhofer en vanaf april 1942 Richard Jungclaus.De Vlaamse leiding was ondertussen ook veranderd. Lagrou werd in mei 1941 vervangen door Jef De Langhe die in september van datzelfde jaar werd vervangen door Raf Van Hulse. Ook Ward Hermans werd als hoofdredacteur vervangen, door Maurits Van de Walle.Naarmate de oorlog vorderde, nam de invloed van de Germaansche-SS Vlaanderen af. De belangrijkste organisatie van de SS in Vlaanderen was immers DeVlag. Toen Jef François in augustus 1942 de leiding van Van Hulse overnam, verschoof de nadruk van politieke beweging naar paramilitaire organisatie en werd de Germaansche-SS Vlaanderen meer en meer ingezet voor bewakingsopdrachten en wraakacties op verzetslui. Op 9 november 1943 werd Tony Van Dyck de vijfde en laatste Standaardleider.Na de bevrijding vluchtten de meeste leden van de Germaansche-SS Vlaanderen naar Duitsland alwaar de organisatie ontbonden werd."@nl |
| ?:Algemeen Handelsblad | "Het Algemeen Handelsblad was een Nederlands dagblad dat in 1970 samen met de Nieuwe Rotterdamse Courant is opgegaan in NRC Handelsblad. De krant, die van oorsprong liberaal, economisch gericht en Amsterdams was, werd in 1828 opgericht door aandelenhandelaar J.W. van den Biesen."@nl |
| ?:Algemeen kiesrecht | "Algemeen kiesrecht of algemeen stemrecht is het systeem waarbij iedere burger kiesrecht of stemrecht mag uitoefenen. De meeste Europese landen hebben een systeem waarbij het stemrecht slechts toegekend wordt aan personen boven een bepaalde arbitraire leeftijdsgrens. Algemeen kiesrecht staat in contrast met censuskiesrecht, waarbij iemands vermogen bepaalt of deze persoon mag stemmen. In sommige kringen wordt ervoor gepleit om ook het kinderstemrecht in te voeren. Het eerste land ter wereld met algemeen kiesrecht was het prinsbisdom Luik in 1792, tijdens de Luikse Revolutie; het eerste nu nog bestaande land was Nieuw-Zeeland in 1893."@nl |
| ?:Algemeen Nederlands Jeugd Verbond | "Het Algemeen Nederlands Jeugd Verbond was een Nederlandse communistische politieke jongerenorganisatie. De organisatie werd opgericht op 15 juni 1945 en had als doel de oprichting van één socialistische jeugdbeweging. Organisatorisch gezien was het ANJV onafhankelijk, maar politiek gezien was het gelieerd aan de Communistische Partij van Nederland. Dit bleek bijvoorbeeld uit het feit dat CPN-activisten en -Kamerleden veelvuldig aan het woord kwamen in ANJV-folders. Een aantal CPN-voormannen zoals Marcus Bakker, Henk Hoekstra en Joop Wolff waren in hun jonge jaren bestuurders van het ANJV. Andere leiders waren Rinus Hakman en Han de Leeuw. Het blad van het ANJV heette Jeugd.De politieke invloed van het ANJV was tijdens de gehele periode van haar bestaan verwaarloosbaar.[bron?]Vanaf halverwege de jaren '90 van de twintigste eeuw bestond het ANJV alleen nog uit de afdeling Amsterdam. De organisatie raakte haar subsidie kwijt omdat ze geen deel uit ging maken van DWARS, de jongerenorganisatie van GroenLinks."@nl |
| ?:Algemeen Nederlands Persbureau | "Het Algemeen Nederlands Persbureau BV (ANP) is het grootste Nederlandse persbureau. Jaarlijks levert het ANP ruim 160.000 nieuwsberichten en 600.000 foto's. Het persbureau verzorgt dagelijks tientallen radio-uitzendingen en videoreportages. Het beeldarchief van het ANP omvat 2,5 miljoen dia's en een digitaal archief met 2 miljoen beelden. Ook is het persbureau eigenaar van de beeldarchieven van KIPPA en Benelux Press. Het ANP is gevestigd in Rijswijk en heeft redacties in Amsterdam (economie, stad en entertainment), Den Haag (politiek), Rotterdam (stad), Utrecht (regio), Eindhoven (regio) en Brussel (Politiek). Het persbureau heeft ruim 250 medewerkers in dienst, onder wie 160 journalisten, en gebruikt daarnaast nieuws en foto's van internationale persbureaus en correspondenten. In Nederland vertegenwoordigt het ANP de persbureaus Agence France Presse (AFP), Deutsche Presse-Agentur (DPA), EFE (Spanje) en Belga (België)."@nl |
| ?:Algemeen Rijksambtenarenreglement | "Het Algemeen Rijksambtenarenreglement, gemakshalve meestal afgekort tot ARAR, vormt samen met het BBRA'84 de basis voor de rechtspositie van de rijksambtenaren in Nederland. De basis voor het ARAR is de Ambtenarenwet 1929 en is voor het eerst bij Koninklijk Besluit vastgesteld op 12 juni 1931. Het reglement wordt regelmatig als gevolg van CAO-onderhandelingen en andere inkomensmaatregelen aangepast. Omdat het ARAR bijvoorbeeld ook voorziet in regels om een beslissing van het bevoegd gezag aan te vechten is het voor iedere ambtenaar van belang dat hij of zij tenminste kennis neemt van wat er in het ARAR geregeld is.Het ARAR wordt beheerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken waar ook altijd de meest recente versie te vinden is."@nl |
| ?:Algemeen ziekenhuis | "Een algemeen ziekenhuis biedt de meest voorkomende specialismen zoals cardiologie, neurologie, verloskunde en interne geneeskunde. In Nederland zijn deze ziekenhuizen meestal stichtingen en hebben soms een levensbeschouwelijke achtergrond (bijvoorbeeld christelijk of joods). Veelal hebben de algemene ziekenhuizen een regiofunctie. Verder zijn er nog het academisch ziekenhuis en het categoriaal (specialistisch) ziekenhuis."@nl |
| ?:Algemene Arbeidsongeschiktheidswet | "De Algemene Arbeidsongeschiktheidswet (AAW) was een volksverzekering tegen arbeidsongeschiktheid, waar in beginsel alle ingezetenen van Nederland voor verzekerd waren. Om een uitkering te krijgen, moest de verzekerde wel een bepaald inkomen hebben gehad, tenzij jonggehandicapt), en op grond daarvan werd een basis voor de uitkering vastgesteld. De uitkering zelf was dan weer een percentage daarvan, overeenkomend met het arbeidsongeschiktheidspercentage. Werknemers ontvingen bij arbeidsongeschiktheid ook een WAO-uitkering, voor zover die WAO-uitkering hoger was dan de AAW-uitkering. In 1998 werd de AAW afgeschaft, voor zelfstandigen werd toen de WAZ ingevoerd, en voor jonggehandicapten de Wajong. De AAW kende ook regelingen om voorzieningen te treffen om daarmee de gevolgen van handicaps op te vangen. Die voorzieningen werden bij de afschaffing overgeheveld naar de Wet voorzieningen gehandicapten (WVG) en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)."@nl |
| ?:Algemene Bank Nederland | "De Algemene Bank Nederland ontstond in 1964 uit een fusie van de Nederlandsche Handel-Maatschappij en de Twentsche Bank. Op 4 juni van dat jaar werd de fusie aangekondigd, en het fusieproces werd al vier maanden later, op 3 oktober voltooid. De belangrijkste reden voor de fusie was de internationaal toenemende trend naar consolidatie en schaalvergroting. Het internationale netwerk van de Nederlandsche Handel-Maatschappij en de sterke thuisbasis van de Twentsche Bank waren complementair, en bovendien waren beide instituten actief in de ontwikkeling van de textielindustrie in Twente. Operationeel werkten de banken al samen, zo was de Nederlandsche Handel-Maatschappij vanaf 1953 betrokken bij de exploitatie van de Twentsche Bank in Londen.Door overnames werd de positie van het nieuwe bankbedrijf wereldwijd versterkt. Zo werd in 1967 de Hollandsche Bank-Unie overgenomen, die een sterke positie hadden in Zuid-Amerika. In datzelfde jaar werd ook een meerderheidsbelang verworven in de Industrieele Disconto Maatschappij, waar de Twentsche Bank al een minderheidsbelang in had. Bank Mees & Hope werd in 1975 ingelijfd, maar bleef onder eigen naam actief. Kingma's Bank van Leeuwarden volgde in 1981 en ging verder als ABN/Kingma's Bank.Ook in het aandelenbankieren verwierf ABN diverse bedrijven, zoals Nachenius, Tjeenk & Co. dat een fusie was tussen Weduwe Tjeenk & Co (opgericht in 1810) en Nachenius & Dudok van Heel (opgericht in 1797).Internationale expansie werd bereikt door het fuseren van drie ABN bedrijven in Saoedi-Arabië tot Albank Alsaudi Alhollandi in Riyad, waarvan de naam in 1990 werd gewijzigd in Saudi Hollandi Bank.Een belangrijke acquisitie was die van LaSalle National Bank in Chicago, in 1979. Hiermee kreeg ABN voet aan de grond in de Verenigde Staten, dat de belangrijkste tweede thuisbasis zou worden voor het bedrijf. LaSalle was in 1927 opgericht als National Builders Bank of Chicago, en nam in 1990 Exchange Bancorp of Chicago over.Ook in Europa zocht ABN Bank de groei: in 1980 verwierf het bedrijf een meerderheidsbelang in Banque de Neuflize, Schlumberger, Mallet (NSM) in Parijs. NSM stamt al uit 1667 en was een van de oudste en meest prestigieuze banken in Frankrijk. NSM werd samengevoegd met Banque Jordaan & Cie (waar de Twentsche Bank al een aandeel in had sinds 1909), en in 1999 fuseerde NSM met Banque Demachy, waarbij de bedrijfsnaam Banque NSMD werd.Samenwerking met andere Europese banken werd gezocht, onder andere bij de oprichting van ABECOR. Ook was ABN Bank betrokken bij het opzetten van SWIFT, de organisatie van interbancaire financiële telecommunicatie. ABN Bank fuseerde in 1990 met de AMRO Bank, om voorbereid te zijn op de open Europese markt. ABN AMRO Holding N.V. nam de aandelen van beide bankbedrijven over in augustus 1990, en op 22 september 1991 werd het bedrijf actief onder de nieuwe naam ABN AMRO Bank met het hoofdkantoor in Amsterdam."@nl |
| ?:Algemene Begraafplaats Sneek | "De Algemene Begraafplaats Sneek, ook wel Gemeentelijke Begraafplaats, is een begraafplaats in de wijk Noorderhoek I van de stad Sneek."@nl |
| ?:Algemene bijstandswet | "De Algemene bijstandswet (Abw) was een Nederlandse wet, die op 1 januari 1965 werd ingevoerd onder verantwoordelijkheid van de toenmalige minister van CRM Marga Klompé. De vaststelling van de wet vond al - ruim voor de invoeringsdatum - in 1963 plaats en regelde de bijstand in Nederland. Per 1 januari 1996 werd de ingrijpend gewijzigde en heringerichte algemene bijstandswet (Abw) van kracht.Deze Abw is op 1 januari 2004 ingetrokken en vervangen door de Wet werk en bijstand."@nl |
| ?:Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst | "De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) is een Nederlandse geheime dienst die zowel verantwoordelijk is voor de binnenlandse veiligheid, als voor het vergaren van inlichtingen uit het buitenland.De AIVD werd in 2002 opgericht als de opvolger van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) en is sinds 2007 gevestigd in Zoetermeer."@nl |
| ?:Algemene Kunstzijde Unie | "De Algemene Kunstzijde Unie (of afgekort AKU) was een Nederlands-Duits kunstvezelconcern met een lange voorgeschiedenis. Het is een van de onderdelen waaruit AKZO is ontstaan."@nl |
| ?:Algemene Middelbare School (Suriname) | "De Algemene Middelbare School, afgekort AMS, is de oudste instelling in Suriname als het gaat om de top van het middelbaar onderwijs.In de eerste helft van de 20ste eeuw kende Suriname een zesjarige MULO als hoogste vorm van middelbaar onderwijs. Na de oorlog werd het MULO teruggebracht tot vier jaar als vorm van vervolgonderwijs voor de lagere school. In 1948 opende de Surinaamse Rechtsschool haar deuren, in 1949 de Surinaamse Kweekschool en in 1950 – op instigatie van onderwijsminister Lou Lichtveld - de Algemene Middelbare School. De AMS bood een driejarige bovenbouw voor het MULO, vergelijkbaar met wat in Nederland tijdens de Mammoetwet het Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs (VWO) zou heten: een Atheneum (zonder Grieks of Latijn, wel met moderne talen als Engels, Frans en Duits en inclusief het Spaans). Daarmee werden jongeren die de arbeidsmarkt op wilden minder afhankelijk van het buitenland, terwijl zij die een universitaire opleiding wilden volgden, rechtstreeks konden doorstromen naar universiteiten elders, of naar de Anton de Kom-universiteit.De AMS is gevestigd in een houten gebouwencomplex in de wijk Zorg en Hoop van Paramaribo aan de Marowijnestraat tegenover het sportcentrum SOSIS."@nl |
| ?:Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond | "De Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond werd opgericht in 1894 op aanstoot van de bekende Amsterdamse vakbondsleider Henri Polak (1868-1943), nadat deze enkele jaren in Londen had doorgebracht, waar de vakbeweging in ontwikkeling was.Er waren al eerder vakverenigingen van diamantbewerkers opgericht in de 2de helft van de 19e eeuw, maar deze waren op basis van de vakspecialiteiten van de slijpers, verstellers en klovers, die erg op hun eigen rang waren gesteld.Na de oprichting van de ANDB zijn verscheidene van deze verenigingen daarin opgegaan.De ANDB was één van de eerste vakverenigingen in Nederland en onder leiding van zijn voorzitter Henri Polak één van de oprichters van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen in 1906.De meeste diamantwerkers in Amsterdam waren van joodse afkomst. Veel joodse vaklieden waren in deze periode socialistisch.In 1900 betrok de bond het gebouw De Burcht van H.P.Berlage. In 1958 fuseerde de bond met de Algemene Nederlandse Metaalbewerkersbond."@nl |
| ?:Algemene Nederlandse Metaalbewerkersbond | "De Algemene Nederlandse Metaalbewerkersbond (of Algemene Metaalbewerkersbond) was een Nederlandse vakbond, en is in 1886 opgericht. In 1951 werd de bond hernoemd tot de Algemene Nederlandse Metaalbedrijfsbond en in 1956 tot de Algemene Nederlandse Bedrijfsbond voor de Metaalnijverheid en de Electrotechnische Industrie. In 1958 fuseerde de ANMB met de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond, en uiteindelijk ging de bond in 1971 op in de fusiebond Industriebond-NVV."@nl |
| ?:Algemene Ouderdomswet | "De Algemene Ouderdomswet (AOW) regelt in Nederland het verplichte, collectieve ouderdomspensioen dat als algemene basis dient voor Nederlandse ouderdomspensioenen. Verzekerd voor de AOW zijn ingezetenen van Nederland en niet-ingezetenen van Nederland die bepaalde inkomsten in Nederland genieten. De AOW is één van de zogenoemde volksverzekeringen.De Belastingdienst int de premies volksverzekeringen tegelijk met de inkomstenbelasting bij de verzekerden jonger dan de AOW-leeftijd (2012: 65 jaar). De Sociale Verzekeringsbank (SVB) keert de AOW uit aan de verzekerden vanaf het bereiken van de AOW-leeftijd. De AOW-premieplicht eindigt op de eerste van de betreffende maand.De termen AOW-gat en AOW-hiaat kunnen betrekking hebben op jaren in het buitenland die niet meetellen bij de opbouw, of op het ontbreken van partnertoeslag, of op maanden/jaren dat de AOW-uitkering vervalt wegens eerder niet bekende verhogingen van de AOW-leeftijd."@nl |
| ?:Algemene Rekenkamer | "De Algemene Rekenkamer is een onafhankelijk orgaan dat controleert of de uitgaven van de Nederlandse rijksoverheid rechtmatig en doelmatig zijn. Rechtmatig omdat het in overeenstemming met de genomen regels en besluiten moet zijn, doelmatig om na te gaan of de bestede uitgaven ook daadwerkelijk het gewenste effect hebben gehad."@nl |
| ?:Algemene Vergadering van de Verenigde Naties | "De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties bestaat uit alle lidstaten van de Verenigde Naties. De vergadering komt in een jaarlijkse sessie bijeen. De jaarlijkse sessie begint normaal gesproken op de derde dinsdag van september en duurt tot half december. Extra bijeenkomsten kunnen aangevraagd worden door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, of door een meerderheid van VN-leden.De Algemene Vergadering is het enige VN-orgaan waar alle leden bijeenkomen. Tijdens de bijeenkomst kunnen initiatieven gelanceerd worden over onder meer vrede, economische vooruitgang en mensenrechten.De eerste Algemene Vergadering werd voorgezeten door de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Paul-Henri Spaak."@nl |
| ?:Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten | "De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is in Nederland een verplichte, collectieve ziektekostenverzekering voor niet individueel verzekerbare ziektenkostenrisico's. Verzekerd voor de AWBZ zijn ingezetenen van Nederland en niet-ingezetenen van Nederland die bepaalde inkomsten in Nederland genieten. De AWBZ is één van de zogenoemde verplichte volksverzekeringen.De overheid onderscheidt drie compartimenten in de zorg.Het eerste compartiment bevat de langdurige zorg (care) en onverzekerbare medische risico’s. De verstrekking en financiering van deze zorg worden grotendeels geregeld door de overheid via de AWBZ. Het tweede compartiment bevat kortdurende geneeskundige zorg die voor iedereen toegankelijk moet zijn. Vergoeding hiervan loopt via de Zorgverzekeringswet. De vrijwillige aanvullende verzekering valt onder het derde compartiment. Vooralsnog (2011) is er alleen een aanvullende ziektekosten verzekering. In 2009 heeft de toenmalige staatssecretaris Jet Bussemaker een aanvullende AWBZ aangekondigd. (bron: Buitenhof)Op grond van deze wet is iedere Nederlander verzekerd tegen de kosten van onverzekerbare medische risico's en langdurige zorg (na 366 dagen) vergoed. Deze worden niet door de zorgverzekering vergoed. De vergoeding kan op twee manieren plaatsvinden: Zorg in Natura (ZIN) en het persoonsgebonden budget (pgb). In het laatste geval krijgt de rechthebbende een bepaald budget toegekend. De uitvoering van zowel ZIN als het pgb verloopt via de zorgverzekeraar."@nl |
| ?:Algen | "Algen of wieren is de verzamelnaam voor een aantal groepen doorgaans relatief eenvoudige organismen die lichtenergie via fotosynthese gebruiken om koolhydraten te verkrijgen. Anders gezegd: nagenoeg alle organismen met fotosynthese die niet behoren tot de 'hogere planten' of 'landplanten' (Embryophyta), zijn algen. Algen worden bestudeerd binnen de fycologie of algologie."@nl |
| ?:Algerije | "Algerije (Arabisch: الجزائر, Al-Jazā'ir, Berbers: Lz̦ayer), officieel de Democratische Volksrepubliek Algerije, is een land in Noord-Afrika.Algerije ligt tussen Marokko en Tunesië, en vormt samen met deze landen de Maghreb. In het zuiden grenst het van west naar oost aan de Westelijke Sahara, Mauritanië, Mali, Niger en Libië. De Middellandse Zee vormt de noordgrens. De hoofdstad en grootste stad van het land is Algiers. De meeste mensen wonen in de brede, bergachtige kuststrook. In het zuiden ligt een deel van de noordelijke Sahara. De overheersende godsdienst is de islam maar het land telt ook een klein percentage christenen. Sinds het uiteenvallen van Soedan op 9 juli 2011 is Algerije het grootste land van Afrika. Algerije is lid van de Arabische Liga."@nl |
| ?:Algiers | "Algiers (Frans: Alger, Arabisch: الجزائر Jezairi, letterlijk: de eilanden) is de hoofdstad en de grootste stad van het Noord-Afrikaanse land Algerije. De stad is in 944 gesticht door Buluggin ibn Ziri, zoon van de stichter van de Ziriden-dynastie. Ze is gesitueerd aan de westkant van een baai aan de Middellandse Zee, waaraan ze haar naam heeft te danken. De stad is op de flanken van de Sahel gebouwd, een rij heuvels die parallel aan de kust ligt. Algiers telde 1.519.570 inwoners bij de laatste volkstelling van 1998. In de agglomeratie woonden toen ongeveer 2,1 miljoen mensen. Ongeveer de helft van de bevolking heeft een oorsprong in het nabij gelegen Kabylië. De stad heeft een zeehaven en een belangrijke textiel- en leerindustrie. Ze is daarnaast vooral een universiteitsstad. Algiers bestaat uit twee delen: een modern deel, op een vlak gebied aan de zeekust gebouwd en de oude stad die tegen de steile heuvels is gelegen en onder andere uit de kasba of citadel bestaat. Deze kasba staat sinds 1992 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO."@nl |
| ?:Ali Abdullah Saleh | "Ali Abdullah Saleh (Arabisch: علي عبد الله صالح, ʿAlī ʿAbdullāh Ṣāliḥ) (Bait Al Ahmar, 21 maart 1942) is een Jemenitisch staatsman. Hij was president van Jemen van 1990 tot 2011 (In werkelijkheid was hij van 1990 tot 2012 president van Jemen) en was daarvoor van 1978 tot 1990 leider van Noord-Jemen."@nl |
| ?:Alice Christabel Montagu-Douglas-Scott | "Alice Christabel Montagu-Douglas-Scott, later bekend als prinses Alice, hertogin van Gloucester (25 december 1901 – 29 oktober 2004), was de vrouw van Henry, hertog van Gloucester. Zij was de schoonzus van de Engelse koningen Eduard VIII en George VI en de tante van koningin Elizabeth II.Zij werd geboren als Lady Alice Christabel Montagu-Douglas Scott, als dochter van de hertog van Buccleuch en lady Margaret Bridgeman. Zij groeide op in Northamptonshire waar ze verschillende scholen bezocht. Als jonge vrouw verbleef zij enige tijd in Frankrijk en Kenia. Pas op vrij late leeftijd, in 1935, trouwde zij met de zoon van George V. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte zij voor het Rode Kruis.Na de oorlog hield zij zich voornamelijk bezig met het uitoefenen van allerlei representatieve taken en met liefdadigheid.Ze trouwde op 6 november 1935 en kregen 2 zoons: William (18 december 1941 - 28 augustus 1972), overleed door een vliegtuigongeluk. Richard (26 oktober 1944), trouwde op 8 juli 1972 met de Deense Birgitte van Deurs (20 juni 1946)Haar jongste zoon, Richard, is de huidige hertog van Gloucester. Vanaf 1995 verscheen de prinses niet meer in het openbaar. In 1999 kondigde haar zoon aan dat de prinses met pensioen ging. Zij leed naar alle waarschijnlijkheid aan ernstig geheugenverlies. Geen lid van de Britse koninklijke familie werd ooit ouder dan Prinses Alice. Op 20 augustus 2003 evenaarde zij de leeftijd die de Queen Mum bereikte en werd daarmee het oudste lid ooit van de Britse koninklijke familie. Prinses Alice overleed op bijna 103-jarige leeftijd. Haar begrafenis vond plaats op 5 november 2004."@nl |
| ?:Alice van Saksen-Coburg en Gotha | "Alice Maud Mary van het Verenigd Koninkrijk (Londen, 25 april 1843 – Darmstadt, 14 december 1878) was lid van de Britse koninklijke familie. Ze was het derde kind en de tweede dochter van koningin Victoria van het Verenigd Koninkrijk en de prins-gemaal Albert van Saksen-Coburg en Gotha. Ze was als echtgenote van Lodewijk IV van Hessen-Darmstadt groothertogin van Hessen en aan de Rijn. Ze was een lid van de Duitse familie Saksen-Coburg en Gotha.Prinses Alice wordt in de geschiedenis vooral genoemd als de dochter van koningin Victoria en de moeder van tsarina Alexandra Fjodorovna. Ook was ze de overgrootmoeder van Prins Philip, de echtgenoot van koningin Elizabeth II. De plaats Alice in Zuid-Afrika is naar haar genoemd."@nl |
| ?:Alida Neslo | "Alida José Neslo (Paramaribo, 29 juni 1954) is een Nederlands/Surinaamse actrice. Alida Neslo werd geboren in Suriname in een intellectueel gezin. Als kind volgde zij balletlessen bij haar oom, de balletpedagoog, Percy Muntslag. Na haar middelbare school opleiding (Atheneum A) ging zij eerst naar het Hoger Instituut voor Vertalers & Tolken in Antwerpen. Ze haalde haar bachelor voor Spaans en Engels, maar besloot hier niet verder mee door te gaan. Neslo was inmiddels begonnen aan de theateropleiding aan de Studio Herman Teirlinck in Antwerpen. Zij rondde haar opleiding af in 1980. Om haar opleiding te betalen trok ze door België als danseres in een drive-inshow met zangers als Vader Abraham, Jacques Herb, De Kermisklanten en Mieke.Na haar opleiding speelde Neslo in Tiedrie - Theater van de derde wereld - het toneelgezelschap van Tone Brulin. Zij speelde onder meer in de stukken Kapai-Kapai, Ba Anansi (van Edgar Cairo, Charkawa en Gilgamesj. Verder speelde ze onder meer bij Mudra Afrique met choreografen Maurice Béjart en Germaine Acogny, de Zwarte Komedie (met auteurs als Tom Lanoye en Bert Verhoye) en het Nederlands Toneel Gent.Op televisie is Neslo daarnaast ook te zien als Alida, in het educatieve kinderprogramma De Boomhut, dat op de VRT (tegenwoordig Ketnet) wordt uitgezonden. In 1998 werd dit programma bekroond met de Prijs voor het beste jeugdprogramma van de Vlaamse Gemeenschap. Verder presenteerde ze Het einde van de wereld, was ze een van de panelleden in TV-Touché, en maakte ze enkele documentaires.In 1995 ging Neslo naar Nederland en werd artistiek leider bij De Nieuw Amsterdam (DNA) een door Rufus Colins opgezette theatergroep en toneelopleiding. In 2000 volgde zij Ritsaert ten Cate, directeur van de theateropleiding DasArts, op. DasArts is een in 1995 door Ten Cate zelf opgezette tweede fase-opleiding voor afgestudeerde theaterstudenten. In 2006 is ze vertrokken naar Suriname om daar een toneelopleiding op te zetten, gelijk aan Studio Herman Teirlinck.In 2003 deed Neslo mee aan het Groot Dictee der Nederlandse Taal."@nl |
| ?:Alidius Warmoldus Lambertus Tjarda van Starkenborgh Stachouwer | "Jonkheer Alidius Warmoldus Lambertus Tjarda van Starkenborgh Stachouwer (Groningen, 7 maart 1888 – Wassenaar, 16 augustus 1978) was officieel de laatste Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië.Tjarda van Starkenborgh Stachouwer was bestuurder en diplomaat uit een voornaam Gronings regentengeslacht. In 1925 volgde hij zijn vader, Edzard Tjarda van Starkenborgh Stachouwer op als Commissaris van de Koningin in Groningen. Daarna was hij gezant in Brussel en in 1937 volgde zijn benoeming tot gouverneur-generaal. Tijdens de Japanse aanval bleef hij in Indië en hij zat tijdens de oorlogsjaren in Japanse gevangenschap, eerst op Formosa, later in Mantsjoerije. Na de Tweede Wereldoorlog keerde hij niet terug als landvoogd, maar werd hij weer diplomaat, onder andere in Parijs als ambassadeur. Op 28 juni 1956 werd hij benoemd tot Minister van Staat en werd hij lid van de Commissie Beel die een onderzoek zou doen naar de problematiek die later de Greet Hofmans-affaire is gaan heten."@nl |
| ?:Alistair Overeem | "Alistair Cees Overeem (Hounslow, Engeland, 17 mei 1980) is een Nederlands MMA-vechter en kickbokser die momenteel onder contract staat bij de UFC. Overeem is voormalig Strikeforce-kampioen in het zwaargewicht en schreef in december 2010 de K-1 World Grand Prix op zijn naam. Hiermee werd hij de enige vechtsporter ooit die wereldkampioen was in zowel het MMA als in de K-1. In dezelfde maand werd hij tevens de eerste DREAM Interim Heavyweight Champion ooit. Hij behaalde notabele overwinningen tegen Vitor Belfort, Igor Vovchanchyn, Sergei Kharitonov, Paul Buentello, Todd Duffee en Fabricio Werdum. Overeem wordt gerekend als de #3 ter wereld in het zwaargewicht van het MMA."@nl |
| ?:Al-Jil | "Al-Jil, ook bekend als Jil, Al-Jeel of Jeel is een Egyptische populaire muzieksoort. Het is opgekomen als een Egyptisch alternatief voor buitenlandse populaire muziek in de jaren 70 van de 20e eeuw. Met een basis van Rock-'n-roll en popmuziek oriënteerde Al-Jil zich richting dance en pop, met een achtergrond soortgelijk als die van reggae. Al-Jil heeft vele typisch Egyptische kenmerken welke enigszins aan vroegere invloeden van Egyptische muziek relateren.Velen noemden de Al-Jil stijl new wave, dit om de overgang vanaf de eerste vorm van Egyptische popmuziek uit de jaren 60, Sha'abi, te benadrukken. Sha'abi was opgekomen in de sloppenwijken van Egypte als een soort gettomuziek. Nadat Sha'abi een tiental jaren populair was geweest, begon de meer geschoolde jeugd van Egypte echter te verlangen naar nieuwe muziekstijlen. De voor internationale invloeden gevoelige en high-tech georiënteerde Al-Jilmuziek werd de muziek van de meer geschoolde en welgestelde jongeren. Al-Jil heeft gemeenschappelijke wortels met de Algerijnse raimuziek en pop-rai. Al-Jil bevat Bedoeïnse, Nubische en Egyptische ritmes met basgitaar en synthesizers.Alhoewel radiostations hun neus ophaalden voor de eenvoudige teksten en muziek van Al-Jil, omarmde de jongeren onder de 25 Al-Jil meer dan enige andere stijl van Egyptische muziek.De producer en componist Fathy Salama vernieuwde de muziekstijl in de jaren 80 door er eerst meer rechttoe-rechtaan pop van te maken met zijn band Sharkiat en vervolgens door het Al-Jil te verrijken met invloeden van klassieke en moderne Oosterse muziek.Al-Jil kent doorgaans dezelfde kernthema's als klassieke en populaire Egyptische muziek: het thema is meestal de liefde, waarbij het vaker gaat over verdriet dan over vreugde. Net bij vele andere muzieksoorten, lopen de meningen over Al-Jil fel uiteen.De muziekstijl is eenvoudig, maar bevat een beat waarop men kan dansen, die meestal uit een drummachine komt. Al-Jil een zeer populaire muziekstijl voor buikdansen. Al-Jil maakt net als andere muziek in Egypte vaak gebruik van instrumenten als de 'oud, qānūn, rabab, het rieten blaasinstrument de ney en de viool.Een mede-grondlegger van Al-Jil en een van de populairste artiesten van het Midden-Oosten is de Egyptische zanger Amr Diab."@nl |
| ?:Alkalische fosfatase | "Alkalische fosfatase (AF) is een enzym dat in een klinisch chemisch laboratorium bepaald wordt. Het in het bloed aantoonbare AF is hoofdzakelijk afkomstig van leverparenchym, galwegepitheel en osteoblasten. In mindere mate wordt het ook geproduceerd door darmepitheel, placenta en nierweefsel. Wat botziekten betreft wordt het vaak gezien als maat van de osteoblastenactiviteit.Alkalische fosfatase wordt dan ook aangevraagd bij de diagnostiek en het vervolgen van leveraandoening, galweg problemen en botziekten. Als naast een verhoogde concentratie alkalische fosfatase ook een verhoogd gamma-glutamyltransferase wordt gemeten kan er sprake zijn van een leveraandoening, terwijl bij een geïsoleerde alkalische fosfatase verhoging sprake kan zijn van een botziekte, zoals de ziekte van Paget.Verhogingen van het AF in het bloed die niet met "ziekte" zijn geassocieerd worden gezien tijdens de zwangerschap en in de herstelfase na botbreuken."@nl |
| ?:Alkemade | "Alkemade (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-HollandAlkemade bevatte de volgende kernen: Kaag, Nieuwe Wetering, Oud Ade, Oude Wetering, Rijpwetering en Roelofarendsveen, waar ook het gemeentehuis stond.Alkemade telde op 30 juni 2008 14.538 inwoners (bron: CBS) en had een oppervlakte van 30,88 km² (waarvan 3,98 km² water).Alkemade had een stedenband met Kadjebi District.Op 1 januari 2009 is de gemeente Alkemade opgeheven. Samen met de eveneens opgeheven gemeente Jacobswoude vormt het nu de nieuwe gemeente Kaag en Braassem.De laatste gemeenteraad van Alkemade had de volgende samenstelling: Vereniging Mooi Alkemade 4 zetels CDA 4 zetels PvdA 4 zetels VVD 3 zetelsDe laatste burgemeester was Arie Meerburg."@nl |
| ?:Alken (vogels) | "De alken (Alcidae) zijn een vogelfamilie van de open zee. De familie telt 23 soorten."@nl |
| ?:Alkmaardermeer | "Het Alkmaardermeer (vroeger ook Langemeer of Lange Meer) is een meer in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het meer ligt in de gemeente Castricum en grenst aan de kern Akersloot. Samen met het Uitgeestermeer vormt het het Alkmaarder en Uitgeestermeer. Het meer ligt ten zuiden van de Schermer en dankt zijn naam aan de iets verder naar het noorden gelegen stad Alkmaar. Het maakt deel uit van een doorgaande vaarroute en het is een bekend watersportgebied waar veel wordt gesurft en gewaterskied. Het is het grootste aaneengesloten wateroppervlak in de Schermerboezem, en is daarom van groot belang voor de waterhuishouding in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal, zeker vóórdat rond 1970 het Zaangemaal en gemaal De Helsdeur gereedkwamen."@nl |
| ?:Allah | "Allah (Arabisch schrift: الله) is het Arabische woord voor God. Het woord komt voor in de Koran en is daarom het middelpunt en fundament van het islamitische geloof, maar wordt ook gebruikt door joodse en christelijke minderheden in Arabisch-sprekende landen.Er is onenigheid over de herkomst van het woord Allah. De meest gangbare theorie is dat het woord Allah is afgeleid uit een samentrekking van al en ʾilāh tot al-ilāh, wat 'de god' of 'degene die aanbeden wordt' betekent. Een andere theorie traceert de etymologie van Allah uit het Aramese woord, Alāhā, wat God betekent."@nl |
| ?:Allan Rotterdam | "Allan & Co´s Koninklijke Nederlandsche Fabrieken van Meubelen en Spoorwegmaterieel N.V. was een Nederlandse fabriek van rollend materieel, gevestigd in Rotterdam.Het bedrijf werd opgericht in 1839 en begon als meubelfabriek. Voorts werden scheepsbetimmeringen gemaakt. Vanaf 1902 werden ook (houten) tramrijtuigen geproduceerd. Vooral veel stoomtrambedrijven behoorden tot de afnemers. Vanaf 1906 werden ook elektrische trams gebouwd. De grootste afnemer werd de Rotterdamse tram (RETM, later RET), maar ook de HTM in Den Haag stelde in de jaren tot 1927 relatief veel Allan-materieel in dienst.In 1910 vonden de eerste leveranties plaats van spoorwegrijtuigen. Zowel naar de spoorwegen in Nederland als in Nederlands-Indië werd veel materieel geleverd. Ook buitenlandse spoorwegmaatschappijen waren afnemers. Voorts werden tussen 1925 en 1950 ook autobussen geproduceerd, waaronder 66 Crossley-bussen voor de dochterondernemingen van de NS (1947-48).Na de Tweede Wereldoorlog werd nog materieel geleverd aan de RET (Allan-tramstellen van 1948-’51), NS (postrijtuigen, treinstellen mat '46, dieselelektrische rijtuigen 'Blauwe Engelen', Hondekoptreinstellen en diesellocomotieven (NS 2200). Tot de bekendste afnemers in Europa behoorden de Portugese spoorwegen, die een serie rijtuigen, gelijkend op de Blauwe Engelen, afnam.De productie werd gestaakt in 1959. Het terrein en de gebouwen aan de Kleiweg in Rotterdam werden in 1960 door de RET in gebruik genomen als Centrale Werkplaats."@nl |
| ?:Allard | "Allard is een jongensnaam. De etymologische betekenis is "edel hart". Varianten zijn Alaert, Alaerts, Alard, Alards, Allart, Allert, Allaerd, Allaert, Allaerts en ouder Albrecht, Alebrecht en Adalard. Een vroege Duitse vorm is de naam Adelhard(t), ook verwant met het Germaanse Adelbert, "door edel gedrag schitterend", beter bekend als Albert.Ook een groot aantal familienamen is als patroniem van de naam afgeleid, met name in Duitstalig gebied. Zo wonen daar bijvoorbeeld de families Ahlers, Allerding, Eylerdinck, Eilers, Ehlers, Ehlert, Eldert, Eeldert, Alhard, Alard, Allert, Ahlert, Allers.De Allard Motor Company was een Engelse autofabriek, opgericht door Sydney Allard in 1936 te Londen en actief tot 1966.Allard is ook de transliteratie van de naam van een stadswijk van Teheran, een voormalig dorp buiten de uitdijende metropool.Enkele bekende naamdragers zijn:"@nl |
| ?:Alleen (scheikunde) | "Een alleen is een koolwaterstof waar een enkel koolstofatoom twee dubbele bindingen heeft met twee andere atomen in het molecuul. Alleen is tevens de naam voor het simpelste voorbeeld van een alleen, namelijk propadieen.Door de twee aangrenzende dubbele bindingen zijn allenen veel reactiever dan normale alkenen. Hun reactiviteit met bijvoorbeeld chloorgas is vergelijkbaar met die van een alkyn."@nl |
| ?:Allein | "Allein is een gemeente in de Italiaanse provincie Valle d'Aosta (regio Valle d'Aosta) en telt 243 inwoners (31-12-2004). De oppervlakte bedraagt 8,0 km², de bevolkingsdichtheid is 30 inwoners per km².De volgende frazioni maken deel uit van de gemeente: Allamanaz, Ayez, Dayllon, Villa."@nl |
| ?:Alleman (film) | "Alleman is een Nederlandse documentairefilm uit 1963 in zwart-wit van Bert Haanstra. De film is ook bekend onder de titels Everyone, The Human Dutch, Zwölf Millionen.De film is de best bezochte documentairefilm van Nederland, en een van de 10 best bezochte films in de Nederlandse cinema. Internationaal gezien won de film diverse prijzen zoals een Gouden Beer op het filmfestival van Berlijn, Publieksfilm op het filmfestival van Adelaide, genomineerd voor een BAFTA-award en genomineerd voor een Oscar. Hij trok ook veel publieke belangstelling in het buitenland.Simon Carmiggelt, die mede aan het verhaal schreef, doet de voice-over, voor de buitenlandse vertaling werd Peter Ustinov aangetrokken als voice-over. De film laat Nederland en zijn bewoners zien in hun dagelijks bestaan, vele verschillende levenswijzen worden op komische, maar ook serieuze wijze gefilmd. De film wordt als uniek gezien, omdat hij vlak voor het ontstaan van de hippie-cultuur werd gemaakt.Op 2 december 2007 werd Alleman tijdens het IDFA-festival uitgeroepen tot beste Nederlandse documentaire sinds 1945."@nl |
| ?:Allen (Northern Samar) | "Allen is een gemeente in de Filipijnse provincie Northern Samar op het eiland Samar. Bij de laatste census in 2007 had de gemeente ruim 22 duizend inwoners."@nl |
| ?:Allerheiligen | "Allerheiligen (Sollemnitas Omnium Sanctorum in het Latijn) is een christelijk feest dat op 1 november valt en gevierd wordt onder katholieken en Anglicanen. In de Katholieke Kerk is het een hoogfeest. Ook de Oosters-orthodoxe Kerk kent het feest, maar op de eerste zondag na Pinksteren. De feestdag viert de nagedachtenis aan alle heiligen en martelaren.De volgende dag wordt Allerzielen gevierd. Het is aannemelijk dat men tijdens de kerstening van Europa het feest van Allerheiligen is gaan vieren rond de periode van een oorspronkelijk heidens feest dat ter nagedachtenis van de doden werd gehouden. In 837 riep Paus Gregorius IV 1 november uit als de katholieke gedenkdag.Allerheiligen is ook een merkeldag en hierbij hoort de weerspreuk: Allerheiligen is een waterken of een winterken.Allerheiligen is een vrije dag in vele landen, waaronder België, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Polen, Spanje en delen van Duitsland. In Nederland werd deze vrije dag afgeschaft in de jaren 1960. Echter worden de Allerheiligenmarkten nog wel steeds georganiseerd. De grootste Allerheiligenmarkt van Nederland, met tachtig- tot honderdduizend bezoekers, vindt jaarlijks plaats in het Oost-Groningse Winschoten.In de beeldende kunst is Allerheiligen een voorstelling van heiligen om de Drieëenheid, volgens de tekst in Openbaring 5 en 7.[bron?] Het bekende schilderij Aanbidding van de Drieëenheid door de Civitas Dei van Albrecht Dürer bevindt zich in het Kunsthistorisches Museum te Wenen."@nl |
| ?:Aller Heiligen Convent | "Het Aller Heiligen Convent is een verband tussen Nederlandse, hoofdzakelijk oorspronkelijk katholieke studentenverenigingen. Het AHC is met 10.000 leden het op een na grootste Nederlandse studentenverbond."@nl |
| ?:Allert de Lange | "Allert de Lange (1855 - 1927) was een Nederlandse uitgever en boekhandelaar."@nl |
| ?:Allgemeine-SS | "De Allgemeine-SS (Nederlands: Algemene SS) was de civiele afdeling binnen de SS-organisatie. De Allgemeine-SS werd in 1934 opgericht in nazi-Duitsland en verzorgde onder andere de administratie van de SS. De oprichting vond oorspronkelijk plaats om een onderscheid aan te brengen tussen de Waffen-SS en de SS-Totenkopfverbände."@nl |
| ?:Alliantie | "Een alliantie of een bondgenootschap is een verdrag tussen staten, zakenpartners of individuen, omwille van een gemeenschappelijk voordeel.Allianties kunnen militair van aard zijn en komen veelvuldig voor in de geschiedenis. Een beroemd historisch voorbeeld is de Eed van Straatsburg tussen Lodewijk de Duitser en Karel de Kale.Een alliantie kan ook staatkundig zijn, eventueel als uitloper van een militaire alliantie. Zwitserland is hier een voorbeeld van. Dit land ontstond als een vooral militaire alliantie tegen al te veel bemoeinissen van de Habsburgse vorsten van Oostenrijk, en mondde uit in een confederatie en aldus de staat Zwitserland.Allianties komen ook in het bedrijfsleven voor. Voorbeelden hiervan zijn de alliantie tussen de KLM en Northwest Airlines en de globale allianties Skyteam, Star Alliance en Oneworld Alliance. Globale allianties vertonen vaak de kenmerken van een Multinational."@nl |
| ?:Allochtoon (persoon) | "Het woord allochtoon betekent letterlijk "van een andere aarde/gebied" (Oudgrieks: ἀλλος=ander, vreemd; en χθων=aarde,). Tegenover het begrip allochtoon staat de term autochtoon, dat letterlijk "uit hetzelfde gebied/grond" betekent. Met betrekking tot het woord allochtoon zijn er, wanneer het om bevolkingsgroepen gaat, verschillende definities in omloop.Het begrip werd in 1971 geïntroduceerd door de sociologe Hilda Verwey-Jonker in een rapport voor het Nederlandse ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk (CRM), ter vervanging van het tot dan toe gangbare woord immigrant. Feitelijk was het bedoeld als eufemisme. De termen 'allochtoon' en 'autochtoon' bestaan overigens al veel langer in het Nederlands, voor 1954 werden ze gespeld als 'allochthoon' en 'autochthoon'. Ook in de biologie en geologie worden ze gebruikt om in- of uitheemse planten, dieren of verschijnselen mee te duiden. Nog in de jaren zeventig kon bijvoorbeeld een persoon uit 's-Hertogenbosch die enkele kilometers verderop naar Sint-Michielsgestel verhuisde daar als allochtoon gezien worden.Inmiddels heeft het woord 'allochtoon' ook een pejoratieve lading. In 2006 werd er een voorstel gedaan door de fractie van de PvdA in de Amsterdamse gemeenteraad, om het gebruik van de term 'allochtoon' in officiële stukken te vermijden. Bij gebrek aan een alternatief bleek dit niet haalbaar.Dit woord is dus een voorbeeld van een eufemismetredmolen. In februari 2008 suggereerde minister van justitie Ernst Hirsch Ballin opnieuw dat de term allochtoon afgeschaft zou moeten worden, maar ook dit voorstel werd niet overgenomen.In het Vlaams Decreet Etnisch-culturele minderheden van 1998 staan de allochtonen vermeld als een van de doelgroepen, naast de vluchtelingen en de nieuwkomers. In dat decreet staan de allochtonen tegenover de nieuwkomers: ze verblijven reeds langere tijd (op een legale wijze) in Vlaanderen.In Vlaanderen wordt sinds ongeveer 2000 ook de term nieuwe Vlaming gebruikt, mede op vraag van de organisaties van nieuwe Vlamingen die de termen 'allochtoon' en '(im)migrant' nodeloos onderscheidend vinden voor algemeen taalgebruik."@nl |
| ?:Allusie | "Een allusie, toespeling of zinspeling is een stijlfiguur waarbij naar een algemeen feit, een bekende persoon, een bekende gebeurtenis, een bekende tekst enz. wordt verwezen, met gebruikmaking van indirecte verwijzingen, woordspelingen etc, of (in het geval van aposiopesis) door naar het genoemde toe te werken maar het niet expliciet te noemen. Het betreft hier dus hoofdzakelijk allerlei vormen van insinueren.Voorbeelden: Hij is gezien, hij is niet onopgemerkt gebleven. citaat uit een krantenartikel als verwijzing naar de laatste regels uit De avonden van Gerard Reve ('Het is gezien, het is niet onopgemerkt gebleven.') Wachten op Bardot boektitel van Andy Martin, verwijzend naar Wachten op Godot van Samuel Beckett (Bardot = Brigitte Bardot) "Nu is het moment", waarmee Barack Obama een verwijzing maakte naar Martin Luther King tijdens zijn conventiespeech in 2008. Farce Majeure als verwijzing naar force majeure. Doris D als verwijzing naar Doris Day"@nl |
| ?:Almanak | "Een almanak is een jaarlijkse publicatie met steeds terugkerende informatie op bepaalde gebieden, deels geordend volgens de kalender."@nl |
| ?:Al-Masjid al-Haram | "Al-Masjid al-Haram (Ar: المسجد الحرام) is de grote moskee in de Saoedische stad Mekka. In deze moskee bevindt zich de Ka'aba. De Ka'aba is volgens de islamitische overlevering het eerste gebedshuis ter wereld. Deze moskee is ook bekend onder de naam Haram en Haram Sharif.Binnen deze moskee is er plaats voor ongeveer 820.000 moslims. Tijdens de hadj is de moskee echter overvol van de bedevaartgangers en wordt er overal in de straten van Mekka gebeden.Volgens de islamitische overlevering is de moskee aanvankelijk gebouwd door engelen, nog voordat de mens geschapen was. God had hen de opdracht gegeven een aardse plaats der aanbidding te bouwen, die een weerspiegeling van al-Baytu l-Ma'mur (Arabisch: البيت المعمور het huis der aanbidding) is. Al-Baytu l-Ma'mur is een hemelse Ka'aba in de zevende Hemel recht boven de aardse, waar Mohammed na zijn bezoek tijdens de Nachtreis over zei dat iedere dag 70.000 andere engelen God aanbidden.De moslims gebruiken de Zwarte Steen van de Ka'aba in de moskee als gebedsrichting tijdens de salat om de eenheid te symboliseren.De moskee telt negen minaretten. Alleen de Moskee van de Profeet te Medina telt er meer, namelijk tien."@nl |
| ?:Almelo | "Almelo (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in de regio Twente in de Nederlandse provincie Overijssel. De gemeente Almelo is ontstaan uit een fusie (1914) tussen de gemeenten Ambt Almelo en Stad Almelo.De gemeente Almelo beslaat een oppervlakte van 69 km² en telt 72.744 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS), die Almeloërs worden genoemd. Behalve de stad Almelo omvat de gemeente de kernen Aadorp, Bornerbroek en Mariaparochie (gedeeltelijk).De gemeente Almelo maakt deel uit van het kaderwetgebied Regio Twente. Een deel van de Almeloërs spreekt Twents, een Nedersaksisch dialect."@nl |
| ?:Almen | "Almen (Nedersaksisch: Alm) is een dorp dat deel uitmaakt van de gemeente Lochem in de Nederlandse provincie Gelderland. Almen heeft 1216 inwoners (1 januari 2012).De dorpskern ligt tussen het Twentekanaal en de Berkel. Aan de rand van het dorp ligt het openluchtzwembad 'de Berkel' en met name in de zomer is het dorp en de omgeving geliefd bij toeristen. Een bekende Nederlandse die gedurende haar leven jaarlijks kwam logeren in het plaatselijke hotel 'de Hoofdige Boer' was Majoor Bosshardt. Het dorp ligt tussen landerijen en natuurgebieden zoals de Velhorst, het Grote Veld en 't Waliën en kent een levendig verenigingsleven. Op het landgoed de Velhorst woonde in de 19e eeuw de bekende hoogleraar Allard Pierson. Het protestantse kerkje uit de 14e eeuw bevat een crypte met gemummificeerde lichamen, net als in het Friese Wieuwerd, maar deze zijn niet te bezichtigen. De doopvont is zeer bijzonder en bij gebrek aan vergelijkingsmateriaal weet men niet hoe oud hij precies is. Schattingen variëren van 800 tot 1400 na Christus. De eerste vermeldingen van Almen komen voor in de lijst van bezittingen van Graaf Hendrik van Dale uit 1188.De sporen van de dichter Staring, die een groot deel van zijn leven heeft doorgebracht op kasteel De Wildenborch bij Vorden en zijn bijdrage probeerde te leveren aan de vooruitgang van de landbouw, zijn nog goed zichtbaar. Dat zijn streven naar modernisering hem niet altijd in dank werd afgenomen, verwoordt hij in zijn gedicht 'De Hoofdige Boer' (hoofdig = koppig). Net buiten het dorp staat bij de in het gedicht bezongen brug een bordje met vier regels uit het gedicht:"@nl |
| ?:Almkerk | "Almkerk (Brabants: Almkérk) is een plaats in het Land van Altena, hemelsbreed ongeveer 12 km ten zuiden van Gorinchem. Het aantal bewoners bedroeg in 2004 ruim 3600. Almkerk maakt sinds 1973 deel uit van de gemeente Woudrichem en ligt in het Land van Heusden en Altena. Vóór die tijd behoorde het tot de gemeente Almkerk c.a., dat in 1879 ontstaan was doordat de gemeente Emmikhoven en Waardhuizen geannexeerd werd door de toenmalige gemeente Almkerk en Uitwijk."@nl |
| ?:Alm (Noord-Brabant) | "De Alm is een kleine rivier tussen de grote rivieren, in het Land van Heusden en Altena. De Alm begint bij de dorpsvijvers van Giessen-Rijswijk en 'stroomt' vervolgens langs Uitwijk, Waardhuizen en Almkerk. Vlak voor de bebouwde kom van Nieuwendijk gaat de Alm over in de Uppelsche Gantel. Binnen de bebouwde kom van Nieuwendijk loopt ook nog een stukje Alm, dat niet meer in verbinding staat met de rest van het riviertje. Het water van de Alm werd oorspronkelijk in de Biesbosch geloosd door middel van een complex van uitwateringsluizen, maar deze zijn niet langer in gebruik. In plaats daarvan wordt het water van de Alm via een complex van sloten en weteringen afgevoerd naar de boezemgemalen van het Land van Heusden en Altena (Gemaal Altena en Gemaal Hagoort). In de Middeleeuwen was de rivier over een afstand bevaarbaar en vormde hij een belangrijke verbindingsroute. Vandaag de dag is de Alm weinig meer dan een brede sloot, hoewel het riviertje bij Waardhuizen over een korte afstand een stuk breder is (Wijde Alm)."@nl |
| ?:Alois Hitler sr. | "Alois Hitler (Strones, 7 juni 1837 - Leonding, 3 januari 1903) was de vader van de Duitse dictator Adolf Hitler.Alois werd in 1837 geboren als de onwettige zoon van Maria Anna Schicklgruber en kreeg daarom de naam van zijn moeder. Vijf jaar later huwde Maria Anna met de molenaarsknecht Johann Georg Hiedler.Mogelijk was Johann Georg Hiedler die in het Derde Rijk officieel voor de grootvader van de Führer doorging niet de biologische vader. Als mogelijke vader van Alois komt ook de broer van Johann Georg in aanmerking, namelijk Johann Nepomuk Hüttler die in Spital Nr.36 woonde en waar Alois Hitler werd grootgebracht. Alleszins is Alois Hitler een echte Hitler en geen bastaard of de zoon van een jood. Onderzoek van het Y-chromosoom maakt het mogelijk om te bewijzen dat personen tot dezelfde mannelijke/vaderlijke lijn behoren, met andere woorden dat ze afstammen van een gemeenschappelijke voorvader. De analyse van het DNA van de achterkleinkinderen van Alois Hitler bleek identiek met het DNA-materiaal van Hitlerfamilieleden uit Neder-Oostenrijk. Daarmee is dus onomstotelijk bewezen dat Alois Hitler dezelfde mannelijke gemeenschappelijke voorvader heeft als de nu nog levende verwanten Hüttler in het Waldviertel. Met andere woorden: daarmee is aangetoond dat Alois Hitler geen bastaard was.Alois Schicklgruber veranderde zijn naam later (op 23 november 1876) in het op Hiedler gelijkende Hitler.Alois had niet meer opleiding dan lagere school, maar wist toch bij de douane carrière te maken. Op het moment dat hij overleed verdiende hij een salaris, dat ongeveer overeenkwam met dat van een directeur van een lagere school. Alois was een humeurige man, die als grote passie de bijenteelt had, en wiens grote wens het was om een eigen huis met een lapje grond te bezitten. Na zijn werk liep hij eerst altijd naar zijn bijenkorven om vervolgens via het café naar huis te gaan. Het gezinsleven lag hem niet: hij was een humeurige en ongeduldige echtgenoot. Met name zijn derde vrouw, Klara Pölzl, moest het ontgelden: ze werd afgesnauwd en ook geslagen. Zeer waarschijnlijk reageerde Alois zijn frustraties ook af op zijn oudere kinderen, waaronder Adolf. Klara was geen partij voor haar dominante echtgenoot en kon zowel zichzelf als haar kinderen niet beschermen.Alois trouwde drie keer: Anna Glassl, geen kinderen; Franziska Matzelsberger, kinderen Alois jr. en Angela Hitler; Klara Pölzl, kinderen Gustav, Ida, Otto, Adolf, Edmund en Paula Hitler.Van de kinderen die Alois Hitler bij Klara Pölzl had, zouden alleen Adolf en Paula hun prille jeugd overleven.Na het overlijden van Gustav, Otto en Edmund kon Alois zijn wensen alleen nog maar op Adolf projecteren. Hij hoopte dat Adolf in zijn voetsporen zou treden, maar Adolf was toen al zodanig van zijn vader vervreemd dat "(alleen al) de gedachte hem misselijk maakte". Gecombineerd met de opvliegendheid en humeurigheid van Alois, en de zachtaardigheid van Klara die Adolf niet kon beschermen, leidde dit tot conflicten en wrokgevoelens tussen vader en zoon. Het verergerde toen Alois met pensioen ging en dus vaker thuis was, terwijl Adolfs schoolprestaties achteruit gingen. Dit heeft hoogstwaarschijnlijk een zeer grote invloed gehad op het karakter van de latere dictator.Op 3 januari 1903 overleed Alois Hitler plotseling in de Gasthaus Stiefler. Hij zakte achter zijn tafel in elkaar. Medische hulp mocht niet meer baten."@nl |
| ?:Alois van Liechtenstein (regent) | "Alois Philipp Maria (Zürich, 11 juni 1968), Erfprins van Liechtenstein, is de oudste zoon van Hans Adam II, vorst van Liechtenstein, en prinses Marie. Sinds 15 augustus 2004 is hij regent van Liechtenstein, maar hij neemt de titel van vorst pas over wanneer zijn vader overlijdt."@nl |
| ?:Alor (eiland) | "Alor is onderdeel van de Kleine Soenda-eilanden van Indonesië en vormt samen met het eiland Pantar en een aantal kleinere eilanden de Alor-archipel. Het eiland is ongeveer 2800 vierkante kilometer groot en heeft een ruig landschap. Het eiland telt ongeveer 140.000 inwoners.Bestuurlijk behoort Alor tot de Indonesische provincie Oost-Nusa Tenggara."@nl |
| ?:Alpen | "De Alpen (van Latijns Alpes, van de stam alb- = wit) zijn een bergketen in Europa, die zich uitstrekt van de Franse Middellandse Zeekust in het zuidwesten tot de Pannonische vlakte in het oosten. De oppervlakte van het gebergte is meer dan 200.000 km². De Alpen zijn verdeeld over acht staten: Frankrijk, Monaco, Italië, Zwitserland, Oostenrijk, Slovenië, Duitsland en Liechtenstein. In totaal wonen er tegen de 13 miljoen mensen.De Alpen worden begrensd door de Golf van Genua, de Rhônevlakte, de Povlakte, de Zwitserse Hoogvlakte, het Alpenvoorland van Beieren en de Kleine Hongaarse Laagvlakte. De boog van de Alpen begint bij de Golf van Genua, waar het gebergte oostwaarts overgaat in de Apennijnen. Vanaf hier loopt het gebergte naar het noorden, om dan oostwaarts rond de Povlakte om te buigen. In deze ombuiging komen de Alpen samen met de Jura om dan verder naar het oosten geleidelijk lager te worden. Bij Wenen zijn de Alpen van de geologisch verwante Karpaten gescheiden door het Bekken van Wenen.In het westen van de Alpen liggen toppen boven de 4000 meter, de oostelijke Alpentoppen zijn tot rond de 3000 meter hoog. De hoogste top is de Mont Blanc (4811 m) en daarnaast zijn nog 128 toppen hoger dan 4000 meter. De Alpen zijn een relatief jong gebergte, gevormd tijdens de Alpiene orogenese in het Tertiair. In de Alpen ontspringen veel grote rivieren van Europa, zoals de Rhône, de Rijn, de Po en de Inn.De Alpen vormen een belangrijke klimatologische en geografische barrière in Europa. Ze vormen de waterscheiding tussen het noorden en zuiden van Europa en scheiden het mediterrane klimaat van Zuid-Europa van de door de Atlantische Oceaan beïnvloede gematigde klimaten van Noord- en Midden-Europa. Sinds de prehistorie vormen de Alpenpassen belangrijke verbindingen tussen Zuid- met Noord-Europa."@nl |
| ?:Alpenfestung | "Alpenfestung (Nederlands: Alpenvesting) is de term voor de gevreesde terugtocht in de Alpen van Duitse troepen in de Tweede Wereldoorlog. Gevreesd werd dat de Alpen dienst zou doen als laatste nazi-bolwerk.In 1944 merkten de Amerikanen opmerkelijke ontwikkelingen op in en rondom de Alpen. De Alpenfestung zou voor de nazi's het laatste bolwerk zijn, wat de geallieerde troepen alsnog de kop zou kunnen kosten. Er zouden enorme wapenopslagplaatsen gebouwd worden en SS-eenheden zouden zich overal in het bergachtig gebied verstoppen. Tevens zouden Duitsers in geallieerde uniformen achter de vijandelijke linies opereren. De vermoedens van de Amerikanen werden versterkt door de propagandamachine van Duitsland, dat de Amerikaanse troepen richting de Alpen wilde lokken, in plaats van dat ze Rijn overstaken. De Amerikanen besloten echter, ondanks waarschuwingen van de Britten, het leger op te delen en zowel naar Berlijn als het Alpengebied te sturen. De Alpenfestung bleek echter nauwelijks verder gekomen dan de tekentafel."@nl |
| ?:Alphen (Noord-Brabant) | "Alphen is een dorp in de gemeente Alphen-Chaam, provincie Noord-Brabant gelegen tussen Riel en Baarle-Nassau en in de buurt van Tilburg en Breda en telt bijna 4000 inwoners (2007)."@nl |
| ?:Alphonsus Maria Antonius Aloysius Steger | "Alphonsus Maria Antonius Aloysius Steger ('s-Gravenhage, 9 juli 1874 - 's-Gravenhage, 31 augustus 1953) was een Nederlands politicus voor de RKSP.Steger was een Delftse hoogleraar chemie die langere tijd voor de katholieke partij zitting in de Eerste Kamer had. Hij was de zoon van de directeur van de Stenografische Dienst. Steger begon zijn loopbaan als leraar en was later directeur van een gasbedrijf. Hij was onderwijs-woordvoerder in de Eerste Kamer. Hij werd weggezuiverd uit de tijdelijke Staten-Generaal door de zgn. verklaringscommissie Beelaerts van Blokland. Dit berustte op de veronderstelling dat hij studenten had aangeraden de loyaliteitsverklaring te tekenen. In feite behoorde Steger tot de minderheid van de Senaat die voor een advies tot weigeren waren."@nl |
| ?:Alpine (automerk) | "Alpine is ook de naam van automodellen die door Sunbeam en Chrysler UK werden gefabriceerd.Alpine was een Franse constructeur van race- en sportwagens met een achter de achteras geplaatste heckmotor van Renault. De correcte uitspraak van het merk komt dicht bij "al-pien".Jean Rédélé, de oprichter van Alpine, was oorspronkelijk een garagehouder te Dieppe. Op basis van Renault-onderdelen bouwde hij een wagen die in 1955 werd gepresenteerd. In 1970 nam Renault een meerderheidsbelang in het merk, om het later over te nemen. In 1994 werd besloten dat de Alpine-productie gestopt werd. Renault vond de productie te specialistisch en de naam Alpine gaf moeilijkheden in het Verenigd Koninkrijk, omdat de merknaam Alpine daar van oudsher in handen van de Rootes-groep, later Chrysler Europe en ten slotte PSA is. In de fabriek in Dieppe worden nog steeds sportieve Renault-modellen gebouwd (Renault Sport), zoals de Renault Sport Clio 197 en Renault Sport Mégane 225."@nl |
| ?:Alsem | "Alsem (Artemisia) is een geslacht uit de composietenfamilie (Asteraceae). Diversen soorten van dit geslacht komen in Nederland en België voor: Absintalsem - Artemisia absinthium Artemisia ludoviciana (adventief uit Noord-Amerika) Bijvoet - Artemisia vulgaris (komt veel voor, langs wegbermen en op ruige plaatsen) Duinaveruit - Artemisia campestris subsp. maritima (groeit in schorren en kwelders) Rechte alsem - Artemisia biennis Wilde averuit - Artemisia campestris subsp. campestris (langs rivierdalen en in de duinen) Zeealsem - Artemisia maritima Witte alsem - Artemisia alba (synoniem: Artemisia camphorata), een zuidelijke soort vindt men op de kalkrotsen van de Fonds de Leffe (Zuid-België)Daarnaast worden citroenkruid (Artemisia abrotanum) en dragon (Artemisia dracunculus) gekweekt. Zomeralsem (Artemisia annua), zoete alsem of qing hao wordt in China al heel lang gebruikt, maar sinds kort wordt ze ook in de moderne geneeskunde gebruikt als bron van artemisinine, een antimalariamiddel.De naam alsem verwijst in het bijzonder naar de absintalsem (Artemisia absinthium). Aan de knoppen van deze plant wordt vanouds een geneeskrachtige werking toegeschreven. Het bittere aftreksel van deze knoppen vormt een belangrijk bestanddeel van de dranken vermout en (klassieke) absint. De smaakstof die daarbij een rol speelt is het naar menthol ruikende terpeen Thujon."@nl |
| ?:Alter ego | "Een alter ego is een andere ik, een tweede persoonlijkheid of een persoon in een persoon. De term komt uit het Latijn en betekent "andere ik" en wordt vaak gebruikt in de literatuur om personages met verschillende identiteiten of verschijningsvormen te beschrijven.De term is ook vaak terug te vinden in fictieverhalen zoals strips, om de geheime identiteit van een superheld, burgerwacht of misdaadbestrijder te verdoezelen.Verschillende identiteiten bij de ziekte DIS worden ook wel alter ego's genoemd."@nl |
| ?:Altreich | "Altreich (Nederlands: Oude Rijk) was een Duitse term die door de geallieerden werd gebruikt om de grenzen van het Derde Rijk van 1937 aan te geven. Deze momentopname werd na de Tweede Wereldoorlog als principe toegepast om het verslagen Duitsland te definiëren.Tot het Altreich behoorde ook het Saarland, door de nazi's in 1935 bezet en Westmark genoemd. Het Sudetenland werd niet tot het Altreich gerekend, evenals de Freistadt Danzig en Oostenrijk. Deze gebieden werden pas ná 1937 als rijksgouw aan het Duitse rijk toegevoegd.Na de oorlog werd het Saarland tot Duits grondgebied gerekend, omdat het deel uitmaakte van het Altreich. De gebieden die géén deel uitmaakten van het Altreich werden na de oorlog als niet-Duits grondgebied gezien."@nl |
| ?:Aluminium | "Aluminium is een scheikundig element met symbool Al en atoomnummer 13. Het is een zilverwit hoofdgroepmetaal. De naam is afgeleid van het Latijnse woord alumen dat aluin betekent."@nl |
| ?:Ambachtsschool | "De ambachtsschool was tot ongeveer 1968 een schooltype in Nederland.De ambachtsschool was vanaf 1865 de naam voor een groep scholen voor dagonderwijs, waar werd opgeleid voor ambacht en nijverheid. Dit schooltype was erg populair bij diegenen die voorheen na de lagere school nagenoeg geen mogelijkheid hadden om naar school te gaan. Samen met de verlenging van de leerplicht heeft de ambachtsschool een enorme invloed gehad op de emancipatie van de arbeider en het scholingsniveau in Nederland.De Maatschappij voor de Werkende Stand stichtte in 1861 in Amsterdam de eerste ambachtsschool van Nederland. De ambachtsschool verzorgde technische opleidingen voor jongens, terwijl de huishoudschool gericht was op meisjes.Er waren twee-, drie- en vierjarige opleidingen. Ook was het mogelijk om een vierjarige opleiding al na drie jaar te verlaten met een daarbij passend getuigschrift.De ambachtsschool verzorgde opleidingen tot smid, timmerman, meubelmaker en schilder. Ook waren er cursussen koper-, lood- en zinkbewerken, elektriciteitsleer, auto-, motor- en rijwielhersteller. De school koos de opleidingen zo dat werd aangesloten bij de behoefte van de toekomstige arbeiders en werkgevers. Ook volwassenenonderwijs werd ingericht.Bij de invoering van de Mammoetwet, die in werking trad op 1 augustus 1968, is de naam ambachtsschool gewijzigd in Lagere Technische School (lts), een veelal vierjarige opleiding. Sinds 1999 maakt deze soort van onderwijs deel uit van het vmbo, met name de beroepsgerichte leerwegen."@nl |
| ?:Ambarawa | "Ambarawa is een Indonesische stad in Midden-Java, op ongeveer 50 km ten zuiden van Semarang. De stad is vooral bekend vanwege het Spoorwegmuseum Ambarawa.Ambarawa stond vroeger bekend als (fort) Willem I en was een groot legerkamp van het KNIL. Het kamp was door spoorwegen verbonden met Semarang en met Jogjakarta. Voor dit laatste traject moest een tandradspoorweg van zeven kilometer worden aangelegd, die in 1905 gereed was. Een deel daarvan wordt nog met het originele materieel bereden voor toeristen.De spoorlijn Kedungjati-Ambarawa werd officieel op 21 mei 1873 geopend, tegelijkertijd met haar station. De laatste lijn werd opgeheven in 1976. Dit station is sinds de opheffing in 1976 het spoorwegmuseum van Indonesië.Tijdens de Tweede Wereldoorlog lagen bij Ambarawa twee zogeheten Jappenkampen; Ambarawa VI en Ambarawa VII. Hier werden vooral jonge jongens van over 10 jaar oud en oudere mannen gevangen gezet.Even buiten Amabarawa is het voormalig Nederlands Fort Willem II gelegen."@nl |
| ?:Ambassade | "Een ambassade is een diplomatieke vertegenwoordiging van een land in een ander land. Meestal bevindt de ambassade zich in de stad waar ook de regering van het gastland zetelt. Zo bevinden de meeste ambassades in Nederland zich in Den Haag, in België in Brussel. Soms heeft een land naast een ambassade ook een of meer consulaten in het gastland.De ambassade zorgt voor communicatie en onderhandelingen tussen de twee landen en voor culturele uitwisseling. Ook fungeert ze vaak als aanspreekpunt voor burgers van het thuisland die op dat moment in het gastland verblijven. De ambassade wordt geleid door een ambassadeur.Het terrein waar een ambassade gevestigd is en de residentie van de ambassadeur genieten op basis van artikel 22 van het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer (1961) onschendbaarheid. Dat betekent dat de autoriteiten van het gastland het ambassadeterrein en de ambassadeursresidentie pas mogen betreden met goedkeuring van de ambassadeur. Van deze onschendbaarheid wordt soms handig gebruikgemaakt om politiek asiel aan te vragen. Noord-Koreanen weten zo regelmatig buitenlandse ambassades in Peking binnen te komen om niet terug te hoeven keren naar hun eigen land. In 1989 wisten grote aantallen Oost-Duitse vluchtelingen via het ambassadeterrein van West-Europese landen in Praag naar het Westen te ontsnappen. Dit was tevens een aanleiding om de grenzen in Berlijn open te stellen, omdat de stroom vluchtelingen niet tegen te houden was.Het is overigens een wijdverbreid misverstand dat ambassades kleine stukjes grondgebied van de desbetreffende staat zijn die door de gaststaat zijn afgestaan. Ze genieten slechts onschendbaarheid maar zijn nog steeds grondgebied van de gaststaat. Wie bijvoorbeeld in de Nederlandse ambassade in Parijs een moord pleegt, heeft deze op Frans grondgebied begaan en zal dan ook naar Frans recht worden vervolgd. Uiteraard zal de moordenaar pas kunnen worden gearresteerd door de Franse politie wanneer de Nederlandse ambassadeur hen toestemming heeft gegeven de ambassade te betreden.Door hun politieke functie en hun herkenbaarheid zijn ambassades een populair doelwit van demonstraties en terroristische aanslagen, zo werden de ambassades van Denemarken in Libanon en Syrië na het verschijnen van de cartoons over Mohammed in Jyllands-Posten in brand gestoken.Volgens het verdrag van Wenen is het gastland in zo'n geval verantwoordelijk voor de schade. Wanneer een land zijn ambassadeur en diens staf terugtrekt blijft de ambassade, of wat daarvan rest, exterritoriaal en onschendbaar. Een neutraal land, vaak is dat Zwitserland, krijgt dan de sleutels en neemt het beheer tot op zekere hoogte over.[bron?]"@nl |
| ?:Ambon (eiland) | "Ambon is een eiland in de Indonesische eilandengroep de Molukken, ruim twaalf kilometer van het eiland Ceram en behoort bestuurlijk tot de provincie Molukken of Zuid-Molukken. Ambon bestaat uit twee schiereilanden, verbonden door een landengte bij de stad Paso. Tussen de beide schiereilanden strekt zich de brede baai van Ambon uit. Het noordelijke deel Hitoe is veel groter dan het zuidelijke deel van het eiland dat Leitimor of Lahi-Timor heet. Hitoe heeft de hoogste bergen en is met zware bossen bedekt.Ambon heeft een oppervlakte van 761 km² en het hoogste punt is 1038 meter. Er wonen ruim 300.000 mensen op het eiland. De belangrijkste stad op het eiland heet eveneens Ambon."@nl |
| ?:Ambonezen | "Ambonezen zijn de oorspronkelijke bewoners van het Molukse eiland Ambon. Ze spreken het Ambonees, een op het Maleis gebaseerde Creoolse taal en enkele Zuid-Molukse talen en dialecten, zoals het Tulehu, Hitu, Seit-Kaitetu en het Larike-Wakasihu. De Ambonezen zijn hoofdzakelijk christelijk, maar er is ook een minderheid die moslim is. Een deel van de Ambonezen leven in de Molukse diaspora in Nederland."@nl |
| ?:Ambrosius van Milaan | "De Heilige Ambrosius (Trier, 339 - Milaan, 4 april 397) was een kerkvader. Hij was bisschop van Milaan, en schreef veel werken over de Kerk."@nl |
| ?:Ambtenaar | "Een ambtenaar [statutair statutair] is een natuurlijk persoon die is aangesteld in een openbare betrekking om een deel van de overheidstaak te verrichten, mits ondergeschikt aan een hoger gezag. Afhankelijk van hun functie, leggen ambtenaren een zuiveringseed of ambtseed af. Ambtenaren kunnen werken bij de rijksoverheid (Nederland), de federale overheid (België), een gemeenschap (België), een gewest (België), een provincie, een gemeente, een waterschap of bij instellingen die worden beheerd door de staat of openbare lichamen. Dienovereenkomstig worden zij daarom ook wel aangeduid als rijksambtenaren, federale ambtenaren, gemeenschapsambtenaren, gewestelijke ambtenaren, provincieambtenaren, gemeenteambtenaren, waterschapsambtenaren, onderwijsambtenaren, politieambtenaren enzovoorts. Naast deze strikte definitie bestaan er andere, minder strikte definities. Werknemers van semi-overheidsinstellingen worden vaak als ambtenaren gezien."@nl |
| ?:Ameland | "Ameland (Sound uitspraak (info·uitleg)) is uit het westen gerekend het vierde bewoonde Nederlandse waddeneiland en behoort tot de provincie Friesland. Het gehele eiland valt onder één gemeente, die dezelfde naam draagt. Op 1 februari 2012 telde het waddeneiland, en dus ook de gemeente, 3.521 inwoners (bron: CBS)."@nl |
| ?:Amen (gebed) | "Amen (Hebreeuws:אמן (’Amen) en Arabisch: آمين (’Āmīn)) is een woord dat teruggevonden wordt in de Thora, het Nieuwe Testament en de Ahadith en betekent letterlijk "zeker, het is zo" of "het zij zo". Het wordt in het christendom, islam en jodendom gebruikt aan het einde van een gebed of zegening, als een soort bekrachtiging of acclamatie. In het Hebreeuws is de uitspraak amen, amein, omein of umain. In het Aramees wordt het uitsproken als amien. Het Arabisch, het Grieks en het Russisch gebruiken allebei de vorm "amin" (Grieks: αμήν, Russisch: аминь). In de Septuagint wordt in plaats van het woord "amen" het woord genoito (γενοίτο) gebruikt, wat vertaald kan worden als 'het moge gebeuren'.Het woord komt voor in de Bijbel in 73 verzen, waaronder Deuteronomium 27:15, Psalm 41:14 en Matteüs 6:13. De christenen namen het woord uit het Hebreeuws over.Het Arabische amen is niet terug te vinden in de Koran, maar het gebruik ervan wordt ondersteund door Ahadith. Na de recitatie van Soera De Opening zegt men doorgaans amin. Het is een van de weinige woorden die door de gemeenschap tijdens het gezamenlijke vrijdaggebed luidop uitgesproken wordt. Daarnaast wordt een dua doorgaans met amin afgesloten.Er bestaan verschillen hypotheses over de herkomst van het woord. Eén ervan is dat het is afgeleid van Amen Ra, de Egyptische zonnegod. Een andere is dat het afkorting is van het Hebreeuwse El Melech Neëman, hetgeen trouw aan de Koning (in de betekenis van God) betekent. De Hebreeuwse wortel 'mn betekent: steunen, bevestigen, betrouwbaar zijn."@nl |
| ?:America (Limburg) | "America is een plaats in het noorden van de Nederlandse provincie Limburg en is een van de zestien kerkdorpen van de gemeente Horst aan de Maas. De gemeente Horst aan de Maas is met haar oppervlakte een van de grotere gemeenten in de provincie Limburg en is gelegen tussen de stedelijke centra Venlo en Venray, alle gelegen in Noord Limburg. America ligt aan de spoorlijn Venlo - Eindhoven en had vroeger een eigen station (station America)."@nl |
| ?:American Automobile Association | "De American Automobile Association (AAA) is een Amerikaanse non-profit organisatie en automobielclub. Deze werd in 1902 opgericht en heeft zijn hoofdkwartier nabij Orlando in Florida. Het heeft onder meer een pechdienst en is verkoper van autoverzekeringen. Het is tevens een lobbygroep voor de automobielgebruiker.Het was de eerste vereniging die de Amerikaanse formuleracing kampioenschappen organiseerde, inclusief de Indianapolis 500. In 1916 en tussen 1920 en 1955 werd er jaarlijks een kampioenschap gehouden met kampioenstitel. De periode ervoor (1905-1915) werden er geen punten toegekend en was er geen officieel kampioenschap en in de oorlogsperiode 1917-1919 was er ook geen officieel kampioenschap, maar dat werd in 1927 rechtgezet en werden er met terugwerkende kracht coureurs als kampioen aangeduid. In 1951 werd deze kampioenschaplijst nog eens aangepast.Na de ramp op Le Mans in 1955 besliste de organisatie om te stoppen met het organiseren van het kampioenschap en zich toe te leggen op zijn kerntaken en werd de United States Automobile Club opgericht dat vanaf 1956 het kampioenschap organiseerde tot het er in 1979 op zijn beurt noodgedwongen mee moest ophouden toen de Championship Auto Racing Teams (CART) het kampioenschap overnam en de Champ Car series van start ging."@nl |
| ?:American-British-Dutch-Australian Command | "De American-British-Dutch-Australian Command beter bekend onder de afkorting ABDACOM was een samenvoeging van de Amerikaanse, Britse, Nederlandse en Australische legers in Oost-Azië om de Japanse invasie tegen te houden. Het doel was op de Britse en Nederlandse koloniën in de regio te beschermen. Op 28 december 1941 werd deze samenwerking opgericht, een maand na de aanval op Pearl Harbor. Het samengevoegde leger stond onder bevel van de Britse generaal Archibald Wavell. Nadat Japan Nederlands-Indië, Singapore en de Filipijnen bezette werd de samenwerking op 25 februari 1942 opgeheven. Alle reeds aanwezige strijdkrachten bleven echter aangewezen voor de verdediging van Java. De gecombineerde vloot onder leiding van schout-bij-nacht Karel Doorman werd enkele dagen later (27 februari) vernietigd in de Slag in de Javazee."@nl |
| ?:American Broadcasting Company | "American Broadcasting Company (ABC) is een Amerikaans televisie- en radiobedrijf dat sinds 1996 in handen is van The Walt Disney Company. Het is een van de drie grootste televisienetwerken uit de Verenigde Staten en staat bekend om het beroemde ABC Circles-logo, ontworpen door Paul Rand."@nl |
| ?:American football | "American football is een competitieve teamsport. In de Verenigde Staten en Canada gebruikt men de term football en in andere delen van de wereld wordt de sport ook wel gridiron football genoemd. Het Canadian football heeft iets afwijkende spelregels. Het doel van het spel is om punten te scoren door de bal in de end zone van de tegenstander te brengen. Punten kunnen gescoord worden door de bal over de doellijn van de end zone te dragen, door de bal te gooien naar een medespeler in de end zone of door de bal tussen de doelpalen in de end zone te trappen. De winnaar is het team met de meest gescoorde punten."@nl |
| ?:American Hotel | "Het American Hotel, ook wel Hotel Americain of Hotel Américain, is een hotel in Jugendstil-stijl aan het Leidseplein in Amsterdam. Het hotel is gelegen tegenover Stadsschouwburg. In het hotel met zijn beroemde Café Américain bevindt zich de oudste leestafel van Amsterdam. Het hotel wordt door de Amsterdammers vaak simpelweg het Americain genoemd.De nieuwe fontein in het gazon voor Café Américain is bekostigd uit een legaat van de danspedagoog Hans Snoek. Het bassin heeft de vorm van een snoek. De sculptuur Vissen (1962) is van de beeldhouwster Gerarda Rueter."@nl |
| ?:Amerikaans Congres | "Het Congres van de Verenigde Staten (Engels: United States Congress) is de wetgevende instantie van de federale overheid van de Verenigde Staten. De structuur en verantwoordelijkheden van het Congres zijn geregeld in het eerste artikel van de Amerikaanse Grondwet. Het Congres komt samen in het Capitool in Washington D.C., de nationale hoofdstad.Het Amerikaans Congres is een bicameraal orgaan dat bestaat uit een hogerhuis, de Senaat, en een lagerhuis, het Huis van Afgevaardigden. Zowel de senatoren als de afgevaardigden worden rechtstreeks verkozen. Elk van de 435 afgevaardigden in het Huis vertegenwoordigt een congresdistrict en wordt voor een termijn van twee jaar verkozen. De districten en zetels zijn over de staten verdeeld op basis van het bevolkingsaantal dat vastgesteld is in de meest recente volkstelling. Verder heeft het Huis nog zes leden zonder stemrecht, vijf uit Amerikaanse overzeese gebieden en één uit het District of Columbia. In tegenstelling tot het Huis, is het aantal senatoren per staat gelijk, ongeacht de populatie. Iedere staat wordt vertegenwoordigd door twee senatoren. Zij worden verkozen tot een termijn van zes jaar. De verkiezing van senatoren is zo geregeld dat er iedere twee jaar ongeveer een derde van de zetels vernieuwd wordt."@nl |
| ?:Amerikaanse dollar | "De Amerikaanse dollar is de wettige munteenheid van de Verenigde Staten en van enkele andere landen die deze munt overgenomen hebben. De Verenigde Staten namen de Amerikaanse dollar aan als nationale munteenheid in 1792. De dollar geldt sinds de Tweede Wereldoorlog als anker-valuta in de internationale handel. Zo worden de goud- en olieprijzen in de internationale handelsmarkt in dollars uitgedrukt.Vooral sinds 2002 verliest de Amerikaanse dollar steeds meer zijn status van overheersende munteenheid. De Europese munteenheid, de euro, is hierdoor een grote concurrent aan het worden. Ook de Chinese renminbi wordt gezien als toekomstig sleutelvaluta in de wereldhandel. De gouverneur van de Chinese centrale bank 'Volksbank van China' stelde in maart 2009 voor om de dollar als reservevaluta te vervangen door een "mandje" van een aantal valuta's. De Russische minister van Financiën Kudrin verklaarde echter in juni 2009 dat de positie van de Amerikaanse dollar als leidende reservevaluta niet ter discussie stond.Andere landen en territoria die deze munteenheid gebruiken, zijn: Bonaire, Saba en Sint Eustatius (Nederland) Brits Indische Oceaanterritorium (Verenigd Koninkrijk) Britse Maagdeneilanden (Verenigd Koninkrijk) Ecuador El Salvador Marshalleilanden Micronesia Oost-Timor Palau Turks- en Caicoseilanden (Verenigd Koninkrijk)Ook in de Amerikaanse territoria (de Amerikaanse Maagdeneilanden, Amerikaans-Samoa, Guam, de Noordelijke Marianen, Puerto Rico en de Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten) wordt met de Amerikaanse dollar betaald."@nl |
| ?:Amerikaanse nerts | "De Amerikaanse nerts of mink (Neovison vison) is een roofdier uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). Deze soort wordt voor zijn bont veelvuldig gehouden in nertsenfarms. De Amerikaanse nerts wordt vaak in het geslacht der kleine marters (Mustela) geplaatst, maar de verschillen zijn zo groot dat de soort nu in het aparte geslacht Neovison wordt geplaatst, samen met de uitgestorven zeemink (N. macrodon)."@nl |
| ?:Amerikaans-Engels | "Amerikaans-Engels is de naam voor de varianten van de Engelse taal die gesproken worden in de Verenigde Staten van Amerika en bij uitbreiding in Canada. Dit artikel behandelt met name de taal van de VS, al worden de Canadese varianten er waar nodig in betrokken. Voor het Engels uit Canada zie voorts Canadees-Engels."@nl |
| ?:Amerika (continent) | "| |} 18px Portaal AmerikaAmerika is een landmassa op het westelijk halfrond dat ten oosten van de Grote Oceaan en ten westen van de Atlantische Oceaan ligt. Amerika wordt over het algemeen onderverdeeld in Noord- en Zuid-Amerika, maar er bestaan ook andere indelingen. Het heeft een landoppervlak van 42.549.000 km² (28,4% van het totale landoppervlak van de aarde) en ongeveer een miljard inwoners (13,5% van de wereldbevolking).De naam Amerika is afgeleid van de Italiaanse ontdekkingsreiziger Amerigo Vespucci (1454-1512). Een wereldkaart die in 1507 door Martin Waldseemüller werd gepubliceerd was de vroegst bekende publicatie waarin de naam werd gebruikt. Zowel in het Engels als het Nederlands, worden met de termen Amerika en Amerikaan vaak slechts de Verenigde Staten van Amerika en haar inwoners bedoeld. Om verwarring te voorkomen wordt het continent dan ook dikwijls aangeduid als de Amerika's of het Amerikaanse continent."@nl |
| ?:Amerongen | "Amerongen is een dorp in de Nederlandse provincie Utrecht, gemeente Utrechtse Heuvelrug, gelegen aan de voet van de Amerongse Berg, nabij de Nederrijn, in het zuidoosten van de provincie. De Utrechtse Heuvelrug is tegenwoordig een nationaal park. De vroegere gemeente is 3040 ha groot en heeft ruim 7300 inwoners."@nl |
| ?:Amer (rivier) | "De Amer is een rivier in de Nederlandse provincie Noord-Brabant, die de voortzetting vormt van de Bergsche Maas. De Amer begint bij Geertruidenberg waar het water van de Donge (vanaf het zuiden) en van het Spijkerboor (vanaf het noorden) samenstromen met het water van de Bergsche Maas. De rivier is bijna twaalf kilometer lang en vormt de zuidelijke begrenzing van Nationaal Park De Biesbosch. De Amer mondt uit in het Hollands Diep. Langs de rivier vinden we de dorpen Drimmelen en Lage Zwaluwe. In Geertruidenberg staat een energiecentrale die vernoemd is naar de rivier: de Amercentrale."@nl |
| ?:Amersfoort | "Amersfoort (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in het oosten van de Nederlandse provincie Utrecht.De gemeente telt 148.404 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS), die Amersfoorters worden genoemd. Het is in bevolkingsaantal de tweede stad van de provincie Utrecht en de vijftiende van Nederland.Amersfoort is een groeistad, en vervult economisch een regiofunctie met een sterk gegroeid bedrijfsleven, heeft één van de grootste spoorwegknooppunten van Nederland en is een belangrijke garnizoensstad. De binnenstad bezit een middeleeuws karakter met grachten."@nl |
| ?:Amery | "Amery is een plaats (city) in de Amerikaanse staat Wisconsin, en valt bestuurlijk gezien onder Polk County."@nl |
| ?:Amir Sjarifoeddin | "Amir Sjarifoeddin Harahap (volgens latere Indonesische spelling: Amir Sjarifuddin) (Medan, 27 april 1907 - Surakarta, 19 december 1948) was een communistisch politicus, actief in de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië, en was de 2e minister-president van Indonesië, van juli 1948 tot januari 1948.Na de mislukte communistische opstand in Madiun op Java in 1948, werd hij door het Indonesische leger gevangengenomen en om het leven gebracht."@nl |
| ?:Ammoniak | "Ammoniak is een anorganische verbinding van stikstof en waterstof met als brutoformule NH3. De structuur van de verbinding is niet vlak, maar vormt een tetraëder met de stikstof in het midden. De molecule is uitgesproken polair. In het lichaam wordt door afbraak van eiwitten de overmaat aan stikstof uit het lichaam via de nieren afgevoerd in de vorm van een in water oplosbaar ammoniumzout. In de lever wordt als tussenproduct het toxische ammoniak gevormd.Ammoniak is bij kamertemperatuur een kleurloos giftig en brandbaar gas met een karakteristieke, sterk prikkelende geur. Het gas is in zeer grote hoeveelheden (tot wel 33 massa%) in water oplosbaar:Deze oplossing staat bekend als ammonia en is basisch. De bovenstaande reactie is eveneens een schoolvoorbeeld van een zuur-basereactie."@nl |
| ?:Amnesty International | "Amnesty International is een vereniging die de naleving van de mensenrechten, zoals vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de standaard minimumregels voor de behandeling van gevangenen, op 10 december 1948 door de Verenigde Naties ondertekend, beoogt.In het bijzonder beijvert zij zich voor de volgende punten: Vrijlating van gewetensgevangenen. Dit zijn gevangenen, die omwille van hun politieke, religieuze, sociale of seksuele overtuiging en/of geaardheid vervolgd worden, en gevangengezet zijn, en die geen geweld hebben gebruikt; Een eerlijk proces binnen een redelijke termijn voor de overige gevangenen; Afschaffing van martelingen en andere mishandelingen van gevangenen; Afschaffing van de doodstraf in alle omstandigheden en buitengerechtelijke executies. Stopzetting van zware schendingen, zoals buitensporig geweld door overheidsdiensten, of gijzelneming van en aanvallen op burgers in oorlogsgebieden. Tegenwoordig ziet Amnesty International ook toe op gedragingen van gewapende verzetsbewegingen en richt de organisatie zich op schendingen in de “privé-sfeer” zoals huiselijk geweld. Sinds 2001 houdt de organisatie zich ook bezig met schendingen van sociaal-economische rechten."@nl |
| ?:Amplitudemodulatie | "Amplitudemodulatie, kortweg AM genoemd, is een vorm van modulatie waarbij de amplitude van een signaal wordt gevarieerd om het geluidssignaal of andere informatie door te geven. Meestal is het signaal de draaggolf van een radiozender waarvan de amplitude in het ritme van het over te brengen geluid gemoduleerd is.Een andere methode is FM, frequentiemodulatie, waarbij de amplitude van het signaal constant blijft, maar de frequentie in het ritme van het over te brengen geluid varieert."@nl |
| ?:Amsteldijk (Amsterdam) | "De Amsteldijk is een dijk in Amsterdam en ligt op de westelijke (linker) oever van de Amstel. De straat op het gedeelte tussen het Muntplein en de Singelgracht heet gewoon 'Amstel'. Ten zuiden van de Singelgracht heet het 'Amsteldijk'. Er is geen directe verbinding tussen de Amstel (als straat) en Amsteldijk. De Amsteldijk ligt in zijn geheel in het stadsdeel Amsterdam-Zuid, waarvan de Amstel de oostelijke begrenzing is. Van noord naar zuid voert de Amsteldijk langs De Pijp en de Rivierenbuurt. De belangrijkste kruisingen zijn die met de Ceintuurbaan en de Vrijheidslaan. Verder zuidelijk gaan de autowegen A2 (of Nieuwe Utrechtseweg) en de A10 over de Amsteldijk heen.De Amsteldijk bevindt zich buiten de vroegere stadsmuren van Amsterdam en tot 1896 lag zelfs alleen het gedeelte ten noorden van de huidige Ceintuurbaan binnen de gemeentegrenzen (het overige deel lag in de gemeente Nieuwer-Amstel, het huidige Amstelveen). Voorheen werd de Amsteldijk "Utrechtsezijde" genoemd, welke benaming nog tot rond het begin van de twintigste eeuw werd gebruikt, ook nadat "Amsteldijk" als officiële naam was vastgesteld. Bij het begin van de Amsteldijk (gezien vanuit de stad) vertrok vroeger de trekschuit naar Utrecht. De trekschuit naar Weesp vertrok op de andere oever; hier ligt de nog steeds zo geheten Weesperzijde.Aan de Amsteldijk zijn (van noord naar zuid) gelegen:het vroegere raadhuis van Nieuwer-Amstel, waarin van 1915 tot 2007 het Gemeentearchief van Amsterdam gevestigd was;het Martin Luther Kingpark; de begraafplaats Zorgvlied en de Riekermolen met het standbeeld van Rembrandt nabij de Kalfjeslaan. Het gedeelte van de dijk ten zuiden van de Kalfjeslaan, in de gemeente Amstelveen, heet Amsteldijk Noord, die dus ten zuiden ligt van de Amsterdamse Amsteldijk."@nl |
| ?:Amstel Hotel | "Het Amstel Hotel is een luxueus hotel in Amsterdam. Het gebouw staat aan het Professor Tulpplein 1, en kijkt uit over de Amstel, vlakbij de Sarphatistraat. Het hotel was in 2007 het enige Nederlandse hotel in de hotelclassificatie van het gezaghebbende World's Best Hotels van Institutional Investor Magazine. Het Amstel Hotel stond in die lijst op de 90e plaats.Het Amstel Hotel was onderdeel van de hotelketen InterContinental Hotels die het in 2006 verkocht aan Morgan Stanley. In 2011 werd het eigendom van de Libanese zakenman Toufic Aboukhater. Het beheer blijft in handen van InterContinental Hotels Group."@nl |
| ?:Amstelland | "Amstelland is het gebied langs de rivier de Amstel (Naar Aeme-stelle, een oud-Nederlands woord voor 'waterachtig gebied') een gekanaliseerde rivier in het zuiden van Noord-Holland.Amstelland is ook de naam van het waterschap rond deze rivier. Het heette hoogheemraadschap Amstelland tot de fusie met Gooi en Vechtstreek en is sinds 1997 hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht."@nl |
| ?:Amstelodamum | "Het Genootschap Amstelodamum is een Nederlands genootschap dat strijdt voor het behoud van de stad Amsterdam. Het woord Amstelodamum is een latinisering van Amsterdam, hoewel dam geen Latijns woord is en de Amstel ook niet bekend was bij de Romeinen."@nl |
| ?:Amstel (rivier) | "De Amstel (Naar Aeme-stelle, een oud-Nederlands woord voor "waterachtig gebied") is een gekanaliseerde rivier in het zuiden van Noord-Holland. Het gebied langs de rivier wordt aangeduid als Amstelland."@nl |
| ?:Amstelveen | "Amstelveen (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De bebouwing grenst in het noorden aan de stad Amsterdam en ligt vlak bij Schiphol."@nl |
| ?:Amstenrade | "Amstenrade (Limburgs: Awstroa of Austroa) is een kerkdorp in het zuiden van Nederlands Limburg. Het vormt samen met de plaatsen Oirsbeek, Doenrade, Puth, Schinnen en Sweikhuizen de gemeente Schinnen. Tot 1982 was Amstenrade een zelfstandige gemeente.Het ligt ten westen van Brunssum en ten noorden van Hoensbroek. Vanouds valt onder het dorp Amstenrade ook de buurtschap Hommert. Deze ligt grotendeels in de gemeente Schinnen, maar gedeeltelijk in de gemeente Heerlen en voor nog een ander deel in de gemeente Nuth."@nl |
| ?:Amsterdam | "Amsterdam is de (titulaire) hoofdstad en grootste gemeente van Nederland. De stad, in het Amsterdams ook Mokum genoemd (afkomstig uit het Jiddisch), ligt in de provincie Noord-Holland, aan de monding van de Amstel en aan het IJ.Amsterdam dankt zijn naam aan de ligging bij een in de 13e eeuw aangelegde dam in de Amstel. De plaats kreeg stadsrechten rond 1300 en groeide in de Gouden Eeuw uit tot een van de grootste handelssteden ter wereld. Bevolkingsgroei leidde vanaf het eind van de 16e eeuw tot stadsuitbreidingen, waaronder de grachtengordel, die op de UNESCO-Werelderfgoedlijst staat en tot dé bezienswaardigheden van de stad behoort. Andere attracties zijn musea, zoals het Rijksmuseum, het Stedelijk Museum en het Van Gogh Museum, het Anne Frank Huis, de Wallen en de coffeeshops. Amsterdam heeft twee universiteiten en telt de meeste nationaliteiten ter wereld.Op 1 januari 2012 telde de gemeente Amsterdam 790.044 inwoners. De grootstedelijke agglomeratie telt in januari 2012 ongeveer 1,5 miljoen inwoners en is daarmee qua inwoneraantal de grootste agglomeratie in Nederland. De Metropoolregio Amsterdam, waartoe onder andere Almere, Het Gooi, Haarlem, Zaanstad en Purmerend worden gerekend, heeft ongeveer 2,4 miljoen inwoners. Amsterdam is verder een van de steden in de Randstad. De stad is bestuurlijk onderverdeeld in zeven stadsdelen die weer zijn onderverdeeld in buurten en wijken."@nl |
| ?:Amsterdam (gemeente) | "Amsterdam is een grootstedelijke gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 789.846 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van ongeveer 219 km² (waarvan een kwart water). In de gehele agglomeratie (de Stadsregio Amsterdam) wonen ongeveer 1.354.000 mensen. Hoofdplaats is Amsterdam."@nl |
| ?:Amsterdam-Noord | "|Amsterdam-Noord Stadsdeel van Amsterdam Kaart van Amsterdam-Noord Kerngegevens Gemeente Amsterdam Coördinaten 52° 23' NB 4° 55' OL Oppervlakte 49,01 km² Inwoners (2011) 86.675 (2.067/km²) Overig Website Stadsdeel Noord |-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||-||}Amsterdam-Noord is het deel van de Nederlandse gemeente Amsterdam dat boven het IJ ligt. Het gebied werd in 1981 een stadsdeel van de gemeente Amsterdam. Het stadsdeel telt (stand 2009) 86.520 inwoners en heeft een oppervlakte van 49,01 km².Samen met Osdorp was Noord per 1 december 1981 één van de twee eerste stadsdelen van de gemeente Amsterdam."@nl |
| ?:Amsterdam-Oost | "Oost is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Dit stadsdeel werd ingesteld in 2010 en is een samenvoeging van de vroegere stadsdelen Oost-Watergraafsmeer en Zeeburg."@nl |
| ?:Amsterdam-Rijnkanaal | "Het Amsterdam-Rijnkanaal is een kanaal in Nederland, tussen Amsterdam en Tiel (van het IJ naar de Waal). Het verbindt de Amsterdamse haven met het Ruhrgebied (Duitsland) en is het drukst bevaren kanaal van de wereld.Het kanaal is 59 kilometer lang, 100 tot 270 meter breed en 6 tot 15 meter diep."@nl |
| ?:Amsterdam (schip) | "De Amsterdam was een spiegelretourschip van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Begin 1749, tijdens de eerste reis, ging de Amsterdam verloren door een storm. Het schip bevatte een kostbare lading en werd daarom het doelwit van schatzoekers. Tussen 1985 en 1990 is er in Amsterdam een replica van het schip gebouwd."@nl |
| ?:Amsterdams (dialect) | "Het Amsterdams is het stadsdialect gesproken door de autochtone "volksklasse" van Amsterdam."@nl |
| ?:Amsterdamse Vereniging voor de Effectenhandel | "De Vereeniging voor den Effectenhandel ontstaat in 1876 uit een fusie van het Algemeen Beurscomité en de Effecten-Sociëteit. De Vereniging is ruim 120 jaar de drijvende kracht geweest achter de Amsterdamse Effectenbeurs. Zij gaf de opdracht tot de bouw van Beursplein 5 en gaf de aanstoot tot de oprichting van de Optiebeurs. Beide beurzen hebben vanaf 1997 hun krachten gebundeld in Amsterdam Exchanges, sinds 1789 de zevende beursorganisatie van Amsterdam."@nl |
| ?:Amsterdams Lyceum | "| Amsterdams Lyceum Het Amsterdams Lyceum gezien vanaf het Valeriusplein met motto: POTIUS DEFICERE QUAM DESPERARE Het Amsterdams Lyceum gezien vanaf het Valeriusplein met motto: POTIUS DEFICERE QUAM DESPERARE Algemeen Locatie Valeriusplein 15, Amsterdam, Nederland Opgericht 1917 Denominatie algemeen bijzonder Onderwijsniveaus vwo (atheneum en gymnasium) Bevoegd gezag Het Amsterdams Lyceum (vereniging) Personen Rector Roel Schoonveld Leerlingen 1000 Overig Afkorting het Amsterdams, HAL Motto 'Potius deficere quam desperare' (liever ten onder gaan dan wanhopen) Website [http://www.amsterdamslyceum.nl/ Officiële website] Portaal Portaalicoon Onderwijs |-| |}Het Amsterdams Lyceum is een school voor voortgezet onderwijs in Amsterdam-Zuid. Het heeft een geschiedenis die teruggaat tot 1917. Het huidige gebouw werd in 1920 in gebruik genomen en is een ontwerp van de architect H.A.J. Baanders. Het motto van de school, 'Potius deficere quam desperare' (liever ten onder gaan dan wanhopen), staat in baksteen op een van de twee gevels vermeld.In de Tweede Wereldoorlog werd de school ernstig getroffen door de deportatie van leraren en leerlingen.Anno 2006 kende het lyceum de richtingen gymnasium en atheneum. Er zaten destijds 975 leerlingen op de school, mede door de toenemende populariteit van de school groeit het aantal leerlingen gestaag; de afgelopen jaren heeft het Amsterdams Lyceum moeten loten. Tot enkele jaren geleden had het Amsterdams ook afdelingen voor de havo en de mavo, die werden echter afgebouwd, waardoor nu alleen aan vwo'ers les wordt gegeven. De school geeft sinds het begin van de 21e eeuw versterkt Engels, Spaans en Italiaans. Hierbij wordt er veel aandacht besteed aan die specifieke talen, er is echter geen sprake van tweetalig onderwijs.Tegenwoordig heeft de school een regiofunctie, leerlingen komen uit plaatsen als Volendam, Monnickendam, Zaandam, Abcoude, Badhoevedorp en Amstelveen."@nl |
| ?:Amsterdam-West | "West is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Dit stadsdeel werd ingesteld in 2010 en is een samenvoeging van de vroegere stadsdelen Oud-West, Westerpark, De Baarsjes en Bos en Lommer."@nl |
| ?:Amsterdam-Zuid | "Amsterdam-Zuid is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Dit stadsdeel werd ingesteld in 2010 en is een samenvoeging van de vroegere stadsdelen Oud-Zuid en Zuideramstel."@nl |
| ?:Amt | "Een Amt (mv: Ämter) is in de Duitse deelstaten Brandenburg, Mecklenburg-Voor-Pommeren en Sleeswijk-Holstein een groep van gemeentes binnen een landkreis. In november 2005 waren er 119 Ämter in Sleeswijk-Holstein, 79 Ämter in Mecklenburg-Voor-Pommeren en 54 Ämter in Brandenburg."@nl |
| ?:AMVJ (volleybal) | "AMVJ is een Nederlandse volleybalclub waarvan het damesteam uitkomt in de A-League, de hoogste Nederlandse klasse. AMVJ is opgericht op 9 maart 1930 in Amsterdam, en is daarmee de oudste nog bestaande volleybalvereniging van Nederland. In 1980 verhuisde de club van Amsterdam naar Amstelveen.In het seizoen 1999-2000 verhuisde het 1e herenteam van de club van Amstelveen naar Almere, waar het onder de naam Omniworld/AMVJ ging spelen. De rest van de vereniging bleef gewoon in Amstelveen, en alle teams schoven 1 plek door, waardoor er in Amstelveen bij de heren gewoon een AMVJ 1 bleef bestaan.Vanaf het seizoen 2009/10 zijn de eerste twee damesteams samengevoegd met de eerste twee damesteams van Martinus, tevens uit Amstelveen, en spelen die onder de naam TVC Amstelveen. Het eerste damesteam speelt in de DELA League, het tweede in de B-League."@nl |
| ?:Analfabetisme | "Een analfabeet is iemand die de vaardigheid in lezen, spellen en schrijven niet of in onvoldoende mate beheerst. In het Nederlands wordt onderscheid gemaakt tussen analfabeten en laaggeletterden. Laaggeletterden kunnen wel lezen en schrijven, maar beheersen deze vaardigheden niet goed genoeg om te kunnen functioneren in de samenleving. Daarnaast bestaat er een groep mensen met dyslexie, die wel kunnen lezen maar het niet (geheel) kunnen interpreteren. Een persoon met dyslexie kan met moeite taallessen volgen. Een analfabeet is echter in het geheel niet in staat teksten te lezen, maar is wel in staat om taal te leren."@nl |
| ?:Anarchisme | "Anarchisme (afkomstig uit de Griekse αν = "geen" αρχος = "heerser") is het streven naar een geweldloze situatie of samenleving waarin mensen zonder macht of autoriteit leven (anarchie). Het is de verzameling denkwijzen die terug te brengen is tot de gedachte dat een individu op geen enkele manier een ondergeschiktheid áán of vàn iets of iemand erkent. In de omgangstaal wordt de term anarchisme vaak verward met een andere duiding van het begrip anarchie, dat vooral gebruikt wordt om chaos en wanorde aan te geven. Met de term sociaal-anarchisme tracht men die verwarring tegen te gaan.Als politieke stroming is de moderne anarchistische beweging rond 1860 ontstaan als een afsplitsing van het socialisme. Het belangrijkste verschil tussen beide stromingen is dat het anarchisme ook na de revolutie iedere vorm van centraal gezag afwijst. Wel zijn beide het erover eens dat de productiemiddelen collectief bezit behoren te zijn.Volgens anarchisten leidt elke vorm van gezag tot onderdrukking en is het beter om een bestuur in de vorm van kleine autonome (zelfbesturende) gemeenschappen te hebben. Deze functioneren op basis van vrije associatie en gelijkheid van de deelnemers. Voorbeelden hiervan zijn basisdemocratieën en grassrootsdemocratie zoals die bijvoorbeeld terug te vinden zijn in de manier van organiseren van actiekampen, acties of bijeenkomsten bij anti-globalistische protesten. Hier geldt besluitvorming bij consensus, organisatie in basisgroepen en autonomie van deelnemers als leidraad.Vanwege de nadruk op de vrije associatie van individuen wordt persoonlijke bewustwording door veel anarchisten belangrijk gevonden. Een anarchistisch adagium is daarom: "het persoonlijke is politiek"."@nl |
| ?:ANBO | "De ANBO is een vereniging onder Nederlands recht, die statutair alleen de naam ANBO draagt en in uitingsvormen het onderschrift ‘aangesloten bij de FNV’ gebruikt.De naam "ANBO" staat formeel voor Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen.De vereniging is opgericht om de individuele en collectieve rechten en belangen van senioren te behartigen en hun materiële, sociale en culturele positie te verbeteren, zodat zij kunnen blijven functioneren in de samenleving. De vereniging is op 6 december 1977 opgericht en heeft haar zetel en bureau te Utrecht. De vereniging hangt geen confessionele of politieke stroming aan. Het is de grootste belangenbehartigingsorganisatie voor senioren in Nederland."@nl |
| ?:Ancienne Belgique (gebouw) | "De Ancienne Belgique, ook wel kortweg de AB genoemd, is een gebouw en concertzaal in Brussel, gelegen aan de Anspachlaan. Het gebouw wordt beheerd door de gelijknamige vzw.Dit gebouw werd in 1857 een spektakelzaal en rond de jaren 1930 werd deze zaal zeer populair in het Brusselse nachtleven. Andere steden zoals Gent, Luik en Antwerpen hadden in die periode overigens ook hun Ancienne Belgique, uitgebaat door dezelfde familie Mathonet. Het theater in Antwerpen en Gent had officieel de naam "Oud België", maar de Franstalige naam werd ook in die steden veelvuldig gebruikt. Begin jaren 70 moest de zaal sluiten na jaren van verval. Hij werd gekocht door de Vlaamse Gemeenschap, en werd pas in 1980 weer geopend. Daarna volgde nog een volledige renovatie. Tegenwoordig wordt de zaal gebruikt voor concerten van lokale en internationale artiesten en groepen. Tegenwoordig wonen er jaarlijks zo'n 300.000 mensen een concert bij in de AB.In 2007 nam de Ierse popzangeres Róisín Murphy een live-album op in de Ancienne Belgique: "Live at Ancienne Belgique".Ook Yeasayer, een indie-band uit Brooklyn, bracht een live-album van hun optreden in Ancienne Belgique op de markt."@nl |
| ?:Ancients | "De Ancients (ook wel de 'Ouden' in het Nederlands) zijn een fictief volk in de televisieserie Stargate SG-1 en Stargate Atlantis.De Ancients, ook bekend als de Poortbouwers of Anquietas in hun eigen taal, waren de afstammelingen van de Altera die hun thuis-sterrenstelsel verlaten en naar de Melkweg verhuisden.Ze bezaaide deze met leven. Zij zijn een van de meest geavanceerde rassen in het universum, ontwikkeld voor miljoenen jaren voorafgaand aan de dag van vandaag en het bereiken van een niveau van technologie lang voordat de mensheid geëvolueerd op aarde. Zij zijn het beste bekend als de bouwers van de Astria Porta(Stargate/Sterrenpoort) en Atlantis, de meeste van hun wonen nu op een hoger niveau van bestaan met oneindige kennis en macht.De naam 'Ancients' of 'Ouden' is hen gegeven door de mensen die hen voor het eerst ontdekten, ze noemen zichzelf het Alteraanse volk, de inwoners van Atlantis worden het Lantiaanse volk genoemd (de planeet waarop Atlantis stond heette Lantea)."@nl |
| ?:Ancona (stad) | "Ancona is een stad met zeehaven in Noordoost-Italië. Ancona ligt aan de Adriatische Zee en is de hoofdstad van de regio Marche en van de gelijknamige provincie. In 2005 had de stad 101.797 inwoners.De volgende frazioni maken deel uit van de gemeente: Montesicuro, Paterno d'AnconaDe stad ligt 244 kilometer ten noordoosten van Rome. In de door keizer Augustus gemaakte bestuurlijke indeling lag het in het uiterste puntje van de regio Picenum.Ancona is gelegen aan de hellingen van de twee uiterste einden van het voorgebergte van Monte Conero: Monte Astagno, waar zich de citadel bevindt, en Monte Guasco, waarop de 90 meter hoge dom staat. Deze kathedraal, die in 1999 zijn duizendjarig bestaan vierde, is aan Cyriacus van Jeruzalem opgedragen, en volgens overleveringen zou op deze plaats een tempel van Venus gestaan hebben. Zij wordt door Catullus en Iuvenalis genoemd als de plaatselijke beschermgodin.Een van de vele monumenten die zich in Ancona bevinden is de Lazzaretto (Laemocomium of "Mole Vanvitelliana"), in 1732 gepland door architect Luigi Vanvitelli. Het is een vijfhoekig gebouw dat meer dan 20.000 vierkante meter beslaat, en dat is gebouwd om de defensieleiding te beschermen tegen het risico van besmettelijke ziektes die uiteindelijk vanaf de schepen de stad zouden kunnen bereiken. Dit in een tijd waarin men dacht dat besmettelijke ziektes zoals malaria (letterlijk: slechte lucht) via de lucht werden overgedragen.De naam Ancona is afkomstig van het Grieks en betekent elleboog."@nl |
| ?:Anda (bloedbroeder) | "Een anda was een bloedbroeder in de traditionele Mongoolse cultuur ten tijde van Genghis Khan. Aangezien een Mongoolse nomadische clan traditioneel enkel familiebanden als een garantie voor veiligheid en vriendschap zag, was het voor mensen die geen familie van elkaar waren onmogelijk elkaar hun totale goeder trouw te bewijzen. Een oplossing hiervoor was het andaschap. Een anda gold als een familielid en als zodanig kon men zeker zijn van elkaar trouw. Ook de anda's van familieleden werden gezien als anda's. Het ritueel van het andaschap werd voltrokken door het eten van het voedsel dat niet verteerd mag worden, ofwel het drinken van elkaars bloed. Bloed was in de Mongoolse cultuur heilig en gold als een huis van de ziel. Men at als het ware elkaars ziel op. Voorbeelden van bloedbroeders waren Genghis Khan en Jamuka, Alexander Nevski en Sartaq en ook Ong Khan en Yesükhei."@nl |
| ?:Anda Kerkhoven | "Melisande Tatiana Marie (Anda) Kerkhoven (Saint-Cloud (Frankrijk), 10 april 1919 - Haren, 19 maart 1945) was een verzetsvrouw die werd doodgeschoten door Nederlandse handlangers van de Sicherheitsdienst."@nl |
| ?:Andamanen | "De Andamanen zijn een eilandengroep in de Golf van Bengalen. Zij behoren tot India en zijn een onderdeel van het unieterritorium van de Andamanen en Nicobaren, waarvan de hoofdstad Port Blair is. De eilanden boven de 10e breedtegraad zijn de Andamanen, de eilanden daaronder zijn de Nicobaren.Deze eilandengroepen zijn tijdens een vloedgolf op 2e kerstdag 2004 verschrikkelijk getroffen; men gaat ervan uit dat verschillende inheemse stammen op deze eilanden op dramatische wijze in aantal zijn geslonken.De oorspronkelijke bewoners van de Andamanen zijn de Andamanezen, een verzamelnaam voor de Groot-Andamanezen, de Jarawa, de Onge en de Sentinelezen. Ze zijn met uitsterven bedreigd.Een typisch voorbeeld zijn de Bo (Groot-Andamanezen). In 1858, toen de Britten de Groot-Andamanen begonnen te koloniseren, werd hun aantal op 5.000 geschat. Bij de volkstelling van 1901 was hun aantal al gedecimeerd door ziekte en oorlogen tot 48. De overblijvende Bo's en Groot-Andamanezen werden vervolgens in concentratiekampen geplaatst. Geen enkele van de 150 baby´s die in deze kampen werd geboren, is ouder dan twee jaar geworden. In 1970 werden de overlevenden tenslotte naar het kleine Strait Eiland gebracht. Dit heeft een verder uitsterven niet kunnen voorkomen. Op 85-jarige leeftijd is daar op 4 februari 2010 de laatste Bo-vrouw gestorven en met haar de Bo-taal."@nl |
| ?:Andamanen en Nicobaren | "De Andamanen en Nicobaren (Tamil: அந்தமான் நிகோபார் தீவுகள், Hindi: अंडमान और निकोबार द्वीप, Malayalam: ആന്തമാന് നിക്കോബാര് ദ്വീപുകള്, Telugu: అండమాన్ నికోబార్ దీవులు, Engels: Andaman and Nicobar Islands) vormen één van de zes unieterritoria van India (zie Staten en territoria van India). De twee eilandengroepen liggen in de Indische Oceaan, in het zuiden van de Golf van Bengalen.De Andamanen en de Nicobaren worden van elkaar gescheiden door de 10° breedtegraad. De Andamanen liggen er boven, de Nicobaren er onder. De eilanden zijn voor India strategisch van groot belang."@nl |
| ?:Andel (Nederland) | "Het dorp Andel (Brabants: Ael) ligt in het rivierengebied in het Land van Heusden en Altena. Tot 1812 behoorde het tot Holland, maar tegenwoordig ligt het grondgebied in de provincie Noord-Brabant. Andel is deel van de gemeente Woudrichem.Het dorp is ontstaan op de oeverwal van de rivier de Alm, maar ligt door veranderingen van de rivierenloop tegenwoordig aan de Afgedamde Maas.Het dorp is bekend vanwege de dam in de Maas en de daar gelegen Andelse Sluis. Het opvallendste gebouw is ongetwijfeld de 14e-eeuwse Romboutstoren met zijn karakteristieke bakstenen spits."@nl |
| ?:Ander | "Ander betekende oorspronkelijk tweede. (vlg. IJslands Annað Zweeds Andra Noors Andre Oud-Engels ōþer (other = ander) Tweede) "Een en ander" wil dus zeggen: het eerste en het tweede, met de betekenis: meer dan één ding. "Ik wil hier het een en ander over kwijt".Soms zegt men ook "de andere dag", waarmee wordt bedoeld "de volgende dag", dus de tweede dag vanaf nu. Dit moet niet worden verward met "the other day" en "l'autre jour", want die worden vertaald met "onlangs".Men komt het woord "ander" ook tegen in de uitroep van de veilingmeester: "eenmaal, andermaal..."In de Middeleeuwen werden in Groningen eden (delen van rechtsgebieden) aangeduid met (bijv): de Warffumer Ene Eed, de Warffumer Andere Eed, de Warffumer Derde Eed."@nl |
| ?:Anderen | "Anderen is een plaats in de gemeente Aa en Hunze in de Nederlandse provincie Drenthe. Het dorp heeft 255 inwoners (1 januari 2007)."@nl |
| ?:Anders (nummer) | "Anders is een nummer van de Belgische band Trust. Het nummer werd in 2007 uitgebracht met als doel deel te nemen aan Junior Eurosong 2007, de Belgische preselectie voor het Junior Eurovisiesongfestival. Na zowel de eerste voorronde als de halve finale te hebben overleefd, moest de groep het in de finale op zaterdag 29 september 2009 opnemen tegen drie andere finalisten. Uiteindelijk won Trust, waardoor de groep haar land mocht vertegenwoordigen op het Junior Eurovisiesongfestival 2007 in de Nederlandse stad Rotterdam. Daar werden ze uiteindelijk vijftiende op zeventien deelnemers, met 19 punten. Hij stond ook zestien weken in de Ultratop 50."@nl |
| ?:Anderson (Indiana) | "Anderson is een plaats (city) in de Amerikaanse staat Indiana, en valt bestuurlijk gezien onder Madison County."@nl |
| ?:Andorra | "Het Vorstendom Andorra is een klein, ingesloten vorstendom en tevens dwergstaat in het zuidwesten van Europa, in de oostelijke Pyreneeën en begrensd door Frankrijk en Spanje. Het geïsoleerde land is tegenwoordig vooral afhankelijk van toerisme en zijn status als belastingparadijs. Andorra is geen lid van de Europese Unie. De officiële taal van de Andorrezen is Catalaans."@nl |
| ?:AND-poort | "De AND-poort (Nederlands: EN-poort) is een digitale elektronische schakeling. De poort bezit twee of meer ingangen en 1 uitgang. De logische toestand van de uitgang is uitsluitend 1, als alle ingangen 1 zijn. In een transistor-schakelcircuit (zonder relais, b.v. een IC) wordt een AND-poort altijd opgebouwd met een NAND-schakeling als basis. Hier wordt dan een invertor achter gezet waardoor een AND-werking ontstaat. Hiervoor zijn dus altijd minimaal 3 transistoren nodig."@nl |
| ?:Andreas Victor Michiels | "Andreas Victor Michiels (Maastricht, 30 mei 1797 – Kusamba, Klungkung, Nederlands-Indië, 25 mei 1849) was een Nederlands generaal, commandant van het Indische leger, ridder, officier en commandeur in de Militaire Willems-Orde."@nl |
| ?:Andreas Wilhelmus Maria Ausems | "Andreas Wilhelmus Maria Ausems (Utrecht, 25 december 1904 – Zaandam, 31 mei 1955) was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog. Andries Ausems werd in de nacht van 29 februari op 1 maart 1944 samen met de agent Jacques van Loon (1919) boven Noord-Brabant, in de omgeving van Rijsbergen, geparachuteerd. Hij werkte als verbindingsofficier tussen de Raad van Verzet (RVV) en het Bureau Inlichtingen (BI) en de Nederlandse regering in Londen."@nl |
| ?:Andrew Cunningham | "Andrew Browne Cunningham, 1st Viscount Cunningham of Hyndhope (Rathmines bij Dublin, 7 januari 1883 – Londen, 12 juni 1963) was een Britse admiraal tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van 1939-1942 en in 1943 was hij opperbevelhebber van de Mediterranean Fleet, en tussen 1943 en 1946 was hij First Sea Lord en Chief of the Naval Staff. Cunningham was de oudere broer van generaal Alan Cunningham."@nl |
| ?:Andries Blitz | "Andries Blitz (Amsterdam, 24 april 1890 – Auschwitz, 14 augustus 1942) was een Nederlandse uitgever van Joodse afkomst.Aanvankelijk werkte hij bij uitgeverij Scheltens & Giltay, maar hij begon op 1 januari 1929 zijn eigen uitgeverij. Hij gaf werk uit van onder meer de journalisten Max Blokzijl (collaborateur in de Tweede Wereldoorlog) en Philip Mechanicus en van de tekenaar Jo Spier. De laatste twee waren evenals Blitz van Joodse komaf.Blitz was de bedenker en uitvoerder van de ABC Romans, een van de eerste Nederlandse pocketseries, naar het voorbeeld van de Engelse Penguin Pockets: goede boeken voor weinig geld. ABC kwam in 1938 tot stand in samenwerking met De Arbeiderspers (Arbeiderspers Blitz Combinatie). De eerste zes pockets kostten 35 cent per stuk. Boekhandelaren protesteerden aanvankelijk tegen deze lage prijs, maar de succesvolle verkoop bracht hen spoedig tot zwijgen.Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Blitz vermoord in het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. Na de oorlog ging zijn weduwe, mevrouw Blitz-Tas, door met de uitgeverij. De ABC-pockets werden nog tot 1958 uitgegeven."@nl |
| ?:Anefo | "Het Algemeen Nederlandsch Fotobureau (afgekort als Anefo) was een toonaangevend fotopersbureau, dat voortkwam uit het Bureau Militair Gezag (BMG) ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Het als overheidsinstantie begonnen fotobureau werd kort na de bevrijding geprivatiseerd en bleef tot 1989 bestaan. Waarschijnlijk werd de naam Anefo in gebruik genomen in september 1944."@nl |
| ?:Angela Groothuizen | "Angela Paula Groothuizen (Alkmaar, 28 september 1959) is een Nederlandse zangeres en presentatrice. Ze werd bekend bij het grote publiek als zangeres in de Dolly Dots. Na het uiteenvallen van de band is ze begonnen met het maken van televisieprogramma's. Dit deed ze jarenlang bij de AVRO (waarvan de eerste vijf seizoenen van Wie is de Mol?), daarna presenteerde ze bij Talpa het programma Thuis. In het voorjaar van 2009 en 2010 was Angela te zien als jurylid op televisie voor het programma de X Factor op RTL4. Ook was Angela in 2009 te zien in RTL Boulevard als vervangster voor Albert Verlinde. Tevens maakt Angela deel uit van de groep RTL-presentatoren die het zomerprogramma Ik kom bij je eten presenteert. Ook presenteert ze bij RTL4 een nieuw tv-programma, "SOS Verbouwing". Sinds het najaar van 2010 is ze coach in het RTL4-Programma The voice of Holland. Sinds 2007 is Angela ambassadeur van vrouwenfonds Mama Cash. Ze heeft twee kinderen. Groothuizen werd in 2012 onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau."@nl |
| ?:Angelsaksen | "Angelsaksen is de verzamelnaam voor de verschillende Germaanse stammen die zich, na het vertrek van de Romeinen in 407, in de loop van de 5e eeuw en later, in Engeland vestigden. Hierbij werden de tijdens de Romeinse bezetting van Brittania geromaniseerde Kelten, de Romano-Britten, naar de uithoeken van het eiland verdreven. Deze werden de voorouders van de huidige bewoners van Wales en Cornwall."@nl |
| ?:Anglicaanse Kerk | "De Anglicaanse Kerk (van het Middenlatijnse anglicanus, Engels), officieel de Episcopaalse Kerk van Engeland en vaak korter met Kerk van Engeland (Church of England) weergegeven, werd geboren uit de missieactiviteiten van Romeinse militairen en kooplieden en aanvankelijk met de wereldkerk van Rome verbonden tot er in 1534 een schisma tot stand kwam door Hendrik VIII.De Anglicaanse Kerk heeft circa 30.000 leden in Nederland. Slechts 10% van de gelovigen echter gaat wekelijks ter kerke. In de twaalf anglicaanse kerken in Nederland komen wekelijks in totaal 2000 tot 3000 mensen. John de Wit, voorganger van de Holy Trinity Church in Utrecht, werd in februari geïnstalleerd als nieuwe "archdeacon" van de anglicanen in Noord- en West-Europa. Namens de bisschop voor het bisdom Europa, Geoffrey Rowell, werd hij leider van de anglicanen in de drie landen van de Benelux."@nl |
| ?:Angola | "Angola, officieel de Republiek Angola (Portugees: República de Angola; Kikongo, Kimbundu, Umbundu: Repubilika ya Ngola), is een land in Zuidwest-Afrika. Het wordt in het zuiden begrensd door Namibië, in het noorden door Congo-Kinshasa, Zambia in het oosten en in het westen grenst het aan de Atlantische Oceaan. De hoofdstad is Luanda waar circa een derde van de bevolking woont. De Angolese exclave Cabinda ligt in het noorden tussen Congo-Kinshasa en Congo-Brazzaville aan de Atlantische Oceaan. Angola heeft tussen 16 en 18 miljoen inwoners en de eerst volkstelling zal beginnen 38 jaar na het behalen van onafhankelijkheid, op 16 juli 2013.De Portugezen waren aanwezig in enkele (meestal kustelijke) plaatsen van het territorium wat nu Angola is, van de 16de tot de 19de eeuw, op verschillende manier contact hebbende met de bevolking. In de 19de eeuw begonnen ze zich langzaam aan in het binnenland te vestigen. Angola was, als een Portugese kolonie dat het huidige gebied omvatte, niet gesticht voor het einde van de 19de eeuw, en ´efficiënte bezetting´, zoals geëisd door de Conferentie van Berlijn (1884), werd slechts behaald in de jaren 1920. Onafhankelijkheid werd bereikt in 1975, na een lange onafhankelijkheidsstrijd. Daarna moest Angola een lange burgeroorlog van 1975 tot 2002 meemaken. Het land heeft grote hoeveelheden aan reserves van mineralen en aardolie, en voornamelijk hiermee behaalde de economie een groei in de dubbele cijfers gedurende het eerste decennium van de 21ste eeuw. Ondanks dit blijven levensstandaarden laag; de levensverwachting en kindersterftecijfers van Angola behoren tot de slechtste in de wereld, vooralsnog moet het programma van ´Nationale Reconstructie´ van de regering hier nog aan antwoorden."@nl |
| ?:Angri | "Angri is een gemeente in de Italiaanse provincie Salerno (regio Campanië) en telt 30.545 inwoners (31-12-2004). De oppervlakte bedraagt 13,7 km², de bevolkingsdichtheid is 2261 inwoners per km²."@nl |
| ?:Angst | "Angst is een fysiologische toestand die gekenmerkt is door lichamelijke, cognitieve, emotionele en gedragscomponenten. Angst kent verschillende gradaties. Voorbeelden van mildere vormen zijn: ‘je niet op je gemak voelen’, onrust en bezorgdheid. Voorbeelden van meer extreme vormen zijn paniek, de paniekstoornis en de gegeneraliseerde angststoornis. De inhoud van angst is cultureel en historisch bepaald aldus Frank Furedi: Godvrezendheid in de Middeleeuwen, de angst voor terroristische aanslagen of politieke bewegingen zoals die van het anarchisme en socialisme in de negentiende eeuw, angst voor werkloosheid in de jaren dertig, de atoombom na 1945, terrorisme na 9/11..."@nl |
| ?:Anjerdag | "Anjerdag is de aanduiding voor 29 juni 1940, de eerste verjaardag van een lid van het koninklijk huis na de inval van de Duitse troepen in Nederland op 10 mei van dat jaar. De jarige was prins Bernhard. Door op deze dag een anjer in het knoopsgat te dragen - het handelsmerk van de prins - lieten Nederlanders openlijk hun onvrede blijken over de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog. In een aantal steden vonden georganiseerde bijeenkomsten plaats, zoals in Den Haag, waar op paleis Noordeinde het felicitatieregister kon worden getekend."@nl |
| ?:Ankara | "Ankara is sinds 1923 de hoofdstad van Turkije en tevens het hoofdstadsdistrict van de gelijknamige provincie Ankara. Het is de op één na grootste stad van het land na Istanboel. In 1997 had de stad 2,9 miljoen inwoners, in 2002 gegroeid naar 3,5 miljoen inwoners. Hoewel Istanboel het eigenlijke economische centrum van Turkije is, heeft Ankara ook een belangrijke positie die zich uit in de moderne architectuur. Ankara heeft vele parken en ook een uitgebreid metronetwerk. Ankara huisvest vele universiteiten alsook de Turkse militaire academie. De stad ligt op een gemiddelde hoogte van 938 meter boven zeeniveau."@nl |
| ?:Anna (heilige) | "De heilige (Moeder) Anna of Sint Anna is volgens de christelijke traditie de moeder van de heilige Maagd Maria.In de tweede eeuw van onze jaartelling wordt de Geboorte van Maria geschreven, een Griekse tekst, die ten grondslag ligt aan de overlevering. De tekst werd later bekend als het Proto-Evangelie van Jacobus."@nl |
| ?:Annam | "De naam Annam wordt gebruikt om de centrale provincies van Vietnam aan te duiden. De ligging van het gebied komt ongeveer overeen met die van de huidige regio Centraal-Vietnam. De belangrijkste stad in Annam is de oude keizerlijke hoofdstad Hué. Annam was van 1885 tot 1954 een van de samenstellende delen van de Franse kolonie Indochina. De Fransen hadden het koninkrijk tussen 1884 en 1885 tijdens de Frans-Chinese Oorlog op China veroverd. Tijdens de Vietnamoorlog liep de gedemilitariseerde zone (Demilitarized Zone, DMZ) door dit gebied."@nl |
| ?:Ann De Decker | "Ann De Decker is een personage uit de Vlaamse soapserie Thuis, gespeeld door Monika Van Lierde. Ann maakt al sinds het begin van de reeks deel uit van de cast. Ze is dus een van pioniers."@nl |
| ?:Anne de Vries | "Anne de Vries (Assen, 22 mei 1904 – Zeist, 29 november 1964) was een Nederlandse onderwijzer en schrijver.Hij werd vooral bekend door een tweetal streekromans over de Drentse jongen Bartje en door het oorlogsboek voor de jeugd Reis door de Nacht.Zijn jeugd bracht hij door op een oude boerderij die eenzaam was gelegen in het veld bij Assen.Als scholier schreef hij berichtjes voor de Asser Courant die hem twee kwartjes per stuk opleverden.Ook schreef hij eens een kerstverhaal dat een rijksdaalder waard was.Uit heimwee naar zijn Drentse geboortegrond schreef hij zijn eerste boekjes in zijn latere woonplaats Zeist.Daar schreef hij in 1935 het boek Bartje dat niet lang daarna een begrip werd.Naar eigen zeggen mag dit boek niet gezien worden als een autobiografie.Zoals hij het zelf formuleerde:"Bartje heb ik geschreven vanuit mijn jeugdgevoelens, gecombineerd met mijn studie en ervaring als schoolmeester. Bartje wil een schreeuw zijn om eerlijkheid in de opvoeding, om oprechtheid en belangeloosheid tegenover het kind, dat in ons graag een kameraad wil zien en zich telkens weer door ons bedrogen voelt. Het boek wil laten zien hoe daardoor bij het kind zich wel dezelfde ondeugden moeten ontwikkelen en dezelfde listen en achterbaksheden waar wij als grote mensen altijd mee te strijden hebben."Na het succes van Bartje kwam het vervolg: Bartje zoekt het geluk, dat net zo'n groot succes werd als het eerste deel. In dit tweede deel kreeg Bartje een aanstelling als boerenknecht en zou hij door schade en schande leren wat in het leven nou werkelijk het belangrijkste is.Bartje werd onder meer vertaald in het Duits, Deens, Zweeds, Noors, Tsjechisch en Hongaars.Nationale bekendheid kreeg Anne de Vries nadat Bartje in 1972 met groot succes werd verfilmd tot een televisieserie door Willy van Hemert.Mede door deze verfilming werd Bartje het symbool voor de provincie Drenthe.Hij trouwde in 1930 met Alida Gerdina van Wermeskerken. Uit dit huwelijk werden vijf kinderen geboren. Eén van hun zonen zou in 2010 een biografie over zijn vader uitbrengen, getiteld "Een zondagskind. Biografie van mijn vader, Anne de Vries jr".Behalve jeugdboeken, waaronder het zeer succesvolle Reis door de nacht, schreef hij kinderbijbels en schoolboekjes (o.a. over de Zuid-Amerikaanse indianenjongen Panokko).De laatste jaren van zijn leven was hij voorzitter van de vakgroep letteren van de Bond van Christelijke Kunstenaars."@nl |
| ?:Anne Frank Stichting | "De Anne Frank Stichting is een stichting die is opgericht om het Anne Frank Huis te behouden. Het beheer van het Anne Frank Huis en het uitdragen van het levensverhaal en de idealen van Anne Frank zijn de belangrijkste doelstellingen van de stichting. In binnen- en buitenland verzorgt de Anne Frank Stichting exposities en voorlichting over Anne Frank. Ook zet de stichting zich in tegen antisemitisme en racisme.De Anne Frank Stichting is opgericht op 3 mei 1957 om te voorkomen dat het huis waar Anne Frank tijdens de oorlog ondergedoken zat en haar dagboek schreef, zou worden gesloopt. Otto Frank, Annes vader die de oorlog overleefde, was nauw betrokken bij de oprichting van de stichting. In 1960 werd het Anne Frank Huis een museum. Tegenwoordig is het één van de drukstbezochte musea van Amsterdam. Directeur van de Anne Frank Stichting is Ronald Leopold. In 1992 ontving de Anne Frank Stichting de Geuzenpenning."@nl |
| ?:Annelies Marie (Anne) Frank | "Annelies Marie (Anne) Frank (Frankfurt am Main, 12 juni 1929 – Bergen-Belsen, begin maart 1945) was een uit Duitsland afkomstig Joods meisje dat bekend is geworden door het dagboek dat ze schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen ze ondergedoken zat in Amsterdam. Zij stierf aan uitputting en/of vlektyfus in het concentratiekamp Bergen-Belsen. Het dagboek is postuum gepubliceerd en later vertaald in vele talen. Het boek heeft inmiddels een oplage van vele miljoenen.Anne Frank is opgenomen in de Canon van Nederland van de commissie-Van Oostrom als een van de vijftig thema's."@nl |
| ?:Anneville (Ulvenhout) | "Anneville is een landgoed bij Ulvenhout in de buurtschap Geersbroek.Het heeft een oppervlakte van 27 hectare ten zuiden van de A58 in de gemeente Alphen-Chaam, en circa 6 hectare ten noorden van de A58 in de gemeente Breda."@nl |
| ?:Anne Vondeling | "Anne Vondeling (Appelscha, 2 maart 1916 - Mechelen, 22 november 1979) was een Nederlandse landbouwkundige en politicus van de PvdA. Hij was onder meer minister van Financiën en vicepremier in het kabinet-Cals en Tweede Kamervoorzitter.Na het behalen van zijn einddiploma hbs-b aan de Rijks Hogere Burgerschool in Assen studeerde hij tot 1940 aan de Landbouwhogeschool in Wageningen.Van 1940 tot 1945 was Vondeling als landbouwkundig ingenieur verbonden aan de Provinciale Dienst van Friesland. Hij was van 1946 tot 1958 lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Van 1945 tot 1948 trad hij op als directeur van een belastingadviesbureau. In 1948 promoveerde Vondeling aan de Landbouwhogeschool op het proefschrift De bedrijfsvergelijking in de landbouw bij Prof. Dr. Ir. G. Minderhoud.Op 11 januari 1958 nam Vondeling in het derde kabinet-Drees (1956 - 1958) de portefeuille Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening over van Sicco Mansholt. Verder was hij van 1959 tot 1962 lid van de Raad van Europa. Van 1960 tot 1963 was Vondeling buitengewoon hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Van 1959 tot 1965 keerde hij terug naar de Tweede Kamer. In het kabinet-Cals was Vondeling van 14 april 1965 tot 22 november 1966 minister van Financiën en viceminister-president. Van 7 maart 1969 tot 4 februari 1971 was Vondeling partijvoorzitter van de Partij van de Arbeid. In 1971 was schaduw-minister van Onderwijs in het Schaduwkabinet-Den Uyl. Hij werd opgevolgd door André van der Louw. Van 7 december 1972 tot 17 juli 1979 was Vondeling voorzitter van de Tweede Kamer; per 17 juli werd hij lid van het Europees Parlement.Anne Vondeling overleed op 63-jarige leeftijd in België ten gevolge van een auto-ongeluk.Ter herinnering aan hem en zijn verdiensten voor de Nederlandse sociaaldemocratie heeft Den Uyl in 1980 de Anne Vondelingprijs voor de politieke journalistiek ingesteld. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een politieke journalist door de Stichting Anne Vondelingprijs. Deze stichting staat los van de Anne Vondeling Stichting van de Partij van de Arbeid. Anne Vondeling is ook de naamgever van de Anne Vondeling Stichting (AVS).Zijn familienaam 'Vondeling' werd oorspronkelijk gegeven aan zijn grootvader, die vondeling was."@nl |
| ?:Annexatie | "Annexatie is de incorporatie van een gebied in het territorium van een ander land of andere politieke entiteit.Het woord heeft vaak een nare bijklank omdat het onder andere gebruikt wordt voor de vijandelijke overname door een grotere of machtigere staat van een deel of heel de buurstaat. Ook bijvoorbeeld de aansluiting van een gemeente bij een grotere gemeente noemt men annexatie. De inwoners van de gemeente die opgeheven wordt zien dit vaak als bedreiging.Annexatie kan echter ook een logisch gevolg zijn van wederzijds gemaakte afspraken. Het hoeft dus geen negatief mechanisme te zijn."@nl |
| ?:Annie Romein-Verschoor | "Anna Helena Margaretha (Annie) Romein-Verschoor (Nijmegen, 4 februari 1895 - Amsterdam, 5 februari 1978) was een Nederlandse schrijfster en historica."@nl |
| ?:Anno II | "Anno II van Keulen (1010 - Siegburg, 4 december 1075) was waarschijnlijk afkomstig uit een Zwabische adellijke familie. Hij was aanvankelijk leraar aan de domschool van Bamberg en hofkapelaan van Hendrik III. In 1056 werd hij aartsbisschop van Keulen en hierdoor ook aartskanselier van Italië en van de Romeinse kerken. Anno wijdde zich aan de verdere uitbouw van het aartsbisdom, onder meer door de oprichting van het Maria- en het Sint-Georgeseminarie in Keulen en de stichting van de abdijen van Siegburg, Grafschaft en Affligem. Anno was medevoogd van Hendrik IV tijdens diens minderjarigheid en lag aan de oorsprong van de staatsgreep van Kaiserswerth, om Agnes van Poitou van het regentschap te verdrijven ten voordele van de nog minderjarige Hendrik IV. In de investituurstrijd koos Anno voor een derde vorstelijke weg, die eigen doeleinden vooropstelde met het oog op een grotere onafhankelijkheid van het centrale gezag. In 1074 kreeg hij af te rekenen met een opstand door de Keulse burgerij.Anno werd in 1083 door paus Lucius III heilig verklaard. Zijn feestdag is op 4 december."@nl |
| ?:Anonimiteit | "Men spreekt van anonimiteit als de identiteit van een persoon niet bekend is of als hij die niet bekend wenst te maken. Het woord anoniem komt van het Griekse anoonumos, wat betekent 'zonder naam, ongenoemd'.Van oudsher wordt de term anoniem toegepast als de naam van een schrijver, beeldend kunstenaar of componist onbekend is of verloren is gegaan. Dat is vaak het geval bij geschriften uit de oudheid en de Middeleeuwen. In dit laatste geval komt de anonimiteit vaak voort uit de gedachte van de vroege middeleeuwer dat een werk niet geschapen werd voor eigen glorie maar voor de gemeenschap. Veel sagen, volksverhalen, sprookjes en legenden zijn anoniem omdat die veelal mondeling zijn overgeleverd waarbij de naam van de oorspronkelijke bedenker verloren is gegaan.Er zijn vele pogingen ondernomen om de identiteit van de schrijvers te achterhalen. Voor het Nederlandse taalgebied is er bijvoorbeeld het werk van J. J. van Doorninck, Bibliotheek van Nederlandsche anonymen en pseudonymen (1866 – 1870), dat in 1885 opnieuw werd uitgegeven onder de titel Vermomde en naamlooze schrijvers opgespoord op het gebied der Nederlandsche en Vlaamsche letteren. A. de Kempenaer vervolgde dit werk onder de titel Vermomde Nederlandsche en Vlaamsche schrijvers (1928). Anonieme publicaties komen nog steeds voor, al zal een schrijver tegenwoordig eerder kiezen voor een pseudoniem.In de journalistiek komt het wel voor dat geschriften anoniem, dus zonder naamsvermelding van de auteur, worden gepubliceerd. In dat geval is de identiteit van de auteur gewoonlijk wel bij de redactie bekend.De opkomst van internet heeft geleid tot het ontstaan van vele anonieme geschriften en informatie-uitwisseling. Bij wetenschappelijke onderzoeken wordt proefpersonen soms anonimiteit beloofd. Hierbij vragen de onderzoekers geen herleidbare persoonsgegevens van de proefpersonen. Dit verschilt van onderzoeken die vertrouwelijk worden uitgevoerd. Ook daarbij publiceert de onderzoeker geen tot individuen herleidbare persoonsgegevens, maar verzamelt de onderzoeker deze wel."@nl |
| ?:Anrath | "Anrath is een plaats in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, en stadsdeel van de gemeente Willich.Tot 31 december 1969 was het een zelfstandige gemeente. Sinds 1 januari 1970 hoort het bij de gemeente "Stadt Willich".Willich (en dus ook Anrath) maken deel uit van het vlak over de grens bij Venlo in richting oosten beginnende Duitse district "Kreis Viersen", vandaar beginnen de kentekens van de hier geregistreerde auto's ook steeds met "VIE".De kortste afstand naar Nederland (Venlo, Groote Heide) is hemelsbreed ca. 19 km (gemeten vanaf de katholieke kerk te Anrath). plaatsen in de buurt Vorst Sankt TönisKehn Forstwald Clörath 120px Münchheide Viersen Mönchengladbach Neersen "@nl |
| ?:Anschluss | "De Anschluss (Duits voor 'aansluiting', 'verbinding', 'annexatie') is de internationaal gangbare, geschiedkundige term voor de Duitse annexatie van Oostenrijk in een "Groot-Duitsland" op 13 maart 1938. De annexatie kon rekenen op vrij algemene steun van de Oostenrijkse bevolking en werd voorbereid door de Oostenrijkse nazipartij. De annexatie geschiedde door een inval van Duitse troepen, waarbij echter geen schot werd gelost. Door de Anschluss verloor Oostenrijk haar zelfstandigheid, werd in het Duitse Rijk opgenomen en heette tot 1942 Ostmark en Alpen- und Donau-Reichsgaueen tot de bevrijding door de Russen in maart 1945."@nl |
| ?:Ansembourg | "Ansembourg (Luxemburgs: Aansebuerg, Duits: Ansemburg) is een plaats in de gemeente Tuntange en het kanton Mersch in Luxemburg.Ansembourg telt 40 inwoners (2001). Het dorp is gelegen aan de Eisch. Ondanks het kleine aantal inwoners kent Ansembourg twee kastelen."@nl |
| ?:Ansen | "Ansen (Nedersaksisch: Aansen) is een klein dorp tussen Dwingeloo en Ruinen in de Nederlandse provincie Drenthe. Ansen heeft 284 inwoners(1 januari 2009). Het behoort samen met tientallen andere plaatsen, dorpen en gehuchten, onder andere Alteveer, Koekange, Ruinerwold, Veeningen en Zuidwolde, tot de gemeente De Wolden.Ansen heeft een basisschool, restaurant, beeldhouwatelier en kampeermogelijkheden. De dorpswinkel is rond 1997 opgeheven. Er is sinds 2000 ook een kruidentuin met een landelijke winkel en theeschenkerij. Ansen is bereikbaar per bus."@nl |
| ?:Ansichtkaart | "Een ansichtkaart (ook ansicht of prentbriefkaart) is een kaart met op de ene zijde een afbeelding. In de eerste tijd, eind negentiende eeuw, noemde men het ook wel aanzichtkaart. Dit verklaart direct de term: het is een kaart met een aangezicht, dan wel een plaatje voorop. Het woord is ook een verkorting van het Duitse Ansichts(post)karte.Veel ansichtkaarten worden verstuurd tijdens de vakantie. Men wil de thuisblijvers laten zien hoe mooi de plek is waar men naar toe is gegaan. De kaarten worden ook als groet of wens (bijvoorbeeld als kerstgroet of nieuwjaarswens) gestuurd.De ontwikkeling van de ansichtkaart begint in de loop van de tachtiger jaren van de negentiende eeuw toen de postwet in zowel Oostenrijk als Duitsland zo werd aangepast dat het monopolie op het uitgeven van postkaarten kwam te vervallen. In de loop van de negentiger jaren van de negentiende eeuw begon de de prentbriefkaart vooral in Duitsland aan een grote opmars, want ze werden verzameld bij de vleet. Bij de oorspronkelijke ansichtkaarten was de hele achterkant gereserveerd voor de adressering. Men noemt deze kaarten voorlopers. Tot 1905 mocht in Nederland de achterkant van een prentbriefkaart alleen gebruikt worden om naam, adres en woonplaats op te schrijven. Het verzonden bericht bestond dus uit weinig meer dan de afbeelding, want het was op de voorkant niet toegestaan om er iets op te schrijven. Dit had te maken met de lage frankeerwaarde. Het verzenden van kaarten met een bericht was veel duurder.Kort hierna begonnen andere landen met het introduceren van een gedeelde achterkant. Bij deze kaarten is de achterzijde in tweeën gedeeld: rechts komt het adres te staan (hier zijn lijntjes voorgedrukt) en links is ruimte voor een bericht. Zo kon de zegetocht van de ansichtkaart als communicatiemiddel beginnen. De voorzijde werd nu exclusief bestemd voor het beeld."@nl |
| ?:Ans van Dijk | "Anna (Ans) van Dijk (Amsterdam, 24 december 1905 – Weesperkarspel, 14 januari 1948) was een Nederlands collaborateur, en de enige Nederlandse vrouw die ter dood werd veroordeeld en waarbij ook het doodvonnis werd voltrokken wegens haar verraad van onderduikers tijdens de Tweede Wereldoorlog.Ans van Dijk was een dochter van joodse ouders, Aron van Dijk en Kaatje Blik. Ze was een moeilijk kind en stond vanaf haar vijfde onder behandeling van een kinderarts. Op haar veertiende raakte ze haar moeder kwijt, op haar 34e overleed haar vader in de psychiatrische inrichting 'Het Apeldoornsche Bosch'. Haar huwelijk met Bram Querido, dat in 1927 gesloten was, liep stuk in 1935. In november 1940 werd officieel de echtscheiding uitgesproken. Na haar huwelijk kreeg zij een lesbische relatie met Miep Stodel. Stodel vluchtte in 1942 naar Zwitserland..Van Dijk werd de eigenaar van een hoedenwinkel 'Maison Evany', aan de Nieuwendijk in Amsterdam, maar stopte hier in november 1941 mee toen Joden geen zaak meer mochten leiden.Het verraad door Van Dijk begon in feite met haar eigen verraad. Zelf was ze in de Marco Polostraat ondergedoken. Op een ander adres in diezelfde straat had ze twee joodse dames ondergebracht. Die dames werden verraden en vertelden op hun beurt dat het schuiladres hen door Van Dijk was aangereikt. Zij werd gearresteerd op 1e paasdag 1943 door de SD-rechercheur Peter Schaap van het Bureau Joodse Zaken van de Amsterdamse politie. Nadat zij toegezegd had om voor de SD te werken, werd Van Dijk vrijgelaten.In de eerste periode opereerde ze alleen. Ze woonde toen samen met een nieuwe vriendin Mies de Regt, die op de hoogte was van haar inspanningen voor de Sicherheitsdienst (SD). Maar Mies noch haar andere vriendinnen uitten kritiek. Later kreeg Ans hulp van een aantal andere joodse vrouwen en werd ze de motor van deze groep die op joden jaagde.Zij deed zich voor als illegaal werkster, die onderduikadressen en valse persoonsbewijzen kon leveren. Haar huis aan de Jekerstraat 46-2 in de Amsterdamse Rivierenbuurt diende als fuik, waar vele van haar slachtoffers door de Sicherheitsdienst werden gearresteerd, waaronder haar eigen broer en zijn familie. Van deze mensen overleefde slechts een klein deel de concentratiekampen.Op 20 juni 1945 werd zij gearresteerd in het huis van Mies de Regt in Rotterdam. Op 24 februari 1947 werd zij in Amsterdam voorgeleid bij het Bijzonder Gerechtshof. De rechtbank veroordeelde haar tot de doodstraf vanwege het verraad van ongeveer 700 (volgens Van Dijk 100) onderduikers, hoewel zij stelde krankzinnig van angst te zijn geweest. Met als verweer alleen uit lijfsbehoud gehandeld te hebben ging zij in beroep, maar op 24 september 1947 bevestigde de Bijzondere Raad van Cassatie haar straf. Ook haar verzoek om gratie werd afgewezen.In januari 1948 werd zij in het fort Bijlmer in de toenmalige gemeente Weesperkarspel (thans Bijlmermeer, gemeente Amsterdam) door een vuurpeloton om het leven gebracht. De avond voor haar executie liet zij zich dopen en trad ze toe tot de Rooms-katholieke Kerk."@nl |
| ?:Antananarivo (stad) | "Antananarivo (Frans: Tananarive) is de hoofdstad van de gelijknamige provincie en ook de hoofdstad van Madagaskar. De korte naam van de stad is "Tana". Zij telt 1.403.449 inwoners (per 2001)."@nl |
| ?:Anthony Christiaan Winand Staring | "| Anthony Christiaan Winand Staring Anthony Christiaan Winand Staring (1767-1840) geportretteerd door Johannes Immerzeel Anthony Christiaan Winand Staring (1767-1840) geportretteerd door Johannes Immerzeel Algemene informatie Geboren 24 januari 1767 Overleden 18 augustus 1840 Land Nederland Werk Jaren actief 1786-1840 Genre(s) poëzie Stroming romantiek Portaal Portaalicoon Literatuur |-||-||}Anthony Christiaan Winand Staring (Gendringen, 24 januari 1767 – eigen landgoed Kasteel De Wildenborch in Vorden, 18 augustus 1840), heer van de Wildenborch, was een Nederlandse landheer, landbouwkundige en dichter."@nl |
| ?:Anthony Eden | "Anthony Eden (Windlestone, (Durham), 12 juni 1897 - Salisbury (Wiltshire), 14 januari 1977) was een conservatief Engels staatsman uit de conservatieve strekking en minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet van Winston Churchill tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij werd eerste minister van Groot-Brittannië vanaf 1955.Anthony Robert Eden werd geboren in Windlestone, Durham op 12 juni 1897 en studeerde aan Eton en Oxford. Hij nam deel aan de Eerste Wereldoorlog waar hij een onderscheiding (Military Cross) kreeg. In 1923 werd hij als conservatief verkozen in het Lagerhuis voor het district Warwick & Leamington. Zijn specialiteit was de buitenlandse staatkunde. Anthony Eden werd in 1926 privésecretaris van de toenmalige minister van buitenlandse zaken Austen Chamberlain. In 1931 werd hij onderstaatssecretaris voor Buitenlandse Zaken waardoor hij veel in Genève verbleef. In 1934 werd Eden benoemd tot Lord Privy Seal en in 1935 tot minister voor Volkenbondzaken in de regering van Stanley Baldwin. Hij was een van de eersten die erkenden dat vrede niet kon worden bewaard door het volgen van een appeasementpolitiek tegenover de nazi's in Duitsland en de fascisten in Italië. Hij was gekant tegen de politiek van de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Sir Samuel Hoare om de invasie van Italië in Abyssinië door de vingers te zien. Na het falen van het verdrag van Hoare-Laval nam Samuel Hoare ontslag en volgde Anthony Eden hem op als minister van Buitenlandse Zaken. Hij steunde de politiek om zich niet te moeien in de Spaanse Burgeroorlog, ondersteunde premier Neville Chamberlain om de vrede te bewaren door middel van concessies aan nazi-Duitsland en protesteerde niet toen Hitler het Rijnland militariseerde in 1936. In 1938 stapte hij uit de toenmalige regering omdat hij niet akkoord was met Chamberlains onderhandelingen met Italië. Er is vaak ten onrechte beweerd dat hij aftrad uit protest tegen het verdrag van München, waarbij Tsjecho-Slowakije in 1938 werd 'verkwanseld' aan nazi-Duitsland. Hij schaarde zich in het Lagerhuis aan de zijde van de critici van het buitenland beleid (met o.a. Winston Churchill).Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939 nam Neville Chamberlain hem opnieuw op als minister van het Brits Gemenebest. Toen Winston Churchill in mei 1940 premier werd, benoemde deze Eden tot minister van Oorlog en in december 1940 tot minister van Buitenlandse Zaken. Samen met Churchill nam Eden deel aan de belangrijkste conferenties tijdens WO II. Eden leidde nagenoeg alle onderhandelingen tussen Groot-Brittannië en generaal Charles de Gaulle van de Vrije Fransen en tussen 1942-45 was Anthony Eden voorzitter van het Lagerhuis. Toen de conservatieven in juli 1945 in de oppositie terechtkwamen, werkte hij aan een heropbouw van de conservatieve partij en was hij betrokken bij de oprichting van de Verenigde Naties. Hij werd voor de derde maal minister van Buitenlandse Zaken onder Churchill in 1951 en werd tot Eerste minister verkozen in 1955. Harold Macmillan, minister van Buitenlandse Zaken en medeontwerper van het Suez-fiasco, manoeuvreerde Anthony Eden in een situatie waardoor deze ontslag nam en zo werd Macmillan de nieuwe Eerste minister in januari 1957. Eden verloor zijn internationale reputatie als staatsman, maar bleef populair bij het publiek en kreeg in 1961 de titel Graaf van Avon. Tijdens zijn pensioen woonde hij in Broad Chalke met zijn tweede vrouw en publiceerde hij zijn memoires. In 1977 stierf Anthony Robert Eden op 79-jarige leeftijd aan leverkanker te Salisbury."@nl |
| ?:Anthony Hopkins | "Sir Philip Anthony Hopkins (Margam, Port Talbot, West Glamorgan, Wales, 31 december 1937) is een Welsh acteur. Zijn waarschijnlijk bekendste rol is die van Hannibal Lecter in onder meer The Silence of the Lambs, waarmee hij de Oscar voor beste mannelijke hoofdrol won. Hij herhaalde de rol van Lecter in Hannibal en in Red Dragon.Hij werd sterk beïnvloed en aangemoedigd door mede-acteur Richard Burton, die ook in Wales werd geboren. Hij woont nu in de Verenigde Staten, waar hij officieel inwoner werd in 2000. Met zijn dubbele nationaliteit kan hij zijn Britse titel "Sir" behouden, maar hij mag deze alleen in het Verenigd Koninkrijk gebruiken.Hij is drie keer getrouwd geweest, zijn eerste twee vrouwen waren Petronella Barker (1967-1972) en Jennifer Lynton (1973-2003). Hij is nu getrouwd met Stella Arroyave. Hij heeft een dochter, Abigail (1968), uit zijn eerste huwelijk.Hij werd in 1987 Commander of the British Empire (CBE), en werd in 1993 geridderd.Naast zijn filmcarrière neemt hij ook de tijd om verschillende filantropische instellingen te ondersteunen.Naast acteur is Hopkins tevens componist. André Rieu, van wie Hopkins groot fan is, nam in 2011 een wals van Hopkins op, en bracht deze ook tijdens een openluchtconcert op het Vrijthof in Maastricht ten gehore. Hopkins en zijn echtgenote waren hierbij aanwezig."@nl |
| ?:Anthony van Kampen | "Anthony Cornelis van Kampen (Hellevoetsluis, 28 augustus 1911 - Heerhugowaard, 6 mei 1991) was een Nederlandse schrijver.Anthony van Kampen studeerde handelswetenschappen in Rotterdam, werd daarna journalist en werkte geruime tijd in het uitgeversbedrijf.Van Kampens speciale interesse ging uit naar Nederlands-Nieuw-Guinea, waarbij hij vlak na de Tweede Wereldoorlog de Nederlanders een speciale rol toedichtte bij de ontwikkeling van dit land. Over Nieuw-Guinea was in Nederland destijds weinig bekend. In 1948 bezocht Anthony van Kampen Nederlands-Indië aan boord van de Hr. Ms. Kortenaer.Met zijn trilogie Jungle, waarin zijn samengebracht Jungle Pimpernel. Controleur B.B (1949), Het laatste bivak (1950) en De verloren vallei (1951), die zich alle drie afspelen in Nieuw-Guinea, probeerde Van Kampen in Nederland meer belangstelling op te wekken voor deze Nederlandse kolonie. De trilogie beschrijft op indringende manier de levenswijze van de Papoea's.In een ander door hem geschreven trilogie, Het leven van Mary Bryant (1975), bevattende De verbanning (1968), De open boot (1969) en De terugkeer (1969), tracht Anthony van Kampen de ontsnapping te reconstrueren van een vrouw en een aantal mannen uit een van de eerste Engelse gevangeniskampen bij Botany Bay, gelegen in het huidige Sydney in Australië.Van Kampen was een reizend schrijver met veel belangstelling voor de zee en alles wat daarmee verband houdt. Naast bovengenoemde trilogieën schreef hij over het Amazonebekken en Groenland.In 1946 richtte hij De Blauwe Wimpel op, een maandblad voor scheepvaart en scheepsbouw in de Lage Landen. In hetzelfde jaar verscheen zijn boek Pieter Straat, De scheepsjongen van d'Halve maen, maar het bekendst werd zijn veel verkochte Ketelbinkie-trilogie voor oudere jongens.Van Kampen ligt begraven op de algemene begraafplaats in Bergen (Noord-Holland).Overige werken:Een stad sterft (1934) Ik val aan, volg mij (1947; over Karel Doorman) Zee zonder genade (1949) Scheepsverklaring (1952) Verhalen verzameld door Anthony van Kampen Groenland : continent der eenzamen (1953) Incident op Corsica (1955) Een sprong in ’t duister …? : emigreren.... wat is dat? (1959) Terug naar Calvi (1962) Het zilveren spoor - Een verhaal uit Schotland (1963) Het land dat God vergat (1967) Het oog van de naald - Verhalen (1969) De ontmoeting (1970) Runamara (1971) Geschonden eldorado (1972) Betty Smit, Freelance voor God (1973) De laatste grens : door de groene hel naar de uitstervende indianen van Amazonas (1974) Amazonas trilogie (1976) bevat: Het land dat God vergat, Geschonden Eldorado en De laatste grens Corsicaans avontuur (1979)"@nl |
| ?:Antichrist | "De Antichrist (Grieks: ἀντί= in plaats van, niet tegen! χριστός= Christus = in plaats van Christus: velen denken dat het woord "anti" in dit verband alleen "tegenstander" betekent) is volgens de christelijke leer de ultieme manifestatie van het kwaad in een menselijk wezen. Het begrip komt in de Bijbel voor in de brieven van Johannes. In de Openbaring van Johannes, het laatste boek uit het Nieuwe Testament, komt het woord antichrist niet voor, maar naar de overtuiging van sommige christelijke stromingen wordt de persoon daarin wel beschreven en het beest genoemd. Een meer wetenschappelijke verklaring voor 'het beest' is dat deze benaming zou slaan op keizer Nero. Deze keizer stond bekend om zijn wreedheid, die zich o.a. uitte in de vervolging van de christenen. Het getal '666' zou ook slaan op keizer Nero.De Antichrist is tevens de titel van een van de latere werken van de Duitse filosoof Friedrich Nietzsche. In dit werk neemt hij zeer stellig afstand van de joods-christelijke religieuze tradities, die hij opvat als een decadente slavenmoraal."@nl |
| ?:Anticommunisme | "Anticommunisme is een politieke grondhouding die zich richt tegen de communistische ideologie en tegen de politiek die uit naam van deze ideologie wordt bedreven. Onder het anticommunisme valt een breed spectrum van ideologieën, waaronder de orthodoxe islam, het fascisme, het liberalisme, de christendemocratie en de sociaaldemocratie.De term wordt wereldwijd gebruikt sinds de Koude Oorlog, waarin de kapitalistische en overgebleven fascistische landen zich vijandig opstelden tegen wat zij noemden 'de expansionistische buitenlandse politiek' van de Sovjet-Unie. Ook de Moedjahedien die zich verzetten tegen de bezetting van Afghanistan waren anticommunistisch.Tijdens het grootste deel van de periode tussen 1950 en 1991 was anticommunisme één van de belangrijkste elementen van de Koude Oorlog en van het beleid van de leiders van de Verenigde Staten m.b.t. de Sovjet-Unie."@nl |
| ?:Antifascisme | "Het antifascisme is een beweging die ageert tegen alle vormen van extreemrechts (met name fascisme en neofascisme). De antifascisten komen vaak uit een extreemlinks milieu.Vaak organiseren zij tegendemonstraties bij extreemrechtse demonstraties en bijeenkomsten. Een deel van hen beschouwt geweld daarbij als legitiem actiemiddel. Een voorbeeld hiervan was de gewelddadige verstoring van de verzoeningsbijeenkomst tussen Hans Janmaat en de Centrumpartij op 29 maart 1986 in een hotel in Kedichem. De bijeenkomst werd verstoord door radicale, zich antifascistisch noemende actievoerders, die het hotel in brand staken. Hierbij raakte Janmaats levenspartner Wil Schuurman blijvend invalide doordat zij bij het afdalen vanuit een open raam zo ongelukkig terecht kwam dat later in het ziekenhuis een van haar benen moest worden geamputeerd. De Antifascistische organisaties doen vaak onderzoek naar extreemrechtse organisaties en publiceren hierover.Een bekende Nederlandse antifascistische onderzoeksgroep is Kafka. Ook kent men in Nederland een onderdeel van het internationale netwerk Anti-Fascistische Aktie (AFA/Antifa). Een minder bekende antifascistische vereniging in Nederland is AFVN/Bond van Antifascisten, in 1968 opgericht door communistische verzetslieden uit de Tweede Wereldoorlog bij wijze van steunbetuiging aan het neerslaan door de Sovjet-Unie van de Praagse Lente: deze organisatie is dan ook niet zo zeer gericht tegen het fascisme, als wel vóór het communisme, met name de stalinistische variant.In Duitsland kent men naast de AntiFaschistische Aktion ook de Vereinigung der Verfolgten des Naziregimes - Bund der Antifaschisten.De communistische regimes in het voormalige Oostblok gingen er prat op antifascistisch te zijn. Zo werd de Berlijnse muur "der Antifaschistische Schutzwall" genoemd."@nl |
| ?:Anti-Kominternpact | "Het Anti-Kominternpact was een pact dat op 25 november 1936 door het Japanse Keizerrijk en nazi-Duitsland werd gesloten en gericht was tegen het communisme, in het bijzonder de Sovjet-Unie. In 1937 voegde Italië zich bij dit pact, waarmee de asmogendheden gevormd werden. Later sloten de nieuwe leden van de asmogendheden en Spanje zich hierbij aan.Het verdrag was bedoeld, volgens de ondertekenaars, om de wereldsamenleving te beveiligen tegen het communisme. Iedere partij en ieder land dat bij het Comintern, de Communistische internationale, was aangesloten was dus bijna automatisch een vijand van Japan en Duitsland. In geval van een aanval door de Sovjet-Unie op Duitsland of Japan, zouden de beide landen samen beslissen wat voor maatregelen nodig waren. Daarnaast kwamen de landen overeen dat ze geen politieke verdragen zouden sluiten met de Sovjet-Unie en Duitsland erkende de Japanse vazalstaat Mantsjoekwo, die op Chinees grondgebied lag."@nl |
| ?:Antillen | "De Antillen of Cariben zijn een eilandengroep in de Caraïbische Zee.Alle eilanden in de Caraïbische Zee worden tot de Antillen gerekend, met uitzondering van de Bahama's. De eilanden krullen zuidwaarts vanaf de punt van Florida naar het noordwesten van Venezuela. De Antillen worden onderverdeeld in Grote Antillen en Kleine Antillen. De Kleine Antillen worden op hun beurt onderverdeeld in Bovenwindse Eilanden en Benedenwindse Eilanden. Verwarrend hierbij is dat in het Nederlands de zogeheten SSS-eilanden als Bovenwindse Eilanden en de ABC-eilanden als Benedenwindse Eilanden worden beschouwd, terwijl in het Engels deze begrippen precies andersom worden gebruikt.Er zijn ten minste 7000 grote en kleine eilanden en riffen in het gebied. Meer in detail zijn de eilanden onderverdeeld in 25 delen waarvan sommige onafhankelijke staten, en andere afhankelijke gebieden zijn. Het gebied is in de hedendaagse cultuur vooral bekend om zijn piraterij.[bron?]Op een bepaald moment was het grootste deel van de eilanden, die voordien Britse kolonies waren, verenigd in de West-Indische Federatie (die echter niet lang stand hield)."@nl |
| ?:Antillianen | "Onder de noemer Antillianen zijn in Nederland de inwoners van de Nederlandse Antillen en hun nazaten bekend. Het betreft de inwoners van Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, Sint Maarten en Sint Eustatius. Deze eilanden tellen samen ruim 300.000 inwoners. Daarnaast wonen in Nederland ongeveer 130.000 Antillianen. Bijna alle Antillianen bezitten - als zijnde burgers van het Koninkrijk der Nederlanden - de Nederlandse nationaliteit."@nl |
| ?:Antimaterie | "Volgens de natuurkunde bestaat er van elk soort deeltje een antideeltje, waarvan een aantal fysische eigenschappen hetzelfde zijn, maar andere eigenschappen (waaronder de elektrische lading) precies tegengesteld.Materie die uit antideeltjes is samengesteld, heet antimaterie.Men spreekt vaak van materie en antimaterie, en in deze context is antimaterie dus geen materie.Als een deeltje met zijn antideeltje botst, annihileren ze elkaar."@nl |
| ?:Antimilitarisme | "Antimilitarisme betekent letterlijk tegen-militarisme. Het is niet zozeer een ideologie, het is beter te spreken van een tegenbeweging, een reactie op het militarisme.Door slordig gebruik van het begrip zijn "anti-militair", dat wil zeggen gekant tegen het bestaan van een krijgsmacht en "antimilitaristisch", gekant tegen een overdreven militair vertoon, vaak door elkaar gebruikt. Het onderscheid is daardoor vervaagd.Het verschil met het pacifisme is dat het antimilitarisme, alleen tegen het het militarisme is en in principe niet tegen geweld, zoals individuele zelfverdediging."@nl |
| ?:Antimoon | "Antimoon, ook antimonium of stibium geheten, is een scheikundig element met symbool Sb en atoomnummer 51. Het is een zilvergrijs metalloïde."@nl |
| ?:Antipapisme | "De term Antipapisme wordt gebruikt voor een gevoel van afkeer van de rooms-katholieke Kerk en een beweging die op dat gevoel gebaseerd is. Paap is een scheldwoord voor een katholiek, afgeleid van papa, het Latijnse woord voor vader of paus. Een antipapist heeft niet altijd een hekel aan alle rooms-katholieken. Vervolging van katholieken kan dan ook niet zonder meer gelijk worden gesteld aan antipapisme."@nl |
| ?:Anti-Revolutionaire Partij | "De Anti-Revolutionaire Partij (ARP) was de eerste politieke partij in Nederland. Ze bouwde verder aan een al bestaande parlementaire stroming, die was begonnen door Guillaume Groen van Prinsterer. De naam 'antirevolutionair' verwijst naar het verwerpen van de ideeën van de Franse Revolutie."@nl |
| ?:Antisemitisme | "Antisemitisme is de discriminatie van Joden gebaseerd op hun etniciteit of religie. Het antisemitisme kenmerkt zich door een vijandige houding en vooroordelen jegens Joden."@nl |
| ?:Anton Bruckner | "Josef Anton Bruckner (Ansfelden, 4 september 1824 - Wenen, 11 oktober 1896) was een Oostenrijks componist. Hij dankt zijn roem hoofdzakelijk aan elf groot opgezette symfonieën (waarvan negen door hem genummerd zijn en twee 'officieus'), drie missen waarvan twee in middelgrote en een in zeer grote bezetting, een Te Deum, Psalm 150 en een strijkkwintet. Hij legde zich voornamelijk toe op de genres symfonie en religieus koorwerk en bereikte hierin grote hoogten."@nl |
| ?:Anton Constandse | "Anton Levien Constandse (Brouwershaven, 13 september 1899 - Den Haag, 23 maart 1985) was een Nederlandse schrijver, journalist, anarchist, atheïst en vrijdenker."@nl |
| ?:Anton Dreesmann (1923-2000) | "Anton Casper Rudolphus Dreesmann (Amsterdam, 2 mei 1923 - Laren, 15 februari 2000) was een Nederlands ondernemer.Anton Dreesmann was de zoon van Willem Dreesmann (1885-1954) en een kleinzoon van de gelijknamige Anton Dreesmann (1854-1934) die samen met Willem Vroom in 1887 het bedrijf Vroom & Dreesmann had opgericht.Na het behalen van zijn gymnasiumdiploma in 1941 moest hij onderduiken, zodat hij pas na de Tweede Wereldoorlog kon beginnen met zijn studie economie en rechten aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). In 1952 ging hij aan de slag in het Haagse filiaal van V&D, waar hij van 1954 tot 1973 directeur was.Daarna volgde hij zijn broer Willem op als topman van Vendex en hielp hij dit van oorsprong familiebedrijf verder uit te bouwen. In 1988 werd hij opgevolgd door Arie van der Zwan, maar ondanks gezondheidsproblemen bleef hij nog zeven jaar als vicevoorzitter van de raad van commissarissen betrokken bij het bedrijf. In 1999 fuseerde Vendex met Koninklijke Bijenkorf Beheer (KBB) tot Vendex KBB.Naast zakenman was hij ook actief als buitengewoon hoogleraar economie aan de UvA. Bovendien was hij van 1971 tot 1991 lid van de Sociaal-Economische Raad (SER)."@nl |
| ?:Anton Drexler | "Anton Drexler (München, 13 juni 1884 - München, 24 februari 1942) was een Duits antisemitisch politicus en nationaalsocialist.Drexler volgde een opleiding tot slotenmaker en was sinds 1902 arbeider bij de Berliner Lokomotivenfabrik. Afgekeurd voor militaire dienst kon hij niet deelnemen aan de Eerste Wereldoorlog. Aan het thuisfront zette hij zich echter in voor de Duitse zaak. In München richtte hij in 1917 de Vrije Arbeidersvereniging voor de Goede Vrede op om Duitse arbeiders te werven voor het Duitse leger. In 1918 werd de Arbeiders Vereniging omgezet in de Politischen Arbeiterzirkel. Deze organisatie had een duidelijk antisemitisch karakter en kwam bijeen in achterkamertjes en bierkelders in München. Eind 1918 kwam Drexler in contact met Karl Harrer, een lid van de Thule-Gesellschaft, een antisemitische völkische club. Harrer en Drexler richtten op 5 januari 1919 de antisemitische, Deutsch socialistische en nationalistische Deutsche Arbeiterpartei (DAP) op. Harrer werd landelijk voorzitter en Drexler tweede voorzitter en voorzitter van de regionale afdeling in München (de enige afdeling).In september 1919 trad Adolf Hitler toe tot de Deutsche Arbeiterpartei. Hitlers sprekerstalent ging dat van Drexler verre te boven. Op advies van Hitler veranderde de DAP haar naam Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP), waarbij als partijprogramma een 25-puntenplan werd aangenomen, samengesteld door Drexler, Hitler en Gottfried Feder. Drexler werd gekozen tot eerste voorzitter van de NSDAP, hoewel Hitler uitgroeide tot de ware leider (Führer) van de partij. In 1921 werd Hitler voorzitter, waarna de rol van Drexler binnen de partij sterk afnam.Na de mislukte Bierkellerputsch (staatsgreep) in München werden Hitler en zijn aanhangers gearresteerd, ook Drexler, die echter geen deel had genomen aan de putsch. In 1924 richtte Drexler het Völkischer Block op ter vervanging van de door de rechter (tijdelijk) verboden NSDAP. Voor het Völkischer Block werd hij in de Beierse Landdag (parlement van Beieren) gekozen. In 1928 trok hij zich tijdelijk uit de politiek terug.In 1933, na de nazi-machtsovername werd Drexler opnieuw lid van de NSDAP. Van 1937 tot zijn dood was hij lid van de propaganda-afdeling van de NSDAP. Hij schreef daarnaast pamfletten en boekjes voor de NSDAP. Hij overleed begin 1942 op 57-jarige leeftijd."@nl |
| ?:Anton Heyboer | "Anton Heyboer (Sabang, 10 februari 1924 - Den Ilp, 9 april 2005) was een Nederlands kunstschilder en etser. Hij woonde met vier vrouwen in een commune te Den Ilp (Landsmeer). De "vijfde" vrouw was zijn kunstverkoopster aan de overkant.Heyboer werd geboren te Sabang, op het Indonesische eiland Pulau Weh (ten noorden van Sumatra), als zoon van een werktuigbouwkundig ingenieur. Vijf maanden later verhuisde het gezin naar Haarlem, in 1925 naar Delft, in 1929 naar Voorburg en van 1933 tot 1938 woonde het gezin op Curaçao. Daarna volgde nog een verblijf in New York. Heyboer werd opgeleid tot werktuigbouwkundige. Nog voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog keerde het gezin terug naar Haarlem. In 1943 werd Heyboer door de Duitsers opgepakt in het kader van de Arbeitseinsatz en overgebracht naar een Durchgangslager voor buitenlandse dwangarbeiders te Prenzlauer Berg (Berlijn). Zeven maanden later keerde hij doodziek terug in Haarlem.Na de Tweede Wereldoorlog vestigde hij zich te Borger. Na een verblijf van een paar maanden in Zuid-Frankrijk werd hij in 1951 enige tijd opgenomen in het psychiatrisch ziekenhuis Santpoort te Bloemendaal. In 1961 vestigde hij zich in een boerderij in Den Ilp. Hij leefde daar samen met drie vrouwen en later met vijf. Heyboer tekende, schilderde en etste. Zijn vrouwen zorgden voor de verkoop.Op 10 april 2002 werd Heyboer Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij overleed in zijn slaap op 81-jarige leeftijd op 9 april 2005 in zijn boerderij te Den Ilp en werd enkele dagen later begraven in het nabijgelegen Purmerland."@nl |
| ?:Antonie Augustus Bruijn | "Antonie Augustus Bruijn (ook wel Anton August Bruijn) (27 december 1842, Rotterdam - 11 augustus 1890, Ternate) was een Nederlandse marine-officier, natuuronderzoeker, etnograaf en handelaar in naturalia uit Nederlands Oost-Indië. Hij was de schoonzoon van Maarten Dirkz van Renesse van Duivenbode die aan Alfred Russel Wallace onderdak verschafte en hem hielp bij zijn expedities door de Indische Archipel."@nl |
| ?:Antonius Gerardus Popelier | "Antonius Gerardus Popelier (Blinjoe (Nederlands-Indië), 1847 - Grave, 23 maart 1884) was een Nederlands eerste luitenant der infanterie, ridder in de Militaire Willems-Orde vierde klasse en begiftigd met de Eresabel."@nl |
| ?:Antonius van Egypte | "| Antonius van Egypte Vader van het kloosterleven. Vader van het kloosterleven. Geboren 251 te Heracleopolis Magna, Egypte Gestorven 356 te Colzimberg, Egypte Verering Rooms-katholieke KerkOrthodoxe KerkOriëntaals-orthodoxe Kerken Schrijn Sint-Juliuskerk in Arles (Frankrijk) Naamdag 17 januari Attributen Bel, varken (in het Westen), boek, kruk, heremiet, St-Antoniuskruis, Tau-kruis met een bel op het einde Beschermheilige voor Wevers, slagers, suikerbakkers, mandenmakers, begrafenisondernemers, zakkendragers, zwijnenhoeders, varkens en huisdierenTegen de pest, ziekten, vuur en veeziektenHet dorp Sint Anthonis Lijst van christelijke heiligen Portaal Portaalicoon Christendom |-| |}Antonius van Egypte, Antonius-Abt of Antonius de Grote (Grieks: Ἀβᾶς Ἀντώνιος, Abba Antonius) (Heracleopolis Magna (Egypte), 251 – Colzimberg (Egypte), 356) is een christelijke heilige, die bekendstaat als de vader van het kloosterleven. Zijn naamdag is 17 januari."@nl |
| ?:Anton Mussert | "Anton Adriaan (Ad) Mussert (Werkendam, 11 mei 1894 – Den Haag, 7 mei 1946) was een ingenieur, oprichter en leider van de Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland (NSB) in de jaren voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog, die tijdens de oorlog collaboreerde met de nazi's. De bezetters, de NSB en hun sympathisanten presenteerden hem van 1942 tot mei 1945 als de leider van Nederland. Na de bevrijding werd hij ter dood veroordeeld en geëxecuteerd."@nl |
| ?:Anton P. de Graaff | "Anthonie Peter (Ton) de Graaff, (Amsterdam, 12 april 1928 - Waalwijk, 4 januari 2008) was een Nederlands schrijver. De auteur, die van maart 1949 tot begin oktober 1950 zelf uitgezonden was naar het toenmalige Nederlands-Indië als sergeant-gewondenverzorger van het 425ste Bataljon Infanterie, heeft twintig boeken geschreven over de problematiek van de (vooral dienstplichtige) militairen die in de jaren na de Tweede Wereldoorlog naar Nederlands-Indië werden gezonden tijdens de politionele acties. Het bekendst werd zijn boek De heren worden bedankt, met in totaal zeven drukken. Met zijn boeken was De Graaff een spreekbuis geworden voor veel Indiëveteranen en stelde hij misstanden aan de kaak die Nederlandse soldaten destijds en als veteraan overkwamen.In 1995 leidde een verzoeningsreis van hem naar Indonesië waarbij ook met voormalige vijanden gesproken werd, tot commotie onder Indiëveteranen.In 2000 werd De Graaff benoemd tot Ridder in de orde van Oranje Nassau. Voor zijn boeken kreeg hij van het Ministerie van Defensie in 2007 de Kolonel Antoni Waardering uitgereikt.De Graaff overleed op 4 januari 2008 aan een herseninfarct. Hij werd 79 jaar.Zijn 19e boek (Eindelijk erkenning) verscheen in het voorjaar van 2008. Zijn 20e en laatste boek, waarvan bij zijn overlijden pagina 56 in de typemachine bleef steken, is alsnog uitgegeven in januari 2009. De titel hiervan is: "Vaarwel Kameraad!""@nl |
| ?:Anton Philips | "Anton Frederik Philips (Zaltbommel, 14 maart 1874 – Eindhoven, 7 oktober 1951) was een Nederlands ondernemer. Hij is de bouwer van het huidige Philips-concern. In de jaren dertig gaf hij de aanzet tot de ontwikkeling van Philips tot multinational."@nl |
| ?:Anton van der Waals | "Antonius van der Waals (Rotterdam, 11 oktober 1912 – Scheveningen, 26 januari 1950) was volgens sommige deskundigen de ergste Nederlandse verrader tijdens de oorlog. Hij werkte als spion voor de Duitse Sicherheitsdienst (SD). Hij maakte zeker 83 slachtoffers en speelde een hoofdrol in het Englandspiel dat vele Nederlandse geheime agenten uit Engeland het leven kostte."@nl |
| ?:Anton van Duinkerken | "Wilhelmus Johannes Maria Antonius Asselbergs, beter bekend onder zijn pseudoniem Anton van Duinkerken (Bergen op Zoom, 2 januari 1903 - Nijmegen, 27 juli 1968) was een Nederlands dichter, essayist, redenaar en literatuurhistoricus."@nl |
| ?:Anton van Saksen | "Anton Clemens Theodoor (Dresden, 27 december 1755 - Pillnitz, 6 juni 1836) was van 1827 tot 1836 koning van Saksen. Hij was de tweede zoon van keurvorst Frederik Christiaan van Saksen en Maria Antonia Walpurgis van Beieren, dochter van keizer Karel VII.Aanvankelijk wijdde hij zijn leven aan de geestelijkheid en leefde hij teruggetrokken op slot Wesenstein. Hij hield zich vooral bezig met muziek, genealogie en gebed. In 1781 trad hij in het huwelijk met Maria Carolina Antonia, dochter van Victor Amadeus III van Sardinië, die echter al een jaar later stierf. In 1787 hertrouwde Anton met aartshertogin Maria Theresia van Oostenrijk, dochter van keizer Leopold II. Zij baarde hem vier kinderen, die echter allen jong stierven.Anton besteeg de troon van Saksen na de dood van zijn oudere broer Frederik August I (5 mei 1827), die slechts een dochter naliet. Hij verklaarde in de geest van zijn gestorven broer te zullen regeren, maar bleek niet in staat de gewenste hervormingen te bewerkstelligen. Zijn verordeningen maakten een einde aan enkele - maar niet de belangrijkste - misstanden. De koning hervormde het decoratiestelsel en de Militaire Orde van Sint-Hendrik. Hij bevorderde het katholicisme en de door minister Detlev von Einsiedel gesteunde schijnheilige orthodoxie bevorderde de ontevredenheid in het land. Deze manifesteerde zich in 1830 toen na de Parijse Julirevolutie in Leipzig en Dresden ongeregeldheden uitbraken. Anton stemde toe een grondwet aan te nemen en stelde prins Frederik August, zoon van zijn broer Maximiliaan, aan als regent. De rest van zijn leven nam hij geen deel meer aan staatsaangelegenheden. Hij stierf op 6 juni 1836 te Pillnitz en werd opgevolgd door Frederik August II."@nl |
| ?:Antoon Coolen (1897-1961) | "Antonius Franciscus (Antoon) Coolen (Wijlre, 17 april 1897 - Waalre, 9 november 1961) was een Nederlands romanschrijver. Zijn vaak op het Brabantse platteland spelende boeken worden vaak tot de streekromans gerekend."@nl |
| ?:Antroposofie | "Antroposofie (van het Griekse anthropos "mens" en sophia "wijsheid") is een spirituele filosofie en occulte wetenschap gebaseerd op de leer van Rudolf Steiner (1861–1925), die het bestaan postuleert van een geestelijke wereld die toegankelijk zou zijn via innerlijke ontwikkeling. Deze innerlijke ontwikkeling is gericht op versterking van het zintuigvrije denken en het bewustzijn in het algemeen.De antroposofische gezichtspunten worden ingezet op verschillende terreinen, zoals vrije schoolpedagogie, heilpedagogie, euritmie, spraakvorming, kunstzinnige therapieën, antroposofische geneeskunde, sociale driegeleding, biologisch-dynamische landbouw."@nl |
| ?:Antwerpen | "Antwerpen (Frans: Anvers) is de hoofdstad van de Belgische provincie Antwerpen en van het gelijknamige arrondissement.Antwerpen telt ca. 493.000 inwoners (1 januari 2011), die Antwerpenaren (ook Antwerpenaars) worden genoemd, en is daarmee qua inwonertal de grootste gemeente in België. Naar oppervlakte is Antwerpen de op twee na grootste gemeente in België, na Doornik en Couvin.Antwerpen is tevens de hoofdplaats van het kieskanton Antwerpen. De gemeente zelf telt 12 gerechtelijke kantons. De stad is ook zetel van het Rooms-katholieke bisdom Antwerpen en het Anglicaanse aartsdekenaat Noordwest-Europa.Antwerpen ligt grotendeels op de rechteroever van de Schelde en is bekend om zijn uitgestrekte havengebied met internationaal vrachtvervoer en diamanthandel. Sinds de jaren 90 staat de stad ook bekend als modestad, door enkele succesvolle studenten van de Modeacademie.De inwoners van Antwerpen worden ook wel Sinjoren genoemd, naar het Spaanse woord señor. De stad zelf wordt door sommigen van haar inwoners afgekort 't Stad en soms de koekenstad (naar de Antwerpse koffiekoeken) genoemd."@nl |
| ?:Antwerp FC | "Royal Antwerp Football Club (afgekort RAFC), of kortweg Antwerp, is een Belgische professionele voetbalclub uit Deurne, Antwerpen. De clubkleuren zijn rood en wit. Antwerp werd opgericht in 1880 als de "Antwerp Athletic Club". Bij het toekennen van de stamnummers in 1926 was Antwerp de oudste nog bestaande club van België waardoor het bij de Koninklijke Belgische Voetbalbond aangesloten is met stamnummer 1.Sinds 1993 is Antwerp de laatste Belgische voetbalclub die een Europese Bekerfinale betwistte. Antwerp heeft ook sinds 1998 een samenwerkingsakkoord met Manchester United FC. Ze spelen reeds sinds 1923 in het Bosuilstadion (16.649 plaatsen, waarvan 13.253 overdekte zitplaatsen, 2.596 overdekte staanplaatsen en 800 Business Seats)."@nl |
| ?:Antwerpsche Autobussen | "De Antwerpsche Autobussen, afkorting A.A., ook wel bekend als Autobus anversois S.A. was een vervoerbedrijf dat stads- en streekvervoer exploiteerde in de gemeente Antwerpen en in delen van de provincie Antwerpen."@nl |
| ?:Antwoord | "Een antwoord is een mondelinge, schriftelijke of non-verbale reactie op een vraag, bewering, gebeurtenis, eis of toestand. Verder kan het zijn: een verklaring tegenover iemand of iets, een verweer of tegenwerping op een bezwaar, een juiste oplossing voor een probleem of een wraakneming."@nl |
| ?:Anu (Babylon) | "Anu of An was de oudste Mesopotamische godheid van het firmament. Zijn functie was Eerste onder de scheppers. Anu zou de afstammeling zijn van het eerste godenpaar dat door Nammu werd voortgebracht: Anshar en Kisar. Samen met Enlil, god van de lucht en Enki, god van het water, vormde deze een oorspronkelijk onafscheidelijke triade.Het zou een Akkadische naam zijn. Als epitheta had hij Hemelstier en de vruchtbare fokstier.In de Sumerische kosmologie was er eerst en vooral de oeroceaan, waaruit de kosmische berg of wereldberg ontstond, bestaande uit 'An', hemel, en 'Ki', aarde. Ze werden gescheiden door Enlil. Daarop nam Anu de hemel voor zich en Enlil de aarde.Anu' verbleef in de hoogste hemel en was de koning en vader van de Anunnaki, de goden met wie hij beraad hield. Hij kon oordelen over wie zich had misdragen. Hij lag aan de oorsprong van de sterren die zoals soldaten de boosaardigen vernietigden. In de kunstvoorstellingen werd hij soms als een jakhals afgebeeld, en vaak met een koninklijke tiara, meestal versierd met twee paar stierenhoorns.Zijn cultus is prominent verbonden met Uruk, het bijbelse Erech, maar raakte op de achtergrond in de Babylonisch- Assyrische tijd, waar de cultus van Marduk en Assur overheersen. Toch zou er in de 3e eeuw v.Chr. een tijdelijke heropleving van de Anucultus hebben plaatsgevonden. Tempels van Anu zijn te vinden in Uruk en ook in Assur. Inanna wordt als zijn dochter beschouwd. Later werd Ishtar als zijn echtgenote beschouwd.Anu trok zich later meer en meer terug in de hogere sferen, het bestuur van het universum overlatend aan een jongere generatie goden: Marduk (Bel) voor de aarde en Ea voor de wateren. Zijn metgezellin was Antu (Anatum), een creatiegodin, die later vervangen zou worden door Ishtar. In de Hurritische en Hettitische mythologie was Anu respectievelijk de opvolger en hoveling van Alalu."@nl |
| ?:Anwar | "Anwar is de transliteratie van twee Arabische namen die vrij veel voorkomen in de islamitische wereld: de mannelijke naam Anwar (أنور), wat "lichtgevend" betekent, en de vrouwelijke naam Anwār (أنوار), wat "een verzameling lichten" betekent. In Franstalige landen wordt de naam doorgaans getranslitereerd als Anouar. De naam komt als voornaam maar soms ook als achternaam voor."@nl |
| ?:Aoa | "Aoa is een geslacht in de orde van de Lepidoptera (vlinders) familie van de Pieridae (Witjes).Aoa werd in 1898 beschreven door de Nicéville.Aoa omvat slechts 1 soort, Aoa affinis."@nl |
| ?:AO (tijdschrift) | "AO actuele onderwerpen is de naam van een tweewekelijks Nederlands tijdschrift, dat actuele onderwerpen van achtergrondinformatie voorziet. De letters AO stonden oorspronkelijk voor Algemene Ontwikkeling, later voor Actuele Onderwerpen. De deeltjes worden uitgegeven door IVIO uitgeverij in Lelystad, onderdeel van de IVIO groep die is voortgekomen uit de Stichting IVIO. Deze Stichting werd in 1936 opgericht door Philip Kohnstamm. Kort na de oprichting van IVIO verschijnt ook de eerste van een reeks wekelijks lessen over actuele thema’s onder de naam ‘Algemene Ontwikkeling’. Het is het begin van wat bekend zal worden als de AO-reeks.Een AO-les wijdt op 5 juni 1944, de dag voor de invasie, een uitgave aan de kusten van West-Europa. Een week later wordt er een kaart van de Normandië bijgevoegd maar de Cultuurkamer verbiedt de verdere uitgave van de AO-reeks. Op 11 mei 1945 verschijnt de reeks met een nummer met als titel ‘O, schitterende kleuren van de Nederlandse vlag’ in een nieuwe stijl en onder de naam Actuele Onderwerpen.In 1948 krijgt AO met nummer 251 over Israël voor het eerst een kartonnen omslag. AO wordt een fenomeen dat als instrument voor volksontwikkeling zelfs door minister-president Drees wordt geroemd. AO laat in de pré-televisieperiode hele groepen kennismaken met onder meer de nieuwste stand van de techniek, natuurverschijnselen en situaties en gebeurtenissen elders in de wereld. Het telt dan nog zestien pagina’s en een abonneebestand met tienduizenden gezinnen en scholen en lezers in alle lagen van de bevolking. Tal van uitgaven leveren verrassende reacties op. Zoals een uitgave over de moderne slavenhandel die op Frans grondgebied in West-Afrika nog blijkt te bestaan en tot publicaties in Franse kranten en vragen in de Franse senaat leidt. De wereldpers klopt aan bij IVIO.Inmiddels nadert AO nummer 3000. Het doel van AO is volgens de uitgever om op een objectieve en toegankelijke manier informatie over te brengen. Dit door steeds verschillende auteurs met kennis van het onderwerp te benaderen om een AO-aflevering te verzorgen. Dat maakt het tijdschrift ook uitzonderlijk: de meeste tijdschriften worden geschreven door een redactie van meerdere personen en auteurs van buiten de redactie. Elke AO is daarentegen geschreven door één enkel persoon (met een voorwoord van de hoofdredacteur).Van de AO verschijnt ook een gesproken versie voor mensen met een leeshandicap, vanaf 1946 (deeltje 101, over de eerste verkiezingen in Nederland na de Tweede Wereldoorlog).Daarnaast is elk boekje ook digitaal als PDF leverbaar."@nl |
| ?:A pari | "De term a pari wordt voornamelijk gebruikt in de obligatiehandel. Een obligatie is a pari wanneer de koers gelijk is aan 100% van de nominale waarde."@nl |
| ?:Apeldoorns Kanaal | "Het Apeldoorns kanaal is een in Apeldoorn door dammen met duikers afgesloten waterweg van de IJssel bij kilometerraai 911,6 (Dieren) weer naar de IJssel bij kilometerraai 977,7 (Hattem) in Nederland. Het had van 1868 tot en met 1961 de functie van "lateraal kanaal" parallel aan de IJssel. Bij lage en hoge rivierstanden was de IJssel zeer moeilijk te bevaren wegens onvoldoende vaardiepte, respectievelijk sterke stroom. De route via het kanaal was dan, met name voor kleine schepen, ook zeer aantrekkelijk."@nl |
| ?:Apeldoorn (stad) | "Apeldoorn (Sound uitspraak (info·uitleg)) (Nedersaksisch: Apeldoorne) is de grootste stad op de Veluwe in de Nederlandse provincie Gelderland, en de twaalfde stad van Nederland. Apeldoorn is de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente, die per 1 februari 2012 157.057 inwoners telde. Het stedelijk gebied van de gemeente telde toen 137.683 inwoners. De stad ontwikkelde zich pas in de laatste honderd jaar tot een van de grootste plaatsen van het land en heeft nooit stadsrechten gehad.De stad vervult een centrumfunctie in de stedelijke agglomeratie met Deventer en Zutphen die bekendstaat als de Stedendriehoek. Met 92.294 arbeidsplaatsen is Apeldoorn bovendien een van de belangrijkste werkgelegenheidscentra in Midden- en Oost Nederland.Apeldoorn staat tegenwoordig bekend om zijn stadsparken en zijn 'groene' karakter. Kenmerkend is de Apeldoornse huisjes-structuur, met veel monumentale en vrijstaande woningen en relatief weinig hoogbouw. Door de bouw van de nieuwbouwwijken Zonnehoeve en Zuidbroek werd verwacht dat het inwonertal tot 2020 zou stijgen tot 170.000, maar dit aantal is in 2006 door het CBS bijgesteld tot 161.500."@nl |
| ?:Apennijnen | "De Apennijnen (Italiaans: Appennini) zijn een gebergte in Italië. De Apennijnen strekken zich uit over vrijwel het gehele schiereiland, beginnend in Ligurië in het noordwesten van Italië tot in Calabrië, 1350 kilometer zuidelijker, in het zuidoosten. Hoewel beide uiteinden van het gebergte aan de westkust liggen, beslaan de Apennijnen daartussen vooral het oostelijk deel van het schiereiland. Waar het gebergte aan de westkant geleidelijk afloopt richting zee, is de afdaling in het oosten veel steiler.De Apennijnen bereiken hun hoogste punt in de regio Abruzzen bij de Gran Sasso. De hoogste top is de Corno Grande met 2912 meter. Hier ligt bovendien de zuidelijkste gletsjer van Europa."@nl |
| ?:Apollohal | "De Apollohal is een gebouw op de hoek van de Apollolaan en de Stadionweg in Amsterdam. Het werd in 1934 gebouwd door de architect Albert Boeken met medewerking van W. Zweedijk in de stijl van het Nieuwe Bouwen.De Apollohal was aanvankelijk een tennishal, later een tentoonstellingsgebouw en een ijsbaan. Na een grootschalige renovatie in 2004-2005 (architect: André van Stigt) wordt de hal gebruikt door sportverenigingen, vooral voor basketbal. Sinds 2004 is het een Rijksmonument. Het gebouw wordt beheerd onder het Amsterdamse Stadsdeel Zuid.Het ontwerp in de stijl van het Nieuwe Bouwen is het belangrijkste werk van Boeken en een vroeg voorbeeld van staalskeletbouw. Een constructie van gelaste, stalen spanten maakt het mogelijk om een grote, vrije overspanning te maken. De muren hebben geen dragende functie en konden dus uit licht materiaal opgetrokken worden.Bij het gebouw behoort ook de voormalige directeurswoning aan de Stadionweg. De oorspronkelijke hoofdingang, hiernaast aan de Stadionweg, is sinds 2005 de ingang voor de horeca-voorzieningen en beheer- en bestuurskamers.In het zuidoostelijk deel van het complex, werd in 1954 de bioscoop Du Midi ingericht die in 1957 geheel uitbrandde. In 1959 werd dit deel herbouwd onder de architect Alexander Bodon, waarna de bioscoop tot 1982 dienst deed. Daarna stond dit gebouw tot de renovatie in 2004 leeg.Sinds 2005 zijn twee gymnastieklokalen (voor de scholen in de buurt) gevestigd in dit deel van de hal, ook is hier nu de hoofdingang van de Apollohal. Sinds 2007 is in dit deel ook een fitness-centrum.Aan het Zuider Amstelkanaal was een café-restaurant, het Apollo Paviljoen, dat oorspronkelijk deel uitmaakte van het complex.Aan het Noorder Amstelkanaal, op de plaats van de vroegere outdoor-gravelbanen verrees in 1961 het Apollo Hotel, dat werd ontworpen door Alexander Bodon. Het Apollo Paviljoen werd toen een deel van het hotel."@nl |
| ?:Apollolaan (Amsterdam) | "De Apollolaan is een straat in het Amsterdamse stadsdeel Zuid. De straat is vernoemd naar de Griekse god Apollo."@nl |
| ?:Apostolisch vicariaat | "Een apostolisch vicariaat is een katholiek bisdom in wording en wordt geleid door een apostolisch vicaris.In de missie vallen gebieden die nog niet tot een bisdom behoren aanvankelijk onder een apostolische prefectuur. In tweede instantie gaat men over tot de oprichting van een apostolisch vicariaat. Dit is de laatste stap voor de oprichting van een bisdom. Zo was de toenmalige Nederlandse kolonie Suriname een apostolisch vicariaat tussen 1842 en 1958, voordat het een bisdom werd.Een apostolisch vicariaat wordt geleid door een apostolisch vicaris. Dit kan een priester zijn of een (titulair) bisschop. In tegenstelling tot een bisschop van een 'gewoon' bisdom handelt de apostolisch vicaris niet op eigen gezag, maar op het gezag van de paus.Het komt ook voor dat in een bepaald gedeelte van de wereld de bisdommen de status krijgen van apostolische vicariaten. Dit gebeurde in Nederland toen ten gevolge van de Reformatie de bisschoppelijke hiërarchie verdween. Pas in 1853 werden de apostolische vicariaten opgeheven en konden de bisdommen hersteld worden."@nl |
| ?:Apostolisch visitator | "Een apostolisch visitator is een door de paus aangestelde speciale gezant die als apostolisch diplomaat de taak heeft een bepaalde kwestie nader te onderzoeken. Vaak gaat het daarbij om conflicten of misstanden. Zo was er in de ophef van de Gulpense deken Joep Haffmans sprake van dat de paus een apostolisch visitator zou instellen. Soms ook heeft de apostolisch visitator tot taak om de stand van zaken in een bepaalde kerkprovincie te onderzoeken en naar bevind van zaken te rapporteren aan de paus. Zo werd Angelo Roncalli, de latere paus Johannes XXIII, in 1925 apostolisch visitator in Bulgarije met als opdracht de staat van de katholieke kerk aldaar te onderzoeken."@nl |
| ?:Apotheek | "Apotheek is de naam van de plek waar men medicijnen verkoopt en (tegenwoordig steeds minder) vervaardigt. Het woord apotheek komt uit het Grieks en betekent 'bergplaats'. Het werd vroeger gebruikt voor de ruimte (apotheca) in een klooster waar de geneeskrachtige kruiden werden bewaard. Tot ca begin 1900 combineerde een arts dikwijls het beroep van apotheker. De opleiding aan de universiteiten was toen overigens grotendeels gelijklopend. De opleidingen zijn uit elkaar gegroeid door de enorme toename van kennis over het functioneren van het menselijk lichaam (artsen) en de komst van patentgeneesmiddelen (apothekers). Patentgeneesmiddelen zijn geneesmiddelen die steeds vaker synthetisch gemaakt worden en niet meer uit de natuur afkomstig zijn (zie bijvoorbeeld Aspirine dat oorspronkelijk afkomstig is uit wilgenbast)."@nl |
| ?:Apparat | "Apparat is een pseudoniem van Sascha Ring (27 juni 1978), een Berlijnse muzikant die elektronische muziek produceert. Apparat begon met het maken van dansvloer-georiënteerde techno maar begon later ambient te maken. Nog later richt hij zich meer op glitch en IDM, vergezeld van strijkinstrumenten en andere geluiden. In 2004 deed Apparat een Peel Session. Apparat werkte samen met Ellen Allien.Sascha Ring is mede-eigenaar van het platenlabel Shitkatapult."@nl |
| ?:Appelscha | "Appelscha (Fries: Appelskea, Stellingwerfs: Appelsche) is een dorp in de gemeente Ooststellingwerf, provincie Friesland (Nederland), met 4768 inwoners (1 januari 2011)."@nl |
| ?:Appel (vrucht) | "| AppelBestand:Appelboomgaard.jpg Taxonomische indelingRijk:Plantae (Planten)Stam:Embryophyta (Landplanten)Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)Clade:BedektzadigenClade:'nieuwe' TweezaadlobbigenClade:FabidenOrde:RosalesFamilie:Rosaceae (Rozenfamilie) Geslacht MalusMill. (1754) Bestand:Malus domestica a2.jpg Dwarsdoorsnede sterappel Dwarsdoorsnede sterappel Portaal Portaalicoon Biologie |-||-||-||-||-||-||-||}Het geslacht Appel (Malus) bevat bomen die de algemeen bekende vruchten dragen, vooral op het noordelijk halfrond. Ook zijn er sierappels, die kleine appeltjes geven. De appel groeit in de gematigde streken.De appel werd al 10.000 v.Chr. in Europa in het wild verzameld en al in het Nabije Oosten geteeld in 4000 v.Chr. Waarschijnlijk is de appel langs de oude zijderoute verspreid, omdat ook het genencentrum van de appel in de omgeving van deze route ligt. In Centraal-Azië komen meer dan 25 wilde appelsoorten voor, waarmee de gekweekte appel zich in de loop der eeuwen heeft gekruist. Geselecteerde rassen werden later in stand gehouden door de door Chinezen ontdekte techniek van enting. Ten tijde van de Oude Grieken en Romeinen tussen de achtste eeuw v.Chr. en de vijfde eeuw na Chr. was er een florerende teelt van appels. De Romeinen hebben deze rassen verder verspreid over West-Europa. Later is dit gevolgd door verschillende herintroducties vanuit het genencentrum. In de negentiende eeuw hadden vele steden in Europa en Nederland hun eigen rassen. Deze rassen waren zoet of halfzuur, verschillend gekleurd en met verschillende vormen en grootte. Enkele voorbeelden hiervan zijn Lunterse Pippeling, Brabantse Bellefleur, Groninger Kroon, Eijsdener Klumpke, Gronsvelder Klumpke enz. Vanuit Europa is de appel door kolonisten verder over de hele wereld verspreid. Met het verdwijnen van de hoogstamboomgaarden zijn veel rassen weer verloren gegaan. De verschillende pomologische verenigingen in Nederland proberen zoveel mogelijk oude rassen in stand te houden."@nl |
| ?:Appingedam | "Appingedam (Sound uitspraak (info·uitleg)) (Gronings: Daam/Apnkedaam), inwoners per 1 januari 2010: 12.032 (in 1995 waren dit er nog 12.401), is een stad en gemeente in het noorden van Nederland, in de provincie Groningen."@nl |
| ?:Applaus | "Applaus (Lat. applaudere, slaan op, klappen), is een uiting van waardering waarbij de handen op elkaar worden geslagen. Soms wordt applaus ruimer opgevat: een manier om waardering te uiten. De gewoonte om te applaudisseren is waarschijnlijk zo oud als de mensheid zelf. In de Westerse wereld is het applaudisseren geregeld verbonden geweest met bepaalde conventies."@nl |
| ?:Appleby-in-Westmorland | "Appleby-in-Westmorland is een plaats in het bestuurlijke gebied Eden, in het Engelse graafschap Cumbria. De plaats telt 2.500 inwoners."@nl |
| ?:Apple Mail | "Apple Mail (ook wel Mail of Mail.app) is de e-mailclient van Apples besturingssysteem Mac OS X. Oorspronkelijk werd het programma gemaakt door NeXT als NeXTMail, als onderdeel van hun besturingssysteem NEXTSTEP. Later werd het aangepast om OS X's Mail programma te worden. Mail gebruikt de SMTP, POP3 en IMAP protocollen en ondersteunt MobileMe en Exchange via IMAP. Zowel de iPhone als de iPod touch gebruiken een mobiele versie van Apple Mail."@nl |
| ?:April | "April (ook wel: grasmaand, paasmaand, eiermaand) is de vierde maand van het jaar in de gregoriaanse kalender, en heeft 30 dagen. In de oud-Romeinse kalender was het de tweede maand. De naam komt van het Latijnse woord aperire hetgeen openen betekent. Waarschijnlijk refereert het aan de groei van de planten en bloemen in de lente. Een andere theorie stelt dat de naam is afgeleid van een woord dat 'tweede' betekent, of van Aperta, een bijnaam van Apollon."@nl |
| ?:Aprilbeweging | "De Aprilbeweging van 1853 was het protestantse en conservatieve protest tegen het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland door paus Pius IX. De bisschoppelijke hiërarchie is de indeling van de rooms-katholieke kerkprovincie Nederland in vijf bisdommen, met aan het hoofd een bisschop. De beweging richtte zich tevens tegen het kabinet-Thorbecke, dat de rooms-katholieke Kerk geen strobreed in de weg legde, op grond van de scheiding van kerk en staat en de vrijheid van godsdienst. Het protest was een uiting van anti-roomse gevoelens van orthodox-protestanten die meenden dat Nederland een calvinistisch land moest blijven. Een weinig tactvolle encycliek van Pius IX, waarin het protestantisme een "pest" werd genoemd, had de gemoederen van protestants Nederland extra opgezweept. De orthodoxe protestanten deden daarbij een beroep op de Koning om zich tegen het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie te verzetten. Bernard ter Haar, voorzitter der Algemene Protestanten Commissie, bood het protestadres aan aan koning Willem III. De koning stond sympathiek tegenover de Aprilbeweging en weigerde het adres met een aan hem door de regering gedicteerde afwijzende reactie te beantwoorden. Toen hij evenmin bereid was hierop terug te komen, trad het kabinet-Thorbecke af.Ondanks dat de protestantse protesten weinig invloed hadden op het groene licht dat aan de katholieken was gegeven om het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie door te zetten, was een direct gevolg van de Aprilbeweging de invoering van de Wet op de Kerkgenootschappen. Doel van deze wet was de godsdienstige gemoederen in Nederland te bedaren."@nl |
| ?:April Jeanette | "April Jeanette Mendez (Union City (New Jersey), 19 maart 1987) is een Amerikaans professioneel worstelaarster die onder de ringnaam AJ actief is in de WWE op WWE SmackDown."@nl |
| ?:April-meistakingen | "De April-meistakingen in 1943 waren een serie spontane stakingen tegen een oproep van krijgsgevangenschap aan Nederlandse militairen en een van de grootste manifestaties van onvrede in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Na deze stakingen nam het verzet en de onderduik sterk toe, en lieten de Duitsers de hoop varen dat met Nederlanders makkelijk samengewerkt kon worden en verhardden de bezetting.De aanleiding tot de stakingen was de bekendmaking op 29 april 1943 dat Nederlandse oud-militairen (die gevochten hadden in mei 1940) zich moesten melden voor krijgsgevangenschap en arbeidsinzet in Duitsland. Die onverwachte oproep aan 300.000 militairen sloeg in als een bom. De deportatie van Joden had al in juli 1942 een aanvang genomen, maar de gevolgen werden in 1943 steeds duidelijker. Ook werd de Arbeidsinzet ingevoerd. Als gevolg van de stakingen werden veel radio's in beslag genomen door de Duitsers.Dit leidde tot stakingen in Hengelo (Overijssel) bij de machinefabriek van Stork en andere fabrieken op het platteland van Noord- en Oost-Nederland. Als een lopend vuurtje verspreidde de staking zich over bedrijven in het noorden, oosten en zuiden van het land en in de Zaanstreek zoals Bruynzeel, de Blikfabrieken, Albert Heyn, Verkade en Duyvis waarvan veel (vrouwelijk) personeel in Amsterdam woonde. Boeren voerden ook actie: ze leverden geen melk aan de melkfabrieken. Daarom heet de april-meistakingen ook melkstaking. Bijzonder fel was ook de reactie in de Mijnstreek in Zuid-Limburg, waar de staking gesteund werd door de Rooms-katholieke Kerk.Een teleurstelling voor de stakers was dat de Nederlandse Spoorwegen bleven rijden. Ook bleef het stil in en rond Amsterdam, waar men de bloedige nasleep van de Februaristaking (1941) nog vers in het geheugen had.De Duitse bezetter reageerde ook op deze staking met harde hand. De opperste politiechef in Nederland, de SS'er Rauter, kondigde het politiestandrecht af. Daarbij konden 'verdachten' meteen, zonder vorm van proces, worden doodgeschoten. Van Groningen tot Limburg werden stakers gearresteerd. Daarbij vielen in totaal bijna tweehonderd doden, ongeveer 80 bij executies en verder bij beschietingen op straat. De namen van de doden werden op plakkaten bekendgemaakt. De staking eindigde op 5-6 mei 1943."@nl |
| ?:Arabieren | "Arabieren zijn mensen met als moedertaal Arabisch."@nl |
| ?:Arabier (paard) | "| |-| |-| |}De Arabische volbloed ook wel 'Arabier' genoemd, is een paardenras dat afstamt van Arabische paarden uit Noord-Afrika en het Nabije Oosten. Het ras is is meer dan vijfduizend jaar oud en wordt zeer lange tijd gericht gefokt. Tegenwoordig worden Arabische volbloeden over de hele wereld gefokt."@nl |
| ?:Arabisch | "Arabisch (in het Arabisch: العربية, al ʿarabiyya of soms kortweg عربي, arabi) is een Semitische taal die door ongeveer 280 miljoen mensen in verschillende landen wordt gesproken. Het is de taal van de Koran, het Heilige Boek van de islam en het wordt daarom gezien als de moedertaal van de islamitische wereld.Het Arabische alfabet omvat 28 letters en wordt van rechts naar links geschreven met uitzondering van de cijfers, die van links naar rechts worden geschreven. In de wereldgeschiedenis zijn er veel mathematische, filosofische en astrologische werken in het Arabisch geschreven.De kwantitatieve, politieke, culturele en religieuze betekenis van de taal werd in 1973 officieel erkend door de Verenigde Naties. Het Arabisch werd toen de zesde taal van de VN naast het Mandarijn, Engels, Russisch, Frans en Spaans."@nl |
| ?:Arabisch Schiereiland | "Het Arabisch Schiereiland of Arabië (Ar. al-jazira; "het eiland" of Jazirat al-Arab; "eiland van de Arabieren", Turks: Arabistan) is een gebied in Azië, direct ten oosten van noord Afrika. Het wordt begrensd door de Blauwe Zee, de Golf van Aden, de Indische Oceaan, de Arabische Zee, de Golf van Oman en de Perzische Golf.Het schiereiland omvat de volgende landen: Saoedi-Arabië, Jemen, Oman, Qatar, Koeweit en de Verenigde Arabische Emiraten. Aan de noordrand liggen Jordanië en Irak."@nl |
| ?:Arbeid (economie) | "Arbeid is het verrichten van bezigheden die nut hebben voor diegene die de arbeid verricht, voor zijn of haar naaste omgeving en/of voor de maatschappij als geheel. Deze ruime definitie is van de socioloog Mok, maar er zijn ook beperktere waarin betaling voor de activiteit als voorwaarde wordt gesteld. Onbetaalde arbeid wordt daarbij dus niet als arbeid gezien. In ruimere zin kan echter onderscheid worden gemaakt tussen betaalde en onbetaalde arbeid en formele en informele arbeid. Informele arbeid wordt niet geregistreerd door overheidsinstanties en er wordt belasting afgedragen.Door de monetarisering van de middeleeuwse economie werd naast zelfstandige beroepsarbeid ook in toenemende mate loonarbeid mogelijk. Vooral de industrialisatie heeft hiertoe bijgedragen. Deze bracht niet alleen veranderingen in het productieproces door mechanisatie, maar ook in de productieorganisatie zoals de invoering van het fabriekssysteem. Hierdoor ontstond uiteindelijk het moderne arbeidsbestel.In de economische wetenschap is arbeid een van de productiefactoren. Alle productie is vanaf de vroegste tijden verbonden met menselijke arbeid. Vandaar dat "arbeid" een zogenaamde oorspronkelijke productiefactor wordt genoemd, net zoals "land", maar in tegenstelling tot "kapitaal", dat een afgeleide productiefactor is. Arbeid omvat zowel lichamelijke als geestelijke menselijke werkzaamheid, gericht op het voortbrengen van goederen en het verwerven van inkomen. Het door arbeid verworven inkomen wordt (arbeids)loon genoemd."@nl |
| ?:Arbeiders Jeugd Centrale | "De Arbeiders Jeugd Centrale (AJC) (1918-1959) was een socialistische jeugdbeweging, opgericht door de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) en het Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV).De AJC had tot doel de arbeidersjeugd op te voeden en te ontwikkelen. Het socialistisch cultuurideaal werd gerealiseerd met traditionele omgangsvormen, zonder drank en tabak, en met lichaamsbeweging, volksdans, muziek en lekenspel. De Paasheuvel in Vierhouten was een bekend kampeer- en samenkomstterrein van de AJC. Kaderblad was: De Kern (met bijblad Het Signaal).Voor het grote aantal brochures, bladen en ander drukwerk hetgeen werd uitgegeven door de AJC, was Fré Cohen (1903-1943) verantwoordelijk voor het tekenen van de omslagen en de layout.Koos Vorrink (1891-1955) was een bezielend leider van de AJC. Van 1927 tot 1934 was hij landelijk voorzitter. Hij vroeg de oud-onderwijzer en musicus Piet Tiggers (1891-1968) voor de opbouw van het muziekwerk in de AJC; diens echtgenote Line verzorgde het volksdansen op de leiderscursussen.De AJC-leden waren verdeeld in Rode Wachten (oudere leden), Rode Valken en Trekvogels, na de Tweede Wereldoorlog Trekvogels en Zwaluwen. Alle groepen hadden hun eigen regels en symbolen.In de jaren vijftig liep het ledental van de AJC sterk terug en in februari 1959 werd besloten de organisatie op te heffen. In maart 1959 werd AJC opgevolgd door Stichting Ruimte."@nl |
| ?:Arbeidsbemiddeling | "Arbeidsbemiddeling wil zeggen dat werknemers en werkgevers met elkaar in contact komen om werk te vinden. Er zijn een aantal manieren hoe werknemers en werkgevers met elkaar in contact kunnen komen. De belangrijkste zijn, in willekeurige volgorde: Personeelsadvertentie Relationele netwerken (onder andere familie en kennissen) Open sollicitaties Arbeidsbureau; UWV WERKbedrijf in Nederland of VDAB in Vlaanderen Uitzendbureau Detacheringsbureau Websites zoals"@nl |
| ?:Arbeidsloon | "Arbeidsloon (ook vaak loon, salaris, maandgeld of traktement) is de (meestal financiële) tegenprestatie voor arbeid. Loon wordt betaald door de werkgever aan de werknemer, die arbeid verricht voor de werkgever.Het is onduidelijk wanneer voor het eerst loon werd betaald. Loon is te zien als een vorm van ruilhandel; arbeid en loon worden tegen elkaar geruild. Arbeid - en dus loon - heeft doorgaans een structurele aard. Om een dergelijke structurele ruilhandel te realiseren, moet een zekere mate van beschavingsontwikkeling hebben plaatsgevonden. Meer specifiek moeten werkgevers aanwezig zijn - wellicht een overheid of een religieus orgaan - die structureel genoeg aanwezig zijn om op zo'n regelmatige basis betalingen voor arbeid te ruilen dat ook daadwerkelijk sprake is van loon. Mogelijk heeft de eerste loon-arbeid-ruilhandel plaatsgevonden tijdens de neolithische revolutie in een stad of dorp ergens tussen 10.000 en 1.000 v.Chr.Het woord "salaris" betekent letterlijk "zoutrantsoen" en was de betaling van een Romeins soldaat. In gebieden waar zout schaars was, is het lange tijd als betaalmiddel gebruikt.In Nederland werd van oudsher het begrip "salaris" gebruikt voor het loon van ambtenaren en hogere functionarissen in bedrijven, terwijl het loon van arbeiders "loon" werd genoemd. Salaris werd per jaar, per kwartaal of per maand uitbetaald, loon per week of per dag (dagloners). Sinds de jaren 1960 zijn deze verschillen officieel verdwenen, maar het begrip salaris wordt nog steeds gekoppeld aan een hoog inkomen: de topman van een onderneming ontvangt bijvoorbeeld een "topsalaris" en geen "toploon".Voor ambtenaren, inclusief militairen, wordt voor loon of salaris ook bezoldiging gebruikt. Voor militairen wordt het loon of de salaris ook wedde genoemd. Dienstplichtigen ontvingen in het verleden soldij."@nl |
| ?:Arbeidsmarkt | "De arbeidsmarkt is een economische en sociologische benaming voor de interactie tussen vraag naar en aanbod van arbeidskrachten. In het algemeen is er geen daadwerkelijke centrale, gereguleerde marktplaats waarop vragers en aanbieders elkaar fysiek ontmoeten, maar is er sprake van een abstracte markt. Hier zijn uitzonderingen op. Zo zijn er soms plaatselijk door een gemeente of een arbeidsbureau banenmarkten georganiseerd, veelal exclusief gericht op werklozen.Op de arbeidsmarkt worden niet zozeer arbeid of precies gedefinieerde arbeidsprestaties aangeboden, maar arbeidsvermogen. Er is ook geen sprake van koop, maar van huur. Om het arbeidsvermogen om te zetten in arbeidsprestaties verkrijgt de werkgever een beperkte beschikkingsmacht over de werknemer. Arbeidsvermogen is strikt genomen ook geen goed, maar een fictief goed.De arbeidsmarkt heeft twee kernfuncties. Allereerst wordt er een prijs tot stand gebracht. Dit is het loon dat de werkgever aan de werknemer betaalt voor diens arbeidsvermogen. Daarnaast is er sprake van allocatie waarbij het arbeidsvermogen verdeeld wordt. Bij een sterke institutionalisering van de arbeidsverhoudingen in bijvoorbeeld collectieve arbeidsovereenkomsten vinden beide relatief autonoom van elkaar plaats. De arbeidsmarkt wordt dan ook wel opgesplitst in een loonmarkt en een werkgelegenheidsmarkt.Vaak wordt ook het arbeidsaanbod van zelfstandigen tot de arbeidsmarkt gerekend."@nl |
| ?:Arbeidsongeschiktheid | "Onder arbeidsongeschiktheid wordt verstaan het niet in staat worden geacht arbeid te verrichten met een erkende economische meerwaarde. Dat men geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt is, kan een lichamelijke of psychische oorzaak hebben.De beoordeling of men arbeidsongeschikt is, is onderhevig aan veranderende normen en waarden. Een werkgever zal iemand "arbeidsongeschikt" beschouwen wanneer iemand meer kost dan hij oplevert ongeacht de kwaliteiten van de persoon. Een overheid zal daarentegen iemand juist niet arbeidsongeschikt willen verklaren wanneer iemand daardoor meer kost. Omdat de maatschappelijke meerwaarde ondergeschikt is aan de economische meerwaarde, of noem het bijdrage, vindt de beoordeling veelal plaats op grond van economische motieven. Mensen met een handicap of "beperking" kunnen aangepast werk krijgen of worden omgeschoold tot het verrichten van werkzaamheden waar ze minder beperkingen ondervinden van hun handicap. Meerdere overheden kennen stimulerende maatregelen voor werknemers en werkgevers om mensen met een verminderde arbeidsgeschiktheid toch terug te brengen in het arbeidsproces.In Nederland kunnen arbeidsongeschikte werknemers een beroep doen op de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Binnen de WIA spreekt men over arbeidsgeschiktheid in plaats van arbeidsongeschiktheid. Zelfstandige ondernemers kunnen er voor kiezen een arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten."@nl |
| ?:Arbeidsovereenkomst (Nederland) | "Een arbeidsovereenkomst is in Nederland een overeenkomst tussen een werknemer en een werkgever waarbij enerzijds de werknemer in dienst van de werkgever verplicht is om persoonlijk arbeid te verrichten en anderzijds de werkgever verplicht is voor deze arbeid loon aan de werknemer te betalen. De arbeidsovereenkomst is als een bijzondere overeenkomst thans wettelijk geregeld in Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, van kracht sinds 1992. In het oud Burgerlijk Wetboek bestond in eerste instantie geen werkelijke regeling van de arbeidsovereenkomst. Daardoor was willekeur van de werkgever, veelal de sterkere partij, mogelijk, wat leidde tot sociale misstanden. Onder andere onder invloed van het marxisme rees daartegen verzet. De willekeur (en daarmee de sociale misstanden) werd verminderd door de wettelijke regeling van de rechtsfiguur arbeidsovereenkomst, die in de plaats kwam van het 19de-eeuws werklieden- en dienstbodenregt uit het Burgerlijk Wetboek van 1838. Een belangrijke rol speelde hierbij de Parlementaire enquête naar de toestand in fabrieken en werkplaatsendie in 1886-1887 was gehouden. Nadat een wetsvoorstel ter verdere terugdringing van kinderarbeid door de regering was ingetrokken, namen Hendrik Goeman Borgesius en tien andere Tweede Kamerleden het initiatief tot deze parlementaire enquête naar de toestand in fabrieken en werkplaatsen. Deze 'Arbeidsenquête' kon wegens ontbinding van de Kamer niet voltooid worden, maar door de verhoren werden wel vele misstanden aan het licht gebracht. De enquête gaf mede de aanzet tot de Arbeidswet 1890. Deze wettelijke regeling, waarin de arbeider of werknemer als (veelal) zwakkere partij een zekere mate van bescherming genoot, kwam in 1907 tot stand en is sinds februari 1909 van kracht. Hierna vonden in het kader van de vermaatschappelijking van het burgerlijk recht nog meer wettelijke veranderingen plaats ter bescherming van de werknemer, zoals bijvoorbeeld in 1968 de invoering van het minimumloon.De rechtsverhouding op grond waarvan een natuurlijk persoon als ambtenaar ten behoeve van een overheidsorgaan arbeid verricht is geen arbeidsovereenkomst in de hierboven beschreven zin. Voor deze rechtsverhouding gelden aparte wettelijke regels. Een overheidsorgaan kan wel een arbeidsovereenkomst met een natuurlijk persoon aangaan, maar dan moet duidelijk zijn dat hiervoor gekozen is."@nl |
| ?:Arbeidsverhoudingen | "Arbeidsverhoudingen zijn de betrekkingen tussen werkgevers en werknemers en in een aantal gevallen ook de overheid. Arbeidsverhoudingen (industrial relations) spelen zich af op het collectieve niveau, terwijl de arbeidsrelatie (employment relations) het individuele niveau betreft.Met de industrialisatie veranderden de arbeidsverhoudingen drastisch. Door de sterke toename van loonarbeid verloren veel arbeiders hun zelfstandigheid en met de introductie van het fabriekssysteem hun bewegingsvrijheid. Aanvankelijk werden de arbeidsvoorwaarden individueel overeengekomen en was er zelfs sprake van coalitieverboden. De machtsongelijkheid was echter dusdanig dat tegen de verwachting van de liberalen in de marktwerking uitwassen niet kon voorkomen. Dit verbod werd uiteindelijk dan ook opgeheven, waarna vakbonden ontstonden en als reactie daarop werkgeversorganisaties.In toenemende mate werden arbeidsvoorwaarden daarna collectief vastgesteld in collectieve arbeidsovereenkomsten. Deze collectivisering ging gepaard met een institutionalisering waarbij werkgevers, werknemers en ook de overheid met elkaar onderhandelden en overleg voerden. Zo kwam ook de regulering van de arbeidsmarkt op gang. Daarmee ging dit verder dan slechts de arbeidsovereenkomst en kwamen ook het sociaal-economisch beleid en de sociale zekerheid op de agenda. In Nederland vindt dit plaats via de Stichting van de Arbeid en de Sociaal-Economische Raad, in België via de Nationale Arbeidsraad en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven.De laatste jaren is er echter een voorzichtige tendens richting flexibilisering en decollectivisering van de arbeidsverhoudingen."@nl |
| ?:Arbeidsvoorwaarde | "Een arbeidsvoorwaarde is een voorwaarde waaronder werk wordt verricht, bijvoorbeeld met betrekking tot betaling, werktijden en vakantiedagen."@nl |
| ?:Arbeitseinsatz | "Arbeitseinsatz was de benaming voor de vaak gedwongen inschakeling in de Duitse oorlogseconomie van arbeiders uit de bezette gebieden tijdens de Tweede Wereldoorlog. In het Nederlands werd de term destijds letterlijk vertaald met 'arbeidsinzet'."@nl |
| ?:Arbeitserziehungslager | "Arbeitserziehungslager, ofwel werkopvoedingkampen, werden door de nazi's ingesteld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had Duitsland een groot arbeidstekort omdat een groot aantal jonge Duitsers naar het front werd gestuurd. Om deze arbeidstekorten op te vangen werden (jonge) mannen uit de Duitse bezette gebieden als Fremdarbeiter tewerkgesteld in Duitse fabrieken. Dit heette Arbeitseinsatz doch betekende in de praktijk niets minder dan dwangarbeid. Op een gegeven moment werkten 7,5 miljoen dwangarbeiders in Duitse gebieden.Omdat er veel weerstand bestond tegen de dwangarbeid werden zogenaamde Arbeitserziehungslager ingericht. Dwangarbeiders die weigerden te werken, probeerden te vluchten of verdacht werden van sabotage werden voor onbepaalde tijd naar deze opvoedingskampen gestuurd. Leef- en werkomstandigheden hier waren te vergelijken met die van de reguliere concentratiekampen in het Derde Rijk. Een voorbeeld van een Arbeitserziehungslager was het kamp Oberndorf-Aistaig (Württemberg)."@nl |
| ?:ARCADIS | "ARCADIS is een Nederlandse advies- en ingenieursonderneming (internationaal hoofdkantoor in Amsterdam) die zich in de hele wereld bezig houdt met infrastructuur, gebouwde omgeving en milieu. Voor 1997 was zij bekend als Nederlandsche Heidemaatschappij, Heidemaatschappij of Heidemij. De ideële vereniging die in 1972 ontstond uit de Heidemij heet nog steeds Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij of kortweg KNHM."@nl |
| ?:Archangel (stripfiguur) | "Archangel (Warren Kenneth Worthington III), oorspronkelijk bekend als Angel (in vroegere Nederlandse uitgaven Engel geheten), is een fictieve superheld uit de strips van Marvel Comics. Hij was een van de originele vijf X-Men. Het personage werd bedacht door Stan Lee en Jack Kirby.Angel is een mutant. Dankzij zijn mutatie beschikt hij over twee engelachtige vleugels, waar hij zijn superheldennaam aan dankt. Hij is toekomstig eigenaar van zijn vaders miljoenenbedrijf Worthinton Industries. Zijn rijke leven leidde ertoe dat Warren zeker in de eerste jaren bij de X-Men een stereotiepe lolmaker en playboy was. Door persoonlijke ervaringen werd hij later minder arrogant."@nl |
| ?:Archeologie | "Archeologie (samenst. Grieks: ἀρχαῖος – λόγος : 'leer der oudheid') of oudheidkunde is de wetenschap die overblijfselen van oude culturen bestudeert teneinde het verleden te reconstrueren en te duiden. Dergelijke overblijfselen, in het bijzonder door de mens vervaardigde gebruiksvoorwerpen (vakterm: artefacten), worden bij opgravingen gevonden. Het wetenschappelijk onderzoek behelst die overblijfselen en de context waarin zij worden aangetroffen.De archeologische wetenschap heeft een sterk interdisciplinair karakter: diverse aspecten van haar theorie en methoden zijn ontleend aan principes van de culturele en fysische antropologie, de aardwetenschappen, biologie, kunstgeschiedenis en linguïstiek. Voor het op wetenschappelijke wijze dateren van archeologische vondsten, de archeometrie, worden natuurkundige en chemische methoden toegepast. De interdisciplinaire ontwikkeling leidde tot moderne subdisciplines als de geoarcheologie, de archeozoölogie en de archeobotanie. De archeologie wordt vaak cultuurgericht ingedeeld; zo bestudeert de klassiek archeologische richting of Mediterrane archeologie de klassieke oudheid en richt de egyptologie zich op de Egyptische cultuur. In de hedendaagse egyptologie ligt overigens het zwaartepunt op taalkundige aspecten en is de Egyptische archeologie ook weer een aparte discipline."@nl |
| ?:Archibald Theodoor Bogaardt | "Archibald Theodoor (Archibald) Bogaardt (Buitenzorg, 22 oktober 1908 - Den Haag, 24 november 1983) was een Nederlands bestuurder. Hij was lid van de KVP en 21 jaar burgemeester van het Zuid-Hollandse RijswijkBogaardt groeide op Nederlands-Indië, als zoon van het hoofd van de Indische Staatsspoorwegen. Zijn vader had Italiaanse wortels.Hij volgde de hbs en deed op 26-jarige leeftijd doctoraal examen letteren en wijsbegeerte in Leiden. Hierna werd hij ambtenaar in Nederlands-Indië, eerst als adjunctreferendaris en vanaf 1936 als referendaris aan het departement van financiën. In Batavia (Nederlands-Indië) werd hij in 1938 raadslid en wethouder van sociale zaken, in 1939 locoburgemeester en in 1941 (als 33-jarige) waarnemend burgemeester. Tijdens de Japanse bezetting (1942-1945) zat hij in gevangenschap. Na de bevrijding van Nederlands-Indië werd Bogaardt burgemeester van Batavia (het latere Djakarta). In 1947 werd Bogaardt benoemd tot directeur sociale zaken in Batavia en een jaar later secretaris van staat. Ook was hij tijdelijk hoofd van de departementen van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en Volksgezondheid. Als lid van de Nederlandse delegatie was hij betrokken bij de onderhandelingen met Soekarno. Als leider van de Nederlands-Indische delegatie voerde hij overleg met de Nederlandse regering. In 1950 leidde hij de Nederlandse delegatie naar de conferentie van Bandung.Na de soevereiniteitsoverdacht, eind 1949, keerde Bogaardt terug naar Nederland. Hij werd door Commissaris van de Koningin van Zuid-Holland Kesper in 1950 tot tijdelijk burgemeester van Rijswijk benoemd. Op 1 oktober 1952 volgde zijn definitieve benoeming.In Rijswijk stond Bogaardt bekend als 'Bouwburgemeester'. De gemeente maakte een stormachtige ontwikkeling door: nieuwe wijken werden aangelegd (in 21 jaar ruim vijftienduizend woningen, waardoor het inwonertal verdubbelde), er werden scholen gebouwd, er kwamen nieuwe verbindingswegen met Den Haag (Burg. Elsenlaan, Schaapweg, Prinses Beatrixlaan), er kwam een sportpark 'Prinses Irene' en het Industrieterrein De Plaspoelpolder werd ontwikkeld. Belangrijk waren ook de bouw van het moderne winkelcentrum 'In de Bogaard' en de komst van het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk. Lange tijd werkte Bogaardt samen met gemeentesecretaris Henk Beernink, CHU-Tweede Kamerlid en later minister van Binnenlandse Zaken.Bogaardt, gehuwd en twee zonen, was een zeer dynamische, werkzame man, maar tevens een waardige magistraat. Hij werkte als burgemeester graag in een team van wethouders en ambtenaren en hield van aanpakken. Daarbij kon hij zowel hartelijk en joviaal zijn, als ongedurig en krachtig.Op 1 november 1973 werd hem eervol ontslag verleend."@nl |
| ?:Archie Mitchell | "Archibald Lionel Mitchell (1939-2009) was een personage uit de BBC-serie EastEnders; hij werd tussen 2008 en 2009 gespeeld door Larry Lamb en werd in 2010 door de British Soap Awards uitgeroepen tot Slechterik van het Jaar."@nl |
| ?:Archipel | "Een archipel of eilandengroep is een landvorm die bestaat uit een ketting of cluster van eilanden. Archipels bestaan meestal in de open zee. Archipels zijn vaak vulkanische eilanden, die ontstaan langs oceanische ruggen of vulkanische hotspots. Een voorbeeld van een archipel ontstaan door een hotspot is Hawaï, een langgerekte archipel bestaande uit honderden eilanden en eilandjes. Het woord komt van de Egeïsche Zee (Italiaans: Archipelago), dat letterlijk "hoofdzee" betekent, uit de Griekse woorden arkhi ("leider") en pelagos ("zee"). De Egeïsche Zee ligt tussen Griekenland en Turkije.Archipels gelegen in de Egeïsche Zee, behorend tot Griekenland zijn onder andere: Sporaden Dodekanesos CycladenDe vijf grootste landen die op een archipel gelegen zijn, zijn Indonesië, Japan, de Filipijnen, Nieuw-Zeeland, en het Verenigd Koninkrijk. Het grootste land gelegen in een archipel is Indonesië. De archipel met het grootste aantal eilanden is de Archipel Zee in Finland. Er bestaat verder een Nationaal park Archipel, gelegen in Finland."@nl |
| ?:Architectuur | "Architectuur is de kunst en wetenschap van het ontwerpen van de gebouwde omgeving; inclusief steden, gebouwen, interieurs, landschappen, meubelen, objecten enzovoort. Volgens het vroegste overgeleverde werk over het onderwerp, "Over architectuur" van Vitruvius, steunt de architectuur op drie principes: schoonheid (venustas), stevigheid (firmitas) en bruikbaarheid (utilitas). Architectuur kan worden omschreven als de balans tussen deze drie elementen, waarbij niet een de andere overheerst. Vroeger werd het woord bouwkunst meer gebruikt, dat nu voornamelijk nog voor de esthetische kant van het bouwen wordt gebruikt, terwijl bouwkunde met name voor de technische kant wordt gebruikt. Een bepaalde beoefenaar van de architectuur heet een architect."@nl |
| ?:Arda Gerkens | "Ardina Meinoutje Vera (Arda) Gerkens (Naarden, 5 juni 1965) is een Nederlands voormalig politicus. Ze was van 2002 tot 17 juni 2010 voor de Socialistische Partij lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Daarvoor werkte ze als hoofd personeelszaken bij Milieudefensie (1999-2002), jongerenwerker (1990-1999), en lerares Nederlands (1989-1990). Als Kamerlid was ze onder andere actief als Tweede Ondervoorzitter van de Tweede Kamer.Nadat punker Michael Poyé in 1986 op het station in Hilversum door zes nazi-skinheads werd doodgestoken omdat hij te lang haar had, kwam Gerkens tot de overtuiging dat discriminatie en onverdraagzaamheid een bedreiging vormen voor de samenleving. Zij was onder meer betrokken bij de oprichting van de stichting Werken aan Verdraagzaamheid, die onder meer geld inzamelde voor het monument voor verdraagzaamheid en een herdenkingsplaat voor Poyé op het station in Hilversum.Gerkens is sinds 1996 lid van de SP. Zij maakte deel uit van het districtsbestuur Noord-Holland en was betrokken bij het opzetten van een afdeling in het Amsterdamse stadsdeel Zeeburg, waarvan zij tot 2001 deelraadslid was. Ze was 2,5 jaar voorzitter van de afdeling Amsterdam. In 2001 verhuisde ze naar Haarlem. Van 1999 tot 2005 was zij lid van het partijbestuur van de SP. Gerkens maakte deel uit van de werkgroep die de notitie 'Wat moeten we met de genetische technologie?' schreef. In de Tweede Kamer was Gerkens onder meer woordvoerster cultuurbeleid, zij schreef over de popcultuur de nota 'Oorstrelend en Hartvervoverend'. Zij was voorzitter van twee parlementaire werkgroepen: een over de auteursrecht en over de ICT-verspilling. Gerkens diende samen met Nicolien van Vroonhoven-Kok een initiatiefwet in die woekerwinsten op de doorverkoop van toegangsbewijzen moet tegengaan. Deze wet is door de Tweede Kamer aangenomen.Ze hield haar maidenspeech over de euro op 3 juli 2002.Gerkens is gehuwd en heeft twee zonen.Bij de Tweede Kamerverkiezingen 2006 stond Gerkens op eigen verzoek op positie 20 op de lijst van de SP. Gerkens was binnen de SP-fractie verantwoordelijk voor ICT, popmuziek en Justitie. Tevens was zij Ondervoorzitter van de Tweede Kamer. Gerkens koos er bij de verkiezingen van 2010 voor niet terug te keren in de Tweede Kamer.Gerkens is per 1 juni 2011 directeur van de HCC geworden."@nl |
| ?:Ardennen | "De Ardennen (Frans: Ardennes, Waals: Årdene)vormen een bosrijk laaggebergte in oostelijk België (een groot deel van Wallonië), Noord-Luxemburg en een klein stukje aangrenzend Frankrijk.Het is de westelijke uitloper van een massief van leisteen waartoe ook het ten oosten van de Ardennen in Duitsland gelegen Eifelgebergte behoort."@nl |
| Skipped 7,965 rows |
|---|
| ?:War Office | "Het War Office was vroeger een ministerie van de Britse Regering, verantwoordelijk voor het bestuur van het British Army tussen de 17de eeuw en 1963, toen haar functie werd overgeheveld naar het Ministerie van Defensie. De naam "War Office" wordt vaak ook gegeven aan het voormalige gebouw van het departement, het Old War Office Building aan Horse Guards Avenue in Londen."@nl |
| ?:Warschau | "|WarschauWarszawa Stad in Polen 20px vlag wapen WarschauWarschau Situering Woiwodschap Mazovië District zelfstandig stadsdistrict Gemeente miasto stołeczne Warszawa Coördinaten 52°13'N 21°2'E Algemeen Oppervlakte 516,9 km² Inwoners (2008) 1.709.781 (3306 inw/km²) Identificatiecode 14650 Portaal Portaalicoon Centraal-EuropaWarschau (Pools: Warszawa) is de hoofdstad van Polen en met ongeveer 1.709.000 inwoners (2008) tevens de grootste stad van het land. De stad ligt in het historische landsdeel Mazovië aan de Wisła, waarbij het centrum op de linkeroever ligt en het stadsdeel Praga op de rechter. De agglomeratie telt ongeveer 2.879.000 inwoners (2005) en is na die van Katowice de grootste van het land. Het is ook de hoofdstad van het woiwodschap Mazovië."@nl |
| ?:War (U2) | "War is het derde studioalbum van U2. Het is de eerste elpee van U2 waarop ze een expliciete politieke stelling innemen. Van dit album zijn New Year's Day, Two Hearts Beat As One en Sunday Bloody Sunday als single uitgebracht. 40 is ook als single uitgebracht maar alleen in Duitsland."@nl |
| ?:Washington D.C. | "|Washington Stad in de Verenigde Staten 20px 130px(Details) 90px Locatie van het District of Columbia Situering Staat federaal district Algemeen Oppervlakte 159,0 km² Inwoners (2010) 601.723 (3784/km²) - agglomeratie 8.572.971 (2010) Bron: Volkstelling 2010, www.census.gov Foto's Bestand:WashMonument WhiteHouse.jpg Portaal Portaalicoon Verenigde StatenWashington D.C. is de hoofdstad van de Verenigde Staten. "D.C." staat voor "District of Columbia", het speciale federale district dat de hoofdstad bevat. Het District of Columbia is vernoemd naar een oude, poëtische naam voor de Verenigde Staten: Columbia (op zijn beurt afgeleid van Columbus). Dit district behoort tot geen enkele staat, omdat men niet wilde dat een staat invloed op de hoofdstad kon uitoefenen. Gevolg daarvan is dat de inwoners van D.C. niet deelnemen aan de verkiezingen van het Amerikaanse Congres, want dat vertegenwoordigt immers de staten. Wel nemen ze deel aan de presidentsverkiezingen. Om verwarring met de staat Washington te voorkomen spreken de Amerikanen nooit van Washington, maar steeds van Washington, D.C., of kortweg D.C. De stad is genoemd naar de eerste president van de VS, George Washington, en ligt aan de rivier Potomac.Washington D.C. is als hoofdstad ontworpen. Het oorspronkelijke plan van indeling laat de scheiding der machten (de Trias politica) goed zien: het Washington Monument vormt het middelpunt van een half kruis. Aan het uiteinde van de noordelijke poot van het kruis bevindt zich het Witte Huis, waar de president, als hoofd van de uitvoerende macht, zetelt, en aan het uiteinde van de oostelijke poot bevindt zich het Capitool, waar de wetgevende macht is gevestigd.Tegenwoordig is Washington D.C. maar een klein deel (enkele vierkante kilometers) van het stedelijk gebied dat hier ligt; de vele uitbreidingen van regeringsgebouwen en woongebieden bevinden zich in de aangrenzende staten Virginia en Maryland. Ook het militaire centrum het Pentagon bevindt zich in de staat Virginia. Het gehele stedelijke gebied heeft een inwonertal van meer dan 4,7 miljoen; in Washington D.C. zelf woonden in 2000 572.059 inwoners."@nl |
| ?:Washington (staat) | "Washington is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten, gelegen in de Pacific Northwest. De staat werd gevormd door het westelijke deel van het Washingtonterritorium dat gescheiden werd door de Britten in 1846 naar aanleiding van het Verdrag van Oregon. Dit vloeide voort uit een compromis betreffende het grensconflict van Oregon. Het werd toegelaten tot de Unie als de 42e staat in 1889. Het United States Census Bureau schatte het inwonersaantal in 2009 op 6 664 195. De standaardafkorting voor de "Evergreen State", zoals de bijnaam luidt, is WA. De hoofdstad is Olympia.Ongeveer 60 percent van de inwoners van de staat Washington wonen in het metropoolgebied van Seattle waar het centrum ligt van de transportsector, zakenwereld en de industrie in de regio. Het overige deel van de staat beslaat grote regenwouden in het westen, bergketens in het centrum, het noordoosten en het verre zuidoosten, en in het westen halfwoestijnen die bewerkt worden voor landbouwdoeleinden.Washington is genoemd naar George Washington, de eerste president van de Verenigde Staten, en is de enige staat die naar een president vernoemd werd. Meestal wordt verwezen naar "Washington State" of meer formeel naar "state of Washington" om het onderscheid te maken met de federale hoofdstad Washington D.C. Voornamelijk inwoners van de staat Washington en van omringende staten gebruiken enkel "Washington". Zij verwijzen op hun beurt naar de hoofdstad met "Washington, DC" of eenvoudigweg met "D.C.""@nl |
| ?:Wassenaar (gemeente) | "Wassenaar (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeente telt 25.734 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 62,50 km². Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen. De gemeente Wassenaar maakt deel uit van het kaderwetgebied Haaglanden en de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag.Wassenaar bestaat uit een dorpskern met daaromheen een bosrijke omgeving met veel villa's en landhuizen. Vele hiervan zijn vanouds buitenplaatsen, zomerverblijven voor welgestelde stedelingen. Behalve aan veel vermogende bewoners bieden deze onderdak aan bedrijven en consulaten. Prins Willem-Alexander en prinses Máxima hebben er hun woning op het landgoed Eikenhorst. Het landgoed Duinrell is in gebruik als pretpark. Ook renbaan Duindigt, de enige overgebleven gras-renbaan in Nederland, ligt in Wassenaar.In het centrum van Wassenaar staat de oude romaanse dorpskerk die deels uit de 12e eeuw dateert, en deels in de 16e eeuw werd opgebouwd na vernielingen in het begin van de Tachtigjarige Oorlog. In deze kerk werd prinses der Nederlanden Alexia gedoopt. Naast een klein aantal oude dorpshuizen staat er ook de achttiende-eeuwse windmolen Windlust.Wassenaar grenst aan het dorp Voorschoten waar al jarenlang goede betrekkingen mee zijn. Al van oudsher hebben de twee plaatsen een gezamenlijke geschiedenis. Het geslacht Van Wassenaar huisde bijvoorbeeld in Kasteel Duivenvoorde in Voorschoten en Landgoed De Horsten, waar Eikenhorst een deel van is, ligt gedeeltelijk in de buurgemeente.Aan de Wassenaarse Slag bevinden zich restanten van de Atlantikwall. Met bijna 1.000 meter aan ondergrondse gemetselde gangen worden vijf bunkers verbonden. Het stelsel doet dienst als vleermuisreservaat en is in de zomer te bezichtigen."@nl |
| ?:Wassenaarse Slag | "De Wassenaarse Slag is een opgang naar het strand bij de Nederlandse plaats Wassenaar.De kustlijn van Wassenaar is ruim 8 kilometer lang. De stranden zijn bereikbaar via de Meijendelse Slag aan de zuidkant, en de Wassenaarse Slag aan de noordkant. (of via Katwijk aan Zee, de Zuidduinen en dan het strand).Aan het einde van de Wassenaarse Slag zijn vier strandpaviljoens met ruime terrassen. Vroeger waren er allerlei kleine kraampjes. Op het strand bij de Wassenaarse Slag is een post van de Wassenaarse Reddingsbrigade, die tijdens het hoogseizoen dagelijks bemand is."@nl |
| ?:Was (substantie) | "Onder was wordt een groep vetachtige stoffen verstaan die niet helemaal eenduidig te omschrijven is. Het is een organisch-biologisch product, bestaande uit esters van wasalcoholen (hogere alkanolen en diolen) en waszuren (alkaan-carbonzuren met 24–34 koolstofatomen). Ongezuiverde wassen bevatten in de regel nog aanzienlijke hoeveelheden vrij zuur, vrije alcohol en dikwijls ook sterolen en (hogere) alkanen.Wassen hebben meestal ongeveer de volgende eigenschappen: kneedbaar vetachtig een hoog smeltpunt niet mengbaar met water (hydrofoob) geen smelttraject (één smeltpunt)Wassen zijn grofweg in twee groepen te verdelen, natuurlijke wassen en minerale wassen."@nl |
| ?:Wat | "Een wat is een boeddhistische tempel in Cambodja, Laos of Thailand. Ook religieuze gebouwen van andere religies (bijvoorbeeld ruïnes uit de tijd van het hindoeïsme) kunnen met deze naam aangeduid worden."@nl |
| ?:Waterbuffel | "Een karbouw (karbauw) of waterbuffel (Bubalus bubalis) is een groot rund. Het is de bekendste en meest wijdverbreide soort Aziatische buffel (Bubalus)."@nl |
| ?:Watergraafsmeer | "||-||-||-||}De Watergraafsmeer is een voormalig stadsdeel van de gemeente Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Sinds 1 mei 2010 maakt het deel uit van het Amsterdamse stadsdeel Oost. Voor 1 januari 1921 was het een zelfstandige gemeente met zo'n tienduizend inwoners.De Watergraafsmeer bestaat grotendeels uit een polder, die vroeger "Watergraftsmeer" heette (graft = gracht). De Diemer- en Watergraafsmeerpolder is ontstaan in 1629 na droogmaking van het Diemermeer, dat de verbinding vormde tussen de Amstel en het Nieuwe Diep. Op 5 maart 1651 brak echter de dijk tussen de Zuiderzee en het Nieuwe Diep, de Diemerzeedijk, waarna ook de polderdijk brak en de Watergraafsmeer onderliep (zie verder Sint-Pietersvloed). Het volgende jaar was de polder weer drooggemalen. De Watergraafsmeer behoort nu tot de laagstgelegen delen van Amsterdam (circa 5 meter -NAP).In de 17e en 18e eeuw bouwden veel welgestelde Amsterdammers buitenplaatsen in de Watergraafsmeer, waarvan alleen Frankendael is overgebleven. De belangrijkste wegen zijn de Middenweg en de Kruislaan die de polder in vier bijna gelijke delen verdelen. In de 20e eeuw zijn ook de Gooiseweg en de Ringweg Oost (A10) in de Watergraafsmeer aangelegd.In de Watergraafsmeer lag het stadion De Meer van voetbalclub Ajax, dat tot 1996 in gebruik was. De beroemdste speler van Ajax, Johan Cruijff, groeide op in het nabijgelegen Betondorp, een buurt in de Watergraafsmeer die echter officieel "Tuindorp Watergraafsmeer" heet. Ook de schrijvende gebroeders Gerard Reve en Karel van het Reve groeiden op in Betondorp.Voorts zijn er in de Watergraafsmeer veel sportvelden en volkstuinenparken, waardoor dit deel van Amsterdam nog steeds een groen karakter heeft behouden. De kunstijsbaan Jaap Edenbaan bevindt zich aan de Kruislaan. Ook de grootste begraafplaats, de Nieuwe Oosterbegraafplaats ligt in deze polder.De Watergraafsmeer wordt door twee spoorlijnen doorsneden: Amsterdam – Utrecht (Rhijnspoorweg, geopend in 1843) met sinds 1939 het Amstelstation en de in 1874 geopende spoorlijn Amsterdam – Zutphen (Oosterspoorweg). Hieraan ligt sinds 1939 een groot rangeerterrein, nu in gebruik als opstelterrein voor rijtuigen, en een werkplaats van NedTrain. In december 2009 is ter hoogte van de Kruislaan de halte Amsterdam Science Park geopend.Tussen 1881 en 1939 reed de Gooische Stoomtram ook bekend als de 'Gooische Moordenaar', vanaf het Weesperpoortstation via de Middenweg door de Watergraafsmeer naar Diemen en verder naar Muiden, Naarden, Laren en Hilversum. Het gebouw van de oude stoomtramremise aan de Middenweg herinnert hier nog aan. Sinds 1940 onderhoudt tramlijn 9 de verbinding tussen het centrum van Amsterdam en de Watergraafsmeer, in 1990 werd deze verlengd naar Diemen.Sinds het einde van de 20e eeuw vindt er grootschalige nieuwbouw plaats. Enkele hoge gebouwen, eerst de Rembrandttoren, nadien gevolgd door de Breitnertoren en de Mondriaantoren, verrezen aan de westelijke rand van de Watergraafsmeer. In het oostelijk deel van de polder ligt het Science Park Amsterdam en de sinds 2001 gevestigde nieuwbouwwijk Park de Meer, op de oorspronkelijke plek van het oude voetbalstadion van AFCA, "De Meer".De voormalige R.K. Christus Koningkerk uit 1959 werd ontworpen door de architecten H.J. van Balen en K.P. Tholens en staat op de gemeentelijke monumentenlijst."@nl |
| ?:Wateringen | "Wateringen is een plaats met 14.406 inwoners (1 januari 2011) in het Westland in Zuid-Holland (gemeente Westland).Tot het einde van het jaar 2003 vormde de plaats Wateringen samen met Kwintsheul de gemeente Wateringen. Vanaf 1 januari 2004 vormt Wateringen (inclusief Kwintsheul) samen met de voormalige gemeenten Naaldwijk, 's-Gravenzande, De Lier en Monster de nieuwe gemeente Westland door de gemeentelijke herindeling Westland.De Haagse Vinex-wijk Wateringse Veld grenst aan Wateringen (en is gebouwd op gebied van de gemeente Wateringen dat in 1994 door Den Haag geannexeerd is). Wateringen heeft ook een wielren-criterium: de Wateringse wielerdag."@nl |
| ?:Waterland (regio) | "||-||-||}Waterland is een streek in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het is een laaggelegen veenweidegebied doorsneden door vele sloten en vaarten.De huidige streek Waterland omvat het gebied van de huidige gemeenten Landsmeer, Purmerend (behalve de Purmer) en Waterland. Tot de opkomst van grootstedelijke bebouwing behoorde ook het gebied van het stadsdeel Amsterdam-Noord tot Waterland, maar nu wordt alleen Landelijk Noord nog als deel van Waterland beschouwd. De grootste woonkernen zijn Edam-Volendam, Monnickendam en Purmerend.De regio Waterland is ook een overlegplatform van de gemeenten Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Purmerend, Waterland en Zeevang. In Waterland wordt vanouds het Waterlands dialect gesproken. Tegenwoordig wordt het dialect steeds meer verdrongen door het AN en het Amsterdams. Toch worden het Markens en vooral het Volendams, die beide als vormen van het Waterlands dialect worden beschouwd, tot op de dag van vandaag gesproken."@nl |
| ?:Waterlinie | "Een waterlinie is een serie van defensieve werken die (deels) gedekt zijn door geïnundeerde gebieden.In Nederland bleek het onder water laten lopen van gebieden een goede manier om de vijand tegen te houden. Hiertoe werden zelfs speciale waterstaattechnische werken gemaakt (bijvoorbeeld speciale inundatiesluizen).Een waterlinie is vaak een snoer van vestingwerken met daartussen inundatiegebieden. De vestingwerken liggen rond steden en op hoger gelegen delen, die niet onder water gezet kunnen worden (accessen). Alleen bij acute dreiging werden de gebieden geïnundeerd. De bedoeling van inundatie is dat het water circa 40 cm. boven het bewuste terrein komt, waarmee het voor infanterie onbegaanbaar wordt, doch te ondiep is om er doorheen te varen. Het is daarmee noodzakelijk, de waterstand zeer nauwkeurig te kunnen reguleren.De boeren wiens grond in de onder water te zetten gebieden lag, waren natuurlijk niet blij met deze actie. De linie moest daarom niet alleen beschermd worden tegen aanvallen van de vijand, maar ook tegen boze boeren die die linie zouden kunnen willen saboteren (in de Vestingwet was hiertoe in een schadeloosstelling voorzien).Het gebruik van de waterlinie als defensief werk heeft nogal geleden onder uitvindingen als het vliegtuig."@nl |
| ?:Waterloopkundig Laboratorium | "Het Waterloopkundig Laboratorium is een wetenschappelijk instituut in Nederland.In 1933 werd de Stichting Waterbouwkundig Laboratorium opgericht, ressorterend onder de minister van Waterstaat. Van 1927, toen er al een bescheiden begin was gemaakt met een waterbouwkundig laboratorium in de kelder van het gebouw voor weg- en waterbouwkunde, tot 1960 was professor Johannes Theodoor Thijsse (1893-1984) hoofd van het laboratorium.Het laboratorium is altijd in Delft gevestigd geweest, aanvankelijk in de binnenstad van Delft, tegenwoordig op een terrein bij de TU Delft aan de Schie ten zuiden van de stad. Er is ook lange tijd een grote vestiging genaamd "de Voorst" in de Noordoostpolder geweest, hoofdzakelijk vanwege schaalmodellen. Deze schaalmodellen zijn nog steeds te bekijken; in het Waterloopbos (onderdeel van het Voorsterbos) loopt een wandelpad langs de verschillende waterlopen. In het buitenland staat het Waterloopkundig Laboratorium (WL) bekend als WL | Delft Hydraulics. Tot en met 2007 was het Waterloopkundig Laboratorium een Groot Technologisch Instituut (GTI).Per 1 januari 2008 is het Waterloopkundig Laboratorium opgegaan in de nieuwe stichting Deltares."@nl |
| ?:Waterlooplein (Amsterdam) | "Het Waterlooplein is een plein in het centrum van Amsterdam.Het plein ontstond toen in 1882 de Leprozengracht en de Houtgracht werden gedempt en verdween bij de aanleg van de Oostlijn van de metro en de Stopera in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. Het nieuwe Waterlooplein is ontstaan in 1988 om het Stoperagebouw heen en grenst aan de rivier de Amstel, de Zwanenburgwal en het Mr. Visserplein. De noordzijde van het nieuwe plein is via de Houtkopersdwarsstraat verbonden met de Jodenbreestraat. Op enkele monumentale panden na is bijna alle oude bebouwing afgebroken en vervangen voor nieuwbouw. De markt op het Waterlooplein was van oudsher een Joodse markt, na de Tweede Wereldoorlog was hier weinig meer van over."@nl |
| ?:Waterschap (Nederland) | "Een waterschap of hoogheemraadschap is een overheidsinstantie die in een bepaalde regio in Nederland tot taak heeft de waterhuishouding te regelen. Ook wordt de term waterschap gebruikt om de regio aan te duiden waarover die instantie zeggenschap heeft. Het gebied wordt niet bepaald door gemeente- of provinciegrenzen, maar door stroomgebieden of afwateringsgebieden in een bepaalde regio. Als een waterschap aan zee ligt, wordt dit met name in Zuid- en Noord-Holland een hoogheemraadschap genoemd. Per 1 januari 2011 zijn er 26 waterschappen in Nederland.Waterschappen behoren tot de oudste instituties van het Nederlandse staatsbestel. Het eerste officiële waterschap was het Hoogheemraadschap van Rijnland, dat in 1255 werd ingesteld door graaf Willem II van Holland. Al eerder werkten dorpen en buurtschappen samen om de waterhuishouding te regelen. De oudste samenwerking vond plaats in Utrecht omstreeks 1122, toen twintig buurtschappen samenwerkten voor een afdamming van de Kromme Rijn onder Wijk bij Duurstede. In 1323 werd deze samenwerking het Hoogheemraadschap van den Lekdijk Bovendams.Waterschappen vormen letterlijk de basis van het poldermodel: van oudsher hebben waterschappen de taak namens de bewoners van een bepaald gebied de waterhuishouding te regelen. In polders is dat in eerste instantie de zorg voor de waterstand. Weliswaar hebben gemalen vrijwel overal de taak van de windmolen overgenomen, maar nog altijd blijft het land niet vanzelf droog. Het buiten houden van het water is van oudsher een algemeen belang, waarbij polderbewoners genoodzaakt waren samen te werken. Uit die noodzakelijke samenwerking zijn de waterschappen ontstaan. Zij nemen ook in de Nederlandse rechtsgeschiedenis een bijzondere plaats in."@nl |
| ?:Waterstaat in Nederland | "De waterstaat in Nederland is de toestand van het water ten opzichte van het land of de activiteiten van de overheid gericht op bescherming tegen het water en het geschikt maken en beheren van het water voor menselijk gebruik. Onderdeel hiervan is het waterbeheer of waterhuishouding."@nl |
| ?:Waterstoffluoride | "Waterstoffluoride of vloeizuur is een zeer corrosief zuur met als brutoformule HF. Fluorzuur is de benaming die wel aan in water opgelost waterstoffluoride gegeven wordt.In tegenstelling tot de andere waterstofhalogeniden is waterstoffluoride een zwak zuur. Dit heeft te maken met het feit dat HF moleculen waterstofbruggen vormen, waardoor ze in lange ketens aan elkaar geregen worden. In lagere concentraties bemoeilijkt dit proces de ionisatie.Bij hogere concentraties wordt het anders, en vormen fluoride-ionen met intacte HF moleculen HF2--ionen, die zeer stabiel zijn en een ongewoon sterke waterstofbinding vertonen. Hierdoor gedraagt waterstoffluoride zich bij hogere concentraties meer als een sterk zuur."@nl |
| ?:Waubach | "Waubach (Limburgs: Woabich) is een van de vier kerkdorpen die tot 1982 de gemeente Ubach over Worms vormden, die in dat jaar in de grotere gemeente Landgraaf opging.Het dorp ligt in het zuidoosten van Nederlands-Limburg. Het dankt zijn naam waarschijnlijk aan een beekje (bach) dat er in bosrijke (wald) omgeving stroomde. Tot aan de Franse tijd werd Waubach theoretisch vanuit het vorstendom Thorn bestuurd, waar een abdis naast de kerkelijke ook wereldlijke macht uitoefende. De naam van de Waubachse wijk Abdissenbosch herinnert nog aan deze oude situatie.Het dorp Waubach telt enkele bezienswaardige gebouwen. Het oude parochiekerkje uit het begin van de negentiende eeuw huisvest tegenwoordig Theater Landgraaf. Het is een eenvoudig bakstenen gebouw met een kleine toren. De parochiekerk Sint-Jozef dateert van 1877 en is een kruiskerk in neogotische stijl, ontworpen door François van Schoubrouck. Aan de Oude Markt en in de directe omgeving daarvan zijn verschillende oude boerderijen en enkele bezienswaardige pastorieën te vinden.In Waubach werd de moeder van nazi-propagadaminister Joseph Goebbels geboren, Maria Oldenhausen, een smidsdochter."@nl |
| ?:WE | "WE (uitgesproken als wie), ook wel WE Fashion, is een van oorsprong Nederlandse modeketen die kleding, schoenen, tassen en andere toebehoren verkoopt. WE is met ongeveer 240 winkels en 3.000 medewerkers vertegenwoordigd in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Oostenrijk en Zwitserland. WE is onderdeel van het Europese modeconcern Logo International."@nl |
| ?:Wederopbouw | "Het woord wederopbouw betekent dat iets opnieuw wordt gebouwd nadat het verwoest is. Meestal vindt wederopbouw plaats na afloop van een oorlog. Met het woord wordt in Nederland ook een (slecht afgebakende) periode aangeduid na afloop van de Tweede Wereldoorlog."@nl |
| ?:Weegschaal (sterrenbeeld) | "Weegschaal (Libra, afkorting Lib) is een sterrenbeeld aan de hemelequator. Het ligt tussen rechte klimming 14u18m en 15u59m en tussen declinatie 0º en -30º. De ecliptica loopt door Weegschaal, het is dus een teken van de dierenriem, de zon staat in Weegschaal van 21 september tot 23 oktober.Het sterrenbeeld heeft in de geschiedenis bij Schorpioen (Scorpius) gehoord, en werd "Chelae Scorpionis", "de Scharen van de Schorpioen" genoemd. De naam Zuben Elgenubi betekent "zuidelijke poot van de schorpioen"."@nl |
| ?:Week | "Een week is in de huidige tijdrekening een periode van zeven dagen. In België en Nederland geldt tegenwoordig maandag als de eerste dag van de week, zoals beschreven in ISO 8601 en NEN 2772. In de meeste landen en in de christelijke en islamitische kalenders geldt zondag als eerste dag van de week."@nl |
| ?:Weerbaarheidsafdeling | "De Weerbaarheidsafdeling (WA) was een afdeling van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB)."@nl |
| ?:Weert (stad) | "Weert (Limburgs: Wieërt) is een stad in de Nederlandse provincie Limburg en de stedelijke kern van de gelijknamige gemeente. De gemeente Weert grenst aan Noord-Brabant en België, daarom wordt de stad ook wel "de poort van Limburg" genoemd. Verder ligt de stad bij de Peel en aan de Zuid-Willemsvaart. Weert kreeg stadsrechten in 1414."@nl |
| ?:Weerwolf | "Een weerwolf is een mens uit mythologieën en folklores van over heel de wereld, en vooral de Europese folklore, die 's nachts in een wolf verandert en mensen en dieren verslindt. De gedaanteverandering die deze mens ondergaat gebeurt vrijwillig of tegen zijn wil. De mythe van de weerwolf is onderwerp geweest van talrijke horrorverhalen en -films. Het geloof in weerwolven is verspreid over de hele wereld. Het dier komt dan ook in veel volksverhalen voor, maar net als bij de vampier is het hedendaagse beeld dat de meeste mensen van weerwolven hebben voor het overgrote deel bepaald door de entertainmentindustrie. In de meeste gevallen zijn weerwolven in hun wolfgedaante woeste monsters die dieren, mensen of lijken verscheuren vooraleer tot hun menselijke vorm terug te keren. De transformatie van mens tot wolf vindt in de meeste verhalen plaats bij volle maan, hoewel hier ook geregeld op gevarieerd wordt. Aan weerwolven wordt bovenmenselijke kracht toegeschreven, gekoppeld aan sterk ontwikkelde zintuigen. De psychiatrische conditie waarbij iemand gelooft dat hij een wolf is, is gekend onder de naam lycantropie."@nl |
| ?:Weesen | "Weesen is een gemeente en plaats in het Zwitserse kanton Sankt Gallen, en maakt deel uit van het district See-Gaster.Weesen telt 1466 inwoners."@nl |
| ?:Wees (kind) | "Een wees is een kind waarvan één of beide ouders zijn overleden. Is slechts één ouder overleden, dan is men een halve wees. Zijn beide overleden spreekt men van een "volle wees"."@nl |
| ?:Weesp | "Weesp (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 18.021 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 21,88 km² (waarvan 1,21 km² water). Weesp onderhoudt een stedenband met Svitavy in Tsjechië.Weesp is lid van de Vereniging Nederlandse Vestingsteden."@nl |
| ?:Weg | "Een weg is een smalle strook van het land of van het oppervlakte van kunstmatige structuur, bijvoorbeeld een dijk of een brug, dat gebruikt en geschikt gemaakt is voor het wegverkeer. Wegen zijn meestal verhard om de begaanbaarheid voor voertuigen te verbeteren of mogelijk te maken. Wegen zijn een belangrijk onderdeel van de verkeersinfrastructuur. Met wegen wordt meestal gedoeld op openbare wegen, zo ook in de rest van dit artikel. Er zijn echter ook zogenaamde "eigen wegen" die niet openbaar zijn voor het wegbeheer.In bredere betekenis kan men de weg als primaire infrastructuur voor bepaalde transportmiddel definiëren. Zo spreekt men over spoorweg en waterweg. In sommige talen worden zelfs vliegroutes en kabelbanen als een soort "weg" aangeduid."@nl |
| ?:Wegverkeer | "Wegverkeer is verkeer dat over een weg gebeurt, per auto, bus, fiets, bromfiets enzovoort. Ook openbaar vervoer per tram kan tot wegverkeer gerekend worden, omdat dit ook op de openbare weg plaatsvindt.Het verkeer op de weg wordt gereguleerd door middel van verkeersregels en verkeerstekens."@nl |
| ?:Wehr (Baden) | "Wehr is een plaats in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg, gelegen in het district Waldshut. De stad telt 12.771 inwoners."@nl |
| ?:Wehrmacht | "| |-| |-| |}De Wehrmacht was de benaming voor de Duitse strijdkrachten zoals die vanaf 1935 tot 1945 onder politieke leiding van Adolf Hitler zijn opgebouwd in het Derde Rijk. De Wehrmacht is opgericht op 16 maart 1935. Voordien, tijdens de Weimar Republiek, waren de Duitse strijdkrachten bekend als de Reichswehr. Nadien, in 1955, werd de Bundeswehr gevormd.De Wehrmacht heeft een belangrijke rol gespeeld in de Tweede Wereldoorlog."@nl |
| ?:Weiler-Simmerberg | "Weiler-Simmerberg is een plaats in de Duitse deelstaat Beieren, en maakt deel uit van het district Lindau (Bodensee).Weiler-Simmerberg telt 6.426 inwoners."@nl |
| ?:Weimarrepubliek | "| Deutsches Reich(Weimarer Republik) ← Duitse Keizerrijk 1918 – 1933 nazi-Duitsland → 125px 90px (Details) (Details) Kaart Bestand:Karte des Deutschen Reiches, Weimarer Republik-Drittes Reich 1919–1937.svg Algemene gegevens Hoofdstad Berlijn Oppervlakte 468 787 km² Bevolking 62 411 000 (1925) Talen Duits Religie(s) Rooms-katholiek, Protestants Volkslied Das Lied der Deutschen (1922-1933) Munteenheid Mark (1876-1923), Reichsmark (vanaf 1924) Regering Regeringsvorm Federale Republiek Dynastie Geen Staatshoofd Rijkspresident Geschiedenis - Novemberrevolutie 1918 - (Hitler benoemd tot kanselier) (30 januari 1933)|-| Staatkundige geschiedenis van DuitslandKeltenGermanenGrote Volksverhuizing (4e-6e eeuw)Frankische Rijk (5e eeuw-843)Oost-Frankische Rijk (843-962)20px Heilige Roomse Rijk (962-1806)20px Rijnbond (1806-1813) 20px Duitse Bond (1815-1866)20px Noord-Duitse Bond (1866-1871)Duitse Rijk20px Duitse Keizerrijk (1871-1918)20px Weimarrepubliek (1918-1933)20px Nazi-Duitsland (1933-1945)20px Oostgebieden (-1945)Na-oorlogs Duitsland20px Geallieerde zones (1945-1949)20px Saarland (1947-1956)Verdeeld Duitsland:Vlag van Duitsland Bondsrepubliek (1949-1990)Vlag van Duitse Democratische Republiek DDR (1949-1990)Duitse hereniging (1990)Vlag van Duitsland Duitsland (1990-heden) Portaal Portaalicoon DuitslandPortaal Portaalicoon Geschiedenis|}Met de term Weimarrepubliek wordt het Duitsland in de periode van 1918/1919 tot 1933 aangeduid. De republiek was de opvolger van het Duitse Keizerrijk (1871-1918), dat ophield te bestaan toen aan het einde van de Eerste Wereldoorlog de keizer afgezet werd. De naam verwijst naar de stad Weimar, waar de republiek in 1919 haar grondwet kreeg. In de republiek, die officieel nog steeds het Duitse Rijk heette, gebruikte men aanvankelijk vooral de naam Duitse Republiek. De term Weimarrepubliek werd pas vanaf 1929 gebruikt, en dan met name door tegenstanders van de republiek: de conservatieven, de nazi's en de communisten.De republiek was zwaar belast door het Vredesverdrag van Versailles dat het einde van de Eerste Wereldoorlog bezegelde. Duitsland moest herstelbetalingen doen, zich op grote schaal ontwapenen en grondgebied inleveren. Mede daardoor duurde het langere tijd voordat Duitsland weer een rol in de internationale politiek speelde.Binnen het land zelf waren er conflicten die op een burgeroorlog leken. Politieke extremisten, voornamelijk communisten en nationaalsocialisten, wonnen veel aanhang, vooral sinds de Grote depressie (1929 en volgende jaren). In 1933 wist de leider van de nationaalsocialisten, Adolf Hitler, de macht over te nemen.In de Duitse geschiedenis staat de Weimarrepubliek wel geboekt als de eerste Duitse democratie (en de Bondsrepubliek Duitsland vanaf 1949 als de tweede). De hervormingen van oktober/november 1918 en later hebben het bestuur democratisch gemaakt en op een parlementaire basis gesteld. Aan het hoofd van het Rijk stond niet meer de erfelijke Duitse Keizer (de Pruisische koning), maar een direct door het volk gekozen Rijkspresident, eerst de sociaaldemocraat Friedrich Ebert, later de conservatieve generaal Paul von Hindenburg. Delen van de grondwet van Weimar, sommige politieke gewoontes en symbolen uit die tijd leefden voort in de Bondsrepubliek (Zie ´Nabeschouwing´ hieronder)"@nl |
| ?:Weisen | "Weisen is een gemeente in de Duitse deelstaat Brandenburg, en maakt deel uit van het district Prignitz.Weisen telt 1.046 inwoners."@nl |
| ?:Weiz (district) | "Bezirk Weiz is een district in de Oostenrijkse deelstaat Stiermarken. Het district heeft ongeveer 86.000 inwoners. Het bestaat uit een aantal gemeenten."@nl |
| ?:Welkom (plaats) | "Welkom is een plaats in het noordelijke deel van de provincie Vrijstaat in Zuid-Afrika. De plaats is gesticht en ontwikkeld door de goudmijnen in die streek als een modeldorp hoofdzakelijk voor de mijnwerkers. Er is een theorie dat de goudmijnen eerst Odendaalsrus benaderd hebben voor verdere ontwikkeling, maar nadat de onderhandelingen afgebraken, is men Welkom gaan ontwikkelen.Er bevindt zich een modern race-circuit waarop regelmatig Grand Prix wedstrijden plaatsvinden."@nl |
| ?:Wellenstein (gemeente) | "Wellenstein (Wellesteen) was een gemeente in het Luxemburgse Kanton Remich.Wellenstein bestaat voor een groot deel uit wijngaarden, wat terugkomt in het gemeentewapen dat drie druivenbladeren toont.In het dorp Wellenstein is de grootste wijncoöperatie van Luxemburg gevestigd. Op ruim 230 hectare wijnbergen produceert deze coöperatie ruim 3 500 000 liter wijn. Het dorp Wellenstein heeft een oud dorpskarakter; in de karakteristieke dorpskern staan huizen uit de 18de eeuw. Ook is er een opvallende crèche annex kleuterschool te vinden, ontworpen door de Luxemburgse architect François Valentiny.Vanaf de laatste zaterdag van juli wordt er jaarlijks een groot dorpsfeest gehouden dat Wellensteiner kermis genoemd wordt. Op de afsluitende maandag brengen vanuit de wijde omgeving duizenden mensen een bezoek aan deze kermis.De gemeente Wellenstein is per 01-01-2012 met de gemeenten Schengen en Burmerange gefusioneerd . De nieuwe gemeente draagt als naam "Schengen"."@nl |
| ?:Wellington (stad) | "Wellington (Maori: Te Whanganui-a-Tara of Poneke) is de hoofdstad van Nieuw-Zeeland. De stad ligt in het zuiden van het Noordereiland en is genoemd naar de hertog van Wellington. Het is de op een na grootste agglomeratie van het land. Wellington zelf telt 178.000 inwoners. De agglommeratie Groot-Wellington telt 363.400 inwoners (2005). De grote financiële instellingen van Nieuw-Zeeland zijn verdeeld over Wellington en Auckland (dat tot 1865 de hoofdstad was), sommige instellingen hebben hoofdkantoren in beide steden. Wellington is Nieuw-Zeelands politieke hoofdstad. Het parlement en de hoofdkantoren van alle ministeries en departementen zijn er gehuisvest. Wellington wordt ook vaak omschreven als het culturele centrum van het land en is thuis aan onder andere een film- en theaterindustrie van wereldklasse, Te Papa (het nationaal museum van Nieuw-Zeeland) en Wellington Botanic Garden.Wellington is vernoemd naar Arthur Wellesley, de eerste hertog van Wellington. De titel van het hertogdom is afkomstig van de stad Wellington in Engeland. In het Maori heeft Wellington twee namen, Te Whanganui-a-Tara doelt op de haven van Wellington en betekent de grote haven van Tara. De andere naam is Pōneke en wordt ontmoedigd omdat vermoed wordt dat het gewoon een verbastering is van een Engelse bijnaam voor de stad: Port Nick (kort voor Port Nicholson)"@nl |
| ?:Wels (stad) | "Wels (Beiers: Wöis) is de op een na grootste stad van de Oostenrijkse deelstaat Opper-Oostenrijk. De stad ligt aan de Traun in het Hausruckviertel. Wels heeft ongeveer 58.000 inwoners en heeft de status van Statutarstadt. Wels behoort daarmee tot geen enkel district, maar is wel de zetel van het districtsbestuur van het omringende district Wels-LandIn de Romeinse tijd lag op de plaats van Wels een belangrijke nederzetting. De ommuring van dit antieke Ovilava in de provincie Noricum is gedeeltelijk bewaard gebleven. In de Middeleeuwen kreeg de stad onder de regerende Babenbergers opnieuw stadsrechten (1222)."@nl |
| ?:Welt | "Welt is een plaats in de Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein, en maakt deel uit van het district Noord-Friesland.Welt telt 215 inwoners."@nl |
| ?:Welvaart | "Welvaart is de mate waarin de behoeften met de beschikbare middelen kunnen worden bevredigd. Het is een kwalitatieve maatstaf. Men spreekt ook wel van welvaart in ruime zin.Van de behoeften wordt aangenomen dat deze groter zijn dan de beschikbare middelen. Er is dus sprake van een tekort, ook wel relatieve schaarste genoemd. Welvaart is niet direct meetbaar. Het BNP per capita wordt veelal als maatstaf gebruikt, omdat deze objectief meetbaar is. Verder spelen ook vrije tijd en ontspanning een rol in het begrip. Het BNP per capita houdt verder geen rekening met inkomensverdeling en de ontwikkeling van natuurlijk kapitaal. Tezamen vormen zij het nut dat mensen kunnen ervaren. Indien sprake is van een indicator die meer dan een van de bovengenoemde aspecten combineert wordt in het Engels gesproken van een "Measure of economic welfare". Vaak wordt de term welvaart gecombineerd met de term welzijn, om zo tot een brede definitie van positieve factoren in het leven van mensen te komen. Wie welvaart in de ruime zin hanteert, heeft aan de term welzijn geen behoefte."@nl |
| ?:Welzijn | "Onder welzijn wordt een zekere mate van materiële en immateriële tevredenheid begrepen.In de economie wordt vooral gesproken over dat aspect van welzijn dat wordt aangeduid door het woord 'welvaart'. Dit is de mate waarin de bevolking zich in zijn behoeften bevredigd acht. Dat heeft als consequentie dat het niet alleen om materiële dingen, maar ook om immateriële zaken gaat. Zo kan bijvoorbeeld het weer of het politieke klimaat van invloed zijn op het welzijn, maar ook de hoeveelheid producten die de consument kan kopen, of het inkomen dat hij te besteden heeft. Hieraan gekoppeld kan ook het inkomen van de buurman een rol spelen, bijvoorbeeld in de situatie dat de buurman een nieuwe auto koopt, en de andere buurman zich dat zelf niet kan veroorloven. Dat kan tot wrijving en afgunst leiden, en tot verlaging van het welzijn.Binnen het heeft de term welzijn primair betrekking op de brede waaier van aspecten van de gezondheid. Dit wordt ook wel kwaliteit van leven genoemd, en duidt op een brede waardebepaling van het welzijn van individuen en gemeenschappen. De term wordt in zeer breed verband gebruikt, waaronder de terreinen van gezondheidszorg, politiek, ontwikkelingssamenwerking... Welzijn (kwaliteit van leven) mag niet worden verward met welvaart (levensstandaard) die primair een financieel-economische inslag heeft. Tot de standaardindicatoren van welzijn behoren niet alleen materieel bezit en werkgelegenheid, maar ook de woonomgeving, lichamelijke en geestelijke gezondheid, onderwijs, recreatie en sociale contacten."@nl |
| ?:Wemeldinge | "Wemeldinge (Zeeuws: Weumelienge) is een dorp in de Nederlandse provincie Zeeland, gelegen aan de Oosterschelde en de noordelijke monding van het Kanaal door Zuid-Beveland. Tot 1970 was het een zelfstandige gemeente, sinds die tijd is het onderdeel van de gemeente Kapelle. Het dorp heeft 3100 inwoners (1 januari 2010).In vroeger tijden werd vooral geleefd van de vis en oestervangst (De Oesterbaai). Inmiddels hebben toeristen het dorpje gevonden. Wemeldinge heeft anno 2004 een flinke jachthaven, tal van vakantiehuisjes en twee campings.Tot 1992 moesten boten bij Wemeldinge gebruikmaken van een van de drie sluizen die het mogelijk maakte om via het Kanaal door Zuid-Beveland de Oosterschelde te bereiken. Dit waren respectievelijk de kleine sluis, de midden sluis en de grote sluis. De kleine sluis was sinds 1973 niet meer in gebruik. Tegenwoordig wordt deze sluis gebruikt door de pleziervaart om vanuit de jachthaven de Oosterschelde op te komen.Sinds 1992 is het echter mogelijk om rechtstreeks door te varen. Dit werd mogelijk doordat een nieuwe aftakking van het kanaal in gebruik werd genomen. De dijken langs het kanaal zijn tot deltahoogte verhoogd."@nl |
| ?:Wenen | "Wenen (Duits: Wien /viːn/; Beiers-Oostenrijks: Wean) is de hoofdstad van Oostenrijk en vormt sinds 1922 een eigen deelstaat. De stad ligt in het noord-oosten van het land aan de rivier de Donau. Wenen heeft 1.723.245 inwoners (2011), en is daarmee veruit de grootste stad en het cultureel en politiek centrum van Oostenrijk. Internationale organisaties die hun hoofdkwartier in Wenen hebben zijn UNIDO, OPEC, IAEA en CIOFF."@nl |
| ?:Wens | "|-|}Een wens is een verlangen naar iets of de verwoording van dat verlangen. In de folklore kunnen personages wensen doen, die kunnen "uitkomen" of "vervuld" kunnen worden, vaak na een ritueel of een speciale gebeurtenis.Traditionele gelegenheden waarbij een wens gedaan mag worden zijn onder andere:het uitblazen van kaarsen op een verjaardagstaarthet wegblazen van een uitgevallen wimper van iemands vingerhet wegblazen van paardenbloempluishet werpen van een munt in een wensputhet zien van een vallende sterhet breken van het vorkbeen van een kalkoen (Amerikaanse cultuur)als een lieveheersbeestje op je landt.Andere soorten wensen zijn de gelukswens, de vervloeking en de verwensing. Dit zijn wensen waarbij iemand anders iets toegewenst wordt.Er bestaan veel verhalen waarin het doen van wensen centraal staat. Dit kunnen sprookjes, wijsheden of moppen (driewensenmop) zijn. Vaak mogen de protagonisten een, drie of meer wensen doen, maar hebben de wensen onvoorziene effecten of worden ze met een andere of te letterlijke interpretatie vervuld. Een andere variatie is de duivelspact waarin de protagonist zijn ziel aan de duivel verkoopt of de duivel schijnbaar voor niets een wens vervult maar er toch een adder onder het gras zit. De boodschap is meestal goed na te denken voor men ergens aan begint of iets wenst. Voorbeelden zijn: In een oud volksverhaal redt man een fee of kabouter en als dank vervult deze drie wensen. De man wenst een klomp goud, maar onderweg naar de juwelier om deze te verkopen loopt hij in zijn euforie in een moeras en moet zijn tweede wens gebruiken om eruit te komen. In de stad wordt hij gearresteerd op verdenking van diefstal en het goud in beslag genomen, zodat hij de derde wens moet gebruiken om zich uit de cel te wensen. Zo is hij niets opgeschoten. De visser uit het sprookje Van de visser en zijn vrouw kreeg van een tovervis alle wensen vervuld die hij deed, maar iedere wens wekte meer hebzucht bij zijn vrouw op, waarna ze hem telkens terugstuurde naar zee om iets groters te wensen. Ten slotte, wanneer de vrouw de macht van God wenst, neemt de vis alle wensen terug. Een voorbeeld van een driewensenmop: Drie schipbreukelingen op een eiland vinden een fles waaruit een geest komt, die ieder een wens belooft. De eerste man wenst zichzelf in Parijs. De tweede wenst zichzelf in Hollywood. En de derde, die ziet dat hij nu alleen is, zegt: 'Ik wens dat mijn beide vrienden weer hier zijn!' Een typisch voorbeeld van een duivelspact is de legende van Faust, waarin de geleerde dokter Faust zijn ziel aan de duivel verkoopt in ruil voor macht, kennis en rijkdom. Uiteindelijk bevredigt dit alles niet en blijkt de prijs die Faust moet betalen toch veel hoger dan hij dacht. Een ander voorbeeld van een duivelspact: Trevor is verschrikkelijk bang om te sterven. Een vreemdeling benadert hem en stelt zich voor als Nick (er openlijk voor uitkomend dat hij de duivel is. Trevor wil aanvankelijk niks van Nick weten want 'hij bedriegt mensen of vraagt er iets vervelends voor in de plaats'. Nick biedt hem echter een leven van 100 jaar aan, zonder tegenprestatie. Trevor stemt toe en verricht sindsdien allerlei riskante toeren, want hij zal toch 100 worden. Hij krijgt echter een auto-ongeluk door zijn roekeloze rijstijl, en wordt wakker in een doodskist. Aan zijn voeten zit Nick, en woedend valt Trevor tegen hem uit dat hij dood en begraven is. 'Nee hoor', zegt Nick, Je bent niet dood. Je zal 100 jaar leven'."@nl |
| ?:Wereld (Aarde) | "De wereld is de antropocentristische betekenis voor de aarde, waarbij het niet gaat over de planeet zelf maar over het geheel van menselijke beschaving (de landen, de steden en het internet).Etymologisch is het woord wereld afkomstig van were, dat man of mens betekent, en eld, dat leeftijd of tijdperk betekent; oorspronkelijk betekent wereld daarom "tijdperk van de mens".Anno 2011 wonen er bijna 7 miljard mensen in de wereld op een landoppervlak van ca. 145 miljoen km²."@nl |
| ?:Werelderfgoedlijst | "De Werelderfgoedlijst is een lijst met Werelderfgoed samengesteld door de Commissie voor het Werelderfgoed van UNESCO op voordracht van de aangesloten landen.Het materieel werelderfgoed bestaat sinds de 36e sessie van de Commissie (2011) uit 962 werelderfgoederen, waarvan 188 natuurerfgoed (N), 745 cultuurerfgoed (C) en 29 als een combinatie van beide: gemengd erfgoed, (C|N). Er staan 39 werelderfgoederen op de lijst van bedreigd werelderfgoed, omdat ze als werelderfgoed gevaar lopen om in hun waarde aangetast te worden door bijvoorbeeld bebouwing, ontbossing, oorlog e.d. De 962 werelderfgoederen liggen verspreid over 157 landen. De Werelderfgoedconventie is door 189 van de 193 bij UNESCO aangesloten landen geratificeerd. Naast deze 962 onroerende werelderfgoederen heeft de UNESCO ook 193 documenten en archieven aangemerkt als cultuurerfgoed. Deze staan op de werelderfgoedlijst voor documenten.Het immateriële werelderfgoed wordt door UNESCO opgenomen in een aparte lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid."@nl |
| ?:Wereldjodendom | "De term "Weltjudentum" werd in 1908 voor het eerst gebruikt door de Duitse theoloog Gustav Adolf Deissmann. Deismann deed dat in zijn boek "Licht vom Osten. Das Neue Testament und die neuentdeckten Texte der hellenistisch-römischen Welt". Deissmann was geen antisemiet en deed dit in een beschrijving van een zich verspreidende Joodse cultuur in de eerste eeuwen van onze jaartelling.De nationaalsocialisten en andere antisemieten gaven aan de term later de betekenis van een wereldwijde Joodse entiteit en suggereerden niet alleen een verborgen en heimelijk werkende organisatie maar ook heimelijke doelen die "het wereldjodendom" na zou streven."@nl |
| ?:Wereldmuziek | "Wereldmuziek (zie ook volksmuziek) is muziek die terug te leiden is tot een bepaalde bevolkingsgroep of land. Niet alle wereldmuziek kent een traditie van muzieknotatie. In dat geval wordt de muziek op het oor van speler tot speler doorgegeven. Daarbij verandert de muziek vaak geleidelijk, en is het niet duidelijk -en ook niet zo belangrijk- wie de componist is. Er bestaan ook tradities binnen de wereldmuziek, die zichzelf met recht als klassiek beschouwen, zoals de Hindoestaanse muziek en de Gamelan.Groepen die wereldmuziek spelen begeleiden vaak werelddansers, beoefenaars van internationale volksdans of beoefenaars van balfolk."@nl |
| ?:Wereldomroep | "Een wereldomroep is een radio-omroep die uitzendingen verzorgt voor luisteraars buiten het eigen land. Afhankelijk van het land en de financiële middelen waarover de omroep beschikt kan dit beperkt zijn tot het gebied rondom het land, maar veel grotere en rijkere landen beschikken over een omroep die over een groot deel van de wereld uitzendt."@nl |
| ?:Wereldoorlog | "Een wereldoorlog is een oorlog die niet beperkt is tot een land, regio of werelddeel maar wereldwijd, over een groot deel van de Aarde, wordt uitgevochten.De benaming "wereldoorlog" is gegeven aan een tweetal gewapende conflicten die in de eerste helft van de twintigste eeuw zijn uitgevochten:De Eerste Wereldoorlog (1914-1918)De Tweede Wereldoorlog (1939-1945)Tot het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog stond de Eerste Wereldoorlog bekend als de Grote Oorlog. De term "wereldoorlog" stamt echter waarschijnlijk al uit het begin van de 20e eeuw. Mogelijk was het een vertaling van de Duitse term Weltkrieg, die door de Duitse schrijver August Wilhelm Otto Niemann werd gebruikt in de titel van zijn anti-Britse roman Der Weltkrieg: Deutsche Träume uit 1904."@nl |
| ?:Wereldraad van Kerken | "De Wereldraad van Kerken is een van de belangrijkste internationale christelijk-oecumenische organisaties. Hij is gevestigd in Genève, Zwitserland en werd gesticht op 23 augustus 1948. Er zijn omstreeks 340 kerkgenootschappen lid van deze organisatie. De leden van de organisatie hebben samen zo'n 400 miljoen leden in meer dan 110 landen[bron?]. De eerste secretaris-generaal was de Nederlander Willem Visser 't Hooft. De huidige secretaris-generaal is Olav Fykse Tveit.Binnen de organisatie is vrijwel iedere christelijke stroming vertegenwoordigd.De grootste Kerk ter wereld, de Rooms-katholieke Kerk, is geen lid van de Wereldraad van Kerken, maar werkt samen met de organisatie. Verder zijn binnen de organisatie ruwweg de meeste christelijke stromingen vertegenwoordigd, zoals de Oosters-orthodoxe Kerken, Oudkatholieke Kerk, protestantse Kerken, de Anglicaanse Kerk, enkele baptisten, de meeste lutheranen, methodisten, verschillende Gereformeerde Kerken en enkele vrijzinnige kerken."@nl |
| ?:Werken (arbeid) | "Werken is het aanbrengen van wenselijk geachte veranderingen in de omgeving door menselijke activiteit. Werk kan zowel lichamelijk als geestelijk zijn.In economisch verband spreekt men van arbeid. Er wordt onderscheid gemaakt tussen betaald en onbetaald werk. Onbetaald werk voor derden waarbij geen sprake is van dwang wordt vrijwilligerswerk genoemd. Onbetaald werk voor derden waarbij wel sprake is van dwang wordt slavernij genoemd. Arbeid bij mensen jonger dan 12 jaar wordt kinderarbeid genoemd.Er wordt ook onderscheid gemaakt tussen werkgevers en werknemers. Een werknemer is iemand die betaald werk verricht. Een werkgever is een natuurlijke persoon door wiens werk betaald werk voor anderen ontstaat, of een rechtspersoon waarbij werknemers in dienst zijn.In Nederland wordt een werknemer ook wel arbeider genoemd. De term "arbeider" is echter veelal verouderd. Het meest wordt de term "arbeider" nog gebruikt om iemand aan te duiden die in loondienst lichamelijk werk verricht, bijvoorbeeld de havenarbeider.De Belgische arbeidswetgeving maakt nog een duidelijk onderscheid tussen arbeiders (traditioneel handarbeiders) en bedienden (traditioneel hoofdarbeiders). Dit onderscheid heeft met name betrekking op sociale wetten, opzegtermijnen en dergelijke.In vrijwel de gehele Westerse wereld zijn de arbeidsverhoudingen wettelijk geregeld. Arbeiders hebben het recht zich te verenigen in vakbonden.In twee derde van de Nederlandse huishoudens werken beide partners. In een derde werkt slechts een van beide. Meestal is dat de man, maar in een kwart van de gevallen de vrouw."@nl |
| ?:Werkendam (plaats) | "Werkendam is een dorp en de belangrijkste plaats in de gemeente Werkendam in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Het ligt ten zuiden van de plaats waar de Boven Merwede zich splitst in de Nieuwe Merwede en Beneden Merwede. De kern Werkendam telde in 2008 11.426 inwoners.Tot 1950 was Werkendam een zelfstandige gemeente. Toen werd Werkendam samengevoegd met de gemeente De Werken en Sleeuwijk, waartoe ook buurtschap Kille behoorde. In 1973 werd het dorp Nieuwendijk bij Werkendam gevoegd, en in 1997 fuseerde de gemeente Werkendam met de gemeente Dussen tot de huidige gemeente Werkendam."@nl |
| ?:Werkgelegenheid | "Werkgelegenheid is een term die aangeeft of er voldoende werk is voor de beroepsbevolking van een streek of land. Er is volledige werkgelegenheid, wanneer alle werknemers die willen werken een arbeidsplaats kunnen vinden. Het ontbreken van werkloosheid is niet hetzelfde als het hebben van een volledige werkgelegenheid. Het toenemen van de werkgelegenheid en een daling van de werkloosheid gaat doorgaans echter wel samen.De werkgelegenheid van een project of sector kan worden onderverdeeld in drie subcategorieën. Directe werkgelegenheid: aantal mensen werkzaam binnen een project of sector Indirecte achterwaartse werkgelegenheid: werkgelegenheid bij de toeleverende industrie aan een project of sector die verband houdt met het betreffende project of de betreffende sector Indirecte voorwaartse werkgelegenheid: werkgelegenheid die kan ontstaan als gevolg van spin-off effecten die veroorzaakt worden door een nieuw project"@nl |
| ?:Werkgeversvereniging | "Een werkgeversvereniging of werkgeversorganisatie is een organisatie die doet aan belangenbehartiging voor en dienstverlening aan de aangesloten werkgevers. Een belangrijke activiteit van werkgeversorganisaties is het voeren van CAO-onderhandelingen (een CAO is een collectieve arbeidsovereenkomst) met werknemers.Werkgeversorganisaties zijn particuliere belangenverenigingen en maken dus geen onderdeel uit van de overheid. Desondanks zijn ze, behalve in de Stichting van de Arbeid en de Raad van Centrale Ondernemingsorganisaties, vertegenwoordigd in tal van organisaties met een publiek karakter."@nl |
| ?:Werkgroep | "Een werkgroep is een groep van mensen met een bepaald doel of een bepaalde opdracht die zij gezamenlijk resultaatgericht proberen uit te voeren.Als de taak is volbracht, wordt de werkgroep opgeheven, maar er zijn ook werkgroepen die eerder fungeren als afdelingen binnen een grotere organisatie en die dan ook een lang leven beschoren zijn. Een werkgroep kan vallen onder een bestaande organisatie, of een zelfstandige rechtsvorm aannemen (vereniging of stichting). In de regel fungeert een werkgroep met een bestuur, maar noodzakelijk is dit niet."@nl |
| ?:Werkloosheid | "Werkloosheid is de staat waarin een persoon verkeert als hij of zij werkloos is, dan wel een maat voor het aantal personen dat in deze staat verkeert. Een persoon is werkloos als hij of zij geen betaald werk heeft, maar dat wel zou willen."@nl |
| ?:Werkloosheidsuitkering | "Een werkloosheidsuitkering is een uitkering door een overheidsinstelling aan een werknemer die buiten zijn of haar schuld werkloos wordt en in staat en bereid is te werken."@nl |
| ?:Werknemer | "De werknemer is (in Nederland en België) de contractuele wederpartij van de werkgever bij de arbeidsovereenkomst."@nl |
| ?:Werkplaats | "Een werkplaats is de plaats waar een specifiek ambacht of vak wordt uitgeoefend.Het woord werkplaats zelf wordt meestal gebruikt voor een plek waar ambachtelijk wordt gewerkt, zoals:schrijnwerkerij(muziek)instrumentenmakerhorlogemakerijAfhankelijk van het werk heeft een werkplaats ook verschillende andere benamingen:atelierstudiobakkerijfabriekkantoorlaboratoriumsmederij"@nl |
| ?:Werkspoor | "||-||}Werkspoor N.V., de verkorte en later de officiële handelsnaam van de Koninklijke Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmaterieel, was een Nederlandse machinefabriek, bekend door onder meer (scheeps)stoommachines, motoren en rollend materieel. Het bedrijf is in 1828 opgericht door Paul van Vlissingen en Abraham Dudok van Heel met steun van koning Willem I."@nl |
| ?:Werkverschaffing | "Werkverschaffing is het in georganiseerd verband organiseren van projecten om werklozen een nuttige tijdsbesteding te geven. Hoewel het begrip werkverschaffing reeds in de negentiende eeuw voorkomt, is het vooral bekend uit de crisisjaren, de jaren 1930 - 1940. Wereldwijd was er in die periode een zeer grote werkloosheid. In Sydney, Australië werd bijvoorbeeld de Sydney Harbour Bridge gebouwd als werkverschaffingsproject."@nl |
| ?:Werner (motorfiets) | "Werner is de naam van een van oorsprong Frans merk van motorfietsen, dat als een van de pioniers op motorgebied wordt beschouwd. De gebroeders Werner hadden ook een fabriek in Groot-Brittannië."@nl |
| ?:Wertheim am Main | "Wertheim am Main is een plaats en gemeente in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg, gelegen in het district Main-Tauber-Kreis. De stad telt 23.552 inwoners.Boven de stad ligt de burcht van Wertheim."@nl |
| ?:Wervel (anatomie) | "Een wervel (Lat.: vertebra) is een bot van de wervelkolom."@nl |
| ?:Wervelwind | "Een wervelwind is de omhoog wervelende vochtige lucht die kan ontstaan in een onweersbui. De roterende lucht kan snelheden bereiken van een paar honderd kilometer per uur en zichtbaar worden als een trechtervormige uitstulping onder een wolk. Door het voortbewegen van de wolk met slurf en al kan een schadespoor ontstaan van soms kilometers lengte."@nl |
| ?:Wesel (stad) | "Wesel (Nederlands (verouderd): Wezel) is een historische vestingstad en hoofdstad van het gelijknamige district Wesel in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, Duitsland. Wesel ligt aan de rivier de Rijn bij Kmr 815, gelegen tussen het Ruhrgebied en de Nederlandse grens bij Bocholt. De stad telt 60.625 inwoners.Wesel heeft sterke banden met Nederland en haar geschiedenis. Tijdens de Inname van Wesel (1629) werd de stad bevrijd van de Spaanse bezetting. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog kende de stad een groot aantal protestants-Nederlandse vluchtelingen die voor de Spaanse vervolgingen waren gevlucht."@nl |
| ?:Wessem | "Wessem (Limburgs: Wisheim of Wèssem) is een kleine stad in de gemeente Maasgouw, in de Nederlandse provincie Limburg met ruim 2200 inwoners. Zoals vele kleine plaatsjes in Limburg heeft Wessem een landelijk karakter en een rijke historie."@nl |
| ?:West | "West is een van de windstreken, naast noord, oost en zuid. West is tegenovergesteld aan oost; op de kompasroos met noord boven, ligt west links.De zon gaat onder in het westen.De schrijfwijze voor 'westen' als windrichting is met een kleine w, voor de aanduiding van een bepaald gedeelte van een land (West-Australië), een provincie (West-Vlaanderen) of een streek (West-Friesland) gebruikt men de hoofdletter W.Het Westen verwijst vaak naar de westerse wereld.Met de West werd in koloniale tijd West-Indië bedoeld.De Verenigde Staten kennen hun eigen westen, het Wilde Westen.West is ook de lokale naam voor West-Terschelling, een dorp op het Nederlandse Waddeneiland Terschelling."@nl |
| ?:West-Afrika | "West-Afrika is een deel van het werelddeel Afrika, van ongeveer 5 miljoen vierkante meter groot.Onder West-Afrika worden meestal de volgende landen verstaan: Vlag van Mauritanië Mauritanië Vlag van Benin Benin Vlag van Burkina Faso Burkina Faso Vlag van Congo-Brazzaville Congo-Brazzaville Vlag van Equatoriaal-Guinea Equatoriaal-Guinea Vlag van Gabon Gabon Vlag van Gambia Gambia Vlag van Ghana Ghana Vlag van Guinee Guinee Vlag van Guinee-Bissau Guinee-Bissau Vlag van Ivoorkust Ivoorkust Vlag van Kaapverdië Kaapverdië Vlag van Kameroen Kameroen Vlag van Liberia Liberia Vlag van Mali Mali Vlag van Niger Niger Vlag van Nigeria Nigeria Vlag van Senegal Senegal Vlag van Sierra Leone Sierra Leone Vlag van Togo TogoAan de kust van West-Afrika lagen vele Nederlandse, Franse, Engelse, Portugese en enkele Deense, Spaanse, Zweedse en Duitse koloniën. Vaak niet meer dan een fort of een havenstad.Met uitzonedering van Mauritania zijn al deze landen lid van de Economic Community of West African States (ECOWAS) uit mei 1975. De Verenigde Naties-regie omvat ook het eiland Sint Helena, een Britse overzeese grondgebied in de Zuid-Atlantische Oceaan."@nl |
| ?:West-Berlijn | "West-Berlijn is de benaming voor het westelijke gedeelte van Berlijn, ter onderscheiding met Oost-Berlijn in de tijd dat West- en Oost-Duitsland aparte landen waren. De politieke scheiding van Berlijn begon in 1948 in de vorm van vier geallieerde sectoren, waarvan er drie het latere West-Berlijn besloegen. Vanaf 1949 tot 1990 bestond West-Berlijn als één gebied. De officiële benaming van West-Berlijn was Berlin (West); de DDR hanteerde de naam Westberlin, terwijl zij voor Oost-Berlijn de naam Berlin, Hauptstadt der DDR gebruikte."@nl |
| ?:Westblok | "Het Westblok was de verzamelnaam van de kapitalistische landen in West-Europa tijdens de Koude Oorlog. Het werd in het oosten begrensd door het IJzeren Gordijn. In vergelijking met haar communistische tegenhanger, het Oostblok, is het begrip "Westblok" veel minder gangbaar."@nl |
| ?:Westdorpe | "Westdorpe is een dorp nabij Axel, in de gemeente Terneuzen, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het dorp, met 2009 inwoners (2009), is zo genoemd vanwege haar westelijke ligging ten opzichte van de stad Axel. Westdorpe ligt langs de Graaf Jansdijk en is een mooi voorbeeld van een dijkdorp met lintbebouwing. Westdorpe is het op één na langste dorp van Nederland. De Graaf Jansdijk maakte vroeger deel uit van de landdijk tussen Terneuzen en Boekhoute. Het dorp geniet bekendheid doordat er dikwijls de landelijk hoogste temperatuur wordt waargenomen.Tot 1 april 1970 was het een zelfstandige gemeente, waarna het tot 2003 tot de gemeente Sas van Gent behoorde.Westdorpe is 142 hectare groot. Een belangrijk deel hiervan bestaat uit Canisvliet. Om bepaalde plant- en diersoorten te beschermen zijn de gronden rondom de Canisvlietskreek aangewezen tot natuurreservaat en natuurontwikkelingsgebied."@nl |
| ?:West-Duitsland | "West-Duitsland (Duits: Westdeutschland) is de aanduiding die wordt gebruikt voor het westelijk deel van Duitsland. Historisch gezien is de term voornamelijk gebruikt als synoniem voor de Bondsrepubliek Duitsland in de periode tussen 1949 en 1990 toen Duitsland verdeeld was in twee staten."@nl |
| ?:Westeinde (Enkhuizen) | "Westeinde is een buurtschap in de gemeente Enkhuizen in de Nederlandse provincie Noord-Holland.Westeinde ligt precies tussen Bovenkarspel en de oorspronkelijke stadswal bij de Koepoort ingang van Enkhuizen. Formeel valt de plaats onder Enkhuizen. Het Westeinde is ook het oostelijke eindpunt (bekeken vanaf Blokker) van de landstreek De Streek.Het Westeinde ontstond als kern van bewoning iets voorbij de grens van Enkhuizen. Tegenwoordig is over de hele lengte van de weg, waaraan de kern was ontstaan, bewoning en bedrijven. De belangrijkste bedrijven aan het Westeinde zijn de diverse zaadbedrijven van Enkhuizen die, toen ze daar aan het einde van de negentiende eeuw begonnen, van belang waren voor de economie van de gemeente Enkhuizen."@nl |
| ?:Westelijk Nieuw-Guinea | "Westelijk Nieuw-Guinea of Irian Barat (West-Irian) is de naam die in de periode tussen 1962 en 1970 gegeven werd aan de huidige Indonesische provincies Papoea en West-Papoea.Van 1948[bron?] tot 1962[bron?] was het gebied een Nederlandse kolonie onder de naam Nederlands-Nieuw-Guinea. De Indonesische president Soekarno wilde echter dat het gebied deel ging uitmaken van de republiek Indonesië, en probeerde dit te realiseren via de Verenigde Naties. Ook dreigde hij in het gebied een oorlog te ontketenen, en stuurde militaire infiltranten. In 1962 werd het bestuur tijdelijk aan de Verenigde Naties overgedragen (UNTEA), en in 1963 kreeg Indonesië zeggenschap over het gebied, dat de naam Irian Barat kreeg. Na het aftreden van Soekarno en het aantreden van Soeharto als president van Indonesië werd de naam van het gebied omgedoopt tot Irian Jaya.[bron?] In 2000 besloot president Abdurrahman Wahid de provincie de naam Papoea te geven.De naam Irian Barat of West-Irian moet niet worden verward met de naam van de westelijke deelprovincie van het gebied. Deze deelprovincie werd tot 2007 West-Irian Jaya (Irian Jaya Barat) genoemd, en sinds 2007 West-Papoea (Papua Barat)."@nl |
| ?:Westerbeek (dorp) | "Westerbeek (Brabants: Den Twist) is een ontginningsdorp in de gemeente Sint Anthonis.Het dorp telde in 2005 556 inwoners, verdeeld over 273 vrouwen en 283 mannen. Samen wonen zij op 202 woonadressen (1 januari 2005). Westerbeek is gelegen tussen de Rips en Oploo in Noord-Brabant, Nederland."@nl |
| ?:Westerbork (dorp) | "Westerbork (Drents: Börk) is een brinkdorp in de provincie Drenthe, sinds 1998 behorend tot de gemeente Midden-Drenthe. Voordien was het een zelfstandige gemeente.In de volksmond wordt ook wel over Westerbork gesproken als het voormalige kamp Westerbork bedoeld wordt. Kamp Westerbork werd in de Tweede Wereldoorlog gebruikt om Joden, Roma en verzetsmensen te deporteren. Het kamp ligt echter dichter bij Hooghalen dan bij Westerbork.Na de Tweede Wereldoorlog werden in het kamp ex-KNIL-militairen ondergebracht. Het kamp werd toen hernoemd tot woonoord Schattenberg. Eind jaren '70 is het woonoord gesloopt en werd nabij de locatie een oorlogsmonument ingericht.Deels op het terrein van het voormalige kamp bevinden zich veertien radiotelescopen, die samen de Westerbork Synthese Radio Telescoop vormen. De telescopen worden beheerd door ASTRON. De bekende astronoom Jan Hendrik Oort speelde een belangrijke rol bij de totstandkoming van deze telescopen.Westerbork heeft een voetbalvereniging met meer dan 400 leden. Vv VKW speelt in het seizoen 2010/2011 in de 3e klasse B, op zondagen."@nl |
| ?:Westerbouwing | "De Westerbouwing is een uitspanning in de gemeente Renkum aan de Zuid-Veluwezoom op een stuwwal aan de Rijn, met uitzicht heeft over de Betuwe en de steden Arnhem en Nijmegen. De Westerbouwing ligt tussen de drie plaatsen Doorwerth, Heveadorp en Oosterbeek in.De naam Westerbouwing wordt al in 1760 genoemd in enkele archiefstukken als een huis, schuur op den berg met opgaande hout en boomgaarden. In 1802 komt de uitspanning in handen van een Arnhemse eigenaar die er rond 1824 een theekoepel liet bouwen waar hij en zijn familie regelmatig in vertoefden. Na 1872, toen het landgoed verkocht werd, kwam er een grote verandering voor de Westerbouwing. Er werd een woning bij de theekoepel gebouwd, waar een hapje en een drankje genuttigd kon worden. In 1880 werden er voor het eerst boottochtjes georganiseerd vanuit Arnhem naar de Westerbouwing, waardoor het een publiekstrekker werd. In 1912 werd de Westerbouwing aangekocht door de gemeente om deze uitgaansgelegenheid te kunnen behouden voor het publiek. In de jaren 30 werd de uitspanning gemoderniseerd met nieuwbouw en een uitkijktoren.Tijdens de tweede wereldoorlog was de Westerbouwing een belangrijk strategisch punt, omdat men goed zicht had over wat er zich afspeelde op de Rijn, in de Betuwe en de lucht daarboven. Tijdens de Operatie Market Garden (Slag om Arnhem) in september 1944 is er zeer zwaar gevochten in deze omgeving. In deze periode is de uitspanning bijna verdwenen door het oorlogsgeweld. Na de oorlog werd er een tijdelijk restaurant gebouwd.Begin jaren vijftig werd er begonnen aan een nieuw uiterlijk van de Westerbouwing. Er werd een nieuw restaurant gebouwd met een uitkijktoren. Halverwege de jaren vijftig kwam er uitbreiding: er werd een speeltuin aangelegd. Eind jaren vijftig kwam er een rondrittrein in de vorm van een zwaan die door de wijde omgeving reed en tevens de mensen van de rondvaartboot afhaalde en ook weer terug bracht. Ook werd er een kabelbaan gebouwd, wat destijds uitzonderlijk was voor Nederland.In de jaren daarna werd het park nog verder uitgebreid met de botswagentjes, kinderbaan, luchtkussen, en een dubbeldekkerbus waarin de allerkleinsten naar Disneyfilms konden kijken en de jeugd hun T-shirts konden laten bedrukken. De Airborne wandeltocht houdt hier zijn rustplaats, waar de deelnemers even kunnen bijkomen.Door de komst van de grote attractieparken elders in het land brak er een moeilijke tijd aan voor de Westerbouwing waardoor uiteindelijk, begin jaren negentig, besloten werd het pretparkje te sluiten. Alleen het restaurant is blijven bestaan."@nl |
| ?:Westerdam | "De Westerdam is een cruiseschip van de Holland-Amerika Lijn. De Westerdam is het zusterschip van de Zuiderdam, de Noordam en de Oosterdam. Het schip is in gebruik genomen op 24 april 2004. Net als alle andere schepen van de Holland-Amerika Lijn heeft het Rotterdam als thuishaven.De tweede serie van het televisieprogramma Herrie aan de horizon van Herman den Blijker speelt zich af op dit schip en in de havensteden tijdens een cruise door de Caribbean."@nl |
| ?:Westergo | "Westergo (Fries: Westergoa) was één van de drie streken waarin de huidige provincie Friesland in vroegere tijd werd ingedeeld. Van oorsprong was het gebied een gouw van het Frankische Rijk, wat het woord -go aanduidt; later was Westergo ook één van de kwartieren van Friesland."@nl |
| ?:Westerkerk (Amsterdam) | "||-||-||-||}De Westerkerk in Amsterdam is een kerk aan de Prinsengracht 279-281, op de Westermarkt, aan de rand van de Jordaan. De oorspronkelijk gereformeerde en sinds 1816 Nederlands Hervormde Westerkerkgemeente maakt sinds 2004 deel uit van de Protestante Kerk.In de nabijheid van de kerk bevinden zich het het Anne Frank Huis (Prinsengracht 263) en het Homomonument aan de Keizersgracht."@nl |
| ?:Westerlauwers Fries | "Westerlauwers Fries (Westerlauwers Fries: Frysk) is het Fries dat gesproken wordt in de Nederlandse provincie Friesland en een aangrenzend deel van de provincie Groningen. Deze taal wordt doorgaans Fries genoemd en ook in dit artikel wordt hiermee de Westerlauwerse variant bedoeld. De tegenhanger van het Westerlauwers Fries is het Oosterlauwers Fries, waarvan het Saterfries het directe overblijfsel is. Van het Fries bestaat ook een variant die in de grensstreek tussen Duitsland en Denemarken wordt gesproken. Deze variant staat bekend als het Noord-Fries. Het Westerlauwers Fries stamt af van het Oudfries, dat een sterke overeenkomst vertoonde met het Oudengels. Enkele overeenkomsten met het Engels zijn nog steeds terug te vinden in het moderne Fries."@nl |
| ?:Western (genre) | "De western is een genre dat in films, tv-series, boeken en schilderkunst wordt verbeeld met een idealisering van het landelijke leven tussen grofweg 1850 en 1900, in het westelijke deel van de Verenigde Staten. Het westerngenre kende het meeste succes in de Amerikaanse film vanaf 1903. Deze films worden ook wel wildwestfilms of cowboyfilms genoemd. Het genre wordt soms geringschattend "horse opera" genoemd. Naast jazz en Colorfield Painting is de western een oorspronkelijke kunstvorm van Amerikaanse bodem."@nl |
| ?:Westerschelde | "De Westerschelde of De Honte is een estuarium in de Nederlandse provincie Zeeland, gelegen tussen Walcheren en Zuid-Beveland aan de noordzijde en Zeeuws-Vlaanderen aan de zuidzijde. In tegenstelling tot de Oosterschelde, de Grevelingen en het Haringvliet is het niet afgesloten in het kader van de Deltawerken. De reden hiervoor is dat zo de haven van Antwerpen bereikbaar blijft.De Westerschelde is de monding van de Schelde. In de regel noemt men het gedeelte vanaf de Belgisch-Nederlandse grens tot aan de Noordzee de Westerschelde, vanaf de Belgisch-Nederlandse grens via Antwerpen tot aan Gent is de naam Zeeschelde. Gent kan echter ook bereikt worden via het Zeekanaal Gent-Terneuzen. Het westelijkste deel van de Westerschelde heeft twee hoofdvaarwaters naar de Noordzee. De Wielingen is het ruimst en wordt gebruikt door de scheepvaart naar de Zuidelijke Noordzee. De scheepvaart naar het noorden maakt gebruik van het Oostgat; een betrekkelijk smal vaarwater langs de zuidwestelijke kust van Walcheren. Het diepste punt van de Westerschelde ligt nabij Borssele, waar de zeearm een diepte bereikt van 67 meter onder NAP. Dit is tevens het diepste punt van het Nederlands continentaal plat.De Schelde is al geruime tijd in ernstige mate verontreinigd. Dit blijkt uit het feit dat er grote delen zijn waar er geen leven in de rivier is. Door de invoer van rioolwaterzuiveringsinstallaties is de toevoer van nieuw biologisch materiaal verminderd. Hierdoor kan het bezonken slib oxideren. Het schoner worden van de Schelde en daarmee ook van de Westerschelde is een project van de lange adem."@nl |
| ?:Westerse wereld | "De westerse wereld of het Westen is een groep landen waarvan de precieze samenstelling afhangt van de context waarin de term gebruikt wordt. De meest gebruikte betekenissen verwijzen naar een groep cultureel en etnisch verwante staten die met name tussen 1500 en 2000 een dominante positie opbouwden in de wereld, vaak zeer rijk en machtig waren, en vandaag nog steeds relatief rijk, machtig en invloedrijk zijn in de wereld: eerst West-Europa, geleidelijk een steeds groter deel van Zuid-, Midden- en Noord-Amerika, en later ook Australië en Nieuw-Zeeland. Dit valt niet samen met het westelijk halfrond. Een groot deel van West-Europa, waaronder Nederland en België, ligt namelijk ten oosten van de meridiaan van Greenwich, en dus op het oostelijk halfrond."@nl |
| ?:Westerveld (gemeente) | "Westerveld (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente in het zuidwesten van de provincie Drenthe niet ver van Meppel gelegen dicht bij de Drentse Hoofdvaart in Nederland. De gemeente is na een gemeentelijke herindeling in 1998 ontstaan uit de gemeenten Havelte, Diever, Dwingeloo en Vledder. Op 1 februari 2012 telde de gemeente 19.167 inwoners (bron: CBS) op een oppervlakte van 283 km2. Daarmee is de gemeente één van de dunstbevolkte gemeenten van Nederland."@nl |
| ?:Westervoort | "Westervoort (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een plaats en gemeente in De Liemers, in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telt 15.289 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 7,85 km² (waarvan 1 km² water). Westervoort ligt ten zuidoosten van Arnhem; noordelijk van de Rijn, oostelijk van de IJssel, precies waar deze zich afsplitst. Het is van origine een heerlijkheid met de 'Heer van Westervoort' aan het hoofd.De gemeente Westervoort maakt deel uit van de Stadsregio Arnhem-Nijmegen. In het kader van RegioRail KAN heeft Westervoort sinds december 2011 weer een treinstation."@nl |
| ?:West-Europa | "West-Europa onderscheidt zich van Zuid-, Noord-, Centraal- en Oost-Europa door de geografie en door de verschillen in klimaat en cultuur. Het begrip West-Europa heeft echter geen officiële status, maar komt voor in botsende beschavingen, de Verenigde Naties en het handboek van de CIA en de Duitse StAGN.Voor de Koude Oorlog werd "West-Europa" gebruikt als begrip om aan te duiden: Frankrijk Ierland Verenigd Koninkrijk Nederland België LuxemburgDuitsland en Zwitserland worden soms ook tot West-Europa gerekend, hoewel ze meestal gerekend worden tot Centraal-Europa. Frankrijk wordt door zijn ligging en cultuur ook wel tot Zuid-Europa gerekend.Tijdens de Koude Oorlog werd de term gebruikt voor de landen onder Amerikaanse invloedssferen, die deelnamen aan de NAVO, als tegenhanger van Oost-Europa, onder Sovjet-invloed. De grenzen tussen Oost- en West-Europese landen werden ook wel het IJzeren Gordijn genoemd.Tot 2003 kon West-Europa zonder probleem worden gebruikt voor de landen van de Europese Unie plus IJsland, Zwitserland, Liechtenstein, Andorra, Noorwegen, San Marino, Monaco en Vaticaanstad. Maar vanaf mei 2004 maken Centraal- en Oost-Europese landen deel uit van de Unie, wat de definitie van West-Europa weer veranderd heeft.Soms wordt West-Europa nog eens opgesplitst in twee delen: Noordwest-Europa (Verenigd Koninkrijk, Ierland, Benelux en het noordwesten van Frankrijk en Duitsland) en Zuidwest-Europa (zuidwesten van Frankrijk, delen van Spanje en Portugal). Soms wordt tussen Noordwest-Europa en Zuidwest-Europa een onderscheid gemaakt op basis van taal. De landen met een Germaanse taal behoren dan tot Noordwest-Europa en die met een Romaanse taal tot Zuidwest-Europa. Op basis daarvan wordt België in twee stukken gedeeld: Vlaanderen (Nederlandstalig) behoort dan tot Noordwest-Europa en Wallonië (Franstalig) tot Zuidwest-Europa."@nl |
| ?:Westfalen (streek) | "Westfalen omvat de noordoostelijke helft van Noordrijn-Westfalen, een van de deelstaten van Duitsland. Het bestaat uit de regierungsbezirke Arnsberg, Detmold en Münster maar heeft op zich geen administratieve betekenis meer. De steden Dortmund, Münster en Bielefeld zijn belangrijke centra van Westfalen.In Westfalen wordt onder andere Westfaals gesproken."@nl |
| ?:West-Fries (dialectgroep) | "Het West-Fries (West-Fries: Westfriesk of Westfries) is een verzamelnaam voor een aantal Nederlandse dialecten die gesproken worden in de provincie Noord-Holland, meer bepaald in de regio West-Friesland.Ook de polders benoorden het oude West-Friesland (Wieringermeer, Anna Paulowna), de kuststrook van Den Helder tot Castricum (onder andere Egmond, Zijpe), het voormalige eiland Wieringen en het eiland Texel kunnen tot het gebied waar West-Fries gesproken wordt gerekend worden.De West-Friese dialecten bevatten Ingveoons invloeden en behoren tot de Friso-Frankische dialecten, net als het Bildts en het Stadsfries.Belangrijk is dat er geen officiële spelling voor de West-Friese dialecten bestaat. Hierdoor kan iedereen zelf de spelwijze van het dialect bepalen, zolang de woorden op de juiste manier worden uitgesproken. De spelling die in dit artikel gebruikt wordt is één van de manieren waarop het gespeld kan worden. Naast deze spellingswijze bestaat er nog een bekende spelling, namelijk de spelling volgens de West-Frieze-Styk. Verderop in dit artikel leest u meer over de spelling volgens de West-Frieze-Styk."@nl |
| ?:West-Friesland (regio) | "West-Friesland is een regio in het noorden van de provincie Noord-Holland, omsloten door de Westfriese Omringdijk en gelegen ten zuiden van de Wieringermeer. Hoorn, Enkhuizen, Medemblik en Schagen zijn de belangrijkste plaatsen in de regio. Een gedeelte van de gemeente Alkmaar valt binnen de Westfriese Omringdrijk. De binnenstad van Alkmaar behoort niet tot West-Friesland."@nl |
| ?:Westfront (Eerste Wereldoorlog) | "Het westfront in de Eerste Wereldoorlog was het 750 km lange front in Frankrijk en België tussen de legers van de geallieerden en het Duitse Keizerrijk.In tegenstelling tot het beweeglijke oostfront veranderde het verloop van het westfront tussen 1914 en 1918 nauwelijks en bestond het front aan beide zijden voornamelijk uit loopgraven."@nl |
| ?:West-Java | "West-Java (Indonesisch: Jawa Barat, Soendanees en Javaans: Jawa Kulon) is een provincie van Indonesië, gelegen op het eiland Java. De hoofdstad is Bandung."@nl |
| ?:West-Kalimantan | "West-Kalimantan (Indonesisch: Kalimantan Barat) is een provincie van Indonesië. Het is een van de vier provincies van Kalimantan, het Indonesische deel van het eiland Borneo. De hoofdstad van West-Kalimantan is Pontianak, een stad die precies op de evenaar ligt. De provincie ligt in tijdzone UTC+7.De provincie heeft een oppervlakte van 146.807 km² met een bevolkingsaantal van ongeveer 3,8 miljoen inwoners (census van 2000). De grootste etnische groepen zijn de Dajaks, Maleiers en Chinezen (samen ongeveer 90% van de totale populatie). Verder wonen er onder andere ook Javanen, de Buginezen en Madoerezen.West-Kalimantan heeft 12 gemeenten, waarvan 2 kota (otonom) (urbane gemeenten): Pontianak Singkawangen 12 kabupaten (rurale gemeenten): Sambas Bengkayang Pontianak Ketapang Landak Sanggau Sekadau Sintang Melawi Kapuas Hulu (Opper-Kapoeas) Kayong Utara (Noord-Kajong)"@nl |
| ?:Westkapelle (Nederland) | "|Westkapelle Plaats in Nederland 20px Wapen van Westkapelle Westkapelle (Nederland)Westkapelle (Nederland) Situering Provincie Zeeland Gemeente Veere Coördinaten 51°31'N 3°27'E Algemeen Inwoners (2-1-2010) 2705 Detailkaart Westkapelle in de gemeente Veere Westkapelle in de gemeente Veere Portaal Portaalicoon Nederland|-|||-|||}Westkapelle (Zeeuws: Weskappel, in het dialect van Westkapelle: Wasschappel) is een plaats, met historische status als stad, in de gemeente Veere op de westelijke punt van het voormalige eiland Walcheren. Het ligt daarmee in de provincie Zeeland.Westkapelle had op 1 januari 2010 2705 inwoners."@nl |
| ?:Westkappelse Zeedijk | "De Westkappelse Zeedijk is een vijf kilometer lange zeewering van basaltsteen in de duinenrij die het eiland Walcheren tegen de zee beschermt.De dijk is gemaakt in de 16e eeuw. In 1483 startte men met de aanleg van een inlaagdijk achter de oude duinen. Op 15 juli is gestart met de aanleg van de zeedijk met vergunning en aanwezigheid van Karel V. Van de originele dijk is tegenwoordig weinig over, omdat er steeds betere materialen kwamen. Nu vindt men er veel basaltsteen. Voor de Deltawerken en de Zuiderzeewerken was dit hét teken van Nederland tegen het water."@nl |
| ?:Westlander (schip) | "Een westlander is een in het Westland veel gebruikt scheepje voor het vervoer van tuinbouw producten. De eerste westlanders waren grotere (houten) schepen van het type praam. De latere kleinere ijzeren westlanders zijn een mengvorm van de aak (daar vlet genoemd) de praam en de schouw. Zij werden voortbewogen door bomen, en in latere jaren met een kleine motor.Door de snelheid waarmee tegenwoordig in de tuinbouw moet worden gewerkt, is het gebruik van vervoer over water van tuinbouwproducten in onbruik geraakt. Dit aftakelingsproces werd daarbij in de hand gewerkt door gemeenten, die voor het wegverkeer aan lage en vaste bruggen de voorkeur gaven. De lading van een Westlander past ook in een vrachtauto. Als gevolg hiervan werden deze schepen door de telers afgedankt en hebben ze vaak jaren in sloten naast de tuinderij - soms afgezonken - op een beter lot liggen wachten. Een flink aantal is daar opgemerkt door mensen die er relatief eenvoudig een opbouw op plaatsten en ze zo weer als recreatievaartuig in gebruik konden nemen. Op die manier zijn veel Westlanders bewaard gebleven."@nl |
| ?:Westland (gemeente) | "Westland (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeente ligt in de streek het Westland en telt 101.879 inwoners (1 februari 2012), op een oppervlak van 90,59 km², waarvan een landoppervlakte van 7990 ha en een oppervlakte van binnenwater van 1060 ha. De gemeente Westland maakt deel uit van het kaderwetgebied Haaglanden en de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag.De gemeente is op 1 januari 2004 ontstaan door gemeentelijke herindeling Westland waarbij de gemeenten De Lier, 's-Gravenzande (inclusief Heenweg), Monster (met de kernen Poeldijk en Ter Heijde), Naaldwijk (met de kernen Honselersdijk en Maasdijk) en Wateringen (inclusief Kwintsheul) werden samengevoegd.De twee overige Westlandse gemeenten, Maasland en Schipluiden, hebben er voor gekozen om hun eigen weg te gaan. Ze zijn (eveneens op 1 januari 2004) samengevoegd tot de gemeente Midden-Delfland."@nl |
| ?:Westland (Nederlandse streek) | "Het Westland is van origine een landstreek in de provincie Zuid-Holland. Het betreft het gebied ten noorden van de Nieuwe Waterweg, ten zuiden van Den Haag, ten noordwesten van Maassluis, en ten westen van Delft.De naam 'Westland' is afgeleid van de westelijke ambachten van het Hoogheemraadschap van Delfland. Deze westelijke ambachten omvatten naast het huidige glastuinbouwgebied ook Rijswijk, Voorburg en Vlaardingerambacht.Sinds 1 januari 2004 is Westland ook de naam van een grote gemeente in dit gebied. Verder liggen er in de streek de gemeente Midden-Delfland en de kern Hoek van Holland, die deel uitmaakt van de gemeente Rotterdam.Loosduinen, momenteel een stadsdeel van Den Haag, is een voormalig Westlands tuindersdorp dat netzoals Wateringse Veld door de stad Den Haag is geannexeerd. Het meest bekend is Westland om zijn glastuinbouw, en de oranje gloed die er 's nachts de hemel verlicht, afkomstig van de assimilatieverlichting in de kassen. De streek dankt aan deze glazen warenhuizen ook zijn bijnaam de Glazen Stad."@nl |
| ?:Westlands | "Westlands is een groep Zuid-Hollandse dialecten die gesproken worden in het Westland, een streek tussen Den Haag en Rotterdam . De dialecten hebben veel overeenkomsten met het Haags en het Rotterdams, maar verschillen er ook veel van, door bijvoorbeeld de rollende r (in plaats van de brouw-r uit de steden). Bovendien bewaren ze meer Oud-Hollands taaleigen: er komen mutaties in voor van korte klinkers (mos 'mus', orrete 'erwten') en woorden die in de standaardtaal ouderwets zijn (aanstons 'straks', eerdaags 'binnenkort'). Deze kenmerken wijzen in de richting van nog ouderwetsere Hollandse dialecten als het Schevenings en het Katwijks. Het Westlands is de zangtaal van de Kromme Jongens. De Westlandse dialecten worden over het algemeen nog veel gebruikt door de bevolking en ook onder jongeren zijn ze populair."@nl |
| ?:Westlandsche Stoomtramweg Maatschappij | "De N.V. Westlandsche Stoomtramweg Maatschappij (W.S.M.) is een voormalige tramwegmaatschappij die personen en goederen door het Westland vervoerde. Het bedrijf werd opgericht op 30 juli 1881 te Amsterdam en was vanaf 14 december 1891 gevestigd te Loosduinen (sedert 1 juli 1923 gemeente Den Haag), met als directeur Ir. VerspijckTot 1885 werden de lijnen van de WSM geëxploiteerd door de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij en daarna door de WSM zelf. Vanaf 1923 exploiteerde de WSM ook busdiensten. Op 1 oktober 1965 werd de bedrijfsnaam veranderd in NV Westlandse Streekvervoer Maatschappij met behoud van de initialen WSM. Het bedrijf is per 1 januari 1969 opgegaan in het vervoerbedrijf Westnederland."@nl |
| ?:Westmaas | "Westmaas is een dorp in de Hoeksche Waard in de provincie Zuid-Holland met 2120 inwoners (1 januari 2009 - 1050 mannen/1070 vrouwen). Westmaas was een zelfstandige gemeente totdat het op 1 januari 1984 opging in de gemeente Binnenmaas; het had op dat moment 2169 inwoners, 754 woningen en een oppervlakte van 7,56 km²."@nl |
| ?:Westnederland | "De NV Verenigd Streekvervoer Westnederland te Boskoop is een voormalig Nederlands openbaar-vervoerbedrijf, dat van 1 januari 1969 tot 1 november 1994 actief was in het stads- en streekvervoer in een groot deel van de provincie Zuid-Holland en het zuidwestelijk deel van Utrecht."@nl |
| ?:West-Nederland | "West-Nederland is een Nederlandse NUTS 1-regio. Behalve voor statistische doeleinden hebben deze regio's geen enkele betekenis.Deze NUTS 1-regio is weer onderverdeeld in meerdere NUTS 2-regio's, die gelijk zijn aan verschillende provincies. De NUTS 2-regio's worden op hun beurt zijn onderverdeeld in NUTS 3-regio's (COROP-gebieden). West-Nederland"@nl |
| ?:West-Pruisen | "West-Pruisen was een provincie van Pruisen die bestond van 1773 tot 1829 en van 1878 tot 1919."@nl |
| ?:West-Sumatra | "West-Sumatra (Sumatra Barat - als acroniem: "Sumbar") is een provincie in Indonesië. Het ligt aan de westkust van het eiland Sumatra en grenst aan de provincies Noord-Sumatra (Sumatra Utara) in het noorden, Riau en Jambi in het oosten en Bengkulu in het zuidoosten. Even buiten de kust liggen de Mentawai-eilanden. De hoofdstad van de provincie is Padang.Het gebied stond vroeger ook wel bekend onder de naam Padangse Bovenlanden.West-Sumatra wordt vooral bewoond door de Minangkabau. De Mentawai zijn een apart volk, met een geheel eigen taal."@nl |
| ?:West (Utrecht) | "West is een wijk van de gemeente Utrecht, de hoofdstad van de Nederlandse provincie Utrecht. De wijk heeft 27.351 (2012, bron: gem. Utrecht) inwoners en is hiermee qua inwoners de zevende wijk van Utrecht.Wijkwethouder voor de wijk is Gilbert Isabella (PvdA).De gemeente deelt de wijk op in de volgende subwijken en buurten: Lombok/LeidsewegLombok-OostLeidseweg en omgevingLombok-West Nieuw Engeland/SchepenbuurtLaan van Nieuw Guinea, Spinozaplantsoen en omgevingNieuw Engeland, Thomas a Kempisplantsoen en omgevingSchepenbuurt, Bedrijventerrein CartesiuswegBedrijventerrein Lage Weide Oog in Al/WelgelegenOog in AlWelgelegen, Den HommelHalve Maan"@nl |
| ?:West-Vlaanderen | "De provincie West-Vlaanderen is een van de vijf provincies van het Vlaams Gewest en tegelijk één van de tien provincies van België. Het is de meest westelijk gelegen provincie in Vlaanderen."@nl |
| ?:Westwall | "De Westwall, (Geallieerde naam: Siegfriedlinie), was een Duitse verdedigingslinie die vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gebouwd en loopt van Kleef, aan de Nederlandse grens, tot aan de Zwitserse grens. De Westwall heeft een lengte van meer dan 630 km.In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog bouwden vele Europese staten eigen verdedigingslinies. Daarom bouwden de Duitsers in het oosten en het westen van Duitsland een verdedigingslinie. Respectievelijk Ostwall en Westwall genoemd. De Westwall werd gebouwd tussen 1936 en 1945 in opdracht van Adolf Hitler. De linie in het westen (Westwall) was een reactie op de Franse Maginotlinie, een gigantisch fortenstelsel langs de Duitse grens, dat de Duitsers het nodige ontzag inboezemde.Het bouwproject is vergelijkbaar in omvang met de aanleg van de Duitse snelwegen waardoor duizenden mensen aan het werk konden. De werking was psychologisch en strategisch bedoeld: als oppepper voor de Duitse bevolking en als afschrikking voor de Fransen. Het strategische voordeel dat Hitler met zijn Westwall behaalde bleek in september 1939. Er waren slechts 100.000 à 200.000 soldaten in de linie gelegerd, terwijl de hoofdmacht in Polen was. Frankrijk had hiertegenover 100 divisies (bijna 800.000 man). In deze periode ontstond de 'Sitzkrieg', kleine plaagacties over en weer. Men was overtuigd van de kwaliteit van elkaars verdedigingslinies, beide landen durfden elkaar niet frontaal aan te vallen. Duitsland had daar geen dringende reden toe; de strijd in Polen was waar het hen om ging. De Fransen hadden echter geen alternatief om Duitsland onder druk te zetten om zich terug te trekken uit Polen. In mei 1940, toen Polen was verdeeld tussen Duitsland en de Sovjet-Unie, vielen de Duitse troepen wel aan; niet op de Maginotlinie, maar via de door Frankrijk ondoordringbaar geachte Ardennen. De linie kan echter niet worden vergeleken met de Maginotlinie. Het was een totaal ander concept, gebaseerd op ervaringen in de Eerste Wereldoorlog. De Duitsers geloofden meer in 'kleine' gevechtsopstellingen die elkaar onderling konden steunen met diepte in de verdediging. Het oorspronkelijke concept werd echter in 1944 snel aangepast. Men dacht in de jaren '30 de gevechten vanuit de bunkers te moeten voeren, maar deze bleken in 1944 eerder dienst te doen als 'betonnen muizenvallen'. Het nieuwe concept uit 1944 betekende dat de bunkers bescherming moesten bieden tijdens beschietingen, maar dat gevechten vanuit opstellingen buiten de bunkers gevoerd werden.In 1944 bood de verouderde Westwall een veilige schuilplaats voor de terugtrekkende Duitse eenheden. Door logistieke problemen aan geallieerde kant en een onterecht ontzag voor de Westwall kregen de Duitsers ook nog eens tijd voor een reorganisatie van hun verdedigingswerken. Toen dus de geallieerden vanaf half september 1944 de opmars hervatten, ontstonden verbeten en felle gevechten, waarna de opmars snel vastliep. Omdat in die tijd ook de Slag om Arnhem door de geallieerden verloren werd en in december 1944 het Duitse tegenoffensief in de Ardennen moest worden teruggeslagen, duurde het tot maart 1945 voordat de geallieerden door konden breken op Duits grondgebied.Na de oorlog werd de verantwoordelijkheid voor het verwijderen van de opstellingen bij de respectievelijkebezettingsmachten gelegd. Vandaar dat de linie eigenlijk niet meer bestaat. De enige zichtbare resten zijn de antitankhindernissen en wat vreemde bulten in het landschap. Op sommige plaatsen probeert men nu de resten van de Westwall te beschermen. Er zijn enkele musea ingericht in oude bunkers, en zeldzame dieren en planten vinden een perfect tehuis in de vochtige en donkere ruïnes."@nl |
| ?:West Zeeuws-Vlaanderen | "West Zeeuws-Vlaanderen is een streek in Zeeuws-Vlaanderen die het gebied ten westen van de Braakman omvat. Tot 1953 lag dit gebied tamelijk geïsoleerd van Oost Zeeuws-Vlaanderen, want het was er via Nederland slechts door één weg mee verbonden, namelijk de weg van IJzendijke naar Philippine.Het gebied vormde van 1941 tot 1999 ook een afzonderlijk waterschap, dat het Vrije van Sluis heette. Het heeft een eigen karakter en men spreekt hier een West-Vlaams dialect, aangezien het gebied vroeger sterk onder de invloed van Brugge stond. Tegenwoordig valt vrijwel geheel West Zeeuws-Vlaanderen onder de gemeente Sluis, alleen het West Zeeuws-Vlaamse dorp Biervliet behoort bij de gemeente Terneuzen, die verder grotendeels in Oost Zeeuws-Vlaanderen ligt en ook het Braakmangebied omvat.West Zeeuws-Vlaanderen wordt wel het Land van Cadzand genoemd, naar het Eiland van Cadzand, dat één van de oudere delen van het gebied is. Godsdienstig gezien was het een heterogeen gebied. Het kustgebied was voor het merendeel protestants. Dit betreft vooral de plaatsen Nieuwvliet, Zuidzande, Retranchement en Cadzand. Ook Groede, Schoondijke, en Breskens waren goeddeels protestants, terwijl in zuidelijker gelegen dorpen juist de katholieken in de meerderheid waren.West Zeeuws-Vlaanderen is een agrarisch gebied. Landbouwers verbouwen er voornamelijk aardappelen, tarwe, suikerbieten, gerst, vlas en koolzaad. Veeteelt en tuinbouw zijn nauwelijks van belang, evenmin als industrie. Wel speelt het toerisme er een grote rol, vooral aan de kust. Verder is er een zeehaven/visserijhaven te Breskens. De plaats Sluis is van oudsher een vooral bij Belgen en Britten bekend koopstadje.Het gebied bestaat vooral uit zeekleipolders, die soms door kreken van elkaar gescheiden zijn. De binnendijken zijn vaak nog intact en heel bijzonder is de beplanting ervan met knotwilgen, die hier indrukwekkende vormen aannemen. Slechts het uiterste zuiden van West Zeeuws-Vlaanderen kent enkele kleine pleistocene gebieden die het nabije Zandig Vlaanderen aankondigen.Sinds de afsluiting van de Braakman in 1953 zijn de verbindingen met Oost Zeeuws-Vlaanderen sterk verbeterd. Er is een nieuwe weg gekomen van Biervliet via Hoek naar Terneuzen.De verbinding met Walcheren, waar West Zeeuws-Vlaanderen sterk op was georiënteerd, is echter slechter geworden door de opening van de Westerscheldetunnel in 2003, waarop de Veerdienst Breskens-Vlissingen met kleinere boten, en nog slechts voor fietsers en voetgangers, ging varen, en dit ook met een lagere frequentie.Het gebied is in 2005 aangewezen als onderdeel van Nationaal Landschap Zuidwest-Zeeland."@nl |
| ?:Wet | "Wetten zijn geschreven rechtsregels. Elke wet is onderdeel van het recht, maar het recht is breder dan enkel wetten. Ook de rechtspraak (jurisprudentie), de rechtsleer, algemene rechtsbeginselen en de gewoonten zijn rechtsbronnen. De aankondiging van een wet wordt soms een edict genoemd."@nl |
| ?:Wetboek van Strafrecht | "Het Nederlandse Wetboek van Strafrecht (in de rechtspraak vaak afgekort tot Sr of WvSr) vormt samen met het Wetboek van Strafvordering de basis van het Nederlandse strafrecht. Daarnaast staan er misdrijven en overtredingen in bijzondere wetten, zoals de Wegenverkeerswet 1994, de Opiumwet, de Wet wapens en munitie, de Wet op de economische delicten en de Arbeidsomstandighedenwet.Voor de BES-eilanden is er het Wetboek van Strafrecht BES."@nl |
| ?:Wetboek van Strafvordering (Nederland) | "Het Wetboek van Strafvordering bepaalt hoe strafbare feiten vervolgd worden (formeel strafrecht). Wat de strafbare feiten zijn en welke straffen ervoor kunnen uitgesproken worden, is te vinden in het Wetboek van Strafrecht (materieel strafrecht). Deze twee wetboeken vormen de basis van het Nederlandse strafrecht."@nl |
| ?:Weten | "Weten is kennis hebben van de bekende en onbekende omgeving, door middel van eigen waarneming of overdracht van informatie. Kennis wordt opgeslagen in het geheugen. Weten is het bewust zijn van bepaalde gegevens omtrent je eigen leven of de omringende wereld. Het weten is een gemoedstoestand, die exclusief aan de mens of dieren met een hoger bewustzijn wordt toegekend. Begrippen als "weten", "kennis" en "ervaring" liggen heel dicht bij elkaar en worden in de praktijk vaak door elkaar gebruikt."@nl |
| ?:Wetenschap | "Wetenschap is zowel systematische objectieve menselijke kennis, als het proces van kennisverwerving en de gemeenschap waarin deze kennis wordt nagestreefd. Deze gemeenschap heeft haar eigen wetenschappelijke methodes en conventies. Wetenschap en technologie zijn belangrijke elementen van de moderne geïndustrialiseerde samenleving. Naast zuivere wetenschap, die streeft naar fundamentele kennis, is toegepaste wetenschap gericht op kennis en de toepassing ervan. Daar is het doel niet alleen onderzoek, maar ook beïnvloeding van de werkelijkheid."@nl |
| ?:Wetenschappelijke literatuur | "Wetenschappelijke literatuur is het geheel van publicaties die empirisch en theoretisch werk in de wetenschap (zowel alfa-, bèta- als gammawetenschappen) rapporteren."@nl |
| ?:Wetenschappelijke methode | "De wetenschappelijke methode is een systematische manier om kennis te vergaren. De methodes variëren tussen de formele, empirische of sociale wetenschap, maar ook daarbinnen is de nodige discussie en verandering van inzichten.Algemeen gelden de eisen van filosofische of epistemologische adequaatheid - dat een wetenschapstheorie overeenkomt met filosofische ideeën - en historische adequaatheid - dat de beschrijving overeenkomt met hoe wetenschap werkelijk bedreven wordt. Het werk The Structure of Scientific Revolutions van Kuhn maakte dat de nadruk van de eerste verschoof naar de tweede."@nl |
| ?:Weteringplantsoen | "Het Weteringplantsoen in Amsterdam ligt aan het kruispunt van de Vijzelgracht en de Weteringschans, tussen het Leidseplein en het Frederiksplein. Het plantsoen bestaat uit het Eerste en Tweede Weteringplantsoen en een rotonde, het Weteringcircuit.In het Eerste Weteringplantsoen staat aan het Kronkelpad een portretbuste van columnist Simon Carmiggelt, in 1988 gemaakt door Kees Verkade. Carmiggelt heeft hier lang gewoond.Op het Tweede Weteringplantsoen staat een poffertjeskraam en er bevindt zich de oudste speeltuin van Amsterdam. Hier opende de Vereeniging tot Vereedeling van het Volksvermaak in 1880 Openbare Speeltuin no.1, dankzij de inzet en sponsoring van Nicolaas Tetterode. Ten zuiden van het plantsoen ligt de Weteringlaan naar de brug over de Singelgracht, die de verbinding vormt met de Ferdinand Bolstraat. Deze brug nr. 84 werd in 2006 vernieuwd en kreeg de naam Freddy Heinekenbrug, naar de directeur van de nabijgelegen bierbrouwerij.In 2010 werd aan het Weteringcircuit door onbekenden het beeld van de saunaman geplaatst.Sinds 2003 wordt gewerkt aan de bouw van de Noord-Zuidlijn van de metro die onder het plantsoen zal lopen. Bij het plantsoen komt een ingang van metrostation Vijzelgracht."@nl |
| ?:Weteringschans | "De Weteringschans is een straat in het centrum van Amsterdam, die het Leidseplein met het Frederiksplein verbindt. De straat werd in 1872 vernoemd naar de wetering. (Zoals in de Weteringbuurt en de nabijgelegen Boerenwetering)De Weteringschans, die tot 1850 de Schans heette, werd aangelegd op de tussen 1820 en 1840 geslechte stadswallen. Het gedeelte van de Schans tussen Haarlemmerplein en Leidseplein werd in 1872 Marnixstraat genoemd en het gedeelte tussen Frederiksplein en Nieuwe Vaart werd de Sarphatistraat.Halverwege wordt de Weteringschans gekruist door de Vijzelgracht. Hier liggen aan een rotonde het Eerste en het Tweede Weteringplantsoen. De rotonde noemt men het Weteringcircuit.Bekende gebouwen langs de Weteringschans zijn: theater De Balie, de concertzaal Paradiso en het Barlaeus Gymnasium.Op het aangrenzende Kleine-Gartmanplantsoen 6-11 was een Huis van Bewaring gevestigd. Sinds de jaren negentig ligt hier het, via een neo-klassieke facade met pilaren toegankelijke Max Euweplein, met het tot Holland Casino verbouwde Lido.Aan de oever van de Singelgracht, op Weteringschans 12-24 staan vier 19e-eeuwse vrijstaande villa's. De villa op nr. 22 werd bewoond door Mathilde Willink en modeontwerper Frank Govers.Bij de Museumbrug (brug 82) tegenover het Rijksmuseum staan twee moderne kantoorpanden bijgenaamd Peper & Zout van architect Frans van Gool. Op de plaats van het in 1980/81 ontruimde kraakpand de Grote Wetering hoek Spiegelgracht / Weteringschans 81- 89 verrees een kantorencomplex.Tussen Weteringschans 28 en 34 ligt een groot deel van het Eerste Weteringplantsoen, met het naar Simon Carmiggelt vernoemde Kronkelpad. Hier staat op Weteringschans 30, bij de Weteringpoortbrug (Brug nr. 90) het in 1848 als tolhuis gebouwde Commiezenhuisje, dat tegenwoordig dienst doet als behuizing voor een gemaal.De Tramlijnen 7 en 10 rijden over de Weteringschans.De eerste tramlijn in Amsterdam reed in 1875 over de Weteringschans. Dit was de paardentramlijn Leidscheplein – Plantage, die via de Weteringschans en Sarphatistraat reed. Na elektrificatie in 1903 reden hier de tramlijnen 7 en 10. In 1953 werd het kruispunt vervangen door een rotonde, waar de tramlijnen 16, 24 en 25 passeren."@nl |
| ?:Wetgevende Vergadering | "De Wetgevende Vergadering (Frans: assemblée legislative) is het eerste modern functionerende parlement van Frankrijk. Het bestond uit 745 leden en zat van 1 oktober 1791 tot 20 september 1792. Het was een van de parlementen die zitting hield tijdens de Franse Revolutie en werd voorgegaan door de Assemblée Nationale, de Nationale Grondwetgevende Vergadering en opgevolgd door de Nationale Conventie. De Vergadering was vooral samengesteld uit mensen zonder ervaring, anti-klerikaal, onder de dertig en uit de middenklasse. De Législative kende weinig mensen uit de adel: alle monarchisten waren gevlucht naar het buitenland en de geestelijkheid was in veel gevallen uitgetreden. De vergadering hield zich vooral bezig met de financiële crises door middel van confiscatie van de kerkelijke goederen, met een rationele administratieve structuur en een nieuwe grondwet."@nl |
| ?:Wet van Gresham | "De wet van Gresham zegt dat: “Bad money drives out good money”. Hij is genoemd naar Thomas Gresham, een Engels 16e-eeuws bankier, die het fenomeen overigens lang niet als eerste opmerkte. Deze wet werd eerder geformuleerd of beschreven door onder meer Aristophanes (in het blijspel Kikkers (Βατραχοι)), Nicolaas van Oresme en Nicolaus Copernicus. In Polen heet deze wet daarom de Wet van Copernicus-Gresham. De wet is nooit onderzocht maar wordt wel algemeen aanvaard. De Wet van Gresham luidt:Bad money drives out good money exchanged for the same price.(Vertaling: Slecht geld verdringt goed geld tegen dezelfde wisselkoers.)Cruciaal is hierbij dat het geld geen vrije koers heeft, maar dat er een wettelijk verplichte nominale waarde bestaat."@nl |
| ?:Wewak | "Wewak is een stad in Papoea-Nieuw-Guinea en is de hoofdplaats van de provincie East Sepik.Wewak telde in 2000 bij de volkstelling 19.724 inwoners."@nl |
| ?:Weyer (Oostenrijk) | "Weyer is een gemeente in de Oostenrijkse deelstaat Opper-Oostenrijk, gelegen in het district Steyr-Land. De gemeente heeft ongeveer 2400 inwoners. In 2007 zijn de voormalige gemeenten Weyer-Land en Weyer-Markt gefuseerd tot de nieuwe gemeente Weyer, waarmee de situatie van voor 1897 werd hersteld."@nl |
| ?:Wey (staat) | "Wey (卫 ook Wei, zie opmerking) was een kleinere staat van de Strijdende Staten in China. Het lag aan de benedenloop van de Gele Rivier.Wey was maar klein, maar wist zich als 'kleine' staat van alle kleine staten het langst te redden. Waarschijnlijk heeft het zich rond 222 v.Chr. aan Qin overgegeven."@nl |
| ?:Wezel (dier) | "De wezel (Mustela nivalis) is een roofdier uit de familie der marterachtigen (Mustelidae). De wezel is het kleinste roofzoogdier ter wereld. Een vrouwtjeswezel weegt slechts 35 gram, lichter dan een veldmuis. In België wordt het dier ook wel muishond genoemd."@nl |
| ?:Wezemaal | "|Wezemaal Deelgemeente in België 20px WezemaalWezemaal Situering Gewest 20px Vlaanderen Provincie 20px Vlaams-Brabant Gemeente Rotselaar Coördinaten 50°56'N 4°45'E Algemeen Inwoners (01/01/2008) 3.657 Overig Postcode 3111 Portaal Portaalicoon België|-||}Wezemaal is een deelgemeente van de Belgische gemeente Rotselaar, gelegen in het Hageland. Wezemaal telt 3657 inwoners (2008)."@nl |
| ?:Wezep | "Wezep is een esdorp aan de rand van de Veluwe, gelegen tussen Hattemerbroek en 't Loo, in de Nederlandse provincie Gelderland.Wezep is als dorp grotendeels na de Tweede Wereldoorlog ontstaan. Het dorp telt 13.680 inwoners en is daarmee een van de grotere plaatsen in de regio. Het behoort tot de Gelderse gemeente Oldebroek, hoewel het gelijknamige dorp Oldebroek met 6.860 inwoners beduidend kleiner is."@nl |
| ?:Wezer | "De Wezer (Duits: Weser) is een rivier in Duitsland, de grootste die in dat land begint en eindigt (in de Noordzee). De Wezer draagt die naam vanaf Hann. Münden, waar de Werra (298 km, bron in het Thüringer Woud) en de Fulda (218 km, bron in de Rhön) samenvloeien. De namen Wezer en Werra gaan terug op dezelfde stam en feitelijk is de Werra dan ook te beschouwen als de bovenloop van de Wezer.Wezer en Werra meten samen 730 km en met de Fulda en hun zijrivieren voeren ze het water af uit een gebied van 46.306 km², een gebied dat groter is dan Nederland. Het grootste deel daarvan ligt in Nedersaksen. Een bijzonderheid is het zijriviertje de Else. Deze takt af in een zogenaamde bifurcatie van de Hase, die zelf naar de Eems stroomtVan Hann. Münden tot de Porta Westfalica bij Minden stroomt de rivier door het Weserbergland en heet dan de Boven-Wezer (205 km). Bij Porta Westfalica breekt de rivier door de laatste heuvelrug die daar aan de westerzijde van de Wezer het Wiehengebergte en aan de oosterzijde het Wezergebergte heet. Van hier tot Bremen, de belangrijkste stad aan de rivier, volgt de Midden-Wezer (157 km), waar sluizen en stuwen de rivier het gehele jaar bevaarbaar houden. Het estuarium van de Wezer begint bij Bremen en heet de Beneden-Wezer. Bij Bremerhaven bereikt de Wezer de Noordzee. Hier volgt nog een stuk Buiten-Wezer, dat overgaat in de Waddenzee en alleen bij eb herkenbaar is.Om schepen te hoeden voor zandbanken zijn verschillende vuurtorens in de Waddenzee gebouwd. Zij begeleiden de schepen vanaf de verkeersscheidingsstelsels op de Noordzee naar de riviermonding. Dit zijn onder andere de Alte Weser, Hoheweg en Tegeler Plate."@nl |
| ?:W. (film) | "W. is een Amerikaanse biografische film uit 2008, geregisseerd door Oliver Stone. Het verhaal gaat over het leven van George W. Bush en richt zich op het tijdvak vanaf diens jeugd tot aan het einde van zijn tweede termijn als 43ste president van de Verenigde Staten in 2008.Stone zet Bush hierin neer als een persoon die niet zozeer dom, slecht of corrupt is, maar eerder naïef, kwetsbaar voor manipulatie en verstrikt in zijn zoektocht naar waardering van zijn vader. Tijdens het verhaal wordt meermaals heen en weer gesprongen tussen de tijd van zijn presidentschap waarin de oorlog in Irak actueel is en fases uit Bush' jeugd.W. was de derde film van Stone over een Amerikaanse president. In 1991 maakte hij JFK over de moord op John F. Kennedy en in 1995 Nixon, over het leven van Richard Nixon.W. was de openingsfilm van het Leids Film Festival 2008."@nl |
| ?:Wichers | "Wichers is een Gronings geslacht waarvan takken behoren tot de Nederlandse adel en het patriciaat."@nl |
| ?:Wichman | "Wichman is een voornaam met een Germaanse oorsprong."@nl |
| ?:Wiegbrug | "De Wiegbrug (brug 173) is een beweegbare brug over de Kostverlorenvaart in het Amsterdamse stadsdeel West (voorheen tussen de stadsdelen Oud-West en de Baarsjes. De brug verbindt de De Clercqstraat met de Admiraal de Ruijterweg.In de 19e eeuw lag hier de Tolbrug, een ophaalbrug tussen het poldergebied ten westen van Amsterdam en de buurtschap 'De Baarsjes'.De Wiegbrug werd gebouwd aan het begin van de 20e eeuw voor de in 1904 geopende tramlijn Amsterdam - Haarlem - Zandvoort (opgeheven in 1957). Sinds 1927 rijdt ook tramlijn 13 over de brug. In 1982 zijn de lijnen 12 en 14 daar nog bijgekomen.De brug had als zo vele bruggen in Amsterdam een wegdek dat was gelegd op houten planken; je kon het water door de spleten zien. Met het toenemend verkeer sleet de bovenlaag en vervolgens het hout zo snel dat men steeds vaker aan het wegdek moest werken. Het blokkeren van het weggedeelte gebeurde door middel van zware stalen / ijzeren hekwerken; vier per oeverkant; daarvoor waren twee brugwachters nodig. Oorspronkelijk lagen het brugwachtershuisje en het contragewicht aan de zijde van het centrum."@nl |
| ?:Wiehl | "Wiehl is een plaats in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen in het district Oberbergischer Kreis. Wiehl telt 25.644 inwoners."@nl |
| ?:Wieldrecht | "Wieldrecht is een voormalige heerlijkheid en buurtschap in de gemeente Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het ligt in het westen van de gemeente aan de Dordtse Kil op het Eiland van Dordrecht."@nl |
| ?:Wielewaal (zangvogel) | "De wielewaal (Oriolus oriolus) is een zangvogel en de enige uit de familie van wielewalen en vijgvogels (Oriolidae) die in Nederland en België voorkomt. In het broedseizoen (mei tot juli) komt de wielewaal in Europa, Noord-Afrika en tot diep in westelijk Azië voor. Het is een uitgesproken zomervogel en trekvogel die in Afrika overwintert (zie kaartje)."@nl |
| ?:Wiel (voortbeweging) | "Een wiel is een rond object dat samen met een as voor lage weerstand zorgt bij het voortrollen. Kenmerkend voor het wiel is dat het als vorm van voortbeweging twee losse delen nodig heeft met daartussen een lager, iets dat in de natuur niet voorkomt."@nl |
| ?:Wiene | "Wiene is een buurtschap in de gemeente Hof van Twente, in Twente binnen de Nederlandse provincie Overijssel.De buurtschap omvat het landelijke gebied tussen Delden, Goor en Bentelo.Kenmerkend voor deze plattelandsbuurtschap is het Twentse houtwallenlandschap. Wiene wordt doorsneden door het Twentekanaal en de spoorlijn Zutphen-Oldenzaal, waar het een periode lang een eigen stopplaats aan had, stopplaats Wiene. De buurtschap heeft een sterk agrarisch karakter. Tot enige jaren geleden vond men er grote concentraties varkenshouderijen, en nog altijd is de varkenshouderij een belangrijke bron van inkomen.Sociaal is Wiene verweven met de buurtschap Het Zeldam. Er bestaan gezamenlijke verenigingen voor beide buurtschappen. Het jaarlijkse Zomerfeest wordt gezamenlijk georganiseerd.Religieus gezien behoort een klein deel van Wiene tot de parochie HH. Petrus en Paulus te Goor en het overige deel tot de parochie van de H. Blasius in Delden.Voor werk en inkoop zijn de inwoners van de buurtschap aangewezen op de omliggende dorpen en het stadje Goor."@nl |
| ?:Wierden | "Wierden (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente en forenzendorp bij Almelo, Twente in de Nederlandse provincie Overijssel. Op 1 februari 2012 woonden er 23.825 mensen (bron: CBS) op een oppervlakte van 95,24 km². De gemeente Wierden maakt deel uit van het kaderwetgebied Regio Twente.Het dorp Wierden ligt tussen het Twentekanaal en het natuurgebied het Wierdense Veld. Wierden is 250 hectare groot."@nl |
| ?:Wieringen | "Wieringen (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een voormalig eiland en voormalige gemeente in de kop van de provincie Noord-Holland. Het voormalige eiland verkreeg in de Middeleeuwen stadsrechten. De gemeente telde 8.585 inwoners (1 april 2011, bron: CBS). Ten noordwesten van Wieringen ligt de wadplaat Balgzand.De gemeente Wieringen is op 1 januari 2012 gefuseerd met de gemeenten Wieringermeer, Niedorp en Anna Paulowna. Ze vormen vanaf dan gezamenlijk de nieuwe gemeente Hollands Kroon."@nl |
| ?:Wieringermeer | "Wieringermeer (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een polder en voormalige gemeente in de kop van de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telde 12.570 inwoners (1 april 2011, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 309,37 km² (waarvan 102,70 km² water). Het voormalige eiland Wieringen maakte geen deel uit van de gemeente. Wieringermeer was de dunstbevolkte gemeente op het Nederlandse vasteland.De gemeente Wieringermeer is op 1 januari 2012 met de gemeenten Anna Paulowna, Niedorp en Wieringen gefuseerd tot de gemeente Hollands Kroon."@nl |
| ?:Wietse Veenstra | "Wietse Veenstra (18 februari 1946) is een Nederlands voormalig voetballer.Veenstra begon zijn loopbaan bij Go Ahead Eagles, daarna verhuisde hij naar PSV waar hij speelde tot 1971. Daarna speelde hij in België voor Club Brugge, Racing White - later RWDM en Cercle Brugge. In de jaren 1968 tot 1970 speelde Veenstra negen voetbalinterlands voor het Nederlands voetbalelftal. Hij scoorde daarin eenmaal, in de thuiswedstrijd tegen Bulgarije."@nl |
| ?:Wigbold | "Het wigbold ofwel de stadsvrijheid was in de Middeleeuwen en het Ancien Régime in Oost-Nederland de benaming voor het buitengebied bij een stad dat juridisch tot die stad behoorde en waar dus het stadsrecht gold. Het woorddeel wig heeft te maken met het Germaanse begrip wik, een omheind gebied. Bold is een oud woord voor recht.De benaming wigbold kwam vooral voor in Overijssel, de Gelderse Achterhoek en de Duitse streken Westfalen en Nieder-Sachsen. Het is daar in de 12e eeuw voor het eerst beschreven. In de stad Münster in 1178, in Lübeck in 1181, in Bocholt in 1201, in Deventer en Oldenzaal voor 1216 en in Osnabrück in 1243. Het was het plattelandsgebied dat bij een stad behoorde en waar het recht van die stad gold. Soms lag het wigboldgebied geheel los van het stadsterritorium en vormde zo een exclave.In tegenstelling tot de eigenlijke stad die werd beschermd door vestingwerken zoals grachten, wallen of muren, had het wigbold meestal geen verdedigingswerken. Misschien kunnen landweren, zoals bijvoorbeeld rond Deventer, als zodanig beschouwd worden.De grens van het wigbold, de lake, werd gewoonlijk afgebakend met grensstenen die lakepalen of lakestenen genoemd werden.In het gebied van het wigbold genoot men dus de vrijheden en rechten behorende bij de stad. Het wigbold ontleende deze vrijheden aan de privileges die door de landsheer aan de stad geschonken waren. Buiten de grenzen van het wigbold gold een ander recht, het landrecht. De vanwege de wigboldvrijheid verschuldigde belastingen werden in de vorm van afdrachten voldaan aan de landsheer. In Oost-Nederland was dit in de meeste gevallen de bisschop van Utrecht.Binnen het gebied van het wigbold was de stadsvrede van kracht. Dat betekende dat de ingezetenen er net als in de stad vrije burgers waren. Gedurende de jaarmarkten gold voor het wigbold een speciale stadsvrede. De stad gaf een vrijgeleide aan kooplieden en andere bezoekers van het gebied, die mochten er dan ook wapens dragen. Zo konden ze er zeker van zijn dat ze in het wigbold niet werden overvallen en beroofd.Bij andere steden, bijvoorbeeld Borculo en Nijmegen en plaatsen in de Zuidelijke Nederlanden, werd het gebied dat onder de rechtsregels van de stad viel schependom genoemd."@nl |
| ?:Wight | "Het eiland Wight (Isle of Wight) is een eiland en graafschap voor de zuidkust van Engeland, ter hoogte van Southampton. Het eiland ligt in het Kanaal en wordt van Engeland gescheiden door de zeestraat de Solent. De hoofdstad is Newport.Het eiland werd in de vroege middeleeuwen bezet door de Juten. Na de 7e eeuw kwam het in bezit van verschillende rijken (Wessex, Sussex, Denemarken) en in 1377 plunderden Franse troepen grote delen van het eiland.Het eiland is ongeveer 380 km² groot en heeft ongeveer 133.000 inwoners. Het landschap is gevarieerd en wordt gekenmerkt door een van oost naar west lopende kalksteenrug. Opvallend zijn de Needles, drie 30 m hoge kalktorens die vlak voor de westkust in zee staan.Het eiland maakte oorspronkelijk deel uit van het graafschap Hampshire, maar sinds 1890 vormt het een eigen graafschap.Wight is vanaf het vasteland van Engeland te bereiken via geregelde veerdiensten vanuit Lymington, Southampton en Portsmouth.Het eiland is populair bij toeristen, zowel Engelse als internationale. Veel dagjesmensen maken gebruik van de veerdiensten voor een kort bezoek.Het eiland heeft ook een van de kortste spoorwegverbindingen van Groot-Brittannië. De Island Line telt nog geen 14 kilometer en de treinen zijn oude metrorijtuigen uit Londen, maar de dienstregeling wordt stipt gevolgd en is daarmee een bijzonderheid in het Britse spoorwegstelsel.[bron?] Beroemd is de jaarlijkse zeilwedstrijd Cowes Week, die in augustus wordt gehouden en veel bezoekers trekt."@nl |
| ?:Wigmore | "Wigmore is een stadje in het noordwesten van Herefordshire, Engeland. Het ligt op ong. 8 mijl ten westen van Ludlow (Welsh Marches). Anno 2008 telt de stad 1626 inwoners. Aan de rand van de stad bevindt zich een kasteel dat in het bezit was van de Mortimers."@nl |
| ?:Wijer | "Wijer is een dorp in de Belgische provincie Limburg en één van de vier deelgemeenten van de gemeente Nieuwerkerken. Het was tot 1971 een zelfstandige gemeente met 1137 inwoners, toen het bij de gemeente Kozen werd gevoegd. In 1977 werden beiden opgenomen in de gemeente Nieuwerkerken.De naam zou afkomstig zijn van 'villeir' op zijn beurt afgeleid van het Latijnse 'villa' in de betekenis van 'hoeve'. De eerste vermelding van Villeir dateert reeds uit de 12e eeuw. Later zou de naam romaniseren: Vivarium. Dit verbasterde vervolgens tot Weyer en het tegenwoordige Wijer. Dit dorpje zou in de Middeleeuwen eerst een gehucht geweest zijn dat deels bij Woest-Herk of Wuest-Herck en deels bij het Rummense Kozen of Cosen behoorde."@nl |
| ?:Wijhe | "Wijhe (Nedersaksisch: Wieje) is een dorp aan de IJssel in de tegenwoordige gemeente Olst-Wijhe in de Nederlandse provincie Overijssel. Wijhe ligt tussen Deventer en Zwolle.Tot 1 januari 2001 was Wijhe een zelfstandige gemeente. Op die datum werden de toenmalige gemeenten Wijhe en Olst opgeheven en samengevoegd tot de nieuwe gemeente Olst. Op 26 maart 2002 werd de naam van deze gemeente gewijzigd in Olst-Wijhe.In 2003 bezocht koningin Beatrix ter gelegenheid van koninginnedag op 30 april Wijhe en Deventer."@nl |
| ?:Wijkerslooth | "Wijkerslooth (ook: De Wijkerslooth (met naamstoevoeging De Weerdesteyn) en Van Wijkerslooth (met naamstoevoeging De Weerdesteyn)) is een Nederlands adellijk geslacht.De familie komt oorspronkelijk uit de buurt van de stad Utrecht, waar ooit een gelijknamige hoeve te vinden was, die naast een "slooth" op de weg naar "Wijk" bij Duurstede lag. Het geslacht kan in rechte lijn worden teruggetrokken tot eind 1400. Tussen 1215 en het begin van de vijftiende eeuw is er in Wijk bij Duurstede een geslacht Van Wijkerslooth bekend. Naar alle waarschijnlijkheid stamt het huidige geslacht Wijkerslooth af van dat geslacht. In de zestiende eeuw verhuisden leden van de familie van de hoeve aan de Wijkersloot naar de stad Utrecht waar zij een fortuin verdienden als brouwers en kooplieden."@nl |
| ?:Wijn | "Wijn is een drank die ontstaat na het vergisten van het sap van vruchten, gewoonlijk druiven. Het volledige proces van wijnbereiding noemt men vinificatie. Er zijn verschillende soorten wijn: rode wijn, witte wijn, rosé en mousserende wijn zoals Champagne en Lambrusco.In chemische zin bestaat wijn uit water, suikers, alcohol, resveratrol, quercetine, tannine, sulfiet (tijdens de wijnbereiding in kleine hoeveelheid in de vorm van zwavel toegevoegd), koolzuurgas (in mousserende wijnsoorten), hars (in retsina) en andere stoffen in kleinere hoeveelheden.Er zijn ook met wijnalcohol versterkte wijnen, zoals Madeira, Port en Sherry. Soms worden er ook kruiden aan toegevoegd zoals bij Vermout.Volgens een Frans decreet uit 1907 moet wijn uit het sap van verse of gedroogde druiven bereid worden. Wanneer men het sap van andere vruchten dan druiven laat vergisten, heet het product vruchtenwijn.Veel wijnbouwlanden in de wereld classificeren hun wijn middels wetgeving. Hiermee worden een aantal minimum eisen en de herkomst vastgelegd. Om meer over een wijn te kunnen vertellen in de zin van smaakbeleving, kan deze aan een smaakproef worden onderworpen. Hiervoor zijn verschillende wijnbeoordelingssystemen in gebruik."@nl |
| ?:Wijnbergen (Montferland) | "Wijnbergen is een buurtschap in het uiterste noordwesten van de gemeente Montferland in de Nederlandse provincie Gelderland, onder de rook van Doetinchem. In de langs de rivier de Oude IJssel gelegen buurtschap wonen ongeveer 100 mensen. In Wijnbergen ligt een klein kasteeltje, de Kemnade, aan de oevers van de Oude IJssel en het Waalse Water."@nl |
| ?:Wijngaard | "Een wijngaard is een met druivenplanten, ook wel druivenstokken of wingerds genoemd, door wijnboeren in cultuur gebracht stuk landbouwgrond. De druiven die aan deze planten groeien worden vaak gebruikt voor de productie van wijn. Druiven worden ook wel direct ter consumptie aangeboden als tafeldruiven, verwerkt tot rozijnen of geperst tot alcoholvrij sap.De wijnstokken die in Frankrijk aan het begin van een rij staan worden “Bout du rangs” genoemd. Vanwege die positie zullen de druiven aan deze stokken beter kunnen afrijpen. Mogelijk kan de wijnmaker daar een betere wijn van maken.Verspreid over gebieden met een gematigd klimaat kan men verschillende typen wijngaarden aantreffen, Grape vines above Beilstein.jpg Steile wijngaard. Vooral in landen met een lage zonnestand moeten druivenstokken toch maximaal van de zonneschijn kunnen profiteren. Wanneer het (micro)klimaat druiventeelt toe staat en een helling steil genoeg is voor een zo gunstig mogelijke hoek t.o.v. de zon, kunnen er druivenstokken geplant worden. Voorbeeld: Beilstein aan de Moezel. DouroVallei105923 2012.jpg Terraswijngaarden. Soms is de helling voor de wijnstokken te steil om nog door de wijnboeren bewerkt te kunnen worden. Terrasvorming kan dan extreme vormen gaan aannemen. Voorbeeld: Dourovallei in Portugal. Landscape of the Pico Island Vineyard Culture.jpg Doolhofwijngaard. Om druivenstokken op een winderige plek bescherming te bieden, bouwt men er muurtjes omheen. Hier is het gedaan met de aanwezige lavablokken. Voorbeeld: Het eiland Pico van de Azoren. Clos de Vougeot.jpg Dure wijngaard. Een dure bekende ommuurde wijngaard is Clos de Vougeot in Vougeot Frankrijk dat behoort tot deCôtes de Nuits. In vroegere tijden salueerde het Franse leger wanneer ze aan het Clos de Vougeot voorbijtrokken. Viñedos de Mendoza.jpg Vlakke wijngaard. Wijngaarden liggen lang niet altijd tegen hellingen aan. Dat is ook niet nodig als de stand van de zon gunstig genoeg is. Voorbeeld: Mendoza, Argentinië. Visperterminen-Reben.JPG Hooggelegen wijngaard. De meeste wijngaarden liggen op een hoogte variërend van zeeniveau tot 500 meter. Dit omdat de gemiddelde dagtemperatuur anders te laag zal zijn. In extreme gevallen kan wijnbouw rond de 1000 meter toch nog plaatsvinden. Voorbeeld: Visperterminen, Wallis, Zwitserland. Weinstrasse Unstrut.jpg Noordelijke wijngaard. Omdat wijnstokken warmte nodig hebben worden wijngaarden in koele streken niet vaak aangelegd. De 51e noordelijke breedtegraad is zo’n beetje de grens voor commerciële wijnbouw. Voorbeeld: Saale-Unstrut, Duitsland. Keutschach Rauth Sankt Nikolai Weinberg 26022008 91.jpg Startende wijngaard. Een wijngaard in haar beginstadium. De palen geven de druivenplanten straks de gelegenheid te klimmen. Voorbeeld: Keutschach, Karinthië, Oostenrijk. Pago de miraflores la alta albariza sanlúcar barrameda.jpg Hete wijngaard. In het Spaanse Andalusië liggen de wijngaarden in de snikhete zon. De rijke kalkbodem droogt hierdoor vaak uit en barst dan open. Dit is de streek van de wereldberoemde sherry. Jerez de la Frontera. Ice wine Niagara Falls canada.jpg Koude wijngaard. Hoewel warmte minnend, kan de druivenstok toch ook veel kou hebben. Soms wordt hier juist gebruik van gemaakt. De druiven kunnen in bevroren toestand worden geplukt voor de productie van ijswijn. Voorbeeld: Niagara-on-the-Lake, Ontario, Canada. Vineyards in Banyuls.jpg Wijngaard aan zee. De meeste wijngaarden liggen aan rivieren of in het binnenland. Soms echter ook vlak aan de zee. In Colares, Portugal, staan de druivenstokken in de duinen. Voorbeeld: Banyuls, Frankrijk. La Geria vines.jpg Tribunewijngaard. Ook op kale vlakten van vulkanisch gruis zijn wijngaarden aan te leggen. Vanwege de harde wind worden de druivenplanten laag bij de grond gehouden en hoeft er maar een laag muurtje van lava blokken gebouwd te worden. Voorbeeld: Lanzarote, Canarische eilanden. Carema Vigneti 01.JPG Pergolawijngaard. Een wijngaard op een Pergola kan verschillende voordelen hebben. In hete gebieden hangen de druiven onder het bladerdek zodat zij tegen al te sterke zonneschijn worden beschermd. De druiven kunnen in de schaduw geoogst worden en de ruimte onder de wijnstokken blijft vrij voor andere activiteiten. Voorbeeld: Carema, Italië. Paysage à Tavel.JPG Wijngaard laag bij de grond. Op plaatsen waar af en toe harde wind voorkomt worden de druivenstokken laag bij de grond gehouden. Bovendien profiteren de druiven straks beter van de stralingswarmte doordat zij dichterbij de kiezelkeien hangen. Voorbeeld: Tavel, Rhône, Frankrijk. Vineyards in the Cederberg - South Africa.JPG Locatie wijngaard. Soms duiken wijngaarden op onverwachte plaatsen op. Voorbeeld: Cederberg, Zuid-Afrika. Vineyards in the Columbia Gorge.jpg Afgelegen wijngaard. Waar maar enigszins een mogelijkheid tot het aanleggen van een wijngaard aanwezig is, zal de mens dit ook proberen. Voorbeeld: Columbia Gorge, Washington, USA. Niederdollendorf wineyards.jpg Aangeklede wijngaard. Wijngaarden zijn door mensen aangelegd. Maar ook vogels weten deze vruchten te waarderen. Voorbeeld: Königswinter, Duitsland. Beqaa-vineyard.JPG Gewaagde wijngaard. Ook in politiek onrustige gebieden worden wijngaarden aangelegd. Voorbeeld: Bekavallei, Libanon. Chateauneuf vineyard & castle.jpg Chateauwijngaard. Veel mensen kennen de klassieke associatie van een wijngaard met een kasteel. Voorbeeld: Châteauneuf-du-Pape, Frankrijk. Vineyard,katori-city,japan.JPG Wetenschappelijke wijngaard. Er wordt veel onderzoek gedaan naar druiventeelt. Oenologie is een tak van wetenschap die gaat over wijn. Ook in de wijnbouw streeft men voortdurend naar een optimaal resultaat. Voorbeeld: (en) Katori-City, Japan. VineyardDrip.JPG Wijngaardinfuus. Wijngaarden komen op veel plaatsen voor. Waar weinig neerslag is moeten de druivenstokken water uit grote diepte halen. Soms is ook dit niet mogelijk en worden de gaarden geïrrigeerd. In veel klassieke wijnlanden is deze kunstmatige methode verboden. Voorbeeld: New Mexico, USA Grapes in Santorini.jpg Wilde wijngaard. Niet altijd worden druivenranken netjes opgebonden of gesnoeid. Men laat alles op zijn vrije beloop. Ter bescherming tegen de wind blijft de plant laag bij de grond. Door de grote hoeveelheid druivenbladeren kan meer ochtendnevel opgenomen worden. Voorbeeld: Santorini, Griekenland. 1001.Schloß Sanssouci(frz.sans souci = ohne Sorge) am Hang eines Weinberg 1745-1747 Steffen Heilfort.JPG Parkwijngaard. Niet commercieel bedoeld maar meer als inrichting van het park.Voorbeeld: Sanssouci, Potsdam, Duitsland. Greenhouses for Grapes.jpg Wijngaard kassen. In gebieden waar wijnbouw klimatologisch lastig is, kan het kunstmatige microklimaat van een kas uitkomst bieden.Voorbeeld: Vlaams-Brabant, België Weinberg Berlin-Mitte Ministergärten2007.JPG Stadswijngaard. In steden vinden wijnstokken goede bescherming tegen de wind. Hierdoor ligt de temperatuur vaak iets hoger dan op het omringende platteland.Voorbeeld: Ministergärten, Berlin-Mitte, Duitsland Rapperswil - Weingut - Lindenhof IMG 2942 ShiftN.jpg Tuin wijngaard. In een beschutte tuin kan een wijngaard prima gedijen. Op een warme zomerdag kan de temperatuur echter wel hoog oplopen.Voorbeeld: Rapperswil, Zwitserland. Vindimadores em vinha de enforcado 10.jpg Hoogstamwijngaard. De wijnstok is een klimplant. Hier in de Vinho Verde, in Portugal, krijgen ze van oudsher deze kans. Bomen, hekken en zelfs telefoonpalen worden hiervoor aangewend. Hierdoor blijft er op de grond ruimte over voor het verbouwen van bijvoorbeeld groentegewassen."@nl |
| ?:Wijnhaven (Rotterdam) | "De Wijnhaven is een haven in het centrum van Rotterdam. De Wijnhaven is verbonden met de Oude Haven en de Leuvehaven. Aan de Wijnhaven staan het Witte Huis en het Mariniersmuseum. Over de Wijnhaven loopt de Verlengde Willemsbrug. Aan de haven liggen de Maasboulevard, Boompjes, Wijnhavenpunt, Scheepsmakerskade en de Wijnkade."@nl |
| ?:Wij (roman) | "Wij (Russisch: ‘мы’) is een roman van Jevgeni Zamjatin.De schrijver Zamjatin was bepaald niet bang uitgevallen, want zelfs nadat hij enige tijd in de gevangenis had gezeten na een arrestatie in 1905, schreef hij in 1920 toch zijn uiterst kritische boek Wij. Dit werk was vooral kritisch op de Sovjet-Unie.Zamjatins Wij heeft invloed gehad op grote literaire werken, zoals George Orwells 1984 en Aldous Huxley’s Brave New World. Voor zover bekend heeft Orwell nooit toegegeven dat hij Zamjatin imiteerde of in ieder geval als inspiratie gebruikte. Hij besprak het boek wel. # George Orwell: Review of We by E. I. Zamyatin. In: Tribune, 4 Januari 1946"@nl |
| ?:Wijs | "Wijs of modus is een grammaticale categorie waarmee de relatie wordt aangegeven tussen een werkwoord en de werkelijkheid. In veel talen komt wijs tot uitdrukking in de morfologie, meer bepaald de vervoeging van de werkwoorden. Hoewel wijs theoretisch gescheiden wordt van andere categorieën die bij de vervoeging een rol spelen (met name tijd en aspect), drukken concrete werkwoordsvormen veelvuldig meerdere van deze concepten tegelijk uit.Voorbeelden van wijzen in het Nederlands zijn de indicatief (aantonende wijs), de imperatief (gebiedende wijs) en de conjunctief (aanvoegende wijs).In het Latijn worden de volgende modi (meervoud van modus) gebruikt: indicativus, coniunctivus, conditionalis, imperativus, infinitivus, participium, supinum, gerundium en gerundivum. In het Oudgrieks daarnaast ook nog de optativus en in het Sanskriet de injunctief."@nl |
| ?:Wijsheid | "Wijsheid of levenswijsheid is de kunst om in alle levensomstandigheden juist te oordelen en te handelen. De betekenis is dus praktisch of moreel.In de beschrijvingen van (levens)wijze mensen komt een zekere stereotypie naar voren: Volgens sommige beschrijvingen zijn wijzen mensen die fouten gemaakt hebben, en daarvan geleerd hebben. Zij hebben genoten en geleden, keuzes gemaakt, gehandeld en de verantwoordelijkheid voor hun daden aanvaard. Wijzen hebben niet alleen hun eigen belang maar ook dat van hun medemensen bevorderd. Zij hebben zichzelf leren kennen en zichzelf geaccepteerd; zij hebben de waarheid leren kennen en lijden niet meer. Zij zijn ondanks ondervonden tegenslagen gelukkig, dankbaar, vriendelijk en worden niet (meer) geplaagd door onvervulde verlangens, hebben een goed geweten en de meesten zijn niet bang voor de dood. Je zou kunnen zeggen dat zij toonbeelden zijn van een geslaagd menselijk leven, de belichaming van humaniteit.Volgens sommigen wordt wijsheid door ervaring verkregen. Anderen daarentegen zijn van oordeel dat juist onervarenen (kinderen) heel wijs kunnen zijn. Opvattingen over wijsheid spelen een rol in onder andere filosofie en religie en wisselen volgens de heersende culturele traditie. Wijsheid is een van de kardinale deugden in het Christendom, en een van de vijf krachten (en ook een paramita)in het Boeddhisme."@nl |
| ?:Wijsmuller | "Wijsmuller is de naam van een Nederlands maritiem geslacht. De familie werd rijk door de zeesleepvaart, die zij sinds de industriële revolutie ontwikkelde.In 1906 werd het bedrijf N.V. Bureau Wijsmuller opgericht door Jan Wijsmuller, die als openingsstunt zelf een klein stoomsleepbootje van Rotterdam naar Bahía Blanca in Argentinië voer. Sindsdien is Bureau Wijsmuller ook daar niet meer weggegaan. Het sleepvaartbedrijf groeide uit tot één van de grootste offshore bedrijven in de wereld, met als voornaamste concurrent Smit Internationale uit Rotterdam. De familie vestigde zich in Baarn. Ook bewoonden zij, tot in de jaren 1980, een landgoed in Bloemendaal (het landhuis Caprera)."@nl |
| ?:Wijting | "De wijting (Merlangius merlangus) is een straalvinnige vis uit de familie van kabeljauwen (Gadidae), orde kabeljauwachtigen (Gadiformes), die voorkomt in het noordoosten van de Atlantische Oceaan van de Barentszzee en IJsland tot aan Portugal, ook in de Noordzee, Zwarte Zee en in delen van de Middellandse Zee."@nl |
| ?:Wiking | "Wiking is een historisch Zweeds merk van motorfietsen.Wiking Motorcycles was de Europese tak van het Amerikaanse bedrijf Viking Motorcycles. Wiking/Viking startte rond 1994 toen Sture Torngren, Björn Johansson en Mikael Jonsson het eerste prototype bouwden. Het was een zware custom (1845 cc) met een viercilinder lijnmotor die in de lengte in het frame lag. Er werden veel auto-onderdelen gebruikt, onder andere van Volkswagen en Volvo. In 1997 werd de eerste Wiking 1800 gepresenteerd. Eind 1999 werd deze zelfde motorfiets onder de naam Indian Four gepresenteerd. Zie hiervoor [//nl.wikipedia.org/wiki/Indian#Indian_.281999:_Indian_Motorcycles_Ltd..29 Indian Motorcycles Ltd.]."@nl |
| ?:Wil (begrip) | "De wil is het bewuste vermogen van de mens om van een gedachte of een geheel van gedachten, een plan, over te gaan naar een handeling om een toestand te bestendigen, te veranderen of te doen ingaan."@nl |
| ?:Wild | "Wild (bijvoeglijk naamwoord) worden planten en dieren genoemd die niet gecultiveerd worden maar 'in het wild' leven, maar wild (zelfstandig naamwoord) is ook het vlees dat afkomstig is van wilde, niet-gecultiveerde dieren. Om het wilde dieren binnen een bepaald gebied te houden maakt men soms gebruik van wildroosters. De aantallen van de wilde dieren worden vaak door de mens gereguleerd door bijvoeren en afschot."@nl |
| ?:Wilde (film) | "Wilde is een historische biopic uit 1997, geregisseerd door Brian Gilbert. De film is gebaseerd op de door Richard Ellman geschreven biografie, die in 1989 de Pulitzer-prijs won. Wilde laat de opkomst en de ondergang van Oscar Wilde zien als de meest prominente, flamboyante en creatieve persoonlijkheid in Engeland.De titelrol wordt gespeeld door Stephen Fry. Jude Law speelt zijn geliefde, Lord Alfred Douglas, Vanessa Redgrave is Oscar's moeder Jane Wilde, Jennifer Ehle is zijn vrouw Constance Lloyd Wilde, Tom Wilkinson is John Sholto Douglas, de negende Markgraaf van Queensbury, Michael Sheen is Robbie Ross, een vriend van Wilde."@nl |
| ?:Wildervank | "Wildervank is een dorp in de Nederlandse provincie Groningen. Wildervank was tot 1969 een zelfstandige gemeente. Tegenwoordig is het dorp een deel van de gemeente Veendam. Het buitengebied en het bebouwde lint langs het Stadskanaal van de voormalige gemeente hoort nu tot de gemeente Stadskanaal. De bebouwing van Wildervank en die van Veendam lopen in elkaar over. Het dorp dankt zijn naam aan Adriaan Geerts Wildervanck, een vervener uit de 17e eeuw. Het aantal inwoners per 1 juli 2006 bedroeg 5.490 (bron: CBS)."@nl |
| ?:Wilde Westen | "Met het Wilde Westen (Engels: "The Wild West") wordt in fictie en in sommige geschiedenisverhalen verwezen naar het gebied in de Verenigde Staten ten westen van waar de eerste Europese kolonisten zich vestigden. Deze denkbeeldige grens (frontier) schoof steeds verder naar het westen op. De verovering en bezetting van het westen van de Verenigde Staten begon na het einde van de Amerikaanse Burgeroorlog in 1865. Rond 1890 werden de Stille Oceaan en het al eerder gekoloniseerde Californië bereikt. Hiermee hield het Wilde Westen op te bestaan.Het Wilde Westen wordt geschetst als een land vol cowboys, indianen, goudzoekers, pelsjagers en ontdekkingsreizigers, waarin nog geen wetten golden zoals in de "beschaafde" wereld aan de oostkust van de VS, waar de naar het Wilde Westen trekkende kolonisten meestal vandaan kwamen.Het begrip was en is een dankbare bron voor films (de western) en boeken waarin bedachte of werkelijk bestaand hebbende personen een rol spelen.Enkele personen die sterk met het Wilde Westen worden geassocieerd zijn Jesse James, Billy the Kid, Buffalo Bill, Wild Bill Hickok, Al Swearengen, Wyatt Earp, Roy Bean en Davy Crockett.De Duitse schrijver Karl May is beroemd geworden door zijn vele boeken die zich afspelen in het Wilde Westen en waarin de hoofdrollen worden gespeeld door Old Shatterhand en Winnetou. Deze personen hebben nooit bestaan en Karl May is nooit in het Wilde Westen geweest. In Amerika zelf zijn deze helden dan ook nauwelijks bekend.Het leven in het Wilde Westen werd zeer plastisch op doek vastgelegd door de Amerikaanse schilder Frederic Remington."@nl |
| ?:Wild zwijn | "Het wild zwijn of everzwijn (Sus scrofa), kortweg ever, is het meest voorkomende lid van de familie der varkens (Suidae), en komt tegenwoordig over de hele wereld voor. Het is de wilde voorouder van het gedomesticeerde varken."@nl |
| ?:Wilfried Martens | "Wilfried Achiel Emma Martens Sound uitspraak (info·uitleg) (Sleidinge, 19 april 1936) is een Belgisch politicus voor de CVP (nu CD&V) en was in de jaren 80 en begin jaren 90 meer dan tien jaar eerste minister van België."@nl |
| ?:Wilhelm Bernhard Johann Antoon Scheepens | "Wilhelm Bernhard Johann Antoon Scheepens (Amboina, 13 april 1868 - Segli, (Atjeh), 17 oktober 1913) was een Nederlandse luitenant-kolonel, ridder en officier in de Militaire Willems-Orde, begiftigd met de Eresabel."@nl |
| ?:Wilhelm Canaris | "Wilhelm Franz Canaris (Aplerbeck bij Dortmund, 1 januari 1887 - Flossenbürg, 9 april 1945) was een Duits admiraal en tijdens het nationaalsocialistische regime leider van de Abwehr (contraspionage) van het Duitse opperbevel (Oberkommando der Wehrmacht)."@nl |
| ?:Wilhelm Frick | "Wilhelm Frick (Alsenz, 12 maart 1877 - Neurenberg, 16 oktober 1946) was een Duits nazi-politicus.De jurist Frick behoorde tot de medestanders van Adolf Hitler van het eerste uur. Na de beruchte Bierkellerputsch van Hitler verloor hij zijn functie van politiechef in München vanwege zijn lidmaatschap van de NSDAP. Een jaar later werd hij voorzitter van de NSDAP-fractie in de Rijksdag.In het eerste kabinet van Hitler werd Frick minister van binnenlandse zaken. Hij stelde op de belangrijke posten nazi-aanhangers aan. Tijdens de oorlog nam zijn belang af. Heinrich Himmler nam zijn ministerspost over en Frick werd benoemd tot Rijksprotector van Bohemen en Moravië (1943-1945).Na de Tweede Wereldoorlog werd Wilhelm Frick tijdens het Proces van Neurenberg ter dood veroordeeld. Het vonnis werd door ophanging ten uitvoer gebracht."@nl |
| ?:Wilhelm Gustloff (schip) | "De Wilhelm Gustloff was een Duits passagiersschip van de Nationaalsocialistische organisatie Kraft durch Freude (KdF). Het schip was genoemd naar Wilhelm Gustloff, de vermoorde Duitse leider van de Zwitserse nazipartij. De ondergang van de Wilhelm Gustloff op 30 januari 1945 is de grootste scheepsramp uit de geschiedenis."@nl |
| ?:Wilhelm Harster | "Dr. Wilhelm Harster (Kelheim, 21 juli 1904 – München, 25 december 1991) was een nationaalsocialistisch jurist en politieofficier, en in Nederland tussen juli 1940 en augustus 1943 Befehlshaber der Sicherheitspolizei und des SD (BdS). In deze periode werden onder zijn toezicht tienduizenden Nederlandse joden gedeporteerd. Ook droeg Harster de verantwoording voor o.a. het Kamp Amersfoort en dus ook voor de vele daar begane misdaden."@nl |
| ?:Wilhelm II van Duitsland | "||-||-||-||-||-||}Frederik Wilhelm Victor Albert (Potsdam, 27 januari 1859 - Doorn (Nederland), 4 juni 1941) was de laatste Duitse keizer (Kaiser) en koning van Pruisen. Hij regeerde het Duitse Keizerrijk en het Koninkrijk Pruisen van 15 juni 1888 tot 9 november 1918. Hij was een kleinzoon van de Britse koningin Victoria en was gerelateerd aan vele monarchen en prinsen van Europa. Hij werd gekroond in 1888, ontsloeg de rijkskanselier, Otto von Bismarck, in 1890 en lanceerde Duitsland op een oorlogszuchtige "Nieuwe Koers" in buitenlandse zaken wat culmineerde in zijn steun aan Oostenrijk-Hongarije in het Juli-ultimatum dat leidde tot de Eerste Wereldoorlog. Hij was bombastisch en onstuimig en soms deed hij tactloze uitspraken over gevoelige onderwerpen zonder te overleggen met zijn ministers, en stond zijn generaals toe het beleid te dicteren tijdens de Eerste Wereldoorlog met weinig aandacht voor de burgerlijke overheid. Wilhelm II was een ineffectieve oorlogsleider en verloor de steun van het leger. Hij vluchtte naar Nederland waar hij in november 1918, in het tijdelijke toevluchtsoord kasteel Amerongen, troonsafstand deed. In 1941 stierf hij in zijn permanente verblijfsplaats Huize Doorn alwaar hij ook begraven werd."@nl |
| ?:Wilhelminabrug (Maastricht) | "| Wilhelminabrug Wilhelminabrug in 2011 Wilhelminabrug in 2011 Algemene gegevens Locatie Maastricht Overspant Maas Bouw Bouwjaar 1930 Ingebruikname 1932 Architectuur Type boogbrug Portaal Portaalicoon Verkeer & Vervoer |-||}De Wilhelminabrug is een stalen brug over de rivier de Maas in de Nederlandse stad Maastricht. De Wilhelminabrug is, na de Sint Servaasbrug, de tweede brug voor wegverkeer en, na de spoorbrug, de derde oeververbinding in deze stad. Ze werd gebouwd in de jaren 1930-1932 naar een ontwerp van toenmalig Rijksbouwmeester Gustav Cornelis Bremer."@nl |
| ?:Wilhelmina der Nederlanden | "Koningin Wilhelmina (Den Haag, 31 augustus 1880 – Apeldoorn, 28 november 1962) was van 1890 tot 1948 Koningin der Nederlanden.Haar volledige naam was Wilhelmina Helena Pauline Maria, met als titels Prinses der Nederlanden (1880-1890, 1948-1962), Prinses van Oranje-Nassau, Hertogin van Limburg (1890-1948), Hertogin van Mecklenburg (1901-1962).Van 1890 tot haar 18de verjaardag in 1898 was haar moeder, koningin Emma, omdat Wilhelmina nog minderjarig was, regentes. In 1947 en in 1948 nam haar dochter, (toen) kroonprinses Juliana, het regentschap gedurende in totaal 157 dagen op zich. Wilhelmina deed officieel afstand van haar functie als Koningin der Nederlanden in haar 58ste regeringsjaar; feitelijk regeerde zij iets korter dan 50 jaar."@nl |
| ?:Wilhelminakanaal | "Het Wilhelminakanaal is een water in Noord-Brabant. Het loopt van de Amer bij Geertruidenberg naar de Zuid-Willemsvaart tussen Beek en Donk en Aarle-Rixtel en is 68 kilometer lang. Het gedeelte van Geertruidenberg tot Dongen is bevaarbaar voor schepen tot 1350 ton (klasse IV). Het overige deel is beduidend smaller en daarmee slechts bevaarbaar voor schepen tot 650 ton (klasse II). Gemiddeld is het kanaal 2,30 meter diep (ondiepste punt: 1,90 meter) en 25 tot 30 meter breed. Tussen Dongen en de Dongenseweg wordt het Wilhelminakanaal de komende jaren verbreed zodat Tilburg door schepen tot 1350 ton bereikt kan worden."@nl |
| ?:Wilhelm Keitel | "Wilhelm Bodewin Johann Gustav Keitel (Helmscherode, 22 september 1882 – Neurenberg, 16 oktober 1946) was een Duits officier tijdens de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. Van 1938 tot 1945 was Keitel Chef des Oberkommando der Wehrmacht (Chef van het Opperbevel van de Duitse Strijdkrachten). Hij werd in 1946 terechtgesteld als oorlogsmisdadiger."@nl |
| ?:Wilhelm Marr | "Wilhelm Marr (Magdeburg, 16 november 1819 - Hamburg, 17 juli 1904) was een Duitse agitator die de term 'antisemitisme' heeft bedacht als eufemisme voor het Duitse Judenhass, of "Jodenhaat".Marr was een werkloze journalist die vond dat hij zijn baan kwijt was geraakt door Joods toedoen. Als conservatief werd hij beïnvloed door de pan-Germaanse beweging, zoals werd uitgedragen door Johann Gottfried von Herder, die het idee van het Volk aanhing, en de Burschenschaft beweging in de vroeg-negentiende eeuw, die voortkwam uit frustratie bij Duitse studenten over het falen van het Congres van Wenen om een eenheidsstaat te maken van alle gebieden die door het Volk bewoond werden. Ze verwierpen de deelname van joodse en andere niet-Duitse minderheden als lid, "behalve als ze aantoonden dat ze zich binnen een Christelijk-Duitse geest wilden ontwikkelen" (een beslissing van het Burschenschaft Congres van 1818"). Hoewel ze tegen de deelname van joden in hun beweging waren, zoals Heinrich von Treitschke later, stonden ze de mogelijkheid van de deelname van de joodse (en andere) minderheden in de Duitse staat toe als ze alle tekenen van hun etnische en religieuze onderscheid loslieten en volledig in het Germaanse Volk assimileerden.Marr trok deze ideeën een stap verder door en wees elke assimilatie af. In zijn pamflet Der Weg zum Siege des Germanenthum über das Judenthums (De weg naar de overwinning van het Germanendom over het judaïsme (1879)) introduceerde hij het idee dat Duitsers en joden in een langlopen conflict waren verwikkeld, waarvan hij de oorsprong in het ras zag liggen, en dat de joden aan het winnen waren. Hij betoogde dat de joodse emancipatie die voortkwam uit het Duitse liberalisme de basis was van de controle van de joden over de Duitse financiële en industriële wereld. Omdat dit conflict was gebaseerd op de verschillende kwaliteiten van het "joodse en het Germaanse ras", kon het niet opgelost worden door de totale assimilatie van de joodse bevolking. Volgens hem kon de strijd tussen de joden en de Germanen alleen maar opgelost worden door de overwinning van de een en de uiteindelijke dood van de ander. Een joodse overwinning, zo concludeerde hij, zou resulteren in finis Germaniae (het einde van de Germanen). Om dit te voorkomen, stichtte hij in 1879 de Liga van Antisemieten (Antisemiten-Liga), de eerste Duitse organisatie die specifiek de zogenaamde bedreiging van Duitsland door de joden wilde bestrijden en hun gedwongen vertrek uit het land aanhing.Hoewel hij de pseudowetenschappelijke raciale component in het debat over de joden in Duitsland introduceerde, is het onwaarschijnlijk dat hij beïnvloed was door de eerdere theorieën van Arthur de Gobineau (schrijver van Een essay over de ongelijkheid van menselijke rassen, 1853), die pas in 1898 in het Duits werd vertaald, een kwart eeuw nadat Marr's pamflet verscheen. Verder was Marr erg vaag over wat ras was, en vooral over de rasverschillen tussen joden en Germanen, hoewel dit deel uitging maken van de Nazi-rassenleer. Latere rassen-'deskundigen', zoals Eugen Dühring, die suggereerde dat het het bloed was, en Houston Stewart Chamberlain, een invloedrijke rassentheoreticus en de man van Eva Wagner, Richard Wagner's dochter, die frenologie als een manier om rassen te onderscheiden suggereerde, vulden dit gat op.Aan de andere kant lijkt het erop dat Marr beïnvloed was door Charles Darwin; dat gebeurde via Ernst Haeckel, die het begrip sociaal darwinisme bij de Duitse geschoolde klasse introduceerde. Ondanks zijn invloed werden Marr's ideeën niet meteen door Duitse nationalisten overgenomen. De Pan-Duitse Liga, opgericht in 1891, stond in het begin lidmaatschap van joden toe, als ze tenminste volledig in de Germaanse cultuur waren geassimileerd. Pas in 1912, acht jaar na Marr's dood, nam de League racisme als een onderliggen principe over. Niettemin was Marr een belangrijke link in het groeiende Duitse racisme dat resulteerde in de genocide in het nazi-tijdperk."@nl |
| ?:Wilhelm Miklas | "Wilhelm Miklas (Krems, 15 oktober 1872 – Wenen, 20 maart 1956), was een Oostenrijks politicus. Hij studeerde rechten te Wenen en was docent aan een gymnasium. Tijdens zijn studies was hij lid van K.Ö.St.V. Austria Wien, een Oostenrijkse studentenvereniging die lid was van het Cartellverband der katholischen deutschen Studentenverbindungen. Van 1907 tot 1918 was hij afgevaardigde in de Rijksraad (Oostenrijks parlement) voor de Christelijk-Sociale Partij. In oktober 1918 werd hij lid van de Staatsraad. Van 1918 tot 1920 was hij lid van de Provisionele Nationale Vergadering van de Oostenrijkse Republiek en lid van de grondwetgevende vergadering.Bij de verkiezingen van 1920 werd Miklas in de Nationale Vergadering (parlement) gekozen (lid tot 1928). Van 1923 tot 1928 was hij parlementsvoorzitter. In 1928 werd Miklas Bondspresident van de republiek. Tijdens de machtsgreep van Engelbert Dollfuss in 1933 trad Miklas niet op en speelde ook verder in de Dollfuss-dictatuur een rol als statist, wat hem tot op de dag van vandaag omstreden maakt.In maart 1938 verzette hij zich sterk tegen de Duitse dreiging en de 'anschluss'. Hij weigerde - ondanks de Duitse dreiging - om Arthur Seyss-Inquart tot minister van Binnenlandse Zaken of bondskanselier te benoemen. Uiteindelijk zwichtte hij op 12 maart toch voor de Duitse druk, maar trad een dag later als Bondspresident af, om zo het anschluss-verdrag niet te hoeven ondertekenen. Van 1938 tot 1945 was Miklas krijgsgevangen. Miklas speelde na de Tweede Wereldoorlog geen politieke rol meer."@nl |
| ?:Wilhelm Peters | "Wilhelm Carl Hartwig Peters (Koldenbüttel, Hertogdom Sleeswijk, 22 april 1815 - Berlijn, 20 april 1883) was een Duitse natuuronderzoeker, zoöloog, anatoom en ontdekkingsreiziger."@nl |
| ?:Wilhelmshaven | "Wilhelmshaven is een havenstad in de Duitse deelstaat Nedersaksen. De stad ligt aan de westkust van de Jadeboezem, een baai van de Noordzee. Het telt 81.324 inwoners. Sinds 2006 maakt Wilhelmshaven deel uit van de metropoolregio Bremen-Oldenburg."@nl |
| ?:Wilhelmus | "Het Wilhelmus is het Nederlandse volkslied. Het is inhoudelijk geschreven als een lied dat Willem van Oranje gezongen zou kunnen hebben, alhoewel er geen enkel bewijs is dat hij het daadwerkelijk gezongen heeft. Het Wilhelmus weerspiegelt Willem van Oranjes tweestrijd inzake de opstand in de Nederlanden. Enerzijds probeert hij trouw te zijn aan de Spaanse koning, anderzijds is hij boven alles trouw aan zijn geweten, dat hem voorschrijft God en het Nederlandse volk te dienen."@nl |
| ?:Wilhelmus Marinus Bekkers | "Wilhelmus Marinus Bekkers (Sint-Oedenrode, 20 april 1908 - Tilburg, 9 mei 1966) was een Nederlands rooms-katholiek bisschop. Bekkers (onder vrienden: Rinie) werd in 1957 coadjutor en titulair-bisschop van Thasos. Hij was bisschop van het Bisdom 's-Hertogenbosch van 27 juni 1960 tot 9 mei 1966.Bekkers begon zijn loopbaan in 1933 als kapelaan in een arbeidersparochie te 's-Hertogenbosch. Vanaf 1939 was hij rector van verschillende instituten. In 1956 was hij korte tijd pastoor te Tilburg voordat hij in 1957 benoemd werd tot coadjutor van mgr. Wilhelmus Mutsaerts, zijn voorganger als bisschop van 's-Hertogenbosch.Monseigneur Bekkers, van huis uit een eenvoudige, vrome, boerenzoon, betoogde modernistische opvattingen in verschillende morele kwesties. Volgens Bekkers moest de Kerk niet een strenge moraal voorschrijven, maar tegemoetkomen aan de wensen van de gelovigen. Zijn opvattingen werden meer ingegeven door pastorale overwegingen dan door wetenschappelijke bezinning. Spraakmakend was zijn mening over de geboorteregeling die hij verwoordde op 21 maart 1963. Bekkers vond dat gelovigen zelf moesten beslissen over het gebruik van de anticonceptiepil. Zonder het woord 'anticonceptiepil' te gebruiken, benadrukte Bekkers dat ouders hun eigen geweten moeten volgen bij het bepalen van het kindertal.Aan het eind van zijn leven was Bekkers een populair en geliefd bisschop met landelijke bekendheid. Zijn bekendheid was mede het gevolg van zijn optreden voor de actualiteitenrubriek Brandpunt van de KRO op de Nederlandse televisie. Zijn wapenspreuk was: "Caritas pro armis" (Met liefde als wapen).Aan Kardinaal Alfrink, aartsbisschop van Utrecht, op en top diplomatiek, wars van elk populisme, autocratisch, waren Bekkers' eigenzinnige televisieoptredens absoluut niet besteed. Dat gold met name Bekkers' opmerkingen over de gewetensvrijheid van echtparen. Alfrink achtte Bekkers' uitlatingen in strijd met de kerkelijke leer en had zich bovendien gestoord aan het feit dat Bekkers over deze zaken geen enkel overleg had gevoerd. Voordien was de betrekking tussen beiden - die in alle opzichten elkaars tegenpolen waren - hartelijk begonnen. Nadien bekoelden de betrekkingen aanzienlijk. Zo sprak de kardinaal - toen hij in Rome een foto van bisschop Bekkers te paard onder ogen kreeg - smalend: Dat paard ziet er heel intelligent uit.Bekkers overleed op 9 mei 1966 aan een hersentumor. Bij de uitvaart in de Bossche basiliek stond een grote schare prelaten op het priesterkoor plus één dominee in zwarte toga: ds. N.K. van den Akker, (1917-2000). Het markeerde de jarenlange oecumenische vriendschap tussen de twee. Van den Akker sprak bij die gelegenheid een persoonlijk gebed uit. In aanwezigheid van Bekkers' moeder en met duizenden langs de kant van de weg werd hij in zijn geboortedorp Sint-Oedenrode begraven, achter de Sint-Martinuskerk, waar zijn graf een prominente plaats inneemt. Hoofdcelebrant bij de requiemmis was kardinaal Alfrink, die zich op Bekkers ziekbed met hem had verzoend. In de mis, die rechtstreeks door de KRO werd uitgezonden noemde Alfrink hem deze mens, die zoveel goedheid, hoop en vertrouwen rond zich verspreid had. De verering voor de gestorven bisschop kwam onder meer tot uiting in een maandenlang aanhoudend druk bezoek aan zijn graf in Sint Oedenrode, dat bijna een pelgrimsoord werd."@nl |
| ?:Wilhelm van Haersolte | "Wilhelm van Haersolte of Willem baron van Haersolte tot Elsen, (Zwolle, ca. 1596 - Bredevoort, 12 juli 1646) was een Nederlands baron, kapitein van de infanterie in het Staatse leger. Op 15 augustus 1637 volgde Wilhelm zijn oudere broer Arent van Haersolte op als drost van de Heerlijkheid Bredevoort."@nl |
| ?:Wiljan Vloet | "| Wiljan Vloet Afbeelding gewenst Persoonlijke informatie Volledige naam Wiljan Vloet Bijnaam Roda-Dikke Geboortedatum 10 september 1962 Geboorteplaats Schijndel, Nederland Clubinformatie Spelend bij Sparta Rotterdam Functie Algemeen- en Technisch directeur Jeugd RKSV Schijndel Senioren Seizoen Club w 0(g) ?-19791979-19821982-19831983-1984 RKSV Schijndel (ama)VV Heerenveen (ama)RKSV Schijndel (ama)Dijka Steenwijk (ama) Getrainde clubs 1984-19851985-19871987-19891989-19931993-19991999-20012001 - 2002 2002 - 2005 2005 - 2007 2007 - 2008 2008-2009 2009-20112011 - SV Heusden (ama) Dijka Steenwijk (ama)JVC'31 (ama)Sparta '25 (ama)OJC Rosmalen (ama)FC Den Bosch (hoofd opleidingen) FC Den BoschRoda JC Sparta Rotterdam ADO Den Haag PSV (hoofd opleidingen)N.E.C.Sparta Rotterdam(algemeen/technisch directeur) Portaal Portaalicoon Voetbal Wiljan Vloet (Schijndel, 10 september 1962) is een Nederlands voetbaltrainer.Vloet begon zijn trainerscarrière nog als leerling van het CIOS. In 1979 ging hij de B-jeugd van sc Heerenveen trainen. [bron?] In 1984 ging hij aan de slag als hoofdtrainer, bij SV Heusden[bron?]; in 1986 werd hij de opvolger van Foppe de Haan bij vv Steenwijk [bron?] en in 1998 promoveerde hij met OJC Rosmalen naar de Hoofdklasse. In 1999 werd Vloet Hoofd Opleidingen bij de FC Den Bosch waar hij in 2001 trainer-coach werd. In 2002 degradeerde hij met FC Den Bosch uit de eredivisie. Vanaf 2002 trainde hij drie seizoenen lang Roda JC. Vloet werd in juli 2005 trainer van Sparta Rotterdam. In december 2006 kondigde hij aan dat hij de club na het lopende seizoen zal verlaten, vooral vanwege zijn slechte verstandhouding met enkele leden van het Spartabestuur. In april 2007 werd bekend dat hij het gedegradeerde ADO Den Haag zou gaan coachen. Vloet tekent een contract voor één jaar met een optie voor een tweede jaar. Die optie werd niet gelicht, want begin 2008 werd bekend dat Vloet in het seizoen 2008-2009 als hoofd jeugdopleidingen binnen PSV aan de slag zou gaan. Met ADO Den Haag eindigde hij op de zesde plaats in de reguliere competitie, maar wist via de play-offs promotie naar de Eredivisie af te dwingen.Na de periode met ADO Den Haag werd hij hoofd jeugdopleidingen bij PSV Eindhoven. Hij tekende een contract tot 2011. Dit contract diende hij niet uit, want per 16 november 2009 werd hij coach van N.E.C. uit Nijmegen. In zijn eerste seizoen werd hij 13e met NEC. Op 6 april 2011 werd bekendgemaakt dat Vloet uit Nijmegen zal vertrekken. Hij maakte het lopende seizoen bij N.E.C. af, om op 17 mei 2011 naar Sparta Rotterdam te vertrekken en de functie van algemeen en technisch directeur te gaan bekleden.Zelf speelde Vloet als middenvelder alleen in het amateurvoetbal."@nl |
| ?:Willem Albert Scholten | "| |-||-| |-| |}Willem Albert Scholten (Loenen, 6 oktober 1819 - Groningen, 1 mei 1892) was een Groninger industrieel.Scholten kan worden beschouwd als 's werelds eerste landbouw-industrieel door het stichten van zo'n 24 fabrieken, in binnen- en buitenland, op het gebied van aardappelmeel, aardappelmoutwijn, strokarton, suiker en turfstrooisel."@nl |
| ?:Willem Arondeus | "Willem Johan Cornelis Arondeus (Naarden, 22 augustus 1894 – Haarlem, 1 juli 1943) was een Nederlandse beeldend kunstenaar, auteur en verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog die openlijk voor zijn homoseksualiteit uitkwam. Zelf schreef hij zijn naam altijd als Arondéus, waarschijnlijk om de gewenste uitspraak ervan te bewerkstelligen."@nl |
| ?:Willem Augustijn Offerhaus | "Willem Augustijn Offerhaus (Arnhem, 20 mei 1897 - Groningen, 24 november 1961) was een Nederlands liberaal politicus.Offerhaus studeerde rechten aan de Rijksuniversiteit Groningen en volgde aansluitend een opleiding voor het notariaat. Hij was kandidaat-notaris in Amsterdam (1926-1929) en op het notariskantoor van zijn vader in Groningen (1929-1938). Van 1938 tot 1954 was hij zelfstandig notaris.Mr. Offerhaus was tijdens de Tweede Wereldoorlog geïnterneerd in Haaren, Sint-Michielsgestel en Vught. Van 1950-1961 was hij kamerheer in bijzondere dienst van koningin Juliana. In 1954 werd hij benoemd tot Commissaris van de Koningin van Groningen, hij zou dit tot aan zijn overlijden blijven doen.Hij had veel nevenfuncties en was onder meer vicevoorzitter en voorzitter van de ANWB, lid (1954-1955) en president (1955-1961) van het college van curatoren van de Groninger Universiteit, voorzitter van het Museum van Oudheden in Groningen en voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Friesch-Groningsche Hypotheekbank."@nl |
| ?:Willem Banning | "Willem Banning (Makkum, 21 februari 1888 – Driebergen, 7 januari 1971) was een Nederlands onderwijzer, predikant en later medeoprichter van de PvdA."@nl |
| ?:Willem Bilderdijk | "Willem Bilderdijk (Amsterdam, 7 september 1756 - Haarlem, 18 december 1831) was een Nederlands geschiedkundige, taalkundige, dichter en advocaat."@nl |
| ?:Willem Boudewijn Donker Curtius van Tienhoven | "Willem Boudewijn Donker Curtius van Tienhoven ('s-Hertogenbosch, 29 december 1778 – 's-Gravenhage, 16 april 1858) was een Nederlands politicus.Hij was een rechtsgeleerde die in de Bataafse tijd en onder Willem I en II rechterlijke functies bekleedde en in 1825 Tweede Kamerlid werd. Hij was een gematigd voorstander van hervormingen, pleitbezorger van vrijhandel en tegenstander van de doodstraf en van lijfstraffen. In 1830 was hij voorstander van splitsing van het Koninkrijk, waarbij in Noord en Zuid het Huis van Oranje-Nassau de dynastie zou blijven. Hij had een belangrijk aandeel in de voorbereiding van en de discussies over de nieuwe wetboeken. In 1838 werd hij vicepresident van de Hoge Raad en later president. Hij was de broer van Dirk Donker Curtius."@nl |
| ?:Willem Brandt | "Willem Simon Brand Klooster (Groningen, 6 september 1905 – Bussum, 29 april 1981), was een Nederlandse dichter, schrijver, journalist en vrijmetselaar, die bekendstond onder het pseudoniem Willem Brandt."@nl |
| ?:Willem Cornelisz Schouten | "Willem Corneliszoon Schouten (Hoorn, ca. 1580 - Baie d'Antongil (Madagaskar), 1625) was een Nederlands ontdekkingsreiziger.In 1601 maakt hij als schipper op de Duyfken voor de Oude Compagnie (een voorcompagnie van de VOC) een eerste reis naar Bantam. In 1603 voer hij voor de VOC als schipper op de Delft naar Atjeh. Hij is echter vooral bekend geworden door de reis die hij, als schipper op de Eendracht, samen met Jacob le Maire ondernam om een nieuwe westelijke doorgang naar Azië te vinden. Op 25 januari 1616 ontdekten ze ten zuiden van Straat Magellaan een nieuwe doorgang naar de Grote Oceaan, door hen Le Maire Straat gedoopt. Op 29 januari ontdekten ze het zuidelijkste punt van Zuid-Amerika, Kaap Hoorn. Schouten vernoemde de kaap op 29 januari 1616 naar zijn geboorteplaats, toen hij samen met Jacob le Maire de kaap rondvoer. Er staat dan ook letterlijk in het scheepsjournaal: "twelck [dat is: de kaap] onse president ter eeren des stadts van Hoorn noemde Capo Hoorn".In 1616 voeren ze langs de noordkust van Nieuw-Guinea, waar ze een eilandengroep naar hem vernoemden, de Schouten-eilanden. Het schip en goederen van Schouten en le Maire werden bij aankomst in Jacatra door Jan Pieterszoon Coen geconfisqueerd onder verdenking van het schenden van VOC-octrooien. Schouten en le Maire werden met de vloot van Joris van Spilbergen teruggestuurd naar Nederland, maar le Maire overleed tijdens de terugreis. Willem Cornelisz Schouten en Joris van Spilbergen waren daardoor na Olivier van Noort de tweede en derde Nederlander die om de wereld waren gezeild. Schouten voer na terugkeer in Nederland opnieuw voor de VOC en overleed 1625 in Madagaskar. De reisbeschrijving van de ontdekking van Le Maire Straat en Kaap Hoorn Iournael Ofte Beschryvinghe van de wonderlijcke reyse, ghedaen door Willem Cornelisz Schouten van Hoorn, inde jaren 1615.1616 en 1617. werd onder zijn naam in 1618 uitgegeven, maar eigenlijk was dit het verslag van Jacob le Maire. De VOC was namelijk in conflict met Jacobs vader, Isaac le Maire over de rechten op reizen naar de Oost. Deze geschiedsvervalsing werd later door Joris van Spilbergen rechtgetrokken. Joost van den Vondel, die familie was van Schouten, drukte zijn bewondering voor de ontdekking van de Le Maire Straat en Kaap Hoorn uit in een klinkdicht:<poem style="margin-left:2em;">Klinckert, Op de vvonderlicke reyse vanden Hoornschen Meyr-man Willem Cornelisz. Schouten. Als over Hooren blies de faem haer gulden horen, Hoe Schouten d'aerden-kloot op nieus was omgegaen, Niet als meer and're, door de Straet van Magellaen, Maer d'engte van le Mair, zoo niemand dee te voren Nu is sprack Ferdinand mijn eeren-krans verloren Draeck vyer en vlam uytspoogh, en Thomas zaghmen staen Versuft door wangeloof: van Noord sprack wel beraen, 'Tis oly in het vier om nae yet nieuws te sporen. En Speilberg naulijcx noch 't gherucht en quam verrasschen, Nu legghen (riep hy) al mijn spillen inder asschen!O Magellaen! vaert wel, Draeck, Candisch, Olivier, En Speilberg, die tot noch gheweest zijt trouwe mackers, 'Tis heel met ons ghedaen, de Schout komt met zijn rackers, Flucx jongens op een zy, en packt u wech van hier. I.V. Vondelen.</poem>"@nl |
| ?:Willem de Vlugt | "Willem de Vlugt (Amsterdam, 19 december 1872 - Aerdenhout, 10 februari 1945) was een Nederlandse aannemer en politicus. Van 1921 tot 1941 was hij burgemeester van Amsterdam.De Vlugt was werkzaam op een assurantiekantoor, een houtzagerij en eigenaar van een aannemersbedrijf. In 1909 werd hij voor de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) lid van de Tweede Kamer, vanaf 1915 lid van de gemeenteraad van de gemeente Amsterdam en vanaf 1918 ook wethouder. Van 1916 tot 1921 zat hij eveneens in de Provinciale Staten van Noord-Holland en van 1922 tot 1939 ook in de Eerste Kamer.In 1921 werd hij burgemeester van de Amsterdam. Vader Willem werd hij liefkozend genoemd, wat niet wegnam dat hij het niet iedereen naar de zin kon maken. In 1928 stootte hij de gelovigen tegen de borst door tijdens de Olympische Spelen evenementen op zondag bij te wonen. In de jaren dertig kreeg Amsterdam te maken met massale werkloosheid, en daardoor rellen als het Jordaanoproer, die door de politie met hulp van het leger hardhandig werden neergeslagen.De Vlugt was lidmaat van de Gereformeerde Kerk, terwijl nog geen vijf procent van de Amsterdamse bevolking tot dit kerkgenootschap behoorde. Amsterdam stond juist bekend als een vrijzinnig, socialistisch bolwerk.Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het Amsterdamse stadsbestuur niet erg standvastig, maar naar het oordeel van de Duitsers ook niet volgzaam genoeg. Direct na de Februaristaking (1941) werd het complete gemeentebestuur ontslagen. De Vlugt werd opgevolgd door de pro-Duitse burgemeester Edward Voûte.Willem de Vlugt haalde het einde van de oorlog niet, in februari 1945 overleed hij op 72-jarige leeftijd in het Noord-Hollandse Aerdenhout."@nl |
| ?:Willem Drees | "Willem Drees (Amsterdam, 5 juli 1886 - Den Haag, 14 mei 1988) was een Nederlandse politicus voor de SDAP en de latere PvdA. Hij was minister-president van Nederland van 1948 tot 1958, en wordt door menigeen beschouwd als een van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse politici. Onder zijn leiding vonden zowel de dekolonisatie van Nederlands-Indië als de wederopbouw van Nederland plaats. Drees was een overtuigd sociaaldemocraat, maar wel zeer pragmatisch ingesteld ('niet alles kan, en zeker niet alles tegelijk').Drees genoot een populariteit die de partijpolitieke grenzen overschreed en kreeg de bijnaam Vadertje Drees. Hij was de initiator van diverse sociale wetten. Als minister van Sociale Zaken legde hij al in 1947 met de Noodwet Ouderdomsvoorziening de grondslag van sociale wetgevingen. Vandaar ook de uitdrukking: Hij trekt van Drees. Tien jaar later loodste minister Ko Suurhoff zijn Algemene Ouderdomswet door het parlement. Deze verschilde sterk van de Noodwet. Voor de uitkeringen volgens de Noodwet had niemand premies betaald. Het was in feite het door de Bond voor Staatspensionering bepleite staatspensioen, betaald uit de belastingen. Voor de AOW moet ieder premies afdragen. Iedere Nederlander die via de belasting premie heeft betaald, heeft vanaf zijn 65e jaar recht op een AOW-uitkering.In de jaren '70, toen zijn zoon Willem Drees jr. opgang maakte met zijn gematigd linkse partij DS'70, brak Drees met zijn partij, de PvdA, uit onvrede over de in zijn ogen steeds radicalere en onrealistische koers van de PvdA onder invloed van Nieuw Links."@nl |
| ?:Willem Egbert Kroesen | "Willem Egbert Kroesen (Groningen, 7 februari 1817 - Scheveningen, 22 juni 1873) was een Nederlandse generaal en commandant van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger."@nl |
| ?:Willem Einthoven | "Willem Einthoven (Semarang, 21 mei 1860 – Leiden, 28 september 1927) was een Nederlandse arts die bekend werd als uitvinder van de snaargalvanometer, waarmee hij praktisch bruikbare elektrocardiogrammen (ECG) kon vervaardigen. Hij ontwikkelde ook terminologie voor het interpreteren ervan. In 1924 werd hij hiervoor onderscheiden met de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde."@nl |
| ?:Willem Everts | "Willem Everts (Sevenum, 8 maart 1827 - Roermond, 8 juni 1900) was een Nederlands politicus.Everts was een priester en docent die afgevaardigde voor het district Roermond was. Hij was de zoon van een burgemeester. Hij werd opgeleid aan het seminarium van Rolduc en in 1851 tot priester gewijd. Hij was leraar klassieke en moderne talen en later directeur van Rolduc. Hij doceerde veelal in het Frans en speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van Rolduc als onderwijsinstelling. In de Tweede Kamer was hij een bescheiden onderwijswoordvoerder van de katholieken, die beknopt maar ook wat poëtisch sprak."@nl |
| ?:Willem Frederik Hermans | "Willem Frederik Hermans (Amsterdam, 1 september 1921 – Utrecht, 27 april 1995) was een Nederlands fysisch geograaf die vooral bekend is geworden als schrijver. Hij wordt met Gerard Reve en Harry Mulisch gerekend tot De Grote Drie, de drie belangrijkste naoorlogse Nederlandse auteurs."@nl |
| ?:Willem G. van Maanen | "Willem Gustaaf (Willem G.) van Maanen (Kampen, 30 september 1920 – 17 augustus 2012) was een Nederlands journalist en schrijver. In 2004 ontving hij de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre."@nl |
| ?:Willem Hora Siccama | "Willem Hora Siccama (ged. te Groningen, 7 september 1763 - aldaar, 1 juni 1844), heer van Harkstede, was burgemeester van Groningen en initiatiefnemer en mededirecteur van het Koninklijk Instituut voor Doven 'H.D. Guyot'."@nl |
| ?:Willem Hubert Nolens | "Monseigneur meester doctor Wilhelmus Hubertus (Wiel) Nolens (Venlo, 7 september 1860 - 's-Gravenhage, 27 augustus 1931) was een Nederlands rooms-katholiek priester, politicus en Minister van Staat (benoemd op 22 augustus 1923). Als opvolger van mgr Schaepman als politiek leider van de katholieken in de Tweede Kamer volgde hij diens sociale lijn en zorgde voor betere werkomstandigheden voor onder meer Limburgse mijnwerkers."@nl |
| ?:Willem Hupkes (Nederlandse Spoorwegen) | "Willem Hupkes (Arnhem, 12 mei 1880 - Bilthoven, 11 maart 1965) was een Nederlands ingenieur en topfunctionaris, die tijdens de Tweede Wereldoorlog (president-) directeur was van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en een leidende rol had in het uitroepen van de tegen de Duitse bezetting gerichte Spoorwegstaking van 1944."@nl |
| ?:Willem I der Nederlanden | "Willem I Frederik, geboren als Willem Frederik Prins van Oranje-Nassau (Den Haag, 24 augustus 1772 – Berlijn, 12 december 1843) was de eerste koning van Nederland uit het huis Oranje-Nassau. Na de nederlaag van Napoleon in de Slag bij Leipzig in 1813 werd hij ingehuldigd als 'Soeverein Vorst' der Verenigde Nederlanden. Op 16 maart 1815 riep hij zichzelf uit tot koning der Verenigde Nederlanden en Hertog van Luxemburg. In hetzelfde jaar werd op het Congres van Wenen door de Europese mogenheden besloten om het hertogdom Luxemburg te promoveren tot groothertogdom, Willem I te erkennen als eerste Groothertog en werd de koningstitel en de titel van Hertog van Limburg bevestigd. Hiermee was de kersverse Nederlandse monarchie binnen Europa formeel erkend en fungeerde als buffer voor zowel Frankrijk als Engeland. Na de troonsafstand in 1840 noemde Willem I zichzelf koning Willem Frederik, graaf van Nassau.In Duitsland was Willem I van 1803 tot 1806 "Fürst" (vorst) van het Vorstendom Nassau-Oranje-Fulda. In 1806 en in de periode 1813-1815 was hij tevens vorst van het Vorstendom Nassau-Oranje."@nl |
| ?:Willem II der Nederlanden | "Willem Frederik George Lodewijk (Den Haag, 6 december 1792 – Tilburg, 17 maart 1849), prins van Oranje-Nassau, was van 1840 tot 1849 koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg en hertog van Limburg. Hij is ook bekend onder de bijnamen de Held van Waterloo en Slender Billy."@nl |
| ?:Willem III der Nederlanden | "| Willem III 1817-1890 Bestand:Portrait of King Willem III of the Netherlands, Nicolaas Pieneman (1856).jpg Prins van Oranje Periode 1840-1849 Voorganger Willem Opvolger Willem Koning der Nederlanden Periode 1849-1890 Voorganger Willem II Opvolger Wilhelmina (regentes: Emma) Groothertog van Luxemburg Periode 1849-1890 Voorganger Willem II Opvolger Adolf Hertog van Limburg Periode 1849-1866 Voorganger Willem II Opvolger - Vader Willem II Moeder Anna Paulowna Dynastie Oranje-Nassau|-| 20px Stamboom|}Beluister80px Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk (Brussel, 19 februari 1817 – Apeldoorn, 23 november 1890), Prins van Oranje-Nassau, was van 1849 tot zijn dood Koning der Nederlanden en Groothertog van Luxemburg, en van 1849 tot 1866 hertog van Limburg.Willem III der Nederlanden was Ere-Kolonel van het Regiment Grenadiers van Kiëv "Willem III der Nederlanden"."@nl |
| ?:Willem III van Oranje | "Willem III & II (Binnenhof (Den Haag), 14 november 1650 - Kensington Palace, 19 maart 1702) (Engels: William III) was een soevereine prins van Oranje van het Huis Oranje-Nassau sinds zijn geboorte.Vanaf 1672 bestuurde hij als stadhouder Willem III van Oranje Holland, Zeeland, Utrecht, Gelre en Overijssel van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Vanaf 1689 regeerde hij als Willem III over Engeland en Ierland. Toevallig was zijn regeringsnummer (III) hetzelfde voor zowel Oranje als Engeland. Als koning van Schotland stond hij bekend als Willem II. Hij staat informeel bekend als King Billy in Noord-Ierland en Schotland.In wat nu bekendstaat als de Glorious Revolution, viel Willem Engeland binnen op 15 november 1688 in een actie die uiteindelijk koning Jacobus II afzette en de kronen van Engeland, Schotland en Ierland voor hem won. Op de Britse Eilanden regeerde Willem samen met zijn vrouw, Maria II, tot haar dood op 28 december 1694. De periode van hun gezamenlijke heerschappij wordt vaak aangeduid als "Willem en Maria".Willem was een protestant en daarom nam hij deel aan verschillende oorlogen tegen de machtige katholieke koning van Frankrijk, Lodewijk XIV, in coalitie met de protestantse en katholieke machten van Europa. Veel protestanten riepen hem uit tot een voorvechter van hun geloof. Grotendeels vanwege deze reputatie was Willem in staat om de Britse kronen te nemen toen velen vreesden dat het katholicisme zou herleven onder Jacobus. Willems overwinning over Jacobus bij de Slag aan de Boyne in 1690 wordt herdacht door de Oranjeorde in Noord-Ierland en delen van Schotland tot op de dag van vandaag. Zijn heerschappij markeerde het begin van de overgang van de persoonlijke heerschappij van de Stuarts naar de meer parlement-gerichte heerschappij van het Huis Hannover."@nl |
| ?:Willem II (voetbalclub) | "Willem II is een Nederlandse betaaldvoetbalclub uit Tilburg. De clubkleuren zijn rood, wit en blauw. De thuiswedstrijden van de Tricolores worden sinds 1995 afgewerkt in het Koning Willem II Stadion aan de Goirleseweg in Tilburg. Willem II treedt met aanvang van seizoen 2012/13 weer aan in de Eredivisie."@nl |
| ?:Willem IJsbrantsz. Bontekoe | "Willem IJsbrantszoon Bontekoe (Hoorn, 1587 - aldaar, 1657) was een Hoorns schipper en koopman. Hij heeft geen bijzondere ontdekkingen op zijn naam staan, maar is bekend geworden door zijn journaal van de reis naar Indië in opdracht van de VOC. Dit populaire journaal is veelvuldig heruitgegeven, en Johan Fabricius verwerkte het onderwerp in zijn jeugdroman De scheepsjongens van Bontekoe."@nl |
| ?:Willem Jan Arend Kernkamp | "Willem Jan Arend Kernkamp (Edam, 18 juli 1899 – Utrecht, 18 juli 1956) was minister van Overzeese Rijksdelen van 2 september 1952 tot zijn overlijden in 1956. Tijdens zijn ministerschap kwam het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden tot stand waarmee Suriname en de Nederlandse Antillen een zelfstandiger positie kregen."@nl |
| ?:Willem Johan Cornelis Huyssen van Kattendijke | "||}Willem Johan Cornelis ridder Huyssen van Kattendijke ('s-Gravenhage, 22 januari 1816 – aldaar, 6 februari 1866) was Nederlands militair en staatsman.Huyssen van Kattendijke was een zeeofficier die onder andere Japanners onderwijs gaf in de zeevaartkunde. Hij was minister in het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt-Van Heemstra en het tweede kabinet-Thorbecke. Hij overleed in functie op 50-jarige leeftijd. Hij was de zoon van minister Jan Willem Huyssen van Kattendijke en de kleinzoon van Tweede Kamerlid Willem Jacob Huyssen van Kattendijke."@nl |
| ?:Willem Kraan | "Wilhelmus Johannes (Willem) Kraan (Amsterdam, 2 augustus 1909 – Soesterberg, 19 november 1942) was een Amsterdamse stratenmaker en lid van de CPN die in 1941 samen met vuilnisman en partijgenoot Piet Nak aan de basis lag van de Februaristaking.Willem Kraan werd door de Duitsers gefusilleerd. In 1966 ontving hij postuum de onderscheiding 'Rechtvaardige onder de Volkeren' van Jad Wasjem.Willem Kraan werd samen met 32 anderen op het vliegveld Soesterberg op 19 november 1942 gefusilleerd nadat hij op 16 november 1941 was gearresteerd.Het monument 'De antfascist' werd in 1966 in Amsterdam onthuld te zijner nagedachtenis. Het staat in de Willem Kraanstraat."@nl |
| ?:Willem Levelt | "Willem Johannes Maria (Pim) Levelt (Amsterdam, 17 mei 1938) is een Nederlandse psycholinguïst.Levelt promoveerde in 1965 aan de Rijksuniversiteit Leiden op het proefschrift On binocular rivalry. Vanaf 1980 was hij hoogleraar in de psycholinguïstiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Daarnaast is hij medeoprichter en was hij directeur van het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek in Nijmegen. Op 2 juni 2006 nam Levelt afscheid als directeur en als hoogleraar. Hij was van 2002 tot 2005 de president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. In 2011 was hij voorzitter van de commissie die de vermeende fraude door sociaal-psycholoog Diederik Stapel onderzocht.Binnen de psycholinguïstiek is Levelt vooral bekend om zijn model voor spraakproductie. Hiervoor ontving hij in juni 2011 de Orden Pour le Mérite für Wissenschaften und Künste, een in 1842 door de Pruisische koning Friedrich Wilhelm IV ingestelde onderscheiding om excellente wetenschappers en kunstenaars te belonen. Het einde van de Duitse monarchie betekende ook het einde van de orde; deze werd echter in 1952 door de toenmalige Duitse president Theodor Heuss weer tot leven geroepen. De orde kent momenteel (2011) 38 Duitse en 30 buitenlandse leden; Levelt is de enige Nederlander in dit gezelschap."@nl |
| ?:Willem Mengelberg | "Joseph Wilhelm Mengelberg (Utrecht, 28 maart 1871 – Zuort, 22 maart 1951) was een Nederlands dirigent die van 1895 tot 1945 aan de leiding stond van het Concertgebouworkest in Amsterdam."@nl |
| ?:Willem Mutsaers | "Wilhelmus Petrus Adrianus (Willem) Mutsaers (Tilburg, 3 augustus 1833 - aldaar, 12 februari 1907) was een Nederlands politicus.Mutsaers was een vooraanstaande Tilburgse bestuurder, die zestien jaar Tweede Kamerlid was. Hij was net als zijn vader wijnkoopman en gedeputeerde en vanaf 1901 zes jaar burgemeester van Tilburg. In de Kamer sprak hij vaak over waterstaat en onderwijs. Hij was conservatief, zoals het merendeel van de katholieke afgevaardigden aan het einde van de negentiende eeuw."@nl |
| ?:Willem Nagel (schrijver) | "Willem Hendrik Nagel (Zwolle, 25 augustus 1910 - Leiden, 27 juli 1983) was een Nederlands rechtsgeleerde en criminoloog, maar werd vooral bekend als schrijver. Zijn pseudoniem J.B. Charles was oorspronkelijk een schuilnaam in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. De oorlog heeft op zijn werk ook een sterk stempel gedrukt."@nl |
| ?:Willem Pieter Landzaat | "Willem Pieter Landzaat (Leiden, 7 april 1886 - Rhenen, 13 mei 1940) was een Nederlandse militair die tijdens de Slag om de Grebbeberg is gesneuveld.Majoor Landzaat was tijdens de meidagen van 1940 commandant van het 1e bataljon van het 8e Regiment Infanterie (I-8 R.I.). Op 13 mei werd zijn commandopost, gevestigd in een paviljoen waarin een restaurant gevestigd was, ten zuiden van Ouwehands Dierenpark omsingeld en aangevallen. Landzaat stelde dat hij de Grebbeberg zou verdedigen tot de laatste man en de laatste kogel. Eerder al, op 12 mei, had hij het bevel "standhouden achter de puinhopen" aan zijn troepen gegeven.Hij organiseerde zelf de verdediging van zijn commandopost en bediende de mitrailleur. Toen de laatste munitie op was bedankte hij zijn manschappen voor de inzet met de woorden "Jullie hebben als helden gestreden, mijn dank", en gaf hun toestemming de post te verlaten. Zelf bleef hij achter om tot het laatste moment stand te houden. Na afloop van de strijd werden zijn resten uit het in puin geschoten en uitgebrande paviljoen geborgen en werd hij begraven op het militaire ereveld op de Grebbeberg.Op 9 mei 1946 werd hij postuum benoemd tot Ridder 4e klasse in de Militaire Willems-Orde. Hij is ook onderscheiden met het Officierskruis."@nl |
| ?:Willem Pijper | "Willem Frederik Johannes Pijper (Zeist, 8 september 1894 – Leidschendam, 19 maart 1947) was een Nederlands componist en auteur over muziek. Hij wordt gezien als een van de belangrijkste Nederlandse componisten uit de eerste helft van de twintigste eeuw."@nl |
| ?:Willem Rooseboom | "Willem Rooseboom (Amsterdam, 9 maart 1843 – Den Haag, 6 maart 1920) was een Nederlandse luitenant-generaal der genie, tweede kamerlid en gouverneur-generaal van Nederlands-Indië."@nl |
| ?:Willem Sandberg | "Jonkheer Willem Jacob Henri Berend Sandberg (Amersfoort, 24 oktober 1897 – Amsterdam, 9 april 1984) ontwerper en typograaf, was van 1945 tot 1963 directeur van het Stedelijk Museum (SM) in Amsterdam, waarvoor hij al vanaf 1938 werkte. Daarnaast was hij grafisch ontwerper.Onder Sandbergs leiding ontwikkelde het SM zich tot een internationaal vermaard centrum voor moderne kunst. Hij stond al vroeg open voor het experiment van de Cobra-beweging, en voerde - net als het Museum of Modern Art in New York - een verzamel- en tentoonstellingsbeleid waarin ook industriële vormgeving, fotografie en grafische vormgeving aan bod kwamen. De kwaliteit geleverd door de opgerichte reproductieafdeling werd toonaangevend in de museumwereld.Sandberg ontwierp daarnaast zelf het museumdrukwerk (catalogi, affiches, uitnodigingen), en ontwikkelde zich zo tot een van de belangrijkste Nederlandse grafisch ontwerpers. Zijn ontwerploopbaan was eind jaren twintig begonnen met maken van beeldstatistieken.Na zijn pensionering bleef Sandberg actief als tentoonstellingsmaker en ontwerper. Tevens ging hij een belangrijke rol spelen in de opbouw van het Israël Museum in Jeruzalem.Sandberg was betrokken bij de beroemde aanslag op het Amsterdams bevolkingsregister op 27 maart 1943. Als enige van de betrokkenen weet hij uiteindelijk aan de Duitsers te ontkomen. Een plaquette met de twaalf namen van de plegers van de aanslag die op 1 juli 1943 werden doodgeschoten hangt aan de gevel van de huidige Plantagestudio. De plaquette is ontworpen door Willem Sandberg. In 1951 werd Sandberg, onder meer vanwege dit feit, gelauwerd met Prijs van de Stichting Kunstenaarsverzet."@nl |
| ?:Willemsbrug (Rotterdam) | "De Willemsbrug is een brug over de Nieuwe Maas in het centrum van Rotterdam.De brug verbindt de rechteroever van de Nieuwe Maas met het Noordereiland. De huidige brug is de tweede generatie Willemsbrug. De eerste werd ontworpen door C.B. van der Tak, is in 1878 opengesteld en werd vernoemd naar koning Willem III. De tweede brug is ontworpen door C. Veerling en is opgeleverd in 1981."@nl |
| ?:Willemsdorp | "Willemsdorp is een buurtschap in de gemeente Dordrecht, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het ligt op de zuidwestelijke punt van het Eiland van Dordrecht en het bestaat slechts uit een café, een paar huizen, een jachthaven en een camping.Willemsdorp heeft net als Tweede Tol zijn ontstaan aan de aanleg van de Rijksstraatweg te danken. Deze weg van Dordrecht naar het Hollands Diep hield hier op, en men richtte hier in 1822 een veerpont naar Moerdijk in. Hier kwam voor de wachtenden een uitspanning, waaromheen een kleine nederzetting groeide. Men noemde deze naar koning Willem I (hoewel Napoleon ooit opdracht tot aanleg van de weg gegeven had).Bij de opening van de A16 met bijbehorende verkeersbrug in 1938 werd het veer opgeheven; enige jaren eerder was de spoorweghalte bij de brug al afgeschaft. Het rivierstrand bij het gehucht werd echter door veel Dordtenaren nog voor recreatie gebruikt. In 1963 kreeg de recreatiefunctie een nieuwe impuls toen er een camping, genaamd Bruggehof, werd aangelegd.In de mobilisatietijd tussen augustus 1939 en mei 1940 had Willemsdorp een aanzienlijk Nederlands garnizoen dat zowel in bestaande gebouwen als in een barakkenkamp onderdak vond. Het garnizoen had tot taak de zware kazematten bij de Moerdijkbruggen te bemannen, het landhoofd en de zuidwest oever van het Hollands Diep te verdedigen alsmede het scheepvaartverkeer richting Kil te controleren. Op 10 mei 1940 - nadat enige bommen op Willemsdorp waren gevallen - landde een tweetal Duitse parachutisten compagnieën in de polders ten noordoosten van Willemsdorp. Jacob Keller keek ernaar vanuit Wieldrecht en beschrijft het volgende in zijn dagboek: "Wij gingen alle naar buiten en zagen een schouwspel om nooit te vergeten. ‘t Leek of er wel honderd vliegtuigen in ‘t zuiden aan de lucht waren en daar zagen we de witte valschermen, door de ochtendzon beschenen gelijk groote paddestoelen naar beneden komen." De parachutisten, in getal meer dan de helft zwakker dan de Nederlandse verdedigers, versloegen in enkele uren tijd het gehele Nederlandse garnizoen. Dat garnizoen was dan ook ingesteld op een verdediging vanuit de waterzijde. Tegenover een vijand die in de rug landde bleek het zeer kwetsbaar. Nadien werden Nederlandse krijgsgevangenen in het barakkenkamp opgesloten en door de Duitsers bewaakt. Doordat Willemsdorp regelmatig onder Nederlands artillerievuur uit de Hoeksche Waard kwam te liggen, vielen er meer slachtoffers onder Nederlandse krijgsgevangenen dan hun Duitse bewakers. In het dorp werden talloze huizen vernield of zwaar beschadigd."@nl |
| ?:Willems (gemeente) | "Willems is een Franse gemeente in het Noorderdepartement (regio Nord-Pas-de-Calais). De gemeente telt 2799 inwoners (1999) en maakt deel uit van het Arrondissement Rijsel."@nl |
| ?:Willemskade | "De Willemskade is een straat in Rotterdam, die ligt aan de noordkant van de Nieuwe Maas in het Scheepvaartkwartier. De straat begint bij het Willemsplein net voor de Erasmusbrug en eindigt bij de Veerhaven."@nl |
| ?:Willemsoord (marinewerf) | "De voormalige rijkswerf Willemsoord ook wel Oude Rijkswerf genoemd is sinds het terugtrekken van de Koninklijke Marine naar nieuwe werflocatie in Den Helder omgevormd tot een nautisch themapark. Het terrein bevat vele uitgaansgelegenheden en (historische) bezienswaardigheden."@nl |
| ?:Willemsplein (Rotterdam) | "Het Willemsplein te Rotterdam is een plein in het oosten van het Scheepvaartkwartier, grenzend aan de Willemskade en de Gedempte Zalmhaven.Het plein heette oorspronkelijk Westerplein. Naar aanleiding van het bezoek van Koning Willem III op 28 juli 1851, werd de naam gewijzigd in Willemsplein. De Willemskade werd in 1847 aangelegd op slikken.Er staat een gecombineerde woon- en kantoortoren, de Hoge Erasmus, en tot 2005 was het hoofdkwartier van Smit Internationale er gevestigd.Op het plein liggen speciaal daarvoor aangelegde parkeerplaatsen voor bussen ten behoeve van de Spido-rondvaarten. Het Willemsplein is tevens de eindhalte van tramlijn 7."@nl |
| ?:Willemsvaart | "De Willemsvaart is een vaart in Zwolle die loopt van de binnenstad van Zwolle naar de rivier de IJssel. De vaart is tegenwoordig onderbroken en is voor de scheepvaart gesloten."@nl |
| ?:Willem Treub | "Marie Willem Frederik (Willem) Treub (Voorschoten, 30 november 1858 - Den Haag, 24 juli 1931) was een Nederlands liberaal econoom, politicus, hoogleraar aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, en Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, en Minister van Financiën."@nl |
| ?:Willem van Oranje | "Willem (Slot Dillenburg, 24 april 1533 — Delft, 10 juli 1584), prins van Oranje, graaf van Nassau, Katzenelnbogen, Vianden en Diez, bekend als Willem van Oranje of onder zijn bijnaam Willem de Zwijger, en in Nederland vaak Vader des Vaderlands genoemd, was aanvankelijk stadhouder voor de koning van Spanje doch later de initiator, opstandelingenleider van de Opstand tegen de landsheer van de Spaanse Nederlanden, Filips II.De Tachtigjarige Oorlog had als eindresultaat dat de Noordelijke Nederlanden zich in 1648 als onafhankelijke staat afscheidden van de Zuidelijke Nederlanden, die onder Spaanse soevereiniteit bleven. In de kronieken, brieven en documenten van de 16e eeuw wordt soms gesproken over de Opstand. Ook in de hedendaagse literatuur wordt het begin van de Tachtigjarige Oorlog veelal weer aangeduid met de Opstand of de Nederlandse Opstand.De lijfspreuk van de prins was Je maintiendrai (Ik zal handhaven). Aan het eind van zijn leven breidde de prins deze uit: Je maintiendrai l'honneur, la foy, la loi de Dieu, du Roy, de mes amis et moy (Ik zal de eer, het geloof en de wet van God, van de koning, van mijn vrienden en mij handhaven)."@nl |
| ?:Willem Visser 't Hooft | "Willem Adolph (Wim) Visser 't Hooft, tot 1917 Willem Adolph (Wim) 't Hooft, (Haarlem, 20 september 1900 - Genève, 4 juli 1985) was een Nederlands theoloog. Hij was de eerste secretaris-generaal van de Wereldraad van Kerken."@nl |
| ?:Willem VI van Holland | "Willem van Oostervant (Den Haag, 5 april 1365 - Bouchain, 31 mei 1417) was als Willem VI graaf van Holland en Zeeland, als Willem II hertog van Beieren-Straubing en als Willem IV graaf van Henegouwen.Hij was de zoon van Albrecht van Beieren en Margaretha van Brieg. Over zijn jeugd is weinig bekend. In 1404 nam hij het graafschap van Holland van zijn vader over. Vanwege de grote allure met bijpassende pracht en praal die hij van jongs af aan voerde, was Willem zwaar in de schulden geraakt en had veel van zijn domeinen, landen en heerlijkheden aan verscheidene leden van het ridderschap moeten verkopen of belenen. Zijn in 1406 aangestelde thesaurier en hofmeester, de Amsterdamse koopman Willem Eggert van Gendt verloste hem echter in korte tijd van zijn schulden en zorgde ervoor dat de graaf alle verkochte en onderpande landen en goederen kon aflossen of weer terug kon kopen. Zelfs winst wist deze hofmeester voor zijn graaf te maken, zodat Willem VI een van de rijkste en machtigste vorsten van het Roomse rijk werd.Graaf Willem verzette zich tegen zijn vader in de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Hij was mogelijk verantwoordelijk voor de moord op diens minnares Aleid van Poelgeest (1392). Vader en zoon verzoenden zich echter in 1394. In 1401 kwam Willem in conflict met Jan V van Arkel, een van zijn landheren, die hem niet meer wilde dienen: daaruit ontstonden de Arkelse Oorlogen. Na elf jaar kwam het Land van Arkel weer in Hollandse handen. Hij overleed op 31 mei 1417. Zijn lichaam werd bijgezet in een bestaande graftombe in de Artois-kapel van de kerk van de Minderbroeders in Valenciennes.Willem werd in 1417 opgevolgd door zijn dochter Jacoba.Hij was getrouwd met Margaretha van Bourgondië, ze kregen één dochter: Jacoba van Beieren (1401-1436)"@nl |
| ?:Willem Vogt | "Willem Vogt (Den Helder, 12 augustus 1888 - Blaricum, 18 juni 1973) was een Nederlands omroeppionier. Hij is het meest bekend geworden als medeoprichter en directeur van de AVRO.In Vogts jeugd verrichtte Guglielmo Marconi zijn experimenten, waardoor zijn belangstelling gewekt werd. In 1904 kwam hij bij de genie, waar hij zich zelf ging bezighouden met draadloze telegrafie. Daarna werkte hij voor de PTT in Nederlands-Indië. Daar was hij betrokken bij de opleiding van radiotelegrafisten en werd hij chef van radio-stations op Timor en Ambon. Tijdens de Eerste Wereldoorlog ving hij legercommuniqués uit Europa op voor de Nederlandse autoriteiten.In 1920 keerde Willem Vogt terug naar Nederland. Hij trad in dienst bij de pas opgerichte Nederlandsche Seintoestellen Fabriek in Hilversum. Deze produceerde onder andere radiotoestellen en wilde uitzendingen verzorgen om de verkoop te stimuleren. De eerste vond plaats op 21 juli 1923. Later werd er een comité gevormd van luisteraars, de HDO, waaruit in 1928 de AVRO voortkwam. Vogt werd daarvan de directeur.In de beginjaren werkte hij ook als omroeper en verslaggever. Naarmate zijn organisatorisch werk omvangrijker werd liet hij dat aan anderen over, maar bij grote nationale gebeurtenissen als het huwelijk van Juliana en Bernhard was hij nog prominent voor de microfoon aanwezig. Aanvankelijk was de AVRO de enige grote radio-omroep. De later opgerichte VARA, NCRV, KRO en VPRO hadden veel minder zendtijd. In 1930 maakte het Zendtijdbesluit hier een eind aan, waardoor de AVRO de helft van haar zendtijd verloor.http://nl.wikisource.org/wiki/Zendtijdbesluit Dit heeft grote invloed gehad op Vogts politieke opvattingen. Al in 1933 prees hij de eenheid die volgens hem bereikt was door Mussolini in Italië. Hij bleef zijn hele leven een voorstander van een nationale omroep, maar dat diende wel zijn AVRO te zijn.In de jaren '30 wist Vogt van de AVRO een professionele, populaire organisatie te maken. Prominente medewerkers waren sportcommentator Han Hollander, omroeper Guus Weitzel, verslaggever Gustav Czopp en hoorspelmaker Kommer Kleijn. Veel eer legde de omroep in met de vaste uitzendingen van het Concertgebouworkest op zondagmiddag, en in de populaire Bonte Dinsdagavondtrein traden befaamde artiesten op als Louis Davids en Snip en Snap.Over de rol van Vogt in de meidagen van 1940 bestaan twee lezingen. Dick Verkijk stelde in zijn Radio Hilversum, 1940-1945: De omroep in de oorlog dat Vogt ogenblikkelijk koos voor een politiek van concessies en al het Joodse personeel ontsloeg. Loe de Jong rectificeerde zichzelf door te schrijven: "Niet alle Joodse medewerkers werden ontslagen maar alleen diegenen hunner die aan de uitzendingen plachten deel te nemen." In een schrijven uit 1974 stelt De Jong letterlijk: "Mijn vermelding dat in mei '40 alle Joodse medewerkers van de AVRO ontslagen werden is niet juist geweest. Onjuist is tevens, dat ik niet heb doen uitkomen dat de medewerkers die wel ontslagen werden, in '41 betaling ontvangen hebben uit fondsen van de AVRO."Ook Huub Wijfjes, bijzonder hoogleraar Geschiedenis van de Nederlandse radio en televisie, geeft aan dat het een mythe is dat Willem Vogt in mei 1940 de Joodse AVRO-medewerkers zou hebben ontslagen.Na de bevrijding werd tegen Vogt een zuiveringsprocedure gehouden, die er uiteindelijk toe leidde dat hij zijn directiewerk bij de AVRO mocht hervatten. Maar jaren later verklaarden twee leden van de zuiveringscommissie van het ontslag van de Joodse medewerkers niet op de hoogte te zijn geweest[bron?]. Hadden ze dat wel geweten, dan was hun oordeel strenger geweest. Nu kon Vogt tot 1952 directeur blijven, tot hij een conflict kreeg met AVRO-voorzitter De Clerq, en zijn ontslag nam. Daarna werkte hij tot zijn dood bij de Nozema.Willem Vogt overleed in 1973, een maand voordat de AVRO haar 50-jarig bestaan vierde."@nl |
| ?:Willem V van Oranje-Nassau | "Willem V Batavus ('s-Gravenhage, 8 maart 1748 – Brunswijk, 9 april 1806), prins van Oranje, vorst van Nassau-Dietz, was erfstadhouder van de Republiek der Verenigde Nederlanden (1751-1795).Van Willem V wordt gezegd dat hij een goed geheugen had, filosofisch en goed van aard was, echter ook besluiteloos, legalistisch en detaillistisch. Hij was een stevige drinker, liep mank en miste waarschijnlijk twee voortanden, nadat hij in zijn jeugd van zijn paard was gevallen. Hij raakte diep in de problemen door zijn halsstarrigheid tijdens de patriottentijd. In februari 1793 verklaarde de revolutionaire regering in Parijs hem de oorlog. In januari 1795 ging hij in ballingschap. Hij beval de koloniale bestuurders zich over te geven aan de Britten, waarna militaire bezetting volgde. In 1801 deed hij afstand van al zijn rechten als erfstadhouder."@nl |
| ?:Willens | "Polder Willens of Willenspolder is een polder en een voormalig waterschap in de provincie Zuid-Holland in de gemeenten Reeuwijk en Gouda. Tot 1857 was het polderbestuur feitelijk een onderdeel van het Hoofddijkbestuur Stein en Willens, daarna was het een inliggend waterschap van het Hoogheemraadschap van Rijnland en werd in 1979 bij De Gouwelanden gevoegd.Het waterschap was verantwoordelijk voor de vervening, drooglegging en de waterhuishouding in het gebied.De polder is in de 20e eeuw grotendeels met woningen bebouwd (de wijk Goverwelle). Aan de noordzijde van de spoorlijn bevindt zijn het recreatie/natuurgebied Goudse Hout waar de polder nog te herkennen is."@nl |
| ?:William Blake | "William Blake (Londen, 28 november 1757 – aldaar, 12 augustus 1827) was een Brits schrijver, dichter, tekenaar, schilder en graveur.Blake groeide op in een warm en onconventioneel middenstandsgezin in Londen. Zijn vader James was van Ierse afkomst en heette eigenlijk O'Neill. De jonge William was een obstinate jongen; hij ging niet naar school en ontving zijn opleiding grotendeels van zijn moeder. Hij las alles wat los en vast zat, waaronder Shakespeare, Milton, Ben Jonson en de Bijbel en deed ook de nodige kennis op van Frans, Italiaans, Latijn, Grieks en Hebreeuws. Al spoedig werd zijn artistieke talent herkend en aangemoedigd. Ook bleek hij een mystieke inslag te hebben en zag visioenen, waardoor hij zich in zijn latere leven ook zou laten leiden.Op veertienjarige leeftijd ging hij in de leer bij de graficus James Basire. Deze liet hem schetsen en tekeningen maken van Westminster Abbey en andere oude kerken in Londen. In die tijd onderging hij de invloed van de gotiek. Toen hij 21 was, werd hij toegelaten tot de Royal Academy. Hij wilde echter meer zijn dan alleen graficus en verzette zich bovendien tegen de heersende conventionele kunstopvattingen. Na zijn huwelijk met Catherine Boucher in 1782 wist hij op aandringen en met steun van enkele vrienden een eerste publicatie te laten verschijnen: Poetical sketches (1783).Hoewel zijn mystieke inslag leidde tot met veel symboliek beladen en vaak duister werk, waarin hij een eigen mythologie ontwikkelde, verscheen in 1789 zijn Songs of Innocence met eenvoudige lyrische gedichten. In 1794 werd hier in een heruitgave Songs of Experience aan toegevoegd. Dit laatste werk werd nooit apart uitgegeven maar altijd als eenheid met het eerdere, onder de titel Songs of Innocence and of Experience showing the Two Contrary States of the Human Soul.Zijn belangrijkste prozawerk, met gravures, The Marriage of Heaven and Hell ontstond in 1790. In dit werk uit zich zijn verlangen naar vrijheid. De erin opgenomen Proverbs of Hell bevatten een beknopte weergave van zijn levens- en kunstbeschouwing; zijn revolutionaire ideeën verwoordde hij in The French Revolution (1791), America (1793) en Visions of the Daughters of Albion (1793). In zijn latere werken als Milton (1804-1808) en Jerusalem (1804-1820) maakte zijn wanhoop plaats voor een filosofie waarin de redding wordt gezien in liefde en vergeving. In 1794 maakte hij het schilderij 'The Ancient of Days'. Het doek heeft een grootte van 23,3 cm × 16,8 cm. De techniek die Blake gebruikte was reliëfetsen met waterverf. Het werk wordt bewaard in het British Museum in Londen.Uit het werk van Blake blijkt dat hij de verbeelding belangrijker vindt dan de rede. Blake plaatste vraagtekens bij alle heersende waarden van zijn tijd, op het gebied van kunst, religie en filosofie. Zijn poëzie loopt vooruit op de grote veranderingen die zouden komen: het loslaten van de conventies van de 18e eeuw.Zijn moeilijke mystieke gedichten worden weinig gelezen. Wellicht kon hij in de werken geen goede uitdrukkingsvorm vinden voor zijn ideeën. In de kortere gedichten weet hij zich echter volkomen open te stellen voor de lezer.William Blake stierf in 1827 en werd begraven op Bunhill Fields in Londen."@nl |
| ?:William, hertog van Cambridge | "Prins William Arthur Philip Louis, hertog van Cambridge (Paddington, 21 juni 1982), Prins van het Verenigd Koninkrijk, is de oudste zoon van prins Charles en prinses Diana. William is tweede in lijn van de Britse troonopvolging, en daardoor na zijn vader troonopvolger van het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Jamaica, Barbados, de Bahama's, Grenada, Papoea-Nieuw-Guinea, de Salomonseilanden, Tuvalu, Saint Lucia, Saint Vincent en de Grenadines, Antigua en Barbuda, Belize en Saint Kitts en Nevis."@nl |
| ?:William Phillips (econoom) | "Alban William Housego "A. W." "Bill" Phillips, MBE (18 november 1914 - Auckland, 4 maart 1975) was een invloedrijk Nieuw-Zeelands econoom, die het grootste deel van zijn academische loopbaan aan de London School of Economics (LSE) doorbracht. Zijn bekendste bijdrage aan de economie is de Phillips-curve, die hij voor het eerst in 1958 beschreef. Ook ontwierp en bouwde hij in 1949 de MONIAC hydraulische economiecomputer."@nl |
| ?:William Pitt de Jongere | "William Pitt de Jongere (Hayes (Kent), 28 mei 1759 – Londen, 23 januari 1806) was een Brits politicus aan het einde van de 18e eeuw en begin 19e eeuw. Hij werd in 1783 de jongste Eerste Minister of Premier (Prime Minister) in de Britse geschiedenis. Hij was premier van 1783 tot 1801, maar hij werd weer premier in 1804 tot aan zijn dood. Hij is bekend als “William Pitt the Younger”, dit om hem van zijn vader te onderscheiden. Zijn vader was eveneens premier van het Verenigd Koninkrijk als William Pitt de Oudere.De periode dat de Jongere Pitt premier was tijdens de regering van koning George III van het Verenigd Koninkrijk, werd gedomineerd door grote veranderingen in Europa, waaronder de Franse Revolutie en de napoleontische oorlogen. Pitt wordt meestal gezien als een Tory, maar hij zag zichzelf als een “onafhankelijke Whig”.William Pitt de Jongere, ziekelijk in zijn jonge leven, werd geschoold op een privéschool door eerwaarde Edward Wilson. Hij was een intelligent kind, hij werd bekwaam in de talen Spaans en Grieks. In 1773 op de leeftijd van veertien jaar, werd William naar Pembroke Hall bij de Universiteit van Cambridge gestuurd, waar hij staatkundige filosofie, klassieken, wiskunde, scheikunde en geschiedenis ging studeren. Op Cambridge werd William onderwezen door George Pretyman, die een goede vriend van hem werd. Later benoemde Pitt Pretyman tot bisschop van Lincoln en van Winchester. Op Cambridge werd William bevriend met de jonge William Wilberforce.Pitts eerste premierschap was van 19 december 1783 tot 14 maart 1801. Toen de Franse Revolutie uitbrak in 1789, werd er door het parlement van Pitt besloten om zich zo lang mogelijk buiten de politieke spanningen in Europa te houden. De agressie van de Franse revolutionaire regering liet niet toe dat het Verenigd Koninkrijk neutraal bleef. Op 1 februari 1793 verklaarde Frankrijk, zelf gelovend dat het de revolutie in Engeland kon versnellen, de oorlog aan het Verenigd Koninkrijk. Uiteindelijk accepteerde Pitt het om deel te nemen aan de Eerste Coalitie; dit hield in dat er samen met Oostenrijk, Pruisen, Sardinië, Spanje en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden tegen Frankrijk werd gestreden.Pitts tweede termijn was van 10 mei 1804 tot zijn plotselinge dood op 23 januari 1806."@nl |
| ?:William Pitt de Oudere | "William Pitt de Oudere, graaf van Chatham (Londen, 16 november 1708 - Hayes, Kent, 11 mei 1778), bijgenaamd the Great Commoner, was een Brits politicus en de Eerste Minister (Prime Minister) van Groot-Brittannië vanaf 30 juli 1766 tot 14 oktober 1768. Hij wordt William Pitt de Oudere genoemd om hem van zijn zoon te onderscheiden die als William Pitt de Jongere bekendstaat in de Britse geschiedenis. De steden Pittsburgh, Chatham (New Jersey) en ook Pittsylvania County en de Chatham University in Pittsburgh zijn naar hem vernoemd.Hij werd geboren in Westminster als zoon van Robert Pitt en kleinzoon van Thomas Pitt, voormalig gouverneur van Madras.Zijn premierschap was tijdens de regering van Koning George III. Onder het premierschap van William Pitt de Oudere werd de Zevenjarige Oorlog tegen de Fransen gewonnen, waarmee Groot-Brittannië alle Franse bezittingen in Noord-Amerika verwierf. De gevolgen van de oorlog waren echter desastreus op financieel gebied en de schulden liepen hoog op. Ook de kosten van het bestuur van het imperium waren enorm. Door extreme belastingheffingen droeg dit bij aan het ontstaan van de Amerikaanse revolutie en het verlies van de koloniën in de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog (1775-1783)."@nl |
| ?:William Ramsay | "Sir William Ramsay (Glasgow, 2 oktober 1852 – High Wycombe, 23 juli 1916) was een Brits scheikundige. In 1904 won hij de Nobelprijs voor zijn ontdekking van edelgassen in lucht."@nl |
| ?:Williams F1 | "Williams is een Brits Formule 1-team dat actief is sinds 1975, en zich snel heeft weten op te werken tot één van de meest succesvolle Formule 1-teams ooit. Het team van Frank Williams heeft met het behalen van negen constructeurstitels een belangrijke prestatie geleverd."@nl |
| ?:William S. Gilbert | "Sir William Schwenck Gilbert (Londen, 18 november 1836 – aldaar, 29 mei 1911) was een Engels toneelschrijver, librettist en illustrator, het meest bekend door de veertien komische operas die hij in samenwerking met de componist Sir Arthur Sullivan produceerde, zoals "H.M.S. Pinafore", "The Pirates of Penzance", en een van de meest opgevoerde stukken in de geschiedenis van het muziektheater, "The Mikado". Deze stukken en de meeste van de andere 'Savoy-operas' worden nog steeds veel in de Engelssprekende wereld opgevoerd door operagezelschappen, operettegezelschappen en amateurs over de gehele wereld. Teksten uit deze werken zijn in de Engelse taal een eigen leven gaan leiden en worden nog steeds veel geciteerd."@nl |
| ?:William Shakespeare | "| William Shakespeare Van het Chandos-portret, dat dateert uit de periode 1600-1610, wordt vermoed dat het William Shakespeare uitbeeldt. De National Portrait Gallery waar het te bezichtigen is, is daar zelfs van overtuigd. De maker van het schilderij is onbekend. Van het Chandos-portret, dat dateert uit de periode 1600-1610, wordt vermoed dat het William Shakespeare uitbeeldt. De National Portrait Gallery waar het te bezichtigen is, is daar zelfs van overtuigd. De maker van het schilderij is onbekend. Algemene informatie Geboren Stratford-upon-Avon, gedoopt op 26 april 1564 (geboortedatum onbekend) Overleden 26 april 1616 (OS) Land Verenigd Koninkrijk Beroep Dichter, toneelschrijver Werk Jaren actief ca. 1585–ca.1613 Genre(s) Komedie, tragedie, koningsdrama, romance, poëzie Stroming Engels renaissancetheater Bekende werken o.a. Macbeth, Romeo en Julia, Hamlet, Othello en King Lear Portaal Portaalicoon Literatuur Shakespeare |-| |}Beluister80px William Shakespeare (Stratford-upon-Avon, ± 23 april 1564, gedoopt 26 april 1564 - aldaar, 23 april OS 1616) was een Engels toneelschrijver, dichter en acteur.Shakespeare wordt gezien als de grootste schrijver die Engeland ooit heeft voortgebracht, niet alleen vanwege de kwaliteit van zijn werken, maar ook vanwege zijn enorme invloed op de Engelse taal, waarin nog steeds honderden woorden, uitdrukkingen en citaten aan hem zijn toe te schrijven. Hij schreef 154 sonnetten en een aantal langere gedichten en kan beschouwd worden als de eerste moderne toneelschrijver. Zijn toneelwerk bestaat uit 38 tragedies, historische stukken en komedies over tijdloze, universele thema's die tot op de dag van vandaag gebruikt worden voor theaterbewerkingen, opera's, musicals en films. Een van de beroemdste adaptaties van het Romeo en Julia-verhaal is bijvoorbeeld de West Side Story uit 1957, de musical van Leonard Bernstein met de sloppenwijken van New York als decor."@nl |
| ?:Willibrord | "Clemens Willibrord, ook Willibrordus genoemd (Northumbria, omstreeks 658 – Echternach, 7 november 739) was een rooms-katholieke aartsbisschop en missionaris van Angelsaksische afkomst. Willibrord is een christelijke heilige en staat ook bekend als de "apostel der Friezen", soms ook als "apostel van de Lage Landen"."@nl |
| ?:Willoughby (Engeland) | "Willoughby is een plaats en civil parish in het bestuurlijke gebied Rugby, in het Engelse graafschap Warwickshire met 381 inwoners."@nl |
| ?:Will Turner | "Will Turner, volledige naam William Turner Jr., is een personage uit de Pirates of the Caribbean-filmserie en afgeleide mediafranchise. Hij is een van de hoofdpersonages, en wordt gespeeld door Orlando Bloom. Will is de leerling van een smid in Port Royal. Hij is verliefd op Elizabeth Swann, de dochter van de gouverneur."@nl |
| ?:Willy Alberti | "Willy Alberti (geboren als Carel Verbrugge in Amsterdam, 14 oktober 1926 — aldaar, 18 februari 1985) was een Nederlands zanger, acteur en televisiepresentator."@nl |
| ?:Willy Brandt | "Willy Brandt, geboren als Herbert Ernst Karl Frahm, (Lübeck, 18 december 1913 – Unkel, 8 oktober 1992) was een Duits politicus en bondskanselier (1969-1974). Van 1964 tot en met 1987 was hij voorzitter van de Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD)."@nl |
| ?:Willy Kruyt | "John William (Willy) Kruyt (Amsterdam, 8 september 1877 - Berlijn, juli 1943) was een Nederlands predikant, Tweede Kamerlid, communistisch spion en verzetsstrijder.Kruyt was tevens christensocialistisch en later communistisch politicus. Hij volgde een spionageopleiding in Moskou. Kruyt werd gefusilleerd in het Berlijnse gevangeniscomplex Moabit.Kruyt was sinds 1910 lid en vanaf 1914 voorzitter van de Bond van Christen-Socialisten. Hij verdedigde de zelfstandigheid van de bond tegenover de SDAP. Samen met Bart de Ligt richtte Kruyt in 1915 de 'actie voor Conscentievrijheid' op, waarmee hij ijverde voor erkenning van dienstweigering op grond van gewetensbezwaren. In deze tijd (1913-1918) was Kruyt werkzaam als Nederlands-hervormd predikant in Gennep. Hij werd in 1918 Tweede Kamerlid en secretaris van de Revolutionaire Kamerclub.Kruyt maakte in 1919 de oversteek naar de fractie van de Communistische Partij Holland (CPH). In 1920 was hij aanwezig geweest op het tweede congres van de Communistische Internationale en verwijderde zich sindsdien steeds meer van zijn christensocialistische en anarchistische standpunten. Zijn mening over de juist opgerichte Sovjet-Unie was positief, geweld kon volgens Kruyt in sommige gevallen onvermijdelijk en geoorloofd zijn. Kruyt trad in april 1921 toe tot de CPH. Bij de verkiezingen in 1922 kwam hij op een vierde plaats en kon voor zichzelf geen zetel meer veroveren.Omdat hij in deze tijd niet alleen zijn baan, maar ook zijn vrouw verloor, vertrok Kruyt naar Berlijn om er te gaan werken voor de Internationale Rode Hulp onder leiding van de propagandist en uitgever Willi Münzenberg. Hij werkte er ook als journalist van een van Münzenbergs tijdschriften, de Arbeiter Illustrierte Zeitung. Korte tijd verbleef hij hierna in Parijs, waar hij voor het blad Nos Regards werkte. Hij keerde echter weer snel terug naar Berlijn. Hij trouwde 1932 in Berlijn met de Duitse Gustel Schmidt en werkte er bij het gezantschap van de Sovjet-Unie. Twee jaar na de regeringswisseling in 1933, waarbij Adolf Hitler kanselier werd, vluchtte het gezin Kruyt naar Moskou, waar Willy Kruyt in de Lenin-bibliotheek werkzaam was. Met zijn zoon Niko volgde hij een spionnenopleiding om zo terug te kunnen keren naar Nederland - hij vertrok eerst naar Engeland en vervolgens werd hij in 1942 in Belgisch bezet gebied geparachuteerd. Door een ongelukkige landing werd Kruyt door de Duitsers gevat en via Fort van Breendonk naar Berlijn gebracht, waar hij in juli 1943 werd gefusilleerd."@nl |
| ?:Willy Lages | "Willi Paul Franz (Willy) Lages (Braunschweig, 5 oktober 1901 – Braunlage, 2 april 1971). Hij was gedurende de Tweede Wereldoorlog als SS-Sturmbannführer, hoofd van de SD in Amsterdam. In 1941 werd hij aangesteld als leidinggevende van de Zentralstelle für jüdische Auswanderung (Centraal bureau voor Joodse emigratie), een functie die hij een tijdlang samen uitoefende met SS-Obersturmführer Erich Rajakowitsch. Hij werd hierdoor mede verantwoordelijk voor de deportatie van joden uit Nederland, naar concentratiekampen in Duitsland en Polen.Willy Lages was betrokken bij de arrestatie van de verzetsman Johannes Post en was aanwezig bij diens executie, en die van andere verzetsstrijders, op 16 juli 1944. Ook was hij verantwoordelijk voor de Silbertanne-moord op de schrijver A.M. de Jong en voor de executie van Hannie Schaft.Lages stond op 19 juli 1946 voor het eerst terecht en werd op zeven punten aangeklaagd, onder andere voor Jodenvervolgingen, razzia's, Silbertanne-moorden en brandstichting. Op 20 september 1949 werd hij door het Amsterdams bijzonder gerechtshof ter dood veroordeeld.Koningin Juliana weigerde echter tot twee maal dit doodvonnis te ondertekenen, waarna het doodvonnis werd omgezet in een levenslange gevangenisstraf. Lages werd in Breda geïnterneerd, tezamen met Joseph Kotälla, Ferdinand aus der Fünten en Franz Fischer. Samen stonden ze bekend als de Vier van Breda.Wegens ernstige ziekte werd Lages op 18 mei 1966 in het centraal ziekenhuis van het gevangeniswezen te Vught opgenomen. Op 9 juni 1966 verleende minister van justitie Ivo Samkalden hem op humanitaire gronden een strafonderbreking van 'ten hoogste drie maanden' en werd hij per ambulance naar West-Duitsland gebracht. Dit leidde tot grote verontwaardiging van velen in Nederland. Omdat hij volgens de grondwet van West-Duitsland niet zou kunnen worden uitgeleverd kwam het zolang hij zou afzien van reizen buiten West-Duitsland neer op definitieve vrijlating. Hij onderging in Braunlage twee operaties en leefde nog bijna vijf jaar. In april 1971 overleed hij op 69-jarige leeftijd aan een hersentumor."@nl |
| ?:Wilmar | "Wilmar is een plaats (city) in de Amerikaanse staat Arkansas, en valt bestuurlijk gezien onder Drew County."@nl |
| ?:Wilton-Fijenoord | "De NV Dok en Werf Maatschappij Wilton-Fijenoord (WF) was tussen 1929 en 1999 de naam van een scheepswerf in Schiedam, gespecialiseerd in scheepsreparatie en scheepsnieuwbouw. Van 1971 tot 1983 was het onderdeel van het RSV-concern. De scheepsnieuwbouw werd in 1988 gesloten. De reparatieafdeling van het bedrijf is als Damen Shiprepair Rotterdam BV thans onderdeel van Damen Shipyards Group."@nl |
| ?:Wim | "Wim is een jongensnaam die oorspronkelijk is ontstaan als variatie op Willem. Deze naam is afkomstig uit het Germaans en bestaat uit twee naamdelen "wil" (betekenis: "het willen, het streven") en "helm" (betekenis: "bedekker, beschermer"). De naam kan dan ook samengevat worden als "Welwillende beschermer"."@nl |
| ?:Wim Aantjes | "Willem (Wim) Aantjes (Bleskensgraaf, 16 januari 1923) is een Nederlands politicus die vooral bekendheid kreeg als fractievoorzitter van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en het Christen-Democratisch Appèl (CDA). In 1978 trad hij af nadat over zijn vermeende oorlogsverleden grote consternatie was ontstaan."@nl |
| ?:Wim de Bie | "Willem Philippe (Wim) de Bie (Den Haag, 17 mei 1939) is een Nederlandse cabaretier, schrijver en zanger."@nl |
| ?:Wim Deetman | "Willem Joost (Wim) Deetman (Den Haag, 3 april 1945) is een Nederlands politicus. Hij is onder meer minister en staatssecretaris van Onderwijs en voorzitter van de Tweede Kamer geweest. Van 1996 tot 2008 was hij burgemeester van Den Haag."@nl |
| ?:Wim Heubel | "Willem Johannes (Wim) Heubel (Amsterdam, 7 juni 1910 – Elst, 28 april 1945) was een Nederlandse nationaalsocialistische activist en SS-militair tijdens de Tweede Wereldoorlog."@nl |
| ?:Wim Kan | "Willem Cornelis (Wim) Kan (Scheveningen, 15 januari 1911 - Nijmegen, 8 september 1983) was een Nederlands cabaretier. Hij wordt als een van de Grote Drie van het Nederlandse cabaret van de jaren vijftig, zestig en zeventig beschouwd, samen met Toon Hermans en Wim Sonneveld."@nl |
| ?:Wimmer | "Wimmer is een historisch merk van hulpmotoren en motorfietsen.B. Wimmer & Sohn, later Otto Wimmer, Motorenfabrik, Sulzbach am Inn (1923-1939).Duits bedrijf dat aanvankelijk alleen 134 cc clip-on motoren maakte, maar later ook 137- en 172 cc kopklepmotorfietsen met eigen, soms watergekoelde motoren. Vanaf 1928 werden zwaardere kopkleppers van 198- en 247 cc gebouwd, later zelfs 299- en 497 cc-modellen. Er kwamen ook 346- en 499 cc zij- en kopkleppers met Bark-eencilindermotoren en een 198 cc Bark-tweetakt."@nl |
| ?:Wim Schermerhorn | "Willem (Wim) Schermerhorn (Akersloot, 17 december 1894 – Haarlem, 10 maart 1977) was de eerste minister-president van Nederland na de Tweede Wereldoorlog, van het Kabinet-Schermerhorn-Drees, van 1945 tot 1946."@nl |
| ?:Wim Schokking | "Willem Frederik (Wim) Schokking (Amsterdam, 14 augustus 1900 – Amsterdam, 5 juli 1960) was een Nederlands jurist en politicus.Na zijn studie rechten aan de Gemeenteuniversiteit van Amsterdam was Schokking advocaat te Amsterdam. In 1939 werd hij lid van de Gemeenteraad van Amsterdam voor de CHU en van 1945 tot 1948 wethouder. In 1948 werd Schokking minister van Oorlog en Marine in het Kabinet-Drees-Van Schaik. Schokking kreeg geen steun voor zijn financiële beleid en toen hem na het uitbreken van de Koreaanse Oorlog gebrek aan doortastendheid werd verweten trad hij op 16 oktober 1950 af. In 1951 werd hij benoemd in de Raad van State"@nl |
| ?:Wim Speelman | "Willem Pieter Speelman (Vlagtwedde, 20 januari 1919 - Halfweg, 19 februari 1945) was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog.De gereformeerde Speelman was student economie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Kort na de Duitse inval begon hij zijn verzetsactiviteiten door het schrijven van pamfletten die opriepen tot verzet:"Ieder die het onrecht zonder protest verdraagt, is schuldig.Ieder die zijn materiële belangen stelt boven de uitspraak van zijn geweten, is schuldig.Ieder die uit egoïsme onze goede zaak veronachtzaamt, verraadt haar min of meer en is schuldig.Lauwheid, banghartigheid, halfslachtigheid: deze dingen zullen ons volk hun plaats onder de volkeren doen verliezen...Elke opoffering, elke inspanning is winst en een stap in de richting van onze bevrijding."In de loop van 1940 vond Speelman aansluiting bij de redactie van het illegale Vrij Nederland. Hij hielp bij de verspreiding van het blad. Nadat een groot aantal medewerkers was gearresteerd, hielp Speelman het blad in 1941 weer op de been door contact te leggen met de latere hoofdredacteur H.M. van Randwijk.In december 1942 werd hij door de Sicherheitsdienst (SD) gearresteerd en overgebracht naar kamp Haaren, waaruit hij wist te ontsnappen door een raam te forceren. In 1943 was Speelman samen met Sieuwert Bruins Slot en Gezina van der Molen de grondlegger van een illegale krant van christelijke signatuur. Dat werd Trouw. Speelman speelde een cruciale rol in de distributie van Trouw evenals zijn vriendin Willemiena Bouwman, bijgenaamd "Mien van Trouw". Op 29 januari 1945 werd Speelman opnieuw gearresteerd, toen hij de drukkerij in Amsterdam betrad waar de SD juist bezig was met een inval. De verhoormethoden van de SD hadden geen vat op Speelman; hij liet niets los over zijn illegale contacten.Op 19 februari werd hij op 26-jarige leeftijd bij Halfweg geëxecuteerd. Na de oorlog is het stoffelijk overschot herbegraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal.Postuum ontving Wim Speelman het Verzetskruis 1940-1945.In de Amsterdamse wijk Slotermeer werd een straat naar hem vernoemd."@nl |
| ?:Wim Zaal | "Wim Zaal (14 augustus 1935) is een Nederlandse journalist, letterkundige, essayist en recensent. Hij is jaren literair redacteur van Elsevier geweest.Zaal heeft zich altijd aangetrokken gevoeld tot het buitenissige. Zo verzorgde hij een bloemlezing van de slechtste gedichten in de Nederlandse taal (Bar en boos). Daarbij koos hij niet voor dichters van het tweede plan, maar voor de mindere gelukkige momenten in het oeuvre van grootheden als Vondel, Verwey, Marsman en Achterberg. Ook schreef hij een boek over buitenbeentjes in de Nederlandse literatuur: Nooit van gehoord: Stiefkinderen van de Nederlandse beschaving. Zijn belangstelling voor buitenbeentjes blijkt ook uit de boeken die hij schreef over de Nederlandse fascisten tussen de twee wereldoorlogen.Daarnaast heeft hij een aantal boeken op zijn naam staan over Italië, een land dat hem altijd heeft gefascineerd.Zaal verzorgde bovendien bloemlezingen uit het werk van een groot aantal auteurs, van Joost van den Vondel tot en met Erich Wichman. Hij vertaalde Keetje en Keetje Trottin van Neel Doff uit het Frans in het Nederlands. Ook vertaalde hij de memoires van Koning Lodewijk Napoleon.In 2001 verleende Koningin Beatrix hem het Erekruis in de Huisorde van Oranje. Zaal schreef namelijk jarenlang toespraken voor Prins Bernhard."@nl |
| ?:Winde (vis) | "De winde (Leuciscus idus) is een zoetwatervis die tot de karperachtigen behoort. Hij wordt ook wel zilverwinde genoemd."@nl |
| ?:Windhausen | "Windhausen is een gemeente in de Duitse deelstaat Nedersaksen, en maakt deel uit van het district Osterode am Harz.Windhausen telt 1.004 inwoners."@nl |
| ?:Wind (meteorologie) | "Wind is een natuurlijke luchtbeweging van de atmosfeer. Deze ontstaat door horizontale luchtdrukverschillen, waarna de kracht en richting worden beïnvloed door de draaiing van de aarde en eventueel de wrijving met het aardoppervlak.De dominante windrichting over het aardoppervlak en de straalstromen hoger in de atmosfeer worden beschreven door drie zogenaamde circulatiecellen: Hadleycellen, tussen de evenaar en de 30e breedtegraad Ferrelcellen, tussen 30e breedtegraad en 60e breedtegraad polaire cellen, tussen de 60e breedtegraad en de poolDe circulatiecellen geven aan wat de dominante windrichting (noord/zuid) is op een bepaalde breedtegraad en bepalen ook in welke zones meestal hoge- of lagedrukgebieden liggen. Hoewel dit een eenvoudig patroon lijkt, is de werkelijkheid ingewikkelder. Zie verder: Atmosferische circulatie.Door drukverschillen rond (vooral hoge) gebouwen ontstaat ook een hardere wind, vergelijkbaar met tocht.De wind kan sterk variëren in snelheid. De windsnelheid wordt uitgedrukt in een getal van de schaal van Beaufort, in m/s of, minder wetenschappelijk, in km/h. De termen 'windkracht' of 'windsterkte' worden ook wel gebruikt, maar zijn formeel onjuist, omdat deze grootheid wordt uitgedrukt in de eenheid van snelheid. De windsnelheid heeft veel effect op de gevoelstemperatuur die iemand ervaart. Bij harde wind en vorst noemt men dit verschijnsel windchill."@nl |
| ?:Windmill | "Een windmill is een basisbeweging in het breakdancen. Vanuit deze draaiende beweging (waarbij je je benen te allen tijde uit elkaar moet houden) kun je naar ingewikkelde bewegingen, zoals Flares, Headspins en Airtracks.De beweging is het makkelijkst uit te voeren als je op een arm steunt (die je in je buik zet, net als bij crickets of baby-freezes) en vanuit daar naar je rug rolt. Hierbij houd je je benen wijd, waarna je weer opduwt naar de oorspronkelijke positie. Dit herhaal je, zodat het een soepele draaiende vorm geeft.De beweging vergt veel oefening, de gemiddelde breakdancer (met ongeveer 2 keer in de week training) zal er 2 à 3 maanden over doen om deze beweging onder de knie te krijgen.[bron?]Allerhande variaties zijn mogelijk vanuit de Windmill. Denk hierbij aan Handcuffs (dezelfde beweging met de handen achter je rug "gebonden", je rolt dan op je schouders), Barrels, Halo's en Supermans. Wil je deze bewegingen meester worden, zul je de Windmill eerst absoluut moeten beheersen."@nl |
| ?:Windsor (Verenigd Koninkrijk) | "Windsor is een plaats in het bestuurlijke gebied Windsor and Maidenhead, in het Engelse graafschap Berkshire, grenzend aan het zuidwesten van Londen. De plaats werd eerder ook wel New Windsor genoemd om het te onderscheiden van het oudere dorp Old Windsor in hetzelfde graafschap.De plaats is vooral bekend vanwege Windsor Castle, een van de officiële residenties van de Britse koninklijke familie. De grondvesten van het kasteel werden al in 1070 gelegd door Willem de Veroveraar, maar het complex is door de eeuwen heen aanzienlijk verbouwd en uitgebreid. Sinds 1917 ontleent het koningshuis zijn naam aan deze plaats. Tevens staat een Legoland in Windsor. Hier zijn met Legostukjes bekende gebouwen nagebouwd.Windsor Guild Hall is een gildehuis dat in 1686 door Sir Thomas Filtch werd ontworpen. Het doet nu dienst als museum.Nabij Windsor bevindt zich ook Ascot, de beroemde renbaan voor paardenraces. De stad kent, vooral vanwege de aanwezigheid van het paleis, meer voorzieningen dan gebruikelijk in plaatsen van deze omvang. Zo zijn er twee spoorwegstations, een theater en diverse hotels."@nl |
| ?:Wing Commander (film) | "Wing Commander is een Amerikaanse sciencefictionfilm uit 1999 van regisseur Chris Roberts, gebaseerd op de Wing Commander computerspellen."@nl |
| ?:Wingen | "Wingen is een gemeente in het Franse departement Bas-Rhin (regio Elzas) en telt 465 inwoners (2004). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Wissembourg."@nl |
| ?:Wing (luchtmacht) | "Een wing (Engels voor "vleugel"), air force wing of air wing is een grote operationele vliegende eenheid van een luchtmacht.In luchtmachten over de gehele wereld wordt een wing gevormd uit drie of vier afzonderlijke vliegende squadrons. Het commando van de eenheid wordt gevoerd door de wing commander; zijn rang staat gelijk aan die van een luitenant-kolonel van de luchtmacht.Binnen de Nederlandse Defensie Academie bestaat sinds 1 januari 2012 een Luchtmacht Cadettenwing. Binnen deze Cadettenwing worden de toekomstige officieren voor het Commando Luchtstrijdkrachten opgeleid. De Wing bestaat uit het 121 Squadron en het 122 Squadron. Binnen het 121 Squadron krijgen de cadetten een wetenschappelijke opleiding, binnen het 122 Squadron worden cadetten van het zgn. korte model (opleidingstijd initieel 1 jaar) opgeleid."@nl |
| ?:Wings (band) | "Paul McCartney and Wings, later alleen Wings, was een band die werd opgericht in 1971 door Paul McCartney, zijn vrouw Linda McCartney (geboren als Linda Eastman), Denny Laine (geboren als Brian Hines) en Denny Seiwell. Ondanks de vele personele wisselingen, was Wings erg succesvol in de jaren 70. De enige drie constante leden van Wings waren Paul McCartney, Linda McCartney en Denny Laine."@nl |
| ?:Winkeltijdenwet | "De Winkeltijdenwet is een Nederlandse wet, die bepaalt wanneer en hoe lang winkels open mogen zijn.Deze wet bepaalt dat winkels alleen tussen 6 uur 's ochtends en 10 uur 's avonds open mogen zijn, en niet op zon- en feestdagen. Hier zijn echter uitzonderingen op: in de meeste gemeenten is het toegestaan om minimaal eenmaal per maand winkels op de zondagmiddag open te houden (tijdens de zogenaamde koopzondag), in een toenemend aantal gemeenten zoals in de grootste 4 Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht (alleen de levensmiddelenwinkels) maar ook in andere grote steden zoals Tilburg en Almere en in kleinere gemeenten zoals Delft, Den Helder, Deventer, Leiden, Lelystad , Schiedam, Venlo , Venray en Zoetermeer mogen de winkels in de binnenstad en in de buitenwijken iedere zondag open zijn. Gemeenten mogen dit zelf bepalen door hun grondgebied gedeeltelijk of geheel als toeristisch gebied aan te merken`.De Winkeltijdenwet werd in 1996 aangenomen en verving toen de Winkelsluitingswet 1976."@nl |
| ?:Winkel (zaak) | "Een winkel is een plaats waar koopwaar wordt verkocht.Het woord winkel komt van hoek (vergelijk: winkelhaak en het Duitse Winkel). Etymologisch gezien wijst deze vroege betekenis op de hoek waar de koopwaar was opgesteld. Een mogelijke verklaring is het verband met de hoeken van straten, waar de winkels zich later vaak bevonden. Een andere mogelijke verklaring wijst naar de hoek die de steunberen en muren van kathedralen en grote kerken vormen, waar vroeger de marktkramen werden opgesteld."@nl |
| ?:Winkler (motorfiets) | "Winkler is een historisch merk van motorfietsen.Nadat Mauser in 1926 gestopt was met productie van de door Gustav Winkler ontwikkelde “Einspurauto” gink Winkler deze nog enkele jaren zelf produceren. Volgens sommigen hield hij dat tot 1929 vol, volgens anderen zelfs tot 1932."@nl |
| ?:Winnen | "Winnen is een plaats in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts, en maakt deel uit van het district Westerwaldkreis.Winnen telt 442 inwoners."@nl |
| ?:Winschoten | "Winschoten (Sound uitspraak (info·uitleg)) (Gronings: Winschoten of Winschoot) is een plaats en voormalige gemeente in de provincie Groningen in Nederland. Omdat het in 1825, met een vooral symbolische bedoeling, stadsrechten verkreeg, wordt het vaak een stad genoemd. Winschoten vervult een centrumfunctie binnen de gemeente Oldambt. Het heeft ongeveer 18.000 inwoners."@nl |
| ?:Winston Churchill 15px|Medaille Nobelprijs | "Sir Winston Leonard Spencer-Churchill (Blenheim Palace, Woodstock, 30 november 1874 – Londen, 24 januari 1965) was de Britse staatsman die als premier van 1940 tot 1945 Hitler weerstond en daarmee een beslissende rol in diens ondergang en de geallieerde overwinning heeft gespeeld. Het lukte hem de Britse oorlogsinspanning op peil te krijgen en de VS daarbij tot steun te bewegen. Geen enkele Britse premier is ooit zo populair geweest als Churchill.Churchill was een van de bekendste staatslieden van de 20e eeuw. Voor zijn aantreden als premier op zijn 64e had hij al een lange en wisselvallige carrière achter de rug, waarin hij twee maal van politieke partij wisselde. In 1901 werd hij voor het eerst verkozen in het Lagerhuis en in 1910 benoemd tot minister van Binnenlandse Zaken. Als minister van Marine en als minister van Munitie was hij betrokken bij de Eerste Wereldoorlog en hij was later ook minister van Financiën.Daarnaast was hij een productief en succesvol schrijver en ontving hij in 1953 de Nobelprijs voor de Literatuur voor zijn geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Als één van de weinige Europeanen was hij Amerikaans ere-staatsburger."@nl |
| ?:Winst (onderneming) | "Winst is het positieve verschil tussen opbrengst en kosten. Is het verschil negatief, dan is er sprake van verlies. Doorgaans wordt de winst over een bepaalde periode gerapporteerd, bijvoorbeeld de jaarwinst of de kwartaalwinst.Winst kan gezien worden als: vergoeding voor het gebruik van kapitaal; opbrengst van goed management; risicopremie.De vergoeding voor het gebruik van kapitaal en de opbrengst van goed management bedraagt over het algemeen enkele procenten van het kapitaal. Bij een groot risico kan de vergoeding voor het nemen daarvan echter oplopen tot enkele tientallen procenten.Bij kleinere bedrijven zoals een eenmansbedrijf waarbij de eigenaar geen loon ontvangt, speelt de winst ook een rol als vergoeding voor de geleverde arbeid."@nl |
| ?:Winston Gerschtanowitz | "Winston Ronald Gerschtanowitz (Amsterdam, 2 oktober 1976) is een Nederlands acteur en televisiepresentator.Na het behalen van zijn havo-diploma op het Keizer Karel College in Amstelveen. werd Winston Gerschtanowitz bekend bij het grote publiek als Harm van Cloppenburg in de soap Goudkust. Met collega-acteurs Michiel de Zeeuw, Jimmy Geduld en Chris Zegers vormde hij enige tijd de boyband 4 Fun.Later werkte Gerschtanowitz mee aan een televisie-programma's, zoals het lifestyle-programma Wannahaves. In 2005 maakte hij de overstap naar de nieuwe zender Talpa. Daar presenteerde hij Thuis en In de huid van. In het jaar 2007 was hij deelnemer aan de tweede serie van het RTL 4-programma Dancing on Ice. Vanaf juni 2008 is Gerschtanowitz de opvolger van Daphne Bunskoek als hoofdpresentator van RTL Boulevard. In 2010 was hij te zien als copresentator bij The Voice of Holland. Gerschtanowitz figureerde in diverse films waaronder Gay uit 2004. Vanaf 2011 presenteert hij Let's Get Married.Winston Gerschtanowitz heeft een eigen bedrijf, Media Republic, dat multimediale televisieformats ontwikkelt. In die hoedanigheid produceerde en figureerde hij in formats als Jong Zuid (soapserie voor de mobiele telefoon) en 2GOTV (televisiezender voor de mobiele telefoon).In 2009 werd Gerschtanowitz, samen met Chantal Janzen, uitgeroepen tot BN'er met het mooiste gebit."@nl |
| ?:Winter | "De winter is een van de vier seizoenen in de gematigde en polaire streken. Het afwisselen van de winter met de andere seizoenen wordt veroorzaakt door de schuine stand van de aardas. In de winter staat op het noordelijk halfrond de aardas van de zon af gewend en in de zomer juist naar de zon toe gericht. Op het zuidelijk halfrond is dit omgekeerd, zodat de winter zich daar juist afspeelt tijdens de zomer van het noordelijk halfrond. Het meest kenmerkend aan de winter is hierdoor behalve de in vergelijking met andere seizoenen lage temperaturen de korte dagduur.Er wordt onderscheid gemaakt tussen de astronomische winter en de meteorologische winter."@nl |
| ?:Winterhulp Nederland | "Winterhulp was de gemeenzame benaming van de Stichting Winterhulp Nederland (WHN), de nationaalsocialistische organisatie die tijdens de Tweede Wereldoorlog alle maatschappelijke hulpverlening zoals verleend door de overheid, particuliere en kerkelijke organisaties in Nederland moest overnemen."@nl |
| ?:Winterswijk | "Winterswijk (Sound uitspraak (info·uitleg)) (Nedersaksisch: Wenters of Wenterswiek) is een dorp en gemeente in het meest oostelijke deel van de Achterhoek in de Nederlandse provincie Gelderland. In de gemeente woonden op 1 februari 2012 28.936 mensen (bron: CBS). Hiervan woonden er op 1 januari 2009 23.650 in de plaats Winterswijk, maar met de buurtschappen erbij is het aantal inwoners welgeteld 29.016. Het oppervlak van de gemeente Winterswijk bedraagt 138,29 km², waarvan 0,52 km² water. Het inwonertal van de gemeente is al jaren min of meer constant."@nl |
| ?:Wisch (Gelderland) | "Wisch was tot 1 januari 2005 een gemeente in de Achterhoek, in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telde toen 19.534 inwoners en had een oppervlakte van 72,79 km² (waarvan 0,27 km² water).Op 1 januari 2005 fuseerde Wisch met de gemeente Gendringen tot de nieuwe gemeente Oude IJsselstreek.De gemeente Wisch is voortgekomen uit de heerlijkheid Wisch. In Terborg staat nog steeds Kasteel Wisch, waarin de heren van Wisch huisden."@nl |
| ?:Wislaschoorwal | "De Wislaschoorwal (ook: Weichselschoorwal, Pools: Mierzeja Wiślana, Russisch: Балтийская коса Baltijskaja Kosa, Duits: Frische Nehrung) is een smalle landtong (schoorwal) van ongeveer 70 km lengte en enkele honderden meters breed die in noordoostelijke richting verloopt en het Wislahaf scheidt van de Oostzee.Over de Wislaschoorwal loopt de grens tussen Polen (Woiwodschap Pommeren) en Rusland (oblast Kaliningrad)."@nl |
| ?:Wisselmeren | "De Wisselmeren zijn een drietal hooggelegen meren (Paniai, Tigi en Tage) in het binnenland van de Indonesische provincie West-Papoea op het eiland Nieuw-Guinea.De meren zijn ontdekt door de piloot Frits Wissel op 31 december 1936. Tijdens een vlucht over het binnenland zag hij onverwacht een groot meer met kano's onder zich. Hierdoor kwam men erachter dat het Centrale Bergland bewoond werd door Papoea-stammen, wat voordien onbekend was.In 1938 is door Jan van Eechoud een kleine Nederlandse buitenpost in het gebied geïnstalleerd. Voor de bewoners, die nog grotendeels in het stenen tijdperk leefden waren dit de eerste contacten met de buitenwereld."@nl |
| ?:Wissel (spoorweg) | "Een wissel is een constructie in een spoorweg om een trein, metro of tram naar een ander spoor te leiden. Een wissel realiseert dus een fysieke vertakking in het spoorwegnet. Wissels vormen meestal een onmisbaar deel van een spoorwegknooppunt."@nl |
| ?:Wissen | "Wissen is een plaats in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts, en maakt deel uit van het district Altenkirchen.Wissen telt 8.130 inwoners.De naam Wissen komt voor het eerst voor in een oorkonde uit 913 van het Staatsarchiv Hannover. Sinds 1969 heeft Wissen stadsrechten."@nl |
| ?:Wit | "Wit is een mengsel van alle kleuren uit het zichtbare gedeelte van het spectrum. Zuiver wit licht heeft geen tint en wordt daarom niet beschouwd als kleur, maar een achromatische kleur of een grijstint.Het is geen bonte kleur. Licht wordt als wit ervaren als de drie typen kegeltjes in het oog in dezelfde mate worden aangesproken. Dat is bijvoorbeeld het geval als licht binnen het deel van het spectrum waarvoor het menselijk oog gevoelig is, voor alle frequenties even intens is. Een witte lamp zou alle kleuren even sterk uitstralen.Daarom wordt wit ook wel een optelkleur genoemd, omdat wit uit alle kleuren van het spectrum bestaat.Het zonlicht bestaat uit alle kleuren van het spectrum, hetgeen al door Isaac Newton is ontdekt toen hij licht door een prisma liet vallen. Voor die tijd dacht men dat wit licht de fundamentele kleur was, en dat de andere kleuren licht ontstonden door iets aan wit licht toe te voegen, net alsof wit licht een soort verf is. Wit licht krijgt echter juist een andere kleur als een deel van het spectrum wordt weggenomen."@nl |
| ?:Witboek (document) | "Een witboek of white paper is een technisch document dat beschrijft hoe overheidsbeleid, een technologie, en/of product een specifiek probleem oplost. Witboeken worden gebruikt om de lezer van objectieve relevante informatie te voorzien die wordt gebruikt voor het nemen van een beslissing. Witboeken worden zowel in de politiek en in het bedrijfsleven gebruikt.In het Gemenebest en in het Verenigd Koninkrijk is het een (in)officieel overheidsdocument. Het wordt ook wel ‘command paper’ genoemd. Witboeken gepubliceerd door de Europese Commissie zijn documenten van de Europese Unie waarin specifieke acties worden voorgesteld. Soms worden deze voorafgegaan door een groenboek (green paper) met als doel om de discussie over het onderwerp te bevorderen.Witboeken, wanneer deze objectief geschreven zijn, worden vaak beschouwd als een betrouwbare bron van informatie. Oorspronkelijk was een witboek echter een overheidsdocument (met oorspronkelijk een witte omslag) waarin het eigen beleid rond politieke vraagstukken (met name op het gebied van buitenlandse zaken) juist vaak werd gerechtvaardigd. Dergelijke diplomatieke aktes hebben niet altijd een witte omslag; in het Verenigd Koninkrijk zijn ze blauw, in Italië groen, in Frankrijk geel, in Duitsland wit, in de Verenigde Staten en Oostenrijk rood, in Japan grijs en in Rusland waren ze tot 1917 oranje."@nl |
| ?:Witla | "Witla, ook wel Witlam, UUitle en Witle genoemd, was een plaats aan de monding van de Maas. Onduidelijk is waar Witla exact gelegen was.In een vermoedelijk uit het eind van de 7e eeuw daterende aantekening die staat vermeld in het Liber traditionum wordt de plaats UUitle genoemd. Het wordt vermeld in verband met een schenking van goederen en vier horigen in de pago Fresinse aan de abdij Blandinium bij Gent.In de Annales Fuldenses wordt het Witlam genoemd, daarbij werd vermeld dat in het jaar 836 het een handelsplaats (emporium) was en het door de Noormannen tezamen met Antwerpen werd platgebrand."@nl |
| ?:Wit-Rusland | "Wit-Rusland (Wit-Russisch: Беларусь, Belarus, ook getranslitereerd als Belaroes; Łacinka: Biełaruś; Russisch: Беларусь), officieel de Republiek Belarus, is een republiek in Oost-Europa. Het land was samen met Rusland en Oekraïne een van de oorspronkelijke Sovjet-republieken. Wit-Rusland verklaarde zich onafhankelijk op 19 september 1991. De hoofdstad is Minsk."@nl |
| ?:Witte Brigade | "De Witte Brigade, eerst De Geuzengroep en na de bevrijding Witte Brigade-Fidelio was een Belgische verzetsgroep, in de zomer van 1940 in Antwerpen opgericht door Marcel Louette met als bijnaam Fidelio. De naam verwees naar het verzet van de groep tegen de "Zwarte Brigade", een groep collaborateurs onder leiding van SS-Untersturmführer Reimond Tollenaere, die verantwoordelijk was voor de propaganda van het VNV. De verzetsgroep had haar zwaartepunt in Antwerpen maar had afdelingen in Gent, Lier, Aalst, Brussel, het Waasland, Wallonië en in de kuststreek."@nl |
| ?:Wittebrug (Den Haag) | "Wittebrug is een klein wijkje (vroeger een gehucht) tussen Den Haag en Wassenaar, tussen het Hubertusduin en Scheveningen."@nl |
| ?:Witte de With | "Witte Corneliszoon de With (Hoogendijk, 28 maart 1599 - Sont (Denemarken), 8 november 1658) (bijgenaamd Dubbelwit) was een Nederlands vlootvoogd in de zeventiende eeuw."@nl |
| ?:Witte de Withstraat (Amsterdam) | "De Witte de Withstraat is een straat in de Admiralenbuurt van Amsterdam-West. De straat loopt vanaf de Kinkerbrug in noordelijke richting tot aan de Jan Evertsenstraat. De architectuur wordt gekenmerkt door de Amsterdamse School.De Witte de Withstraat werd in 1919 vernoemd naar Witte de With (1599-1658), vice-admiraal van Holland en West-Friesland. De straat lag oorspronkelijk in de gemeente Sloten en was onderdeel van de geplande nieuwbouwwijken die door Sloten gepland waren ten westen van de Kostverlorenvaart. Na de annexatie door Amsterdam in 1921 behield de straat zijn naam."@nl |
| ?:Witte Huis (Washington D.C.) | "||-|||-|||-|||-|||}Het Witte Huis (Engels: The White House) is het werkterrein en de ambtswoning van de zittende president van de Verenigde Staten. Het gebouw is als centrum van de speciaal als hoofdstad ontworpen stad Washington D.C. gebouwd, als een van de pijlers van de drie machten (trias politica): de uitvoerende macht. Het adres van het Witte Huis is 1600 Pennsylvania Avenue NW, 20500 Washington D.C. Het staat in het zogenaamde President's Park.'Het Witte Huis' wordt vaak gebruikt als metonymie voor de uitvoerende (regerende) macht in de Verenigde Staten. Bijvoorbeeld: "Het Witte Huis heeft besloten dat dit soort kwesties voortaan verboden zijn." Men bedoelt dan dat de president of zijn regering dit besloten heeft.Het Witte Huis staat afgebeeld op het biljet van 20 dollar."@nl |
| ?:Wittenberg (stad) | "Lutherstadt Wittenberg is een plaats in de Duitse deelstaat Saksen-Anhalt, gelegen in het district Wittenberg. De stad telt 49.496 inwoners."@nl |
| ?:Witten (leger) | "De Witten of het Witte Leger (Russisch: Белая Армия, Belaya Armiija) was een van de strijdende partijen tijdens de Russische Burgeroorlog, die uitbrak na de Oktoberrevolutie in 1917. De Witten, die tegen het bolsjewisme waren, bestonden onder meer uit mensjewieken, vroegere grootgrondbezitters, de vroegere legertop, de Russische adel, maar ook uit buitenlandse troepen. Bekende commandanten van de Witten waren admiraal Aleksandr Koltsjak, die vanuit het Oosten oprukte tegen de Roden, en de generaals Anton Denikin en Pjotr Wrangel, die vanuit het Zuiden oprukten. Verder vochten er Witten onder Nikolaj Joedenitsj aan het Westelijk front en onder Jevgeni Miller aan het Noordelijk front.Na een bloedige strijd van drie jaar verloren de Witten in 1921 van het Rode Leger onder leiding van Trotski. De nederlaag hadden de Witten mede te wijten aan de grote interne verdeeldheid. De verschillende generaals - van zowel de Russische als buitenlandse troepen - werkten ieder langs elkaar heen.Veel Witte officieren vluchtten naar het buitenland: West-Europa en ook China. Een deel van de kleine Russische minderheid in China bestaat uit hun nazaten. In Europa werden in het interbellum en na de Tweede Wereldoorlog verscheidene acties tegen hen georganiseerd, onder andere in de actie Smert Spionam. Vele Witte officieren werden uit de bevrijde gebieden ontvoerd, soms met medeweten van de geallieerden. Ze werden naar de Sovjet-Unie teruggebracht voor hun showproces en executie.De uitdrukking "Witten" is ook in andere landen gebruikt als aanduiding van contrarevolutionaire krachten (Frankrijk, Bulgarije, Hongarije, Finland)."@nl |
| ?:Wittert | "Wittert (ook met de naamstoevoeging van Hoogland) is de naam van een bekende familie uit Rotterdam die tot de Nederlandse adel behoort. In de late Middeleeuwen verdiende de familie een fortuin in de handel en de schipvaart. Voor de alteratie behoorden ook veel leden van de familie Wittert tot de regering van de stad Rotterdam."@nl |
| ?:Witte Terreur | "Witte Terreur (zie ook Rode Terreur) is de benaming waarbij een contrarevolutionair (Wit) regime zich beter in het zadel wil nestelen door middel van terreur. Bovendien willen de Witten in veel gevallen ook wraak nemen op het regime dat hen eerder had verdreven. Zoals bij Rode Terreur is ook dit een vorm van staatsterrorisme.In 1814 luidde koning Lodewijk XVIII van Frankrijk de Witte Terreur in om zich te ontdoen van alle aanhangers van keizer Napoleon die op 6 april van dat jaar gedwongen afstand moest doen van de troon."@nl |
| ?:Witteveen (Midden-Drenthe) | "Witteveen is een dorp in de provincie Drenthe, behorend tot de gemeente Midden-Drenthe, met 383 inwoners en 194 in het buitengebied Witteveen is een ontginningsdorp, ontstaan in 1926 als werkverschaffingsproject op het Balingerveld. Het is daarmee het jongste dorp van Drenthe.Bezienswaardig is de voormalige Nederlands Hervormde kerk, tegenwoordig een woonhuis. Ook de arbeidershuisjes zijn de moeite waard. Veel voorzieningen heeft het dorp niet meer. Er zijn twee mini-campings 'De Beestenbult' en 'De Horizon', een openbare basisschool, een natuurbegraafplaats, een Café-Restaurant-Zalencentrum "Onder de Hoge Dennen", was vroeger het ontspanningsgebouw voor de arbeiders, en een plaatselijke voetbalvereniging, Witteveense Boys '87. Tevens bevindt zich aan de weg naar Orvelte een bungalowpark van Landal.Het dorpsgebied bestaat uit landbouwgebied (heideontginningen) en een 165 hectare groot naaldbos waar het dorp aan de oostkant aan grenst. Ten noorden van het dorp loopt de N381, die hier echter geen afslag heeft.Tijdens het 80-jarig bestaan van het dorp in 2006 werd de dorpsvlag in gebruik genomen. Op 21 juli 2006 werd tijdens een officiële ceremonie door wethouder Emko Dolfing en ontwerper Michiel Prijs de vlag gehesen. Elk jaar op 26 januari viert het dorp zijn bestaan, waarbij de vlag uitgehangen wordt.In Witteveen ligt de op 29 september 2008 overleden oud-politicus Relus ter Beek begraven. Relus ter Beek was als Commissaris van de Koning(in) van Drenthe verantwoordelijk voor dat de Ronde van Spanje (Vuelta) naar Drenthe werd gehaald. Bij de doorkomst van de Vuelta in Witteveen op 30 augustus 2009 werd er daarom ter ere van hem een bergsprint gehouden."@nl |
| ?:Witzleben (Berlijn) | "Witzleben is een buurt in het Berlijnse stadsdeel Charlottenburg (district Charlottenburg-Wilmersdorf). Het gebied omvat de Lietzensee en wordt begrensd door de Kaiserdamm in het noorden, de Windscheid- of Suarezstraße in het oosten, de Stadtbahn in het zuiden en de Ringbahn in het westen. In de Kiez wonen ongeveer 14.000 inwoners.Rond 1820 verwierf de Pruisische staats- en oorlogsminister generaal Job von Witzleben het gebied rond de Lietzensee. Hij liet aan de westzijde van het meer een park met landhuis optrekken. Sinds 1840 is "Park Witzleben" de officiële naam. Na de dood van Witzleben, veranderde het park verschillende malen van eigenaar.In 1899 begon de ontsluiting van Witzleben. Het Terrain-Gesellschaft Park Witzleben verwierf het park en liet de Kantstraße verlengen. Deze ontsluiting, de Neue Kantstraße, liep over een opgeworpen dam midden in de Lietzensee. Hierdoor kreeg het meer de vorm van een gebogen acht. In de periode vóór de Eerste Wereldoorlog kwamen er vooral betere huurwoningen en verder bedrijfsgebouwen."@nl |
| ?:Wodan | "Wodan (Fries: Weda, Angelsaksisch: Woden, Duits: Wotan, Germaans Wuotan, Scandinavisch Odin) is de oppergod van de Germaanse goden in de Germaanse mythologie. Wodan wordt vereenzelvigd met de Scandinavische Odin, de stamvader van het geslacht van de Asen. Wodan wordt in de mythologie ook wel gekoppeld aan Holda, of Vrouw Holle."@nl |
| ?:Woelingen | "Woelingen (Frans: Ollignies) is een dorp in de Belgische provincie Henegouwen, en een deelgemeente van de Waalse stad Lessen."@nl |
| ?:Woensdag | "Woensdag is een van de zeven dagen van de week volgens de gregoriaanse kalender. Het is de dag die op de dinsdag volgt, de dag na woensdag is donderdag.De naam woensdag is afgeleid van Wodans dag, het Germaanse equivalent van de Latijnse benaming Dies Mercurii: de dag van de god Mercurius, waar de planeet Mercurius zijn naam ook aan te danken heeft. De Germaanse god Wodan (Wotan|Woden) beschouwde men als dezelfde god als Mercurius.Woensdag is de middelste dag van de week en hij heet in het Duits dan ook Mittwoch.De Woensdagmarkt is een plein in het centrum van Brugge."@nl |
| ?:Woensdrecht (gemeente) | "Woensdrecht (Brabants: Woeñzdrécht)(Sound uitspraak (info·uitleg)) is een Nederlandse gemeente in de provincie Noord-Brabant.De gemeente bevindt zich in het uiterste zuidwesten van de provincie, tegen de grens van Zeeland en de Belgische provincie Antwerpen, en ligt op de Brabantse Wal. De gemeente heeft een oppervlakte van ongeveer 92 km² en telt plusminus 21.700 inwoners.Voor de nieuwe gemeente Woensdrecht, die op 1 januari 1997 ontstond, was er een kleinere gemeente met dezelfde naam. De oppervlakte van deze gemeente bedroeg 33,25 km². De drie gemeenten die er destijds bijkwamen, waren Ossendrecht, Huijbergen en Putte.Woensdrecht beschikte vanaf 1 juli 1868 over een spoorwegstation (Station Woensdrecht). Op 15 mei 1938 werd het station voor de reizigersdienst gesloten."@nl |
| ?:Woensel | "|Woensel Noord en Zuid 2 stadsdelen van Eindhoven 220pxWoensel Noord220pxWoensel Zuid Kerngegevens Gemeente Eindhoven Oppervlakte 2683 haWoensel Zuid: 817 ha Woensel Noord: 1866 ha Inwoners 101.218 (1 jan 2008)Woensel Zuid: 35.789 Woensel Noord: 65.429 (3.770 inw./km²Woensel Zuid: 4.380 inw./km²Woensel Noord: 3.510 inw./km²/km²) |-||-||}Woensel vormt het noordelijke deel van de gemeente Eindhoven, gelegen tussen de spoorlijn naar 's-Hertogenbosch en Tilburg en de rivier de Dommel. Het is grotendeels volgebouwd en tegenwoordig verdeeld in twee stadsdelen, Woensel-Noord en Woensel-Zuid, met samen ruim 110.000 inwoners. De probleemwijk Woensel-West is een onderdeel van Woensel-Zuid. De naam Woensel-West wordt officieel niet gebruikt, sinds 1986 heet deze wijk Groenewoud.De gemeente Woensel, die naast het uitgestrekte Woensel zelf ook kleinere nederzettingen zoals Vlokhoven en Acht omvatte, werd in 1821 samengevoegd met Eckart tot de gemeente Woensel en Eckart, waarvan de naam in 1896 weer teruggebracht werd tot Woensel, en die in 1920 opging in de gemeente Eindhoven."@nl |
| ?:Woerden | "|Woerden Gemeente in Nederland 21px Vlag van de gemeente Woerden Wapen van de gemeente Woerden Locatie van de gemeente Woerden Situering Provincie 20px Utrecht Coördinaten 52°5' NB 4°53' OL Algemeen Oppervlakte 92,89 km² - land 89,50 km² - water 3,39 km² Inwoners (1 februari 2012) 50.084? (560/km²) Hoofdplaats Woerden Belangrijke verkeersaders A12 N198 N204 N458, Spoorlijn Utrecht - Rotterdam, Spoorlijn Woerden - Leiden, Spoorlijn Woerden - Breukelen Politiek Burgemeester (lijst) Jan Waaijer (waarnemend sinds 2012) ZetelsCDA VVD Progressief Woerden Inwonersbelangen D66 ChristenUnie SGP 29 6 (-2) 6 (+2) 5 (-2) 5 (+1) 4 (+2) 2 (-1) 1 (-) Economie Gemiddeld inkomen (2006) € 14.200 per inw. Gem. WOZ-waarde (2008) € 271.000 WW-uitkeringen (2007) 11 per 1000 inw. Autobezit (2007) 429 per 1000 inw. Overig Postcode(s) 3440-3449 Netnummer(s) 0348 CBS-code 0632 CBS-wijkindeling zie wijken en buurten Website www.woerden.nl Bevolkingspiramide van de gemeente Woerden Portaal Portaalicoon Nederland|-||-||-||-||-||-||-||}Woerden (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in het westen van de Nederlandse provincie Utrecht, in het oosten van het Groene Hart. De gemeente bestaat uit de kernen Woerden, Harmelen, Kamerik en Zegveld. De gemeente Woerden heeft 50.084 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en de stad Woerden heeft 34.804 inwoners (1 januari 2010)."@nl |
| ?:Woeste Hoeve | "Woeste Hoeve is een gehucht in de gemeente Apeldoorn, in de Nederlandse provincie Gelderland. De buurtschap bestaat hedendaags uit een restaurant en een paar huizen."@nl |
| ?:Wol | "Wol bestaat uit zachte, dunne haren van de vacht van sommige dieren. Mensen gebruiken wol (meestal afkomstig van schapen) voor kleding, dekens en dergelijke.Wol onderscheidt zich van haar doordat het schubben heeft, waardoor er zaden en takjes in blijven hangen. Hierdoor wordt de huid van het schaap beschermd tegen beschadigingen. Een schaap kan dan ook zonder schade door doornige begroeiing lopen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een koe. Verder is wol gekroesd. Het heeft tot 20 bochten per 2,5 centimeter. Hierdoor wordt de lucht goed vastgehouden, waardoor wol een goede warmte-isolator is. Deze isolerende buitenlaag voorkomt dat een schaap zijn lichaamswarmte verliest. ’s Zomers houdt de wollen vacht de warmte van buitenaf juist tegen. Het is dus een misvatting dat ongeschoren schapen het warm zouden hebben in de zomer. Beide eigenschappen, de schubben en de kroes, maken dat wol ook makkelijk gesponnen kan worden. De vezels haken namelijk makkelijk in elkaar en blijven daarna aan elkaar vastzitten.Onder scheerwol wordt verstaan de onbeschadigde wol, geschoren van een gezond en levend schaap. Scheerwol is in een winkel te herkennen aan het internationale wolmerk, dat in meer dan 100 landen wettelijke bescherming geniet. Wolsoorten van mindere kwaliteit zijn herwonnen wol uit het verwerken van gedragen kleding of van garen en weefselafval in de textielindustrie, ook wel scheurwol genoemd. Blootwol of plootwol wordt verkregen door een chemische behandeling van de huiden van geslachte schapen.De meeste wol wordt geproduceerd in Australië, China en Nieuw-Zeeland. Naar schatting zijn er 1 miljard schapen op de wereld."@nl |
| ?:Wolf (dier) | "De wolf (Canis lupus) is een zoogdier dat behoort tot de roofdieren (Carnivora) en de familie hondachtigen (Canidae). De wolf komt wereldwijd voor maar gaat in verspreidingsgebied achteruit. Er zijn verschillende ondersoorten, waarvan er een aantal zijn uitgestorven. De wolf leeft in groepen en kent een sociale structuur. De wolf is naar alle waarschijnlijkheid de voorouder van de hond (Canis lupus familiaris). In ieder geval kunnen ze samen vruchtbare nakomelingen voortbrengen, zodat de hond en de wolf, althans volgens bepaalde definities, tot dezelfde soort kunnen worden gerekend."@nl |
| ?:Wolfgang Amadeus Mozart | "Wolfgang Amadeus Mozart (Salzburg, 27 januari 1756 – Wenen, 5 december 1791), eigenlijk Joannes Chrysostomus Wolfgangus Theophilus Mozart, was een uit het Prinsaartsbisdom Salzburg (in het tegenwoordige Oostenrijk) afkomstige componist, pianist, violist en dirigent.Mozart was een wonderkind, dat op uitzonderlijk jonge leeftijd een aantal instrumenten uitstekend bespeelde en kwalitatief hoogstaand werk componeerde. Mozart wordt naast Johan Sebastian Bach en Ludwig van Beethoven gerekend tot de componisten die binnen een traditie nieuwe muzikale concepten bedachten en die diepgaande invloed uitoefenden op alle na hen komende componisten.Mozarts werk rekent men tot de muziek van de klassieke periode. Samen met Joseph Haydn en Ludwig van Beethoven vormt hij, muziekhistorisch gezien, de Eerste Weense School."@nl |
| ?:Wolfheze | "Wolfheze, vroeger Hoog-Wolfheze, is een dorp in de gemeente Renkum, in de Nederlandse provincie Gelderland. Het telt ongeveer 1600 inwoners. Ten noorden van het dorp liggen overblijfselen van een eerdere vestigingsplaats van het dorp Wolfheze; (Oud-Wolfheze)."@nl |
| ?:Wolfsschanze | "||-||}De Wolfsschanze was een hoofdkwartier waar Adolf Hitler meer dan 800 dagen (2/3 van de tijd) verbleef in de periode van 23 juni 1941 tot 20 november 1944, tijdens de Tweede Wereldoorlog.Naast de Führerbunker bevonden zich in het complex ook gebouwen voor andere nazikopstukken, de lijfwachten van de Führer en eventuele gasten. Op een aftakking bij Rastenburg stond ook de bepantserde trein van Hitler (de Führersonderzug).De overblijfselen van het complex bevinden zich in het huidige Polen in het dorp Gierłoż (Duits: Forst Görlitz) vlakbij Kętrzyn (Duits: Rastenburg), een gebied dat destijds een onderdeel was van de Duitse provincie Oost-Pruisen. Het complex bestaat uit een groep bunkers en versterkte gebouwen in een dichtbebost gebied, omringd door enkele ringen van prikkeldraad. Dichtbij het complex lag een vliegveld. Het was gebouwd voor het offensief van de Wehrmacht in 1941 tegen de Sovjet-Unie en was verlaten in 1944 toen de Sovjettroepen Oost-Pruisen naderden.Hoewel het een zwaar beveiligd complex was, werd er op 20 juli 1944 in het Pruisische hoofdkwartier een bomaanslag op Hitler gepleegd door een groep officieren onder leiding van kolonel Claus von Stauffenberg. De aanslag mislukte, doordat de bom onder een zware tafel stond. Er vielen enkele doden maar Hitler werd slechts lichtgewond.Het hele complex is ernstig beschadigd door de Duitsers zelf tijdens de terugtrekking, omdat Hitler het te waardevol achtte om door de Sovjets te laten gebruiken. Ondanks de schade blijft het een interessante toeristische attractie. Tevens is er een monument te vinden dat de aanslag op 20 juli 1944 herdenkt."@nl |
| ?:Wolga | "De Wolga (Russisch: Волга (Volga), Tataars: İdel, Идел, Mordwiens: Рав) is een rivier in West-Rusland, de langste rivier van Europa, met een lengte van 3.530 kilometer. Voor kanalisatie en indamming was de Wolga 3.690 kilometer lang. De Wolga is ook de Europese rivier met het grootste debiet en de rivier met het grootste Europese stroomgebied."@nl |
| ?:Wolgograd | "Wolgograd of Volgograd (Russisch: Волгоград) is een Russische stad op de westelijke oever van de rivier de Wolga in de oblast Wolgograd. De stad telt circa 1.012.000 inwoners en is met ca. 100 km lengte de op een na langste stad in Europa na Sotsji."@nl |
| ?:Wolvega | "Wolvega (Stellingwerfs: Wolvege, Fries: Wolvegea) is de hoofdplaats van de gemeente Weststellingwerf in de Nederlandse provincie Friesland. Met meer dan 12.500 inwoners is het veruit de grootste plaats van de gemeente en de Stellingwerven."@nl |
| ?:Wolverhampton | "Wolverhampton is een stad (city) en district in de West Midlands van Engeland. De stad heeft een beroemde sportclub, Wolverhampton Wanderers F.C.. Het is een industriestad, en heeft een universiteit, en Wolverhampton is ook de naam van de Metropolitan Borough waarin het ligt. In 2002 had de stad een inwoneraantal van 239,358. De naam van de stad wordt wel afgekort tot "W'ton" of "Wolves".Wolverhampton ligt ten noordwesten van Birmingham. Het centrum van Wolverhampton valt buiten het zg. Black Country, alhoewel sommige wijken, zoals Bilston en Heath Town wel in het gebied vallen."@nl |
| ?:Women (band) | "Women is een art rock band uit Calgary, Canada. De muziek van de band is een mengeling van noise rock, psychedelische rock en vaak wordt er in recensies verwezen naar de Beach Boys, wat vooral gelegen is in de zangstijl van Flegel.Hun debuutalbum Women werd gepubliceerd op Flemish Eye, het label van Chad VanGaalen, die het album ook opnam. In Amerika tekende de band een contract bij Jagjaguwar, waardoor de aandacht voor de band in een stroomversnelling kwam. Het album kreeg brede media-aandacht wat leidde tot een twee jaar durende tour in de VS, Europa en Australië. Hoogtepunten in die tournee waren optredens op Primavera Sound Festival, SxSW, Incubate en All Tomorrow's Parties.In 2010 verschijnt hun tweede album, Public Strain, waarop de muzikale koers van het debuut verder uitgewerkt wordt.Een aantal leden van de band speelt ook in de live-band van Chad VanGaalen."@nl |
| ?:Wommels | "Wommels is een terpdorp en de hoofdplaats van de gemeente Littenseradeel in de Nederlandse provincie Friesland. Het dorp telt ongeveer 2200 inwoners. Tot het dorpsgebied behoort ook de buurtschap Littenserburen."@nl |
| ?:Wonder | "Een wonder of mirakel is een zeer indrukwekkende en rationeel (schijnbaar) onverklaarbare gebeurtenis. Verschillende religies bevatten beschrijvingen van het plaatsvinden van wonderen en geven er verschillende verklaringen voor, meestal door verwijzing naar een bovennatuurlijk wezen. Volgens de theïstische stromingen in monotheïstische religies, zoals het christendom en de islam, is een wonder een ingreep van God in het universum. Soms refereert het woord wonder aan een actie van een bovennatuurlijk wezen dat geen god is, bijvoorbeeld een engel of geest. In het boeddhisme zijn wonderen vaak gerelateerd aan de zes bovennatuurlijke krachten.Mensen van verschillende religieuze achtergronden hebben vaak verschillende definities van het woord wonder. Zelfs binnen een bepaalde religie wordt het woord nog op verschillende manieren gebruikt.Het woord 'wonder' kan in het algemene spraakgebruik ook duiden op iets dat grote verbazing wekt en moeilijk te geloven of te begrijpen is, vaak kwalificeert men die gebeurtenis dan als 'wonderlijk'."@nl |
| ?:Wons | "Wons (Fries: Wûns) is een terpdorp in de gemeente Súdwest-Fryslân in de Nederlandse provincie Friesland. Tot 2011 behoorde Wons tot de voormalige gemeente Wûnseradiel. De plaats ligt iets ten oosten van de plek waar de Afsluitdijk de Friese kust bereikt."@nl |
| ?:Woodbrookers | "De Woodbrookers zijn vernoemd naar het landgoed Woodbrooke bij Birmingham, waar de Quakers een scholingscentrum hadden ingericht.In 1908 werd dit centrum bezocht door een groep Leidse theologiestudenten. Deze waren zo getroffen door de open sfeer die daar heerste, dat ze in Nederland de Vereeniging van Oud-Woodbrookers in Holland oprichtten. Doel was om verrijking in het godsdienstig leven te brengen door in een open sfeer gesprekken aan te gaan met andersdenkenden, wat in het toenmalige sterk verzuilde Nederland een zeer revolutionaire gedachte was.Van 1910-1912 organiseerde de vereniging te Barchem enkele cursussen. Dit had de sympathie van Jonkvrouwe Justine Van Heeckeren van Kell, die eigenares was van Huis Ruurlo. Zij schonk in 1912 17 hectare bos en hei aan de vereniging. In 1913 werd een lezingenzaaltje op de Kalenberg gebouwd, dat een getrouwe kopie was van de Lecture Hall in Woodbrooke. Dit is tegenwoordig de kapel van het centrum. In 1922 ontwierp de Lochemse architect Gerrit Jan Postel de vier slaaphuisjes die genoemd werden naar de evangelisten Mattheus, Marcus, Lucas en Johannes. In 1924 voltooide Postel het Woodbrookershuis, dat het middengedeelte vormt van het huidige conferentiecentrum.De vereniging werd omgedoopt tot Vereniging Woodbrookers Barchem. Ze had sterk vrijzinnig-protestantse kenmerken en ging de dialoog aan met katholieken, joden en humanisten. Haar belangrijkste rol vervulde ze voor en vooral vlak na de Tweede Wereldoorlog, toen ze aan de wieg stond van de doorbraak.De vereniging heeft veel bijgedragen aan de oecumene en door haar inspanningen traden ook diverse mensen met een christelijke levensovertuiging toe tot de Partij van de Arbeid, wat voordien nauwelijks voor mogelijk was gehouden. De theoloog Willem Banning speelde in dit proces een belangrijke rol. Ook diens vriend en collega Bart Ruitenberg, perspredikant van de Hervormde Kerk en hoofdredacteur van Hervormd Nederland, was als voorzitter van de Arbeidersgemeenschap der Woodbrookers, één van de drijvende krachten achter deze beweging, die al snel de doorbraakbeweging werd genoemd.In 1958 werd de Stichting Vormingswerk Barchem opgericht en tot 1990 werden er vormingscursussen gegeven. Ook tegenwoordig worden weekendcursussen gegeven, terwijl ook derden gebruik kunnen maken van dit bezinningsoord."@nl |
| ?:Woodburn (Iowa) | "Woodburn is een plaats (city) in de Amerikaanse staat Iowa, en valt bestuurlijk gezien onder Clarke County."@nl |
| ?:Wood (motorfiets) | "Wood is een historisch merk van motorfietsen.J.J. Wood, Denver, Colorado. Wood ontwikkelde een eigen 650 cc tweecilinder-tweetaktmotor. Om deze motor te promoten bouwde hij rond 1914 een exemplaar in een Excelsior -frame en voorzag het van een Harley-Davidson twee-versnellingsbak. Het project flopte, waarschijnlijk omdat de dikke V-twins van Indian en Harley doorgebroken waren en de Amerikanen niet veel zagen in een staande tweetakt-twin.Wood maakte een reis van 2800 km door Amerika, met zijn vrouw achterop. Men had de nodige tegenslagen, maar het blok liep perfect. Desondanks bleef het bij slechts één exemplaar, dat tegenwoordig in bezit is van de Amerikaan Jerry Ottaway. De machine is ongerestaureerd maar loopt nog prima!"@nl |
| ?:Woodrow Wilson 20px | "Thomas Woodrow Wilson (Staunton, Virginia, 28 december 1856 – Washington D.C., 3 februari 1924) was de 28e president van de Verenigde Staten.Als politicus van de Democratische Partij was Wilson van 1911 tot 1913 de 34e gouverneur van New Jersey. Wilson won als kandidaat van de Democratische Partij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 1912. Hij versloeg de verdeelde Republikeinse Partij van zittend president William Howard Taft en oud-president Theodore Roosevelt. Voor zijn inzet voor de wereldvrede ontving Wilson in 1919 de Nobelprijs voor de Vrede.Woodrow Wilson overleed op 67-jarige leeftijd, na de gevolgen van een beroerte."@nl |
| ?:Woonplaats | "Woonplaats (soms ook 'woonkern') is een dichtbevolkt gebied met bewoning, bestaande uit huizen en eventueel boerderijen, molens en/of (andere) bedrijven. Een woonplaats kan zowel een losliggende kern zijn als een aantal in elkaar overlopende kernen, dit laatste gebeurt meestal bij de groei van een eigen kern of van beide kernen.Woonplaats betekent ook: de plaats waar een burger staat ingeschreven in het bevolkingsregister.Bekende benamingen van woonplaats zijn onder andere: buurschap buurt buurtschap dorp gehucht nederzetting stad vlek"@nl |
| ?:Woonwijk | "Een woonwijk is een gebied (wijk) in een gemeente waar voornamelijk woningen staan. Een wijk kan zijn onderverdeeld in buurten. Oude stadswijken zijn soms voormalige zelfstandige gemeenten, die zijn geannexeerd door een grotere buurgemeente. Een woonwijk wordt tegenwoordig meestal integraal ontworpen door een stedenbouwkundige."@nl |
| ?:Woord | "Het woord is het kleinste zelfstandig gebruikte taalelement dat op het niveau van de spreektaal is opgebouwd uit klanken en op het niveau van de geschreven taal uit letters. Sinds Ferdinand de Saussure weet men dat het 'woord' gescheiden is van het concept. Het is zodoende niet correct te stellen dat een woord de kleinste eenheid van betekenis zou zijn: de relatie tussen ideeën en woorden is namelijk willekeurig.Een andere definitie van "woord" is de kleinste psychologisch-taalkundige eenheid in de taal die op zichzelf kan staan, in tegenstelling tot het gebonden morfeem. Een woord bestaat uit minimaal één vrij morfeem en nul of meer gebonden morfemen. In de praktijk is het een opeenvolging van aan elkaar geschreven letters, waaraan een door conventie overeengekomen betekenis verbonden is. Dit betekent niet dat een woord per definitie een 'betekenisdragende' (semantische) eenheid is, want de delen waaruit het is samengesteld bezitten op zichzelf ook een betekenis: de affixen be-, ver-, -en enz. hebben alle een eigen betekenis.De betekenis van lexeem komt vrijwel overeen met die van woord. De term lexeem wordt echter specifiek gebruikt om het woord te onderscheiden van de betekenisvolle eenheden op lager niveau, ofwel de gebonden morfemen."@nl |
| ?:Woord van God | "Woord van God kan meerdere dingen betekenen:1. Woorden opgeschreven na een openbaring van God - het geschreven Woord van God. Dit kan op velerlei manieren. Binnen het christendom is de uitdrukking het Woord van God vaak synoniem met de Bijbel. Volgens de islam werd het Woord gebracht door Ibrahim en werd Het herhaald door de profeten die zich verzetten tegen de dwalingen van de mens in afwijking van dat Woord.2. Ook kan een spreker zeggen dat hij 'een woord van God' heeft om aan zijn toehoorders over te dragen. Hiermee wordt verwezen naar een preek, een profetie of een persoonlijke boodschap, waarbij de spreker als middelaar tussen God en mensen optreedt. 3. Tevens wordt Jezus door christenen het Woord van God in een lichamelijke, menselijke gestalte genoemd - het levende Woord van God. Ook de Koran spreekt in soera De Vrouwen 171 over Jezus als Gods woord tot Maria gegeven als barmhartigheid van Hem."@nl |
| ?:Woordvoerder | "Een woordvoerder is een persoon die de externe communicatie van een organisatie of bedrijf voor zijn rekening neem. Hij of zij onderhoudt contacten met de pers en brengt relevante informatie uit zijn organisatie naar buiten. In veel organisaties en bedrijven heeft de woordvoerder het exclusieve recht om informatie aan de pers of aan derden te verspreiden. Zo wordt de verspreiding van informatie gecontroleerd en beperkt: enerzijds wordt de verspreiding van onwaarheden en mogelijk schadelijke of kwaadwillige geruchten tegengegaan, anderzijds filtert het management de informatiestroom en potjes gedekt houden.In de politiek is de woordvoerder van een fractie iemand die namens de fractie over een bepaald onderwerp spreekt.Een woordvoerder kan zijn opgeleid als communicatiemanager of communicatiewetenschapper, minder specifieke opleidingen komen ook voor."@nl |
| ?:Wormen (dieren) | "Wormen zijn een informele groep van dieren die meer dan 25.000 soorten telt. Bekende stammen van wormen zijn de ringwormen (Annelida), de platwormen (Platyhelminthes) en de snoerwormen (Nemertea).De naam 'worm' wordt gebruikt voor een aantal ongewervelde dieren met een enigszins gelijkend uiterlijk, maar sterk afwijkende afstamming en/of ontwikkeling. Wormen zijn een informele (parafyletische) groep, het is geen echte groep maar meer een verzameling van diverse groepjes uit verschillende andere diergroepen. De platwormen bijvoorbeeld behoren tot de Platyzoa, waar ook de sterk afwijkende raderdiertjes toe behoren.Wormen komen over de hele wereld en in de meest uiteenlopende omgevingen voor. Sommige soorten leven op het land of in zoet water, maar de meeste wormen leven in zee. Ook de levenswijze is zeer variabel; veel soorten leven parasitair op of in andere dieren, andere zijn vrijlevend of niet-parasitair. Gemeenschappelijke kenmerken zijn het weke, langwerpige lichaam en de meestal geringe lengte van enkele millimeters tot centimeters. Er zijn echter ook uitzonderingen die meer dan 10 meter lang kunnen worden, zoals de runderlintworm (Taenia saginata)."@nl |
| ?:Wormerveer | "Wormerveer is een dorp en was tot 1974 een zelfstandige gemeente in de provincie Noord-Holland, gelegen aan de Zaan. Nu is het een onderdeel van de gemeente Zaanstad. De plaats beschikt over een spoorwegstation, Station Wormerveer.De plaatsnaam is een verwijzing naar een veer over de Zaan naar het aan de overzijde gelegen dorp Wormer.Wormerveer is vooral bekend vanwege de windmolens, die vooral olie persten. Nog steeds is er olieverwerkende industrie aanwezig in Wormerveer. Mede door de oliemolens hebben de inwoners van Wormerveer de bijnaam Gladoren.Vroeger stonden in Wormerveer een rosmolen en grutterij. Dit gebouw is in de jaren 1926-1927 overgebracht naar het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem."@nl |
| ?:Worms (stad) | "Worms is een stadsdistrict (kreisfreie Stadt) in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts, gelegen aan de Rijn. Worms telt 81.736 inwoners.Worms is een zogenoemde Nibelungenstad met vele middeleeuwse bouwwerken."@nl |
| ?:Wort (bierbrouwerij) | "Wort is de vloeistof (in de moutpap) die tijdens het bierbrouwproces door maischen verkregen wordt. Wort bevat de moutsuikers verkregen uit het zetmeel van mout en eventueel andere ongemoute granen. Het stamwortgehalte is een maat voor de totale hoeveelheid opgeloste stoffen die voor de gisting van het bier in het wort aanwezig zijn. Deze sterkte (suikergehalte) van het stamwort wordt uitgedrukt in graden Plato."@nl |
| ?:Wortel (plant) | "De wortel is het ondergrondse deel van de plant, waarmee deze water en opgeloste voedingsstoffen uit de bodem opneemt. Door opname van water ontstaat er een worteldruk, die bij onvoldoende verdamping door de bladeren zo groot kan worden dat water bij de bladpunten naar buiten wordt geperst. Dit verschijnsel wordt guttatie genoemd. Ook zorgt de wortel voor de verankering van de plant in de grond. Voor een goede groei moet de grond voldoende lucht bevatten."@nl |
| ?:Woubrugge | "Woubrugge is een dorp in de Zuid-Hollandse gemeente Kaag en Braassem. Bij de fusie in 1991 met Rijnsaterwoude en Leimuiden tot de gemeente Jacobswoude telde de gemeente Woubrugge, inclusief het dorp Hoogmade en de buurtschappen Ofwegen en Heimansbuurt, ongeveer 5.000 inwoners. Woubrugge ligt ten noord-westen van Alphen aan den Rijn. Het dorp heeft een karakteristiek kerkje naast de brug van de doorgaande weg (N446) over de Woudwetering."@nl |
| ?:Woudenberg | "Woudenberg (Sound uitspraak (info·uitleg); Nedersaksisch: Wombaarg) is een gemeente en plaats in de Nederlandse provincie Utrecht. De gemeente telt 12.051 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 36,72 km². Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere dorpen, maar wel een deel van de buurtschap Moorst."@nl |
| ?:Wouter Cool | "Wouter Cool ('s-Gravenhage, 26 mei 1848 – 's-Gravenhage, 20 november 1928) was een Nederlands luitenant-generaal, onder meer minister van Oorlog en lid van de Raad van State."@nl |
| ?:Wouter Lutkie | "Wouterus Leonardus Lutkie ('s-Hertogenbosch, 23 februari 1887 - Nuland, 23 januari 1968) was een Nederlandse katholieke priester en fascist."@nl |
| ?:Wupper | "De Wupper is een rivier in Noordrijn-Westfalen, Duitsland, die als Wipper ontspringt bij Börlinghausen in het Bergische Land. De monding van de rivier is bij Leverkusen in de Rijn. De lengte van de Wupper is 113 km.De Wupper/Wipper heeft de naam gegeven aan twee Duitse steden: Wuppertal en Wipperfürth.De langste constructie boven de rivier de Wupper is de Wuppertaler Schwebebahn, die binnen de stad Wuppertal over een lengte van 10,6 kilometer de rivier volgt. Iets verder stroomafwaarts, tussen Solingen en Remscheid is de Müngstener Brücke, de hoogste spoorbrug van Duitsland, die de rivier op 107 meter hoogte kruist."@nl |
| ?:Wuppertal | "|Wuppertal Stad in Duitsland 20px Wapen van Wuppertal WuppertalWuppertal Situering Deelstaat Noordrijn-Westfalen District Kreisfreie Stadt Regierungsbezirk Düsseldorf Coördinaten 51°16'N 7°11'E Algemeen Oppervlakte 168,41 km² Inwoners (31-12-2011[1]) 349.470 (2075 inw/km²) Hoogte 100–350 m boven NN Burgemeester Peter Jung (CDU) Overig Postcodes 42001–42399 Netnummers 0202,02058 (Wülfrath), 02053 (Neviges) Kenteken W Stad 10 Stadtbezirke Gemeentenummer 05 1 24 000 Website www.wuppertal.de Foto's 260px Blik over Wuppertal, stadsdeel Barmen Portaal Portaalicoon Duitsland|}Wuppertal is een stad (kreisfreie Stadt) in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, 30 km ten oosten van Düsseldorf, 50 km ten noordoosten van Keulen, gelegen aan rivier de Wupper. Het is de grootste stad in de heuvelachtige regio Bergisches Land en valt op door de bebouwing tegen de heuvelflanken. De stad in het groen hoort niet, zoals een bekend misverstand luidt, tot het Ruhrgebied.Wuppertal telt 349.470 inwoners en het stadsgebied heeft een oppervlakte van 168,41 km². Hoogste punt is bij Lichtscheid, op de zuidhoogten, bij 351 m.Het is een stad met van oudsher textielindustrie en ijzerwarenwerkplaatsen. De textiel is in de 70er jaren verdwenen door lage-lonen-landen concurrentie, maar een grote tapijtenfabriek is er nog gevestigd, evenals chemische industrie, metaalgieterijen en auto-onderdelenfabrieken. Ook twee grote Duitse ziektekostenverzekeraars zetelen er, overblijfsel uit de tijd van de 19e-eeuwse sociale ondernemerscultuur en de arbeidersbeweging rond Engels en Marx. Uit Wuppertal komt de Aspirine van Bayer en de waterpomptang van Knipex. Cultureel is de stad belangrijk vanwege het Tanztheater Wuppertal van de vernieuwende choreografe Pina Bausch, het beeldenpark van Tony Cragg en het Schüler-Rockfestival. Kenmerkend zijn de Schwebebahn (zweeftram), de honderden openbare trappen en de Historische Stadthalle met bijzondere akoestiek. Beroemde inwoners zijn onder meer Friedrich Engels, Else Lasker-Schüler, Johannes Rau en Alice Schwarzer.De stad is in 1929 ontstaan uit samenvoeging van Barmen, Elberfeld, Vohwinkel, Cronenberg, Ronsdorf en enkele dorpen, waaronder Beyenburg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de stadsbebouwing voor 40% vernietigd, desondanks heeft Wuppertal nog meer dan 4500 historische gebouwen die als nationaal monument zijn geregistreerd. De meeste hiervan stammen uit de periode van het classicisme, Art nouveau en Bauhaus. Bekend is de Historische Stadthalle, het concertgebouw, dat in 1900 werd geopend door de Duitse keizer Wilhelm II en keizerin Augusta Victoria. Tijdens de oorlog kwam ook meer dan 40% van de burgers om, na de oorlog werd de bevolking aangevuld met verdrevenen uit de voormalige Oostenrijkse, later Oost-Duitse gebieden, nu behorend tot Tsjechië en Polen.Citefout: De tag <ref> bestaat, maar de tags {{references}} of {{Appendix}} zijn niet aangetroffen."@nl |
| ?:WWE Brand Extension | "De WWE Brand Extension was een proces waarin worstelorganisatie World Wrestling Entertainment (WWE) meer onderscheid ging aanbrengen in zijn merken (brands). Vanaf 2002 werden de worstelaars verdeeld over de twee shows Raw en SmackDown!. Vanaf 2006 werd Extreme Championship Wrestling hieraan toegevoegd. Elk programma heeft zijn eigen worstelaars en verhaallijnen."@nl |
| ?:WWF Invasion | "Invasion was een professioneel worstel pay-per-view (PPV) evenement dat geproduceerd werd door World Wrestling Federation (WWF). Dit evenement vond plaats in de Gund Arena in Cleveland op 22 juli 2001.De belangrijkste gebeurtenis was een 5-op-5 tag team match tussen de team WWF (Steve Austin, Kurt Angle, Chris Jericho, The Undertaker & Kane) en de team WCW/ECW (Booker T, Diamond Dallas Page, Rhyno & Dudley Boyz)."@nl |
| ?:Wyck | "Wyck (Uitspraak: Wiek, Limburgs: Wiek) is het op de oostelijke Maas-oever gelegen deel van het centrum van Maastricht."@nl |
| ?:Xaverius van Saksen | "Franciscus Xaverius (Frans Xavier) Albert August Lodewijk Benno van Saksen, graaf van Lausitz, (Dresden, 25 augustus 1730 - Zabeltitz, 21 juni 1806) was de vierde zoon van Frederik August II van Saksen en Maria Josepha van Oostenrijk.Na de dood van zijn oudste broer, keurvorst Frederik Christiaan, die slechts 74 dagen had geregeerd (van 5 oktober tot zijn dood op 17 december 1763), nam Frans Xavier samen met zijn schoonzuster, Maria Antonia van Beieren, het regentschap van het keurvorstendom waar voor zijn neefje, de nieuwe keurvorst Frederik August III, en zette hij de hervormingen van zijn broer voort. In oktober 1765 deed Frans Xavier – tegen de wil in van Maria Antonia en in uitvoering van het verdrag tussen Pruisen en Rusland van 1764 – formeel afstand van de Poolse kroon in naam van de jonge keurvorst ten voordele van Stanislaus Poniatowski. De invoering ven een legerhervorming naar Pruisisch model door Frans Xavier stuitte op zware tegenstand wegens de hoge uitgaven die eraan verbonden waren. In 1768 werd keurvorst Frederik August III officieel meerderjarig verklaard en eindigde het regentschap van Frans Xavier.Frans Xavier was in 1765 in het geheim en morganatisch gehuwd met de hofdame van zijn schoonzuster, de Italiaanse gravin Maria Chiara Spinucci. Het paar kreeg tien kinderen: Ludwig Ruprecht Joseph Xavier (Dresden, 27 maart 1766 - Pont-sur-Seine, 22 augustus 1782) tweeling met Clara Maria Clara Maria Augusta Beatrice (Dresden, 27 maart 1766 - aldaar, 18 november 1766), tweeling met Ludwig Ruprecht Joseph Xavier Karl Raphael Philipp Benno (Dresden, 23 augustus 1767 - gedood tijdens een duel in Teplitz, 26 juni 1802), bijg. Le Chevalier de Saxe Elisabeth Ursula Anna Cordula Xaveria (Dresden, 22 oktober 1768 - aldaar, 3 mei 1844), bijg. "Mademoiselle de Saxe"; op 8 november 1787 gehuwd met Henri de Preissac, Duc d'Esclignac Maria Anna Violante Katharina Martha Xaveria (Siena, 20 oktober 1770 - Rome, 24 december 1845), op 15 oktober 1793 gehuwd met Principe Don Paluzzo Altieri, Principe di Oriolo Beatrix Marie Françoise Brigitte (Chaumot, 1 februari 1772 - Dresden, 6 februari 1806), op 18 februari 1794 gehuwd met Don Raffaele Riario-Sforza, Marchese di Corleto Kunigunde Anna Helena Maria Josepha (Chaumot, 18 maart 1774 - Rome, 18 oktober 1828), in 1795 gehuwd met Marchese Don Giovanni Patrizi Naro Montoro Maria Christina Sabina (Pont-sur-Seine, 30 december 1775 - Rome, 20 augustus 1837), op 24 maart 1796 gehuwd met Don Camillo Massimiliano Massimo, Principe di Arsoli een doodgeboren zoon (Pont-sur-Seine, 22 december 1777) Cecilie Marie Adelaide Augustine (Pont-sur-Seine, 17 december 1779 - aldaar, 24 juni 1781)"@nl |
| ?:Xi'an | "Xi'an [ʃi'än]? is een stad in China. Het is de hoofdstad van de provincie Shaanxi. Het was ooit de hoofdstad van China. Xi'an is het oostelijke eindpunt van de Zijderoute en ligt aan de rivier de Wei he. In vroeger tijden werd het Chang'an (长安, 長安 pinyin: Cháng'ān) genoemd, dat 'lange vrede' betekent. Tijdens de Tangdynastie was het de hoofdstad van China met een bevolking van misschien wel 1 miljoen inwoners op een oppervlakte van 84 km², waarmee het toen ongetwijfeld de grootste stad op aarde was.De bevolking bedraagt thans naar schatting 4 miljoen inwoners, en 7,5 miljoen als het omliggende gebied met de stad Xianyang (ter grootte van bijna 10.000 km²), dat bestuurlijk onder Xi'an valt, wordt meegerekend. Xi'an heeft, mede als gevolg van de Zijderoute, ook een grote moslimwijk met de 1250 jaar oude Grote Moskee van Xi'an.De stad vormt het hart van het begin van de Chinese beschaving. De Qin-dynastie, de eerste dynastie die China verenigde, had vlakbij zijn hoofdstad. Het graf van keizer Qin Shi Huangdi met het bijbehorende Terracottaleger, is vlak bij de stad te bezichtigen."@nl |
| ?:XIII (stripreeks) | "XIII (dertien) is een avontuurlijke stripreeks, geschreven door Jean Van Hamme en getekend door William Vance (echte naam: William Van Cutsem). De albums wordt uitgegeven bij Dargaud. Het verhaal is sinds het album De Laatste Ronde afgesloten voor Jean Van Hamme, en intussen door medische problemen ook voor William Vance.Het verhaal wordt, zij het met een totaal nieuwe plotlijn, verder gezet door twee nieuwe auteurs: Youri Jigounov (tekeningen) en Yves Sente (scenario). Hun eerste album, nr 20 in de reeks, heet 'Mayflower Day' en werd in november 2011 uitgegeven.Uitgeverij Dargaud gaat in 2008 door met een nieuwe serie, een spin-off zeg maar: XIII Mystery. Hier wordt telkens één van de hoofdpersonages uit de reguliere serie belicht. Per album wordt er met een nieuw team van scenarist en tekenaar gewerkt, onder supervisie van de originele scenarist Jean Van Hamme. De verschijningsratio is een nieuw album per jaar, behalve voor 2013 waar er twee gepland zijn."@nl |
| ?:Xi (letter) | "De xi of ksi (hoofdletter Ξ, onderkast ξ, Grieks: ξι) is de veertiende letter van het Griekse alfabet, met als kleine letter ξ en als hoofdletter Ξ. De xi is officieel het letterteken voor χ + σ. ξ´ is het Griekse cijfer voor 60 en ,ξ voor 60 000 (een komma voor de letter geeft een duizendtal aan).De xi wordt uitgesproken als /ks/, zoals in xylofoon."@nl |
| ?:XL (motorfiets) | "XL is een historisch Brits merk van motorfietsen.Norfolk Engineering Works Ltd., Worthing, Sussex (1921-1923).Onder deze naam ging het bedrijf verder dat tot 1921 als Pearson & Sopwith bekend was. De XL-machines hadden stevige frames en de meeste hadden 496 cc JAP- of Blackburne-zijklepmotoren."@nl |
| ?:XXV (Pallas) | "XXV is een studioalbum van Pallas, XXV is het vervolg op een van hun eerste albums The sentinel. Het album week af van de albums die Pallas hiervoor maakte. De bombastische composities zijn gebleven, maar soms is het tempo aanmerkelijk opgeschroefd. Het gaf het album een soms wat gehaast karakter terwijl de muziek ook ijler klonk, dan in het verleden. De wijziging in stijl werd niet door alle fans gewaardeerd, doch anderen uit de wat steviger klinkende muziek vonden de wijziging juist wel in hun straatje passen. De band klonk af en toe als Rush.Niet alleen de thematiek sluit aan bij The sentinel; in de diverse stukken zitten muzikale citaten uit nummers als Atlantis (voorbeeld de dalende intervallen). XXV heeft betrekking op de afstand tussen de albums The sentinel en dit album. De termijn werd echter opgerekt, de band moest op zoek naar een nieuwe zanger. Dat opzich heeft een eigenaardigheid. Zowel The sentinel als XXV heeft niet Alan Reed, die in de tussentijd als zanger van de band optrad.Er verschenen drie versies van het album: compact disc, compact disc met dvd en langspeelplaat."@nl |
| ?:XXX (film) | "XXX, alias xXx, uitgesproken als "Triple X", is een actiefilm uit 2002 onder regie van Rob Cohen met de Amerikaans acteur Vin Diesel in de hoofdrol. De film werd geproduceerd door Sony Pictures.XXX werd genomineerd voor de Saturn Awards voor beste actiefilm en beste special effects, maar ook voor de Golden Raspberry Award voor de meest ongegeneerd op tieners gerichte productie. De film won daadwerkelijk Taurus World Stunt Awards voor beste stunt (voor het met een parachute aan een bewegende boot hangen), beste gespecialiseerde stunt (voor een sprong uit een verongelukkende auto) en beste stuntcoördinator."@nl |
| ?:Ya (Arabische letter) | "Yāʾ, ياء, is de 28e letter van het Arabische alfabet. Hij stamt af van de letter jod uit het Fenicische alfabet en is daardoor verwant met de Latijnse I/J, de Griekse iota en de Hebreeuwse jod. Aan de ya kent men de getalswaarde 10 toe."@nl |
| ?:Yale-universiteit | "De Yale-universiteit (Yale University) is een van de hoogst aangeschreven particuliere universiteiten van de Verenigde Staten.De Yale-universiteit werd gesticht in 1701 als 'Collegiate School', in Killingworth (Connecticut). De oprichter was Abraham Pierson, tevens de eerste rector. In 1716 werd de school verplaatst naar New Haven (Connecticut) en, met de genereuze giften van Elihu Yale, kreeg de school de naam Yale College in 1718.In de loop der tijd breidde de school uit en meerdere studies werden toegevoegd. In 1887 werd de benaming Yale College veranderd in Yale University en het bleef academische opleidingen toevoegen door de jaren heen. Momenteel omvat Yale een College, een Graduate School of Arts and Sciences en tien zogenaamde Professional Schools. De universiteit heeft meer dan 11.000 studenten.Yale is een van de acht universiteiten van de befaamde Ivy League, waartoe ook Harvard behoort.Yale is ook bekend vanwege het genootschap Skull and Bones.Sterling Memorial LibrarySterling Memorial LibraryPeabody MuseumPeabody MuseumStarr Reading Room in de Sterling Memorial LibraryStarr Reading Room in de Sterling Memorial Library"@nl |
| ?:Yam'rii | "De Yam'rii, eveneens bekend onder de naam Huk (een Kaleeshe vertaling, betekenend "zielloze insecten"), waren een op insecten lijkend ras afkomstig van de planeet Huk.De Yam'rii werden tot slaven gemaakt door buitenwerelders in 37 BBY, maar ze bevrijdden zichzelf in het daaropvolgende jaar.De Yam'rii waren in een constante oorlog met de Kaleesh van de nabijgelegen planeet Kalee, vele jaren voor de Kloonoorlogen, in een conflict dat de Huk-oorlog werd genoemd. Toen Generaal Grievous de Kaleeshe bevelhebber werd, vroegen de Yam'rii de Republiek om hulp, maar deze slaagde er niet in de gemoederen te bedaren en sympathie te verkrijgen van de Kaleesh voordat de InterGalactische Bankiersclan Grievous hun partij liet kiezen.Jaren later waren de Yam'rii deel van de Galactische Federatie van Vrije Allianties; tijdens de Zwermoorlog waren ze één van de vele insectachtige rassen die partij kozen en vochten voor de Killiks."@nl |
| ?:Yankee (scheldwoord) | "Yankee is waarschijnlijk van oorsprong de scheldnaam die de Britse kolonisten gaven aan de inwoners van de Nederlandse kolonie Nieuw-Nederland.De exacte oorsprong van het woord is niet precies bekend. Gesteld wordt dat het woord is ontstaan uit de Nederlandse naam Jan-Kees. Andere mogelijke oorsprongen worden gezocht in Jan-Kaas, een benaming die sloeg op het feit dat de Nederlandse kolonisten bekendstonden om hun kaas. Een derde mogelijkheid is dat het woord is afgeleid van Janneke, de verkleinvorm van Jan. De Nederlandse J en Britse medeklinker Y worden op dezelfde manier uitgesproken.Een andere theorie is de verbasterde uitspraak van 'English' door indianen. Te vergelijken met Pidgin (naar business) en Kiri Bati Islands (naar Gilbert Islands).Later werd Yankee een bijnaam voor de inwoners van de staat New York en het aangrenzende New England. Tegenwoordig gebruiken de inwoners van New York en New England het woord "yankee" als een geuzennaam. Een van de professionele honkbalteams van New York heet de "New York Yankees"."@nl |
| ?:Yap | "Yap is de meest westelijke deelstaat van Micronesia, bestaande uit vier zeer dichtbij elkaar gelegen eilanden die deel uitmaken van hetzelfde koraalrif. Daarnaast vallen enkele ver weg gelegen (tot 800 km) atollen naar het zuiden en oosten onder de deelstaat Yap. Yap is ingedeeld in elf gemeenten, waar in totaal 6300 mensen wonen (2003). De hoofdstad is Colonia. De officiële taal is het Yapees.Het landschap van de hoofdeilanden bestaat grotendeels uit glooiende heuvels met dichte begroeiing, met mangroves aan de kust."@nl |
| ?:Yard | "De yard is een Angelsaksische lengtemaat.Het eenheidssymbool is yd. Een yard is exact 91,44 centimeter en is gelijk aan 3 foot en aan 36 inch."@nl |
| ?:Yarra (rivier) | "De Yarra river is een rivier in het zuiden van Victoria, Australië, waaraan de stad Melbourne werd gesticht."@nl |
| ?:Yas | "Yas Island (Arabisch: جزيرة ياس) is een eiland in Abu Dhabi.Het kunstmatig eiland heeft een oppervlakte van 2500 ha, waarvan 1700 hectare voor bebouwing. Het eiland bevat niet alleen Yas Marina Circuit, waar de Grand Prix voor Formule 1 in 2009 werd gereden; maar ook Warner Bros Movie World (een themapark van Warner Bros), het Ferrari themapark Ferrari World Abu Dhabi, hotels waaronder Yas Marina Hotel, een waterpretpark en de Yas Mall.Yas werd uitgeroepen tot de 's werelds grootste toeristisch project door World Travel Awards in november 2009."@nl |
| ?:Ye | "Ye is een veelvoorkomende Chinese achternaam.In Hongkong wordt het geromaniseerd als Ip of Yip (spreek beide uit als [yiep yiep], NIET als [yip yip]). In Chinese dialecten in Zuidoost-Azië wordt het soms geromaniseerd in Yee, Ee, Diep, Yeap, Yap en Jap. Ye is een veelvoorkomende achternaam onder de Hakkanezen. De meeste Hakkanezen en Minnanezen in de Filipijnen, Maleisië, Singapore en Indonesië hebben hun familienaam 叶 geromaniseerd als Yap. Koreaans: 엽/yeop/yŏp/yep Vietnamees: Diệp"@nl |
| ?:Yes (band) | "Yes is een progressieve rockband, in 1968 opgericht in Londen. Kenmerkend voor de muziek zijn de complexe ritmes en harmonieën, de virtuositeit van de muzikanten, de meerstemmige zang en de mystieke teksten. Sommigen zullen daarbij de hoge, ietwat engelachtige zang van Jon Anderson willen noemen en het aparte, zware basgeluid van Chris Squire. Het mystieke aspect van Yes wordt vaak geaccentueerd door de vele hoesontwerpen die kunstenaar Roger Dean voor Yes heeft gemaakt."@nl |
| ?:Ynso Scholten | "Ynso Scholten (Amsterdam, 1 februari 1918 - 's-Gravenhage, 13 juni 1984) was een Nederlands politicus.Scholten was een uit de advocatuur afkomstige CHU-politicus. Hij bracht als staatssecretaris van Kunsten (1959-1963) een Monumentenwet en een nieuwe Archiefwet tot stand. Hij werd in 1963 minister van Justitie in het kabinet-Marijnen en zorgde voor een nieuwe wettelijke regelingen voor de kansspelen en voor het toelaten van vreemdelingen. Hij verbood in 1964 de televisieuitzendingen vanaf het REM-eiland in de Noordzee. Scholten verliet in 1965 de politiek, maar trad in 1972 nog wel op als bemiddelaar na de val van het kabinet-Biesheuvel I. Hij was de zoon van de hoogleraar Paul Scholten."@nl |
| ?:Yokohama (stad) | "Yokohama (横浜市, Yokohama-shi) is de hoofdstad van de Japanse prefectuur Kanagawa. Het is de op een na grootste stad van Japan en een grote havenstad in Japan, naast die van Nagoya. Op 1 maart 2008 had de stad 3.631.773 inwoners op een oppervlakte van 437,38 km². Het maakt deel uit van Groot-Tokio."@nl |
| ?:York (Engeland) | "York is een stad (city) en unitary authority in het noorden van Engeland, sinds 1996 tevens een Unitary Authority met North Yorkshire als ceremonieel graafschap.De vestingstad ligt aan de samenvloeiing van de Ouse en de Foss. Vooral de Ouse treedt regelmatig buiten haar oevers, waardoor de stad gedeeltelijk onder water komt te staan.In 2001 telde de stad York zelf 137.505 inwoners. De Unitary authority die sinds 1996 de naam 'City of York' draagt, en waaronder ook omliggende landelijke gebieden vallen, telde in 2007 193.300 inwoners.In de stad staat de grootste middeleeuwse kathedraal van Noord-Europa, de Minster, die beroemd is om haar gebrandschilderde ramen. De aartsbisschop van York is de op één na belangrijkste gezagsdrager in de Anglicaanse Kerk, na de aartsbisschop van Canterbury. De huidige aartsbisschop is de in Oeganda geboren John Sentamu. Het oude stadscentrum is nog ommuurd en telt vier stadspoorten.Bij het station York is het National Railway Museum gelegen, het grootste treinmuseum van Europa. Hier staan tientallen locomotieven en treinstellen."@nl |
| ?:Yorkshire | "Yorkshire is een traditioneel graafschap van Engeland met een oppervlakte van 15,000 km2. Er wonen circa 5 miljoen mensen.Het grootste deel van Yorkshire valt onder de regio Yorkshire and the Humber."@nl |
| ?:Yorktown (Virginia) | "Yorktown is een plaats (census-designated place) in de Amerikaanse staat Virginia, en valt bestuurlijk gezien onder York County."@nl |
| ?:You and I (film) | "You and I (Russisch: Ты и я) is een in 2008 geproduceerde film van Roland Joffé. De film ging op 25 januari 2011 in première in Moskou en is sinds 3 februari 2011 te zien in de Russische zalen.Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details van de plot en/of de afloop van het verhaal.Twee tienermeisjes, de Amerikaanse Janie (VanSanten) en Russische Lana (Barton), worden na een t.A.T.u.-concert verliefd op elkaar en raken verzeild in een wereld van obsessief gevaar."@nl |
| ?:Ypenburg | "Ypenburg is een wijk van Den Haag, ontwikkeld op de locatie waar zich sinds 1936 het Vliegveld Ypenburg bevond. Nadat het vliegveld op 20 september 1992 was gesloten, werd vanaf 1997 op deze locatie een nieuwe Vinex-wijk ontwikkeld voor circa 30.000 bewoners. In 2002 kwam Ypenburg door een door de provincie voorgeschreven gemeentelijke herindeling bij Den Haag, ten koste van delen van de gemeenten Rijswijk, Pijnacker en Nootdorp.Samen met Leidschenveen vormt Ypenburg vanaf 2002 Leidschenveen-Ypenburg, het achtste stadsdeel van Den Haag."@nl |
| ?:Yves Klein | "Yves Klein (Nice, 28 april 1928 – Parijs, 6 juni 1962) was een Frans kunstschilder. Hij werd bekend als de Franse monochromist."@nl |
| ?:Zaak (juridisch) | "In het Nederlandse recht is een zaak in boek 3 van het Burgerlijk Wetboek (BW) gedefinieerd als een voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object. Op grond van rechtspraak worden ook warmte, informatie en elektriciteit als zaken aangemerkt."@nl |
| ?:Zaak-Menten | "Met de zaak-Menten wordt een reeks affaires aangeduid rond de Blaricumse miljonair en veroordeelde oorlogsmisdader Pieter Menten.Menten zou zich in 1941 in Polen als SS'er aan ernstige oorlogsmisdaden hebben schuldig gemaakt. Na de Tweede Wereldoorlog zouden verschillende kabinetten hem de hand boven het hoofd hebben gehouden.In juli 1976 kwam Menten in opspraak toen hij kunstwerken wilde laten veilen. Het zou daarbij om roofkunst gaan. Daarop werd het oorlogsverleden van Menten aan het licht gebracht door een Israëlische journalist en vervolgens door het weekblad Accent en het televisieprogramma TROS Aktua.Op 15 november 1976 ontstond deining in de Nederlandse politiek en in de hele samenleving toen Menten verdwenen bleek te zijn, juist één dag vóórdat de rijksrecherche hem had willen arresteren. Dankzij het speurwerk van Accent-redacteur Hans Knoop werd Menten op 6 december van dat jaar alsnog gearresteerd in een hotel bij Zürich.Menten zei tijdens zijn proces eind jaren zeventig dat hij in bezit was van een bevel uit het bevrijde zuiden van Nederland om een aantal communistische verzetsmensen in de regio Haarlem te vermoorden (zie de Velser Affaire)."@nl |
| ?:Zaal | "Een zaal is een grote overdekte ruimte, die veelal als locatie wordt gebruikt voor bijeenkomsten, evenementen of andere doeleinden waar meerdere mensen bij betrokken zijn. Afhankelijk van hetgeen waar de zaal voor gebruikt wordt, kent men een aantal specifieke benamingen:Collegezaal Een ruimte binnen een universiteit of hogeschool waar colleges worden gegeven. Dit wordt ook wel een auditorium genoemd.Concertzaal Een ruimte ingericht voor het geven van concerten.Eetzaal Een ruimte waar meerdere personen kunnen eten. Zie ook refectorium (refter) en triclinium. Sportzaal Een ruimte waar een of meer sporten beoefend kunnen worden. Vergaderzaal Een ruimte specifiek ingericht voor vergaderingen. De indeling van een dergelijke zaal bestaat vaak uit een grote tafel waar alle aanwezigen omheen kunnen zitten.Theaterzaal Een zaal waar een theatervoorstelling of andere vorm van optreden kan worden gehouden (zoals een cabaretvoorstelling).Ziekenzaal Een ruimte waarin meerdere mensen tegelijk kunnen worden opgenomen en behandeld voor ziektes of verwondingen. Komt veelvuldig voor in ziekenhuizen. Het begrip op zaal liggen verwijst naar verblijven in een ziekenzaal.Een zaal als locatie voor een concert of voorstelling komt ook voor in de uitdrukking “volle zalen trekken”, wat betekent dat een artiest veel publiek trekt."@nl |
| ?:Zaamslag | "|Zaamslag Plaats in Nederland 20px Vlag van Zaamslag Wapen van Zaamslag ZaamslagZaamslag Situering Provincie Zeeland Gemeente Terneuzen Coördinaten 51°18'N 3°54'E Algemeen Inwoners (31-12-2009) 2856 Detailkaart Zaamslag in de gemeente Terneuzen Zaamslag in de gemeente Terneuzen Portaal Portaalicoon Nederland|-||}Zaamslag is een dorp in de gemeente Terneuzen, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het dorp heeft 2856 inwoners (2009). Tot april 1970 was Zaamslag een zelfstandige gemeente.In de omgeving staat Zaamslag bekend als "'t Durp", waaraan ook het sportcomplex van de plaatselijke voetbalvereniging zijn naam dankt. Zaamslag wordt ook wel het "Staphorst van Zeeuws-Vlaanderen" genoemd, omdat het dorp vier kerken telt, waarvan er nog 3 in gebruik zijn als gebedshuis.Het dorp vindt zijn oorsprong mogelijk al in de Romeinse Tijd, maar het komt voor het eerst voor in 980. Het huidige dorp is opgezet in 1650, en kent een opbouw die voor die tijd modern was. In het middeleeuwse Zaamslag, dat verloren ging in 1586, stonden tal van imposante gebouwen.Sinds een gemeentelijke herindeling in 1970 valt Zaamslag onder de gemeente Terneuzen. Dit ging destijds niet zonder slag of stoot, totdat de dreiging kwam dat Zaamslag bij de vroegere gemeente Axel gevoegd zou worden."@nl |
| ?:Zaan | "||-||}De Zaan is een waterloop van 10 kilometer lengte, die dwars door de gemeente Zaanstad loopt: van Oost- en West-Knollendam in het noorden tot de Dam in Zaandam in het zuiden. Vanaf de Dam heet de waterloop de Voorzaan, die de verbinding met het Noordzeekanaal vormt.Oorspronkelijk was de Zaan een veenriviertje dat liep van het Starnmeer naar het IJ."@nl |
| ?:Zaandam | "|Zaandam Plaats in Nederland 20px Vlag van Zaandam Wapen van Zaandam ZaandamZaandam Situering Provincie Noord-Holland Gemeente Zaanstad Coördinaten 52°26'N 4°49'E Algemeen Oppervlakte 23 km² Inwoners (01-01-2010) 72.597 (2252 inw/km²) Detailkaart Locatie in de gemeente Zaanstad Locatie in de gemeente Zaanstad Portaal Portaalicoon Nederland|-| |-| |-| |-| |-| |-| |-| |-| |-| |-| |-| |-| |}Zaandam is een stad in de provincie Noord-Holland die in 1974 is opgegaan in de gemeente Zaanstad. Het is, qua aantal inwoners, de grootste plaats binnen die gemeente (de plaats met de grootste oppervlakte is Assendelft). Zaandam ligt aan weerszijden van de Zaan. De stad heeft 72.597 inwoners (1 januari 2010) en beschikt over twee spoorwegstations: Station Zaandam en Station Zaandam Kogerveld."@nl |
| ?:Zaandijk | "Zaandijk is een dorp en voormalige gemeente in de provincie Noord-Holland. In 1974 is de gemeente Zaandijk opgegaan in de gemeente Zaanstad. Zaandijk bestaat uit Oud-Zaandijk (3.032 inwoners) en het jongere en grotere Rooswijk (5.790 inwoners), gescheiden door het spoor en de Provincialeweg (N203). Het is het jongste dorp en tevens één van de kleinste dorpen van de gemeente Zaanstad.Zaandijk heeft van alle dorpen binnen de gemeente waarschijnlijk nog de meeste kenmerken van oude Zaanse bouw. Dat is vooral aan de Zaanoever goed te zien. De korenmolen De Bleeke Dood is een belangrijk vroeg-industrieel monument in Zaandijk.Zaandijk is vooral bekend door de Zaanse Schans, die pal tegenover Zaandijk aan de overkant van de Zaan ligt. De Zaanse Schans is de grootste toeristische trekpleister van de Zaanstreek en ligt weliswaar in Zaandam, maar het is veel dichter bij Zaandijk dan bij het centrum van Zaandam. Bij de Zaanse Schans is ook het Zaans Museum. Het dichtstbijzijnde treinstation is Koog-Zaandijk maar het is ook gemakkelijk te bereiken via Amsterdam Centraal met bus 391."@nl |
| ?:Zaans | "Zaans is een Noord-Hollands Nederlands dialect dat in en om de Zaanstreek wordt gesproken, met name in de dorpen Oostzaan, Westzaan en Assendelft. Ook in de stad Zaandam wordt het gesproken. In de hoger gelegen dorpen zoals Krommenie en Wormerveer, Wormer en Jisp wordt het nog wel gesproken maar niet zoveel als in de eerder vermelde dorpen.Binnen de dialecten in de Zaanstreek zijn weer veel verschillen; zo is het Oostzaans heel verschillend qua toon en uitspraak van het Zaandamse of Westzaanse Zaans. Maar over het algemeen zijn veel woorden en uitspraken het zelfde. Het Zaans is ook vaak te herkennen aan een zware "eu" in de uitspraken waar een "ui" in voorkomt zoals "huis" of "uitkijk". Zo zal een echte Zaankanter die Zaans spreekt, een zware "eu" in zijn uitspraak hebben als hij woorden met daarin een "ui", moet uitspreken.Het dialect is gedeeltelijk ontstaan uit het Westfries. Heden ten dage wordt vooral de lichte variant gesproken. Het sterke dialect wordt alleen nog door oud-Zaankanters en Zaankanters die het van huis uit meekrijgen gesproken. Het zwaardere dialect wordt nauwelijks meer gesproken en leeft vooral nog voort in schrift in combinatie met het sterke dialect. Woorden als "doeg" zijn echter landelijk bekend. In Oostzaan en in Westzaan alsmede Assendelft worden de dialecten nog wel aangetroffen in de zware variant, ook onder de jongere generaties.Van het Zaans is door dr. Boekenoogen een lijvig woordenboek van 1368 pagina's gemaakt: De Zaansche volkstaal. Bijdrage tot de kennis van den woordenschat in Noord-Holland (Leiden, 1897). De derde geheel herziene druk is aangevuld en bewerkt door Klaas Woudt, en verscheen in 2004."@nl |
| ?:Zaanstad | "Zaanstad (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente is de grootste in de Zaanstreek. Per 1 januari 2012 had de gemeente Zaanstad 148.284 inwoners.De gemeente is in 1974 ontstaan door samenvoeging van de gemeenten Assendelft, Krommenie, Wormerveer, Westzaan, Zaandijk, Koog aan de Zaan en Zaandam. De gemeente maakt deel uit van de plusregio stadsregio Amsterdam."@nl |
| ?:Zaanstreek | "De Zaanstreek is een van de oudste industriegebieden van Europa. Het ligt in de provincie Noord-Holland aan en ten noorden van het Noordzeekanaal. De Zaanstreek ligt aan weerszijden van de Zaan, die via het Noordzeekanaal uitmondt in het IJ en bevaarbaar is voor kleine kustvaarders. De inwoners van het gebied worden Zaankanters genoemd.Ter hoogte van Zaandijk en in het noorden van Zaandam is de Zaanse Schans, bekend om de toeristische windmolens. Alle plaatsen in de Zaanstreek zijn: Oostzaan Koog aan de Zaan Zaandijk Zaandam Krommenie Westzaan Assendelft West-Knollendam Wormer Jisp Oostknollendam Wormerveer Marken-BinnenNauerna, Molletjesveer en Krommeniedijk worden door de bewoners soms als dorp beschouwd, maar zijn geen officiële woonplaatsen.Het grootste deel van de Zaanstreek ligt binnen de gemeente Zaanstad. Andere gemeenten zijn Oostzaan en Wormerland (Wormer, Jisp en Oostknollendam). Marken-Binnen hoort bij de gemeente Graft-De Rijp. De voormalige gemeente Wijdewormer, met als belangrijkste kern Neck maakt deel uit van Wormerland. Wijdewormer kan beschouwd worden als overgangsgebied tussen de regio's Zaanstreek en Waterland."@nl |
| ?:Zaibatsu | "Een zaibatsu (財閥) is de Japanse term voor een groep van bedrijven met verschillende specialisaties, in het exclusief bezit van één familie. Het verschil met de naoorlogse keiretsu ligt in het eigenaarschap. Dit is niet meer in de handen van een familie, maar wordt geregeld door het principe van “mutual shareholding”, waardoor de verschillende bedrijven in een groep elkaars aandelen beheren via kruisparticipaties."@nl |
| ?:Zaligverklaring | "Een zaligverklaring is een gebruik binnen de rooms-katholieke Kerk. Alleen de paus kan iemand zalig verklaren. Een van de vereisten is de verificatie van een wonder dat aan deze persoon werd toegeschreven. De persoon moet dan al de status hebben van eerbiedwaardig (venerabel).Zaligverklaring kan de eerste stap zijn op weg naar een heiligverklaring. Daarvoor moeten minstens twee wonderen aan de persoon toegeschreven zijn.Het verschil tussen zalig en heilig is dat een zalige een betekenis heeft voor een bepaald bisdom, een bepaalde regio of congregatie, terwijl een heilige betekenis heeft voor de gehele wereldkerk."@nl |
| ?:Zaltbommel (stad) | "Zaltbommel (dialect: Bommel)(Sound uitspraak (info·uitleg)) is een vestingstad in de gelijknamige gemeente in de Bommelerwaard in de Nederlandse provincie Gelderland. De naam betekent zoute boomgaard. Het zout slaat op de invloed van het zeewater, dat hier voor de afsluitingen van de Waal te bemerken was. Oorspronkelijk heette de stad Bommel, en tot heden wordt de stad door de bewoners zo genoemd.De stad telt 11.807 inwoners (per 1 januari 2012). Zaltbommel ligt net ten zuiden van de Waal. Veel mensen kennen de naam Zaltbommel van de filemeldingen: de Waalbrug bij Zaltbommel (Rijksweg 2) voerde altijd de file-top-10 aan, totdat in de jaren '90 een geheel nieuwe brug geopend is,namelijk de Martinus Nijhoffbrug.Zaltbommel beschikt over een spoorwegstation (Station Zaltbommel)."@nl |
| ?:Zandvoort | "Zandvoort (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een badplaats en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 16.614 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 33,82 km².De plaats leeft van het toerisme, en is ook bekend van een Formule 1-racecircuit, het Circuit Park Zandvoort. Het station Zandvoort aan Zee is het eindpunt van de spoorlijn van Amsterdam via Haarlem. Tot de gemeente behoort ook een deel van het dorp Bentveld.Zandvoort telt 11 rijksmonumenten."@nl |
| ?:Zaterdag | "Zaterdag is een van de zeven dagen van de week volgens de gregoriaanse kalender. Het is de dag die op de vrijdag volgt, de dag na zaterdag is zondag.De naam is een verbastering van het Latijnse: dies Saturni, naar de god Saturnus, god van de landbouw.De Franse naam samedi is afgeleid van Vulgair-Latijn sabbati dies (dag van de sabbat).De Duitse naam is Sonnabend (= vooravond van de zondag) of Samstag, samengesteld uit een op het Hebreeuwse woord sjabbat teruggaand leenwoord, en Tag (dag). De wekelijkse rustdag wordt door de joden en door een aantal christenen op deze dag gehouden. De reden is dat de Bijbel beschrijft dat God, nadat hij de wereld in zes dagen had geschapen, op de zevende dag, de zaterdag of sabbat-dag, rust nam.De Friese naam voor zaterdag is sneon. Dit sneon heeft als oudere vorm snjoen, wat een samentrekking is van sunne (Oudfries voor Zon) en joen (Oudfries voor avond, tegenwoordig gespeld als jûn, maar hetzelfde uitgesproken). Net als bij het Duitse Sonnabend heet deze dag bij de Friezen dus letterlijk vertaald 'zonneavond'."@nl |
| ?:Zee | "Een zee is een grote hoeveelheid water, die in verbinding staat met een andere zee of met een oceaan, die ook als zee kan worden aangeduid, zij het dat een oceaan een zelfstandig geheel vormt met een eigen circulatie (zeestroom). Een zee daarentegen, heeft een bodem die bij een continent behoort (Continentaal Plat). Als de verbinding tussen zeeën smal is en uit een of meer zeestraten bestaat, spreekt men van een binnenzee.Zeeën worden gevoed door rivieren en door regenwater."@nl |
| ?:Zeebrugge | "Zeebrugge is een dorp en badplaats, gelegen aan de Belgische kust en onderdeel van de stad Brugge, in de deelgemeente Lissewege. Zeebrugge telt 3.865 inwoners (2008)."@nl |
| ?:Zeeland (provincie) | "Zeeland (Sound uitspraak (info·uitleg)) (Zeeuws: Zeêland) is een provincie in het zuidwesten van Nederland. Zeeland grenst aan de Nederlandse provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant en de Belgische provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en (voor een klein stuk) Antwerpen. Zeeland telt 381.730 inwoners (30 september 2011), bestuurlijk centrum en grootste stad van de provincie is de hoofdstad Middelburg.Het bijvoeglijk naamwoord is Zeeuws en de bewoners heten Zeeuwen."@nl |
| ?:Zeeman (beroep) | "Een zeeman is iemand die voor zijn beroep op zee vaart, of als zodanig heeft gevaren. Om tot zeeman te worden opgeleid, gaat men naar de zeevaartschool, of men volgt een technische opleiding om tijdens de vaart onderhoud aan het schip te plegen.Vaak hebben zeelui ook een zeemansvrouw die vroeger met name aan wal bleef, maar tegenwoordig ook mee kan gaan op de grote vaart."@nl |
| ?:Zeemanspot | "De Zeemanspot was een verzetsorganisatie die gedurende de bezetting van Nederland in de Tweede Wereldoorlog financiële steun verleende aan de families van buitengaats verkerende Nederlandse zeelieden. Uit deze organisatie is later het zogenaamde "Landrottenfonds" ofwel het Nationaal Steun Fonds voortgekomen dat ook wel als de bank van het verzet wordt gezien."@nl |
| ?:Zeescheepvaart | "De zeescheepvaart is een bedrijfstak die zich bezighoudt met het vervoer van lading of passagiers over zee."@nl |
| ?:Zeestraat | "Een zeestraat of zee-engte is een smalle doorgang tussen twee zeeën en daarmee tevens de scheiding tussen twee landmassa's. Zeestraten zijn essentieel voor de scheepvaart en daarmee van groot economisch en militair belang. De beroemdste zeestraten in Europa zijn de Straat van Gibraltar, de Bosporus en de Sont, die alle drie de enige waterverbinding vormen met een grote binnenzee. Het tegenovergestelde van een zeestraat is de landengte.Voor de etymologie zie Straat.De zeestraat is ook een veelgebruikte straatnaam in gemeenten die nabij de Noordzee en de voormalige Zuiderzee liggen. Zo hebben bijvoorbeeld Beverwijk, Den Haag en Noordwijkerhout en Zandvoort een Zeestraat maar ook Blankenham, Muiden en Volendam."@nl |
| ?:Zeeuws | "Zeeuws is de overkoepelende term voor een groep Friso-Frankische taalvariëteiten die in het zuidwesten van Nederland - in hoofdzaak delen van de provincie Zeeland - een dialectcontinuüm vormen dat door sommige taalkundigen als een variant van de Nederlandse taal en door anderen als een aparte streektaal gezien wordt (zie Status als taal, dialect of variant)."@nl |
| ?:Zeeuws-Vlaanderen | "Zeeuws-Vlaanderen (ook wel gespeld Zeeuwsch-Vlaanderen, Zeeuws: Zeêuws-Vlaonderen) is het zuidelijkste gedeelte van de Nederlandse provincie Zeeland en het enige gedeelte van die provincie dat niet aan minstens drie zijden door water wordt omsloten. Het ligt ten zuiden van de Westerschelde (of: Honte) en wordt begrensd door de Belgische provincies West- en Oost-Vlaanderen.Het gebied was tussen 1943 en 14 maart 2003 vanuit de rest van Nederland uitsluitend via twee veerdiensten van de Provinciale Stoombootdiensten in Zeeland over water bereikbaar, of men moest "omrijden" via België. Op die datum in 2003 ging de Westerscheldetunnel open, die nu de voornaamste verbinding met overig Zeeland vormt; de veerdienst Kruiningen-Perkpolder is opgeheven, de dienst Vlissingen-Breskens werd vervangen door een fiets- en voetveer.Wat het openbaar vervoer betreft, kent Zeeuws-Vlaanderen een uitgebreid netwerk buslijnen. Er zijn ook behoorlijke busverbindingen met België. Sinds 1952 is er geen reizigerstrein meer in Zeeuws-Vlaanderen."@nl |
| ?:Zeil (schip) | "Een zeil is een doek op een schip dat bedoeld is om de kracht van de wind te vangen en om te zetten in een voortstuwende kracht voor het schip. De stand van het zeil ten opzichte van het schip is vaak verstelbaar, zodat ondanks verschillende invalshoeken van de wind toch een efficiënte voortstuwing kan worden verkregen.Met een zeil wordt het eigenlijke doek bedoeld. Het geheel van masten, touwwerk en zeilen heet tuigage of tuig. De vorm van de zeilen is afhankelijk van de gevoerde tuigage en de plaatsing van het zeil.Veel zeilschepen zijn uitgerust met verscheidene zeilen, elk met hun eigen functie en bediening. Sommige zeilen zijn bij elke wind inzetbaar, andere alleen bij bepaalde invalshoeken van de wind of windsterktes. De zeiloppervlakte kan door de scheepsbemanning manueel vergroot of verkleind worden door de zeilen per stuk te reven. Grote schepen zijn uitgerust met verscheidene masten waaraan zeilen zijn bevestigd. Per type schip zijn er andere zeilen in gebruik. Voor een aantal typen worden hier de mogelijk te voeren zeilen opgesomd. Voor een beschrijving van zeilvoering per type, zie de en de lijst van traditionele zeilschepen."@nl |
| ?:Zeist | "Zeist (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente en plaats in het midden van de Nederlandse provincie Utrecht. De gemeente telt 61.258 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van tegen de 50 km² (waarvan slechts een minieme hoeveelheid water). Naast de hoofdplaats Zeist telt de gemeente vier dorpen: Austerlitz, Bosch en Duin, Den Dolder en Huis ter Heide. Door de vestiging van het Slot Zeist in de gemeente, wordt Zeist wel Slotstad genoemd."@nl |
| ?:Zeit | "Zeit (vertaling: Tijd) is het derde studioalbum van de Duitse muziekgroep Tangerine Dream.Na Electronic meditation dat nog bestond uit experimentele rock en Alpha Centauri een mengeling van rock en elektronische muziek dook de band in mei 1972 de Dieter Dierks Studio nabij Keulen in om hun derde album op te nemen. De leden hadden na de optredens de mening dat de rockscene hun nergens bracht en gooiden het over een heel andere boeg. Zeit, dat als dubbelelpee verscheen, heeft geen ritme, geen maatvoering en geen melodielijnen. De muziek bestaat uit klankbeelden die opgebouwd zijn uit de diverse stemmen ontlokt aan de toenmalige synthesizers en mellotrons. Deze muziekinstrumenten werden aangevuld met vier celli in deel 1. De muziek is vergelijkbaar met de beelden uit de film Solaris, uiterst trage muziek. De gitaar verdween langzaam naar der achtergrond. Achteraf gesteld kan gezegd worden dat Zeit een van de eerste ambientalbums is met bijna eindeloze drones, de term ambient was echter toen (1972) nog niet zo ingeburgerd. Brian Eno kwam pas een jaar of twee later. In nummer 2 (ook wel kant 2) is een eerste signaal te horen waar de muziek van TD naar toe zou gaan, af en toe is een zwakke sequencer te horen; deze verdwijnt echter net zo onopvallend als dat hij in de muziek is ingebed.Behalve dat de muziek aangepast was, was er ook weer een wijziging in de personele samenstelling van de band, Steve Schroyder werd vanwege hevig drugsgebruik uit de band gezet en Peter Baumann werd ingeschoven. Schroyder kwam bij dit album nog wel even terug om orgel te spelen, maar verdween toen lange tijd uit zicht. Hij zou veel later bij Cyclone even terug komen. Op het album speelde als gastmuzikant Florian Fricke van Popol Vuh mee, een band die wel bleef (hangen) in de experimentele sfeer van elektronische muziek.De hoes was een ontwerp van Edgar en Monica Froese, de laatste zou de komende jaren veel van de platenhoezen verzorgen. Het originele album had een zonsverduistering als hoes, veel her-persingen bij allerlei platenlabels hadden een simpel blauw rooster als hoes. Sinds 2002 heeft Universal Music de rechten en werd ook de originele hoes weer in ere hersteld. Nebulous dawn werd later de titel van een verzamelbox waarin de eerste vier albums van TD verzameld zaten.Zeit kwam bijna gelijktijdig uit met Irrlicht van ex-TD'er Klaus Schulze."@nl |
| ?:Zelfmoord | "Zelfmoord, zelfdoding of suïcide (Latijn: suicidium, van sui = zelf en caedere = doden) is de benaming voor het opzettelijk beëindigen van het eigen leven. Als een poging is mislukt spreekt men van zelfmoordpoging. Zelfmoord is verschillend van euthanasie, waarbij het eigen leven op eigen verzoek door een ander wordt beëindigd. Hulp bij zelfdoding kan gezien worden als een vorm van euthanasie."@nl |
| ?:Zenuw | "Een zenuw is een onderdeel van het perifeer zenuwstelsel en bestaat uit gebundelde uitlopers van zenuwcellen. Zenuwen bevatten twee typen zenuwvezels: snelle en trage vezels. Langs een zenuwvezel worden fysiologische signalen doorgegeven door verandering van de elektrische potentiaal over de celmembraan. Bij snelle vezels gaat dat met grote snelheid (80 tot 120 meter per seconde), bij langzame vezels wordt de snelheid uitgedrukt in centimeters per seconde. Het mechanisme is overigens bij snelle en bij langzame vezels grotendeels gelijk, maar bij snelle vezels maakt het depolarisatiefront grotere sprongen door de aanwezigheid van een isolerende myelineschede om de vezel, die wordt gevormd door de cellen van Schwann.Zenuwen geleiden zowel signalen van de hersenen via het ruggenmerg naar de spieren, waardoor de spieren samentrekken, als informatie van de zintuigen naar het ruggenmerg en de hersenen toe. Daarvoor heeft de zenuwcel, waarvan het cellichaam meestal in het centraal zenuwstelsel ligt, uitlopers genaamd axonen en dendrieten. Axonen geleiden van de zenuwcel af, dendrieten ernaartoe. Bestaat een zenuw uitsluitend uit vezels die spieren prikkelen tot samentrekken, dan gaat het om een motorische zenuw; in het andere geval spreekt men van een sensorische zenuw of gevoelszenuw. Komen beide voor, dan is het een gemengde zenuw.De informatieoverdracht tussen zenuwcellen onderling en naar andere cellen gaat via synapsen. Hierbij wordt meestal een chemische stof, een neurotransmitter, overgedragen van de ene cel op de andere. Bekende neurotransmitters zijn acetylcholine, dopamine en serotonine. Er zijn echter ook elektrische synapsen, die een snellere informatieoverdracht mogelijk maken."@nl |
| ?:Zeus | "Zeus (Oudgrieks: Ζεύς, genitivus Διός of Ζηνος) is een figuur uit de Griekse mythologie. Hij is de oppergod, die heerste vanaf de berg Olympus. Hij was een zoon van Kronos (Lat. Saturnus) en Rheia, twee van de twaalf Titanen, de machtige zonen en dochters van Ouranos, de hemelgod. Kronos was de opvolger van Ouranos.Het equivalent van Zeus in de Romeinse godsdienst is Jupiter.Eleuthereus komt bij sommige schrijvers voor als een bijnaam van Zeus.De betekenis van zijn naam (Indo-Europees *Djev = stralende, verwant met Latijn dies = dag) duidt op een verwantschap met de verering van het heldere uitspansel; Zeus’ meest wezenlijke functie is die van hemelgod. De natuur en al haar verschijnselen waren aan hem onderworpen. Hij slingerde de bliksems, verzamelde de wolken en dreef ze uiteen; regen en sneeuwval werden door hem veroorzaakt. Daarom golden allerlei hoge bergen als zijn verblijf: de Ida op Kreta, de Lycaeus in Arcadië, maar de bekendste is de Olympus in Thessalië. De adelaar (oorspronkelijk symbool van de bliksem) was zijn heilige vogel, de eik zijn heilige boom, zijn schild was de aegis. Door bliksems, donderslagen, regenboog en de vlucht van vogels gaf Zeus voortekenen aan de mens.Al vroeg, wellicht reeds in de Myceense tijd (ca. 1600 tot ca. 1100 v.Chr.), werd hij de centrale figuur van het Griekse pantheon en stelde hij de overige goden op de achtergrond. Naar het voorbeeld van hoofden van aanzienlijke geslachten op aarde stelde men Zeus voor als het hoofd van de godenfamilie. Zijn familie had ook haar verblijf op de Olympus en gehoorzaamde hem. Zo werd Zeus niet slechts de bevestiger van de harmonie in de natuur, maar vooral ook van de maatschappelijke orde. Koningen en vorsten ontleenden hun macht aan Zeus en waren aan hem verantwoording schuldig. Hij was de raadgevende god, de beschermer van de volksvergadering en handhaver van de eed. Ook het gezin stond onder zijn hoede: als Zeus Herkeios (= Beschermer van de hof) had hij een altaar op de binnenplaats van de woning. Vooral gasten en vreemdelingen stonden onder zijn bescherming."@nl |
| ?:Zevenaar | "Zevenaar (Sound uitspraak (info·uitleg)) (Liemers: Zénder) is een stad en gemeente in de Liemers, in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telt 32.431 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 58,13 km² (waarvan 4,34 km² water). De gemeente Zevenaar maakt deel uit van de Stadsregio Arnhem-Nijmegen.De gemeente Angerlo is per 1 januari 2005 heringedeeld met de gemeente Zevenaar. De nieuwe gemeente heet ook Zevenaar en is in oppervlakte meer dan twee keer zo groot geworden."@nl |
| ?:Zevenbergen (Moerdijk) | "Zevenbergen (Brabants: Zeuvebérge) is een Nederlandse stad en was tot 1997 een zelfstandige gemeente, toen het fuseerde met vier andere gemeenten tot de nieuwe gemeente Moerdijk.Zevenbergen ligt in het noordwesten van de provincie Noord-Brabant tussen Etten-Leur en Klundert, in de buurt van Breda. Zevenbergen was echter tot 21 december 1805 een Hollandse stad. Op die datum wordt een nieuwe scheiding tussen Holland en Bataafs-Brabant gemaakt. Voortaan liep deze van Willemstad door het Hollands Diep en de Biesbosch naar Heusden."@nl |
| ?:Zhou Youwang | "Zhou Youwang (Chinees: 周幽王, persoonlijke naam was (Ji Gongnie 姬宮湼)) (heerser van 781 - 771 v. Chr.) was de zoon van Koning Xuan (周宣王) (827 - 782 v. Chr.) en de laatste koning van de Westelijke Zhou-dynastie (西周) in China . Zhou had geen aanleg en interesse in politiek en liet dit over aan Guo Shifu (虢石父), die de mensen op wrede wijze uitbuitte. Diens pogingen om de 'barbaren' van Rong Liuji (六济戎) te verslaan liep uit op een fiasco. Verschillende aardbevingen en droogte verslechterde de algemene economische situatie van het koninkrijk. Dit resulteerde in een aanval van rebellerende vazalstaten Shen (eigenlijk een vazal van de Zhou-koningen) en de stam Quan Rong (die buiten de Zhou-sfeer viel) en nederlaag en dood van Zhou Youwang. staat Hij werd opgevolgd door zijn zoon Zhou Pingwang (heerser van 770 - 720 v. Chr.), deze verhuisde de hoofdstad in 770 nv. Chr. oostwaarts naar Luoyang met welke gebeurtenis de aanvang van de Oostelijke Zhou-dynastie wordt gemarkeerd."@nl |
| ?:Zich | "Zich is het wederkerend voornaamwoord 3e persoon enkelvoud in het Nederlands."@nl |
| ?:Ziegenhain (Nordhessen) | "Ziegenhain is een plaats in de Duitse gemeente Schwalmstadt, deelstaat Hessen, en telt 4176 inwoners (2006)."@nl |
| ?:Ziegler (tapijt) | "Ziegler is een benaming voor een bepaald soort oosters (Perzisch tapijt) tapijt. De benaming Ziegler is heel bijzonder; niet de plaats van herkomst maar een fabrikant verleent de naam aan dit soort tapijten. Tijdens de Qajardinastie (Kadjaren) van 1796-1925 ontstaat weer een stabiele toestand in Perzië waardoor de handel met westerse landen toeneemt. Vooral de Engelsen en later de Amerikanen zijn, na het verlies van de Hollandse VOC in dit gebied, de belangrijkste handelspartners.Na de Great Exhibition van 1862 in Londen ontstaat een hernieuwde belangstelling voor allerlei artikelen uit het Midden-Oosten. De rijke Victoriaanse huizen worden opgesierd met allerlei zaken waaronder tapijten die onder andere door Liberty & Compagny zijn geïmporteerd. Omdat de Engels/Amerikaanse smaak eind 19de eeuw vooral wordt ingeven door economische motieven probeert men de stijl van geïmporteerde Perzische tapijten zodanig te beïnvloeden dat deze voldoen aan deze 'smaak' ook de afmetingen van de tapijten moet worden aangepast aan de Victoriaanse en Amerikaanse huizen. Vanaf 1880 tot 1930 is een bedrijf Ziegler & Co in de regio van Sultanabad (het huidige Arak) gevestigd die de fabricage en handel naar de Verenigde Staten en Europa in handen heeft. De tapijten heten in die tijd nog Sultanabad of Fereghan, deze naam is ontleend aan de tapijten waaraan de oorspronkelijke motieven zijn ontleend. Ziegler & Co heeft zijn hoofdkantoor in Tabriz en vandaar uit heeft zij duizenden knopers aan het werk, totaal zijn er zo'n 2500 knoopramen waaraan mensen werken voor de productie van de tapijten die naar het westen worden geëxporteerd. Omdat het hier kopieën (zie Across coveted lands, VI p 153) betreft met aangepaste kleuren heeft men in Europa, met uitzondering van Engeland, weinig belangstelling voor deze tapijten, men houdt vast aan de authentieke echte Perzische kunst. Met name in Frankrijk en Italië waar de bevolking altijd een eigen smaak en stijl heeft ontwikkeld werden de tapijten vrijwel niet verkocht. Na 1920 wordt de Amerikaanse smaak opnieuw gewijzigd en ontstaat de zogenaamde Amerikaanse Sarouk, het is een Saroukkleed dat na een chemische behandeling opnieuw wordt ingekleurd om aan de Amerikaanse norm te voldoen. Langzamerhand verdwijnt de Zieglerimport en antieke kleden uit die tijd worden slechts zelden gevonden. Dit is waarschijnlijk veroorzaakt door het feit dat de kwaliteit gemiddeld tot laag is en de tapijten door het dagelijks huiselijk gebruik zijn versleten."@nl |
| ?:Ziekenhuis | "||-||-||}Ziekenhuis is de algemene term voor een instelling waar zieken verzorgd worden en waar professionele gezondheidszorg verleend wordt. Dit gebeurt door artsen, medisch specialisten en verpleegkundigen. Een verwante benaming is kliniek, dit zijn veelal gespecialiseerde ziekenhuizen, bijvoorbeeld abortuskliniek of hartkliniek. In Vlaanderen is kliniek synoniem aan algemeen ziekenhuis. Vroeger gebruikte men vaak de begrippen gasthuis of hospitaal, nu wordt met dat laatste meestal een militair ziekenhuis bedoeld.In Nederland moet een ziekenhuis voldoen aan de regelgeving van en gefinancierd worden vanuit de Wet Ziekenhuisvoorzieningen. In België wordt deze materie beheerd door het RIZIV."@nl |
| ?:Ziekenhuis Bronovo | "Ziekenhuis Bronovo is een ziekenhuis aan de Bronovolaan in Den Haag.Het is een algemeen ziekenhuis voor de inwoners van de stad Den Haag en de omgeving rondom de stad. De geschiedenis van het ziekenhuis begint in 1865 als de 's Gravenhaagsche Diaconessen-Inrichting wordt opgericht onder andere door Betsy Groen van Prinsterer - van der Hoop. In 1879 verrees een nieuw, groot gebouw aan de Laan van Meerdervoort. Later is de naam veranderd in Ziekenhuis Bronovo. Die naam verwijst naar de eerste besturende zuster van het ziekenhuis, Sara Katharina de Bronovo. Het oude ziekenhuisgebouw aan de Bronovolaan, gebouwd in 1929, is in 1999 gesloopt en vervangen door nieuwbouw. De voormalige hoge zusterflat en laagbouw ernaast op de hoek Bronovolaan / Van Hogenhoucklaan dateren uit de jaren '60; de hoge flat is later verbouwd en sinds 2009 een huurappartementencomplex.Het ziekenhuis is landelijk vooral bekend door de geboorten van de Oranjes zoals Catharina-Amalia der Nederlanden en Eloise van Oranje-Nassau van Amsberg. De kinderafdeling is vernoemd naar Willem-Alexander der Nederlanden. Ook de andere afdelingen dragen de naam van leden van het koninklijk huis."@nl |
| ?:Ziekenzalving | "De ziekenzalving of het heilig oliesel is een van de zeven sacramenten van de Katholieke Kerk alsmede van de orthodoxe Kerken. Ziekenzalving wordt in toenemende mate ook in protestantse kerken toegepast. De rest van dit artikel neemt de katholieke ziekenzalving als uitgangspunt.Het wordt door de priester toegediend aan zieken die in doodsgevaar verkeren; zij worden op het voorhoofd en op de handen (in oude ritus op voorhoofd, neus, oren, ogen, mond, handen en soms voeten) gezalfd met speciaal hiervoor gezegende pure olijfolie (materie: oleum infirmorum, zijnde ziekenolie), waarbij tegenwoordig slechts eenmaal deze woorden worden uitgesproken:Per istam sanctam unctionem et suam piissimam misericordiam adiuvet te Dominus gratia Spiritus Sancti, ut a peccatis liberatum te salvet atque propitius allevet."Moge onze Heer Jezus Christus door deze heilige zalving en door Zijn liefdevolle barmhartigheid u bijstaan met de genade van Zijn Heilige Geest. Moge Hij u van zonden bevrijden, u heil brengen en verlichting geven".De oude ritus bestaat in het herhalen van een hieraan gelijk gebed bij de zalving van de verschillende ledematen en zintuigen (vorm).Soms wordt gesproken van laatste sacramenten. Hiermee worden naast de ziekenzalving ook de (laatste) biecht en de (laatste) communie (het viaticum) bedoeld. Andere benamingen voor deze combinatie van biecht, sacrament van de zieken en communie sacramenten der stervenden en sacramenten der zieken. In delen van Nederland, met name in Limburg, Twente en de Achterhoek, gebruikt men hiervoor het woord bediening in de vorm van het bediend worden van de ernstig zieke gelovige door de priester.Het Bijbels fundament van dit sacrament is gebaseerd op de Brief van Jacobus:Is iemand onder u ziek? Laat hij de presbyters van de gemeente roepen; zij moeten een gebed over hem uitspreken en hem met olie zalven in de naam des Heren. En het gelovige gebed zal de zieke redden en de Heer zal hem oprichten. En als hij heeft begaan, zal het hem vergeven worden. Belijdt daarom elkander uw zonden en bidt voor elkaar, opdat gij genezing moogt vinden. (Jac. 5, 14-16).Tegenwoordig dient men het oliesel - althans in sommige parochies van de Katholieke Kerk - ook aan hen toe die niet ernstig ziek zijn, vooral in het geval het ouderen betreft. Ook zalft men reeds vaak mensen op leeftijd die geheel niet ziek zijn. Steeds vaker gebeurt dit in zelfgemaakte gemeenschappelijke vieringen. Vele theologen en priesters zien deze vieringen en handelingen als misbruiken, bovendien betwijfelen ze of zó toegediende heilig oliesels nog wel sacramenteel geldig zijn, omdat de voorwaarden voor ontvangst van het sacrament vaak niet aanwezig zijn.[bron?] Bovendien vindt steeds vaker geen biecht voor het oliesel meer plaats, terwijl deze biecht - indien de zieke nog kan spreken - verplicht is om aan de genaden van zondenvergeving en versterking deel te nemen. Het heilig oliesel is aldus een sacrament dat door de turbulentie van toenemende radicale innovaties hevig onder druk staat.In tegenstelling tot wat wel eens beweerd wordt, mag en kan enkel een priester het sacrament van de ziekenzalving toedienen."@nl |
| ?:Ziekteverzuim | "Ziekteverzuim betekent dat een werknemer als gevolg van ziekte zijn arbeidsovereenkomst niet nakomt. Vaak wordt ziekteverzuim in gemiste uren of hele dagen geteld. Verzuim als gevolg van bevalling (of zwangerschapsverlof) wordt in principe niet als ziekteverzuim gerekend.Arbeidsverzuim wordt trouwens meestal NIET door een ziekte verklaard. Veel voorkomende niet-medische verklaringen zijn: arbeidsconflict, onrustige thuissituatie en 'uitgekeken op het werk'."@nl |
| ?:Ziektewet | "De Ziektewet is een Nederlandse wet die regelt dat zieke werknemers, in gevallen waarbij de loondoorbetalingsverplichting voor de werkgever bij ziekte niet van toepassing is, recht hebben op een uitkering. Hoewel deze wet al in 1913 werd aangenomen, duurde het nog tot 1930 voordat de wet echt in werking trad.De term 'ziektewet' wordt ook nog wel eens gebruikt in de oude betekenis van het woord, die dus feitelijk niet meer juist is. Vroeger kreeg men een ziektewetuitkering vanaf het moment dat men ziek werd (er was dus geen loondoorbetaling). Zo kan "ik loop in de ziektewet" ook nog betekenen: ik werk niet, maar mijn loon wordt wel doorbetaald (zie loondoorbetaling bij ziekte).De aanvraag van de Ziektewet wordt getoetst door het UWV. De Ziektewet is onder andere van toepassing op oproepkrachten zonder arbeidsovereenkomst en uitzendkrachten. Bovendien kunnen mensen wier tijdelijke contract afloopt tijdens ziekte recht hebben op een uitkering."@nl |
| ?:Ziel (filosofie) | "De ziel is in de meest gebruikte betekenis de niet-materiële, spirituele component van mensen en andere dieren. In een andere (esoterische) opvatting is het de drager, de uitdrukking of het voertuig van het ego of de (eeuwige) geest."@nl |
| ?:Zien | "Zien is het waarnemen van beelden. Zien kan hierbij duiden op het direct waarnemen van beelden uit de fysieke werkelijkheid met het gezichtsvermogen, maar ook op het indirect waarnemen van mentale beelden: denken of dromen. Het woord zien is afkomstig van het proto-Indo-Europees Chi. In het Latijn is daar scientia van afgeleid terwijl van het proto-Indo-Europees Ved (weten) het Latijnse woord voor zien komt: videre (en video).Het directe ruimtelijk zien van beelden berust op het zien met beide ogen tegelijk. Door de afstand tussen beide ogen kunnen we diepte waarnemen. Zie Stereoscopie. Via de pupil komen de beelden van buitenaf omgekeerd op het netvlies terecht, maar de hersenen zetten dit om in wat wij een normaal beeld noemen. (vergelijkbaar met het negatief in een camera).Kijken is een bewuste en aandachtige vorm van direct zien. Dat wil zeggen dat de kijker weet wat hij ziet. Hij kan wat hij ziet zowel objectief als subjectief benoemen. Het gezegde: "Kijk, als je tekent zie je meer" geeft in dit verband duidelijk het verschil aan tussen 'kijken' en 'zien'. Ook onbewust direct zien is mogelijk. Dit treedt bijvoorbeeld op als een geoefend autorijder na een tijdje plotseling bemerkt dat hij onbewust een stuk is opgeschoten, zonder dat hij zich bewust was van de door hem waargenomen beelden van de afgelegde weg. Het perifere zichtsveld is de zone buiten het centrale zichtsveld van het oog."@nl |
| ?:Zierikzee | "Zierikzee (Zeeuws: Zurrikzeê) is een stad in de gemeente Schouwen-Duiveland in de Nederlandse provincie Zeeland. De stad telt 10.483 inwoners (januari 2009) en is de hoofdplaats van de gemeente."@nl |
| ?:Zieuwent | "Zieuwent (Nedersaksisch: ’t Söwent) is een van de kerkdorpen van de gemeente Oost Gelre in de Achterhoek, in de Nederlandse provincie Gelderland. Tot 1 januari 2005 behoorde het tot de nu opgeheven gemeente Lichtenvoorde. Het dorpje telt ongeveer 2000 inwoners."@nl |
| ?:Zijlstra (band) | "Zijlstra is de band van zanger/liedschrijver Jeroen Zijlstra."@nl |
| ?:Zijl (toponiem) | "Zijl is in Noord-Nederland het woord voor spuisluis. In het Fries spreekt men van 'syl', in het Gronings van 'ziel' en in het Oostfries van 'siel'. Het woord is verwant aan het werkwoord: sijpelen, wat doorlaten van water betekent."@nl |
| ?:Zijn | "Het zijn is de meest eenvoudige staat van alles en iedereen. Het is de ultieme eigenheid die alle onderscheiden begrippen gemeen hebben, wanneer men een abstractie maakt van al hun verdere eigenschappen. Daarom wordt het ook als de ultieme bestaansgrond beschouwd, waarin alles en iedereen verenigd is, in en uit voortkomt.Het zijn wordt als de wezenskern der dingen beschouwd, omdat het in alles en iedereen aanwezig is en omdat alles en iedereen in dat algemene zijn voorkomt. De 'dingen' zelf worden ter onderscheid van hun fundamentele gemeenschappelijke eigenschap zijnden genoemd, omdat zij zich als ding van elkaar onderscheiden."@nl |
| ?:Zijpe (gemeente) | "Zijpe (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente in de kop van de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 11.568 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 116,34 km² (waarvan 2,17 km² water). De gemeente fuseert per 1 januari 2013 met de gemeentes Schagen en Harenkarspel onder de naam Schagen."@nl |
| ?:Zindelijkheid | "Zindelijkheid, of zindelijk zijn is het in staat zijn de eigen natuurlijke behoeften te beheersen.Deze behoefte is dan met name de prikkel die iemand ervaart om zich te ontdoen van urine of feces. Kinderen en jonge huisdieren worden getraind om zich bewust te worden van deze prikkel, en om er vervolgens pas op een aangewezen locatie gevolg aan te geven. Voor kinderen van ongeveer 2 à 4 jaar betekent dat het leren gebruiken van een po of wc, maar het is niet ongebruikelijk dat kinderen zelfs op nog wat latere leeftijd luiers gebruiken. Bij mensen wordt de periode waarin de zindelijkheid wordt aangeleerd de anale fase genoemd.Voor jonge dieren zoals katten betekent dat meestal het bezoeken van de kattenbak, of een tuin. Voor honden betekent dat meestal een wandeling in de buitenlucht met de baas naar een plaats in de buurt.Zindelijkheid is nodig voor een schone leefomgeving. Het zich gecontroleerd ontdoen van lichamelijke afvalstoffen is nodig om (de verspreiding van) ziektes en aandoeningen te voorkomen."@nl |
| ?:Zinkfabriek | "Een zinkfabriek of zinksmelter is een fabriek waarin zink wordt gewonnen uit zinkerts.De oudste methode om het erts te verwerken bestond uit de reductie van het erts door middel van verhitting met houtskool. Het hieruit ontstane product werd in horizontale retorten opnieuw verhit met koper en houtskool, waardoor uiteindelijk messing ontstond. Dit werd ambachtelijk verwerkt tot siervoorwerpen, bijvoorbeeld te Dinant.Omdat zink reeds bij een betrekkelijk lage temperatuur verdampt, kan men metallisch zink winnen door een koud voorwerp in de damp te houden. Deze techniek werd ontwikkeld door de Chinezen. In Europa gebeurde de fabricage van metallisch zink op kleine schaal sedert de 15e en 16e eeuw in de Harz en in Silezië."@nl |
| ?:Zin (taalkunde) | "Een zin is een verzameling woorden, die in de juiste volgorde een complete en begrijpelijke tekst opleveren. Zinnen vormen de samenstellende onderdelen van proza.Een zin bevat normaal gesproken een onderwerp en een persoonsvorm, en drukt dan een actie (door middel van het werkwoord) uit, die door het onderwerp wordt uitgevoerd. Zowel het onderwerp als het lijdend voorwerp kunnen in een Nederlandse zin worden gevormd door een bijzin. Naast deze drie delen van een zin kan nog een zogenaamd meewerkend voorwerp voorkomen dat aangeeft ten gunste van wie de actie wordt uitgevoerd. Ook de plaats van de klemtoon speelt vaak een rol, exact dezelfde zin kan, door de klemtoon elders te plaatsen, een geheel andere betekenis krijgen.De zinsbouw, dus de combinatie van woorden (zinsdelen) tot welgevormde zinnen, wordt in de taalkunde onderzocht in de zinsleer of syntaxis.Alleen in een bepaalde context kan uit een Nederlandse zin een of beide normaal essentiële onderdelen worden weggelaten. Zo bestaat de eenwoord-zin "Brand!". Of, als een repliek in een gesprek, de elliptische zin "Hij niet.", waarin de werkwoordsvorm (en eventueel het lijdend voorwerp) ontbreekt. Een lange zin daarentegen, met een aaneenschakeling van hoofd- en bijzinnen, wordt naar het Latijnse voorbeeld (waar dit soort zinnen erg gebruikelijk was) een periode genoemd. In het hedendaagse Nederlands geeft men schrijvers de raad breedsprakige zinnen op te splitsen in kortere zinnen. Ideaal voor een goede schrijfstijl is korte en langere zinnen af te wisselen.In het Nederlands wordt het eerste woord van een zin met een hoofdletter geschreven en wordt een zin afgesloten met een punt, een vraagteken of een uitroepteken. Een zin die eindigt op een vraagteken wordt ook wel een vraag genoemd.Een zin wordt met een bepaalde intonatie uitgesproken. Meestal daalt de toonhoogte iets op het einde."@nl |
| ?:Zion | "Zion (Hebreeuws: ציון, uitspraak Tsion; in Nederlandse bijbelvertalingen: Sion) is een van de bergen van Jeruzalem. Vroeger lag hier het oude Jeruzalem van David en Salomo. Tegenwoordig is dit het joodse kwartier van de huidige Oude Stad. Op de berg Zion zou zich het graf van koning David bevinden, zou het Laatste Avondmaal hebben plaatsgevonden, en zou Maria zijn gestorven.Het zionisme is een nationale beweging en ideologie die een Joods thuisland of Joodse staat ondersteunt in het gebied waar in vroeger tijden de Joodse koninkrijken Israël en Juda lagen."@nl |
| ?:Zionisme | "Zionisme is een nationale beweging en ideologie die een Joods thuisland of Joodse staat ondersteunt in het gebied waar in vroegere tijden de Israëlitische koninkrijken Israël en Judea lagen. De term verwijst naar de berg Zion waarmee Jeruzalem wordt aangeduid en werd voor het eerst gebruikt in 1890 door Nathan Birnbaum. Het heimwee naar Zion stamt al uit de tijd van de Joodse ballingschap in Babylonië die in de Bijbel wordt beschreven, maar de huidige vorm kwam pas na de Joodse verstrooiing ten gevolge van de opstand van Sjimon bar Kochba in verband. Het heimwee naar Zion en verlangen naar een eigen joods vaderland komt in het lied Hatikwa tot uitdrukking."@nl |
| ?:Zoelen | "Zoelen is een dorp in de gemeente Buren, in de Nederlandse provincie Gelderland.Het dorp ligt ten noorden van Tiel en ten noordoosten van Kerk-Avezaath. Het dorp exclusief de verspreide huizen eromheen telt 1080 inwoners en met deze huizen telt het 1400 inwoners (2006).Zoelen vormde van 1811 tot 1978 een zelfstandige gemeente, waartoe tevens de dorpen Kerk- en Kapel-Avezaath behoorden. Tot 1817 behoorden ook de dorpen Drumpt en Wadenoijen en de buurtschap Passewaaij tot de gemeente Zoelen. In 1978 gingen de dorpen Zoelen en Kerk-Avezaath op in de gemeente Buren en werd Kapel-Avezaath bij de gemeente Tiel gevoegd.Tussen 1964 en 1978 was het gemeentehuis van de gemeente Zoelen niet in het dorp Zoelen, maar in Kerk-Avezaath gevestigd.In Zoelen staat kasteel Soelen. Aan de Molenstraat staat De Korenbloem, een korenmolen waarmee nog steeds graan wordt gemalen."@nl |
| ?:Zoete Moeder | "De Zoete Moeder van 's-Hertogenbosch is één van de genadebeelden van Maria die in Nederland het middelpunt vormen van een bedevaart. Het wordt sinds 1380 vereerd in de Kathedrale Basiliek van Sint-Jan te 's-Hertogenbosch. Wonderbeelden zijn vaak niet de fraaiste, maar de Zoete Moeder is het enige waarvan de verering juist is begonnen omdát men het lelijk vond."@nl |
| ?:Zoetermeer | "Zoetermeer (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een gemeente in de provincie Zuid-Holland in Nederland. De gemeente Zoetermeer maakt deel uit van het kaderwetgebied Haaglanden en de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag, en telt 122.300 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) op een grondgebied van 37,06 km².In 1962 werd Zoetermeer aangewezen als groeikern van Den Haag. In korte tijd is het dorp Zoetermeer in inwoneraantal uitgegroeid tot de derde gemeente van de provincie Zuid-Holland. In de volksmond wordt Zoetermeer ook wel met een lichte zelfspot 'Sweet Lake City' genoemd, een vrije vertaling van haar naam om de bijzondere positie van deze stad zonder stadsrechten te benadrukken."@nl |
| ?:Zomer | "De zomer is een van de vier seizoenen, door de meteorologie gedefinieerd als de maanden juni, juli en augustus op het noordelijk halfrond, en december, januari en februari op het zuidelijk halfrond."@nl |
| ?:Zomertijd | "Zomertijd (in Vlaanderen ook vaak zomeruur) is de tijd die gedurende de zomermaanden wordt aangehouden door de klok een uur vooruit te zetten, dit wil zeggen de klok een uur voor te laten lopen op de standaardtijd (die in dit verband ook wel wintertijd genoemd wordt).In de Europese Unie loopt de zomertijd van de laatste zondag van maart tot de laatste zondag van oktober.In de zomer komt de zon zo vroeg op dat het al licht is terwijl de meeste mensen nog slapen. Door de klok te verzetten lijkt de zon later op te komen en weer onder te gaan. Hierdoor is het 's morgens langer donker, en blijft het 's avonds juist langer licht. De periode van daglicht komt zo beter overeen met de periode waarin de meeste mensen wakker zijn. De gedachte achter zomertijd is dat men zo zou kunnen bezuinigen op (elektrische) verlichting. Het energiebesparende effect van zomertijd is echter omstreden.Ongeveer 70 landen verzetten momenteel twee keer per jaar de klok."@nl |
| ?:Zon | "De Zon is de ster waar de Aarde omheen draait en het helderste object aan de hemel. De Zon is een gele dwerg, een ster uit de middelgrote klasse.Ze is met een massa van zo'n 1,989 × 1030 kg (1989 quadriljoen ton) verreweg het zwaarste object in ons zonnestelsel. De Zon bevat 99,86% van de massa van ons volledige zonnestelsel. Deze massa bestaat voornamelijk uit waterstof, in de buitenste lagen zo'n 91 molprocent of 70 massaprocent. Het andere veelvoorkomende element is helium, zo'n 9 molprocent of 28 massaprocent. In het centrum van de Zon, waar door kernfusie waterstof wordt omgezet in helium, is het gehalte aan waterstof vermoedelijk lager (35 massaprocent) en dat aan helium hoger (63 massaprocent).In de Griekse en Romeinse mythologie stond de Zon voor de goden Helios en Sol. Het symbool voor de Zon is een cirkel met een stip in het midden: Vroeger werd de Zon als planeet gezien, toen men nog dacht dat de Zon rond de Aarde draaide (zie geocentrisme). Voor zover we weten was de Griekse astronoom Aristarchus van Samos de eerste die op grond van redeneringen veronderstelde dat de Zon het middelpunt van de "kosmos" was, maar zijn leer werd verworpen ten gunste van die van Plato en Aristoteles. 500 jaar later werd de theorie van Plato en Aristoteles aangepast door Ptolemaeus. Pas in de 18e eeuw werd het heliocentristische model, zoals uitgewerkt door Copernicus, algemeen erkend."@nl |
| ?:Zondag | "Zondag is een van de zeven dagen van de week volgens de gregoriaanse kalender. Het is de dag die op de zaterdag volgt, de dag na zondag is maandag.Zondag is genoemd naar de dag die in de Romeinse tijd aan de zon en naar de Godin Sól of Sunna was gewijd (Latijn: dies solis) en die in het overgrote deel van de christelijke wereld wordt gevierd als de 'dag des Heren' (Latijn: dies domenicus, waarvan Frans: dimanche; Italiaans: domenica). De dag wordt algemeen als geluksdag beschouwd."@nl |
| ?:Zondvloed | "Zondvloedverhalen komen in meerdere culturen voor. Het woord 'zondvloed', afkomstig van het Middelnederlandse sintvloed, betekent oorspronkelijk aanhoudende vloed, maar doordat het volksetymologisch in verband werd gebracht met het begrip zonde, is het eerste lid vervormd geraakt."@nl |
| ?:Zonlicht | "Zonlicht is in brede zin het totale spectrum van elektromagnetische straling dat door de zon wordt verspreid. Het zonlicht dat de aarde bereikt is een zeer klein deel van de totale hoeveelheid, maar voldoende en essentieel om het leven op aarde in stand te houden."@nl |
| ?:Zoom (film) | "Zoom is een Amerikaanse avonturen/sciencefictionfilm uit 2006, onder regie van Peter Hewitt. De film is gebaseerd op het boek van Jason Lethcoe. Hoofdrollen worden vertolkt door Tim Allen, Kate Mara, Spencer Breslin, Michael Cassidy, Kevin Zegers, Courteney Cox Arquette, Chevy Chase, en Ryan Newman."@nl |
| ?:Zoon | "Met zoon wordt gewoonlijk een nakomeling van het mannelijk geslacht aangeduid. De term wordt gebruikt voor de mens en ook wel voor dieren. Naast deze hoofdbetekenis wordt de term ook in verwante betekenissen gebruikt."@nl |
| ?:Zorgvliet (Den Haag) | "Zorgvliet is een wijk en landgoed ten noordwesten van het centrum van Den Haag. De wijk Zorgvliet wordt begrensd door de Scheveningseweg, het Carnegieplein, de Laan van Meerdervoort, de beek langs de Groot Hertoginnelaan, de Stadhouderslaan, het Stadhoudersplantsoen en de Eisenhowerlaan. De wijk Zorgvliet is een beschermd stadsgezicht. Den Haag telt 19 wijken die van rijkswege beschermd zijn. De groene villawijk is gebouwd in de jaren 1910-1919."@nl |
| ?:Zou | "Zou is één van de twaalf departementen van Benin. Het ligt in het zuiden van het land en heeft Abomey als hoofdstad. Het departement telde in 2006 bijna 640.000 inwoners in is 5100 vierkante kilometer groot. Van de bevolking behoort het overgrote deel of 86,5 procent tot de Fon. De Mahi zijn vertegenwoordigd met 4,8 procent van de bevolking. De meest beleden godsdienst in het departement is het christendom met 43,5 procent. Dan volgen de inheemse godsdiensten met 40,4 procent. De islam speelt met 2,8 procent slechts een kleine rol."@nl |
| ?:Zoutelande | "Zoutelande (Zeeuws: Zóetelande/Zoetelande) is een dorp in de Zeeuwse gemeente Veere op het voormalige eiland Walcheren. Op 1 januari 2010 had het 1509 inwoners. Het ligt tussen Dishoek en Westkapelle in. Van oudsher is Zoutelande voornamelijk een boerendorp, en was de landbouw en de daaraan gekoppelde activiteiten de belangrijkste economische activiteit. Dit karakter veranderde geleidelijk maar zeker echter door de toenemende vraag naar strandrecreatie sinds ongeveer midden 19e eeuw.Evenals Domburg was ook Zoutelande rond 1900 geliefd bij Nederlandse kunstschilders. Tot 1966 was Zoutelande een zelfstandige gemeente, waarna het tot 1997 deel uitmaakte van de gemeente Valkenisse."@nl |
| ?:Zoutwinning | "Zoutwinning is het winnen van zouten, met name keukenzout. Dit gebeurt op plekken waar zout van nature voorkomt. Na de winning moet het zout meestal nog gezuiverd worden. Het klaarmaken voor dit zuiveren is ook een deel van de zoutwinning.Er bestaan wereldwijd drie zoutwinningsmethoden: winning uit de bodem (bijvoorbeeld de zoutmijnen waar steenzouten en kalizouten worden gewonnen), het winnen van zeezout uit de zee en uit zouthoudende oppervlaktewateren.Zout komt in de natuur voor in de grond als steenzout op plaatsen waar ooit binnenzeeën of randzeeën zijn opgedroogd. Het wordt daaruit al eeuwen gewonnen, bijvoorbeeld bij Salzburg, dat niet voor niets zo heet: Salz is namelijk het Duitse woord voor zout. In zeewater zit erg veel zout en het wordt ook daaruit direct door verdamping van het water gewonnen."@nl |
| ?:Zug (kanton) | "Zug is een kanton in het midden van Zwitserland. Het is een deel van het Centraal-Zwitserland.Duits: Zug; Frans: Zoug; Italiaans: Zugo; Reto-Romaans: Zug; Engels: ZugDe inwoners van het kanton zijn voor ongeveer 70% Rooms-katholiek en 20 % protestant."@nl |
| ?:Zuid | "Zuid is een van de windstreken, naast noord, oost, en west.Het zuiden is tegenovergesteld aan het noorden.In het uiterste zuiden ligt de Zuidpool."@nl |
| ?:Zuid-Amerika | "Zuid-Amerika is een continent op het zuidelijk halfrond, ten zuiden van Noord-Amerika en ten noorden van Antarctica. Het continent wordt in het westen door de Grote Oceaan en in het oosten door de Atlantische Oceaan begrensd."@nl |
| ?:Zuid-Beveland | "Zuid-Beveland is het oostelijk deel van Midden-Zeeland. Het is een schiereiland en landstreek in het midden van de provincie Zeeland en ligt tussen de Oosterschelde en de Westerschelde.Zuid-Beveland telt 91.490 inwoners (1 januari 2004), verdeeld over de gemeenten Borsele (22.311), Goes (36.795), Kapelle (11.611) en Reimerswaal (20.952)."@nl |
| ?:Zuid-Celebes | "Zuid-Celebes (Sulawesi Selatan) is een provincie van Indonesië. Het is gelegen op het eiland Celebes. Zuid-Celebes heeft een oppervlakte van 62.284 km² een heeft 8.233.375 inwoners (2003).Toeristen die het zuidelijk deel van het land bezoeken komen doorgaans voor de dodenrituelen van de Toraja's in Tana Toraja, meestal bevinden deze zich in Rantepao en omgeving. Rantepao is daarom ook het toeristische hart van Zuid-Celebes. Dit is een van de weinige eilanden van de archipel die haar natuurlijke bebossing heeft gehouden. De flora en fauna die er voorkomt is soortgelijk aan die van Australië. Zuid-Celebes heeft nog talloze werkende vulkanen, borrelende modderpoelen, geisers en zwavelfumarolen. De temperatuur is mild, dus extreem warm is het er bijna nooit. Het voormalige Ujung Pandang heet sinds 1999 weer Makassar. Makassar is de hoofdstad van Zuid-Celebes en heeft ongeveer 2 miljoen inwoners. Daarmee is het een van de grotere steden van Indonesië. De haven van deze stad is een belangrijke schakel tussen Jakarta (Java) en de oostelijk gelegen eilanden. Vroeger hebben de Nederlanders en de Portugezen in Zuid-Celebes geregeerd, de VOC zetelde hier. Daarom wordt er nog relatief goed Nederlands gesproken op Celebes. In 1946/1947 is het Korps Speciale Troepen in Zuid-Celebes met een carte blanche hard opgetreden, waarbij volgens sommige schattingen 4000 doden zijn gevallen. Zie ook de betreffende paragraaf in het artikel over de politionele acties."@nl |
| ?:Zuid-Chinese Zee | "De Zuid-Chinese Zee is een randzee van de Grote Oceaan. De zee beslaat een gebied ter grootte van ongeveer 3.500.000 km² tussen de Straat Karimata en de Straat van Taiwan. De Straat Malakka verbindt de zee met de Indische Oceaan. De Golf van Thailand en de Golf van Tonkin maken er deel van uit.Er liggen enkele honderden eilanden in deze zee, waarvan Hainan verreweg het grootste is.In westerse talen verwijst de naam van de zee naar China, maar in Vietnam heet de zee "Oostzee" (Bien Dong). Sommige landen, waaronder de Filipijnen, hebben bezwaar tegen de naam Zuid-Chinese Zee, omdat daaruit zou volgen dat de Chinezen soevereiniteit over deze zee bezitten.Landen die grenzen aan deze zee zijn (met de klok mee vanuit het noorden te beginnen): China, Taiwan, de Filipijnen, Maleisië, Brunei, Indonesië, Singapore, Thailand, Cambodja en Vietnam."@nl |
| ?:Zuidelijke Nederlanden | "De Zuidelijke Nederlanden is de (verzamel)naam voor de verschillende landsheerlijkheden uit de Habsburgse Nederlanden die onder het gezag van de Habsburgers bleven, nadat de Noordelijke Nederlanden zich in 1581 hadden afgescheiden. Omdat de Habsburgse landsheer in deze periode tevens koning van Spanje was, werden deze gebieden ook wel de Koninklijke of Spaanse Nederlanden genoemd, ter onderscheiding van de Noordelijke Republiek der Verenigde Nederlanden. Geografisch gezien kunnen, naast de gebieden onder bewind van de Habsburgers, ook het prinsbisdom Luik en andere kleinere territoria tot de Zuidelijke Nederlanden gerekend worden.De Zuidelijke Nederlanden ontstonden als gevolg van de afscheiding van de Noordelijke Nederlanden bij de Acte van Verlatinghe van 1581. De facto werd de scheiding bewerkstelligd door de Val van Antwerpen in 1585. De Nederlanden raakten sindsdien als volgt verdeeld: Enerzijds de vrijgevochten noordelijke gewesten (voortaan de Verenigde Provinciën of de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden genoemd), met het calvinisme als staatsgodsdienst en een groeiende rol voor de Oranjedynastie. Anderzijds de zuidelijke gewesten, waar met de hulp van de Spaanse troepen de Bourgondisch-Habsburgse dynastie en het Rooms-Katholicisme als staatsgodsdienst bewaard bleven en het daar aanwezige calvinisme werd uitgeroeid.Na beëindiging van de Spaanse successieoorlog in 1713 kwamen de Zuidelijke Nederlanden onder bewind van de Oostenrijkse Habsburgers en werden om die reden ook wel de Oostenrijkse Nederlanden genoemd.Ook gedurende het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd het betreffende gebied wel aangeduid als de Zuidelijke Nederlanden.In 1830 werden ze onafhankelijk van Nederland en zo ontstond België."@nl |
| ?:Zuidelijke Oceaan | "De Zuidelijke Oceaan, ook wel Antarctische Oceaan, Zuidpoolzee of Zuidelijke IJszee genoemd, is een tamelijke recente definitie van de voormalige zuidelijke gedeelten (vanaf 60 graden zuiderbreedte) van de Indische Oceaan, de Atlantische Oceaan en de Grote Oceaan. De Zuidelijke Oceaan omringt Antarctica. Deze oceaan wordt meestal gezien als de op drie na grootste van de vijf belangrijkste oceanen en is de zone waar de koude, noordwaarts stromende wateren van het Antarctische gebied zich mengen met de warmere subantarctische wateren.Geografen zijn het nog steeds oneens over noordelijke grens van de Zuidelijke Oceaan of zelfs het bestaan ervan en beschouwen de wateren nog steeds als deel van de Stille Oceaan, Atlantische en Indische Oceaan in plaats daarvan. Anderen beschouwen de Antarctische convergentie, een oceaanzone die het seizoen fluctueert, als de schedingslijn in plaats van de 60e breedtegraad.. De Australische autoriteiten beschouwen de Zuidelijke Oceaan als liggend direct ten zuiden van Australië.De Internationale Hydrografische Organisatie (IHO) heeft de definitie,ten zuiden van 60° zuiderbreedte, van 2000 van de oceaan nog niet geratificeerd. De laatst gepubliceerde definitie van oceanen dateert van 1953, dit is echter exclusief de Zuidelijke Oceaan."@nl |
| ?:Zuidelijk halfrond | "Het zuidelijk halfrond is het gedeelte van de Aarde ten zuiden van de evenaar.De twee continenten die geheel op het zuidelijke halfrond liggen zijn Australië en Antarctica. Azië, Zuid-Amerika en Afrika liggen gedeeltelijk op het zuidelijk halfrond. Het grootste gedeelte van de oppervlakte wordt ingenomen door oceanen; deze maken een aanzienlijk groter deel uit van de totale oppervlakte dan op het noordelijk halfrond.Door de kanteling van de aardas zijn de seizoenen op het zuidelijk halfrond tegengesteld aan die op het noordelijk halfrond. Vanaf om en nabij 23 september, wanneer de zon recht boven de evenaar staat (equinox) beweegt deze schijnbaar steeds verder naar het zuiden, tot hij op ± 22 december boven de Steenbokskeerkring staat. Deze dag is ten zuiden hiervan de langste dag van het jaar, en betekent het begin van de zomer op het zuidelijk halfrond. Rond 20 maart staat de zon wederom boven de evenaar en begint op het zuidelijk halfrond de herfst.In tegenstelling tot op het noordelijk halfrond staat de zon (behalve in het gebied tussen de evenaar en de Steenbokskeerkring, wanneer het zomer is) rond het middaguur altijd in het noorden, en deze beweegt dus schijnbaar van rechts naar links gedurende de dag.Waar op het noordelijk halfrond de Poolster als oriëntatiepunt kan worden gebruikt, is deze niet te zien op het zuidelijk halfrond. Hier zijn echter enkele sterrenbeelden te zien die juist in het noorden niet of nauwelijks te zien zijn, bv. het zuiderkruis."@nl |
| ?:Zuiderfrontier | "De Zuiderfrontier was een Nederlandse militaire verdedigingslinie van de 16e en 17e eeuw, waarvan enkele gedeelten tot aan 1952 in gebruik zijn geweest. De linie was langste aaneenschakeling van forten, vestingsteden en inundiatiegebieden die Nederland ooit heeft gekend, en diende de Noordelijke Nederlanden te beschermen tegen Spaanse, en later Franse, aanvallen.Grote delen van de linie waren gebaseerd op inundatie, vandaar dat de Zuiderfrontier ook wel de Zuider Waterlinie wordt genoemd."@nl |
| ?:Zuiderkerk (Amsterdam) | "De Zuiderkerk is de eerste voor de protestantse eredienst ontworpen kerk in Amsterdam. De kerk is gebouwd nabij de Sint Antoniesbreestraat in de Lastage, een buurt die eind 16e eeuw bij de stad werd gevoegd. Tegenwoordig is dit de Nieuwmarktbuurt. De kerk staat aan de Zandstraat no. 17."@nl |
| ?:Zuiderkruis (sterrenbeeld) | "Zuiderkruis (Crux, afkorting Cru) is een klein maar opvallend sterrenbeeld dat ligt tussen rechte klimming 11u53m en 12u55m en declinatie -55º en -65º. Hierdoor is het praktisch het gehele jaar door gemakkelijk te zien op het zuidelijk halfrond. Het is ook zichtbaar aan de horizon vanaf tropische breedtes op het noordelijk halfrond iedere nacht in de winter en lente gedurende enkele uren. Van alle sterrenbeelden aan de hemel heeft Crux de kleinste oppervlakte; vroeger maakte het deel uit van het sterrenbeeld Centaurus.Hoewel het niet eens heel dicht bij de zuidelijke hemelpool ligt, heeft het op het zuidelijk halfrond toch een vergelijkbare betekenis als Polaris op het noordelijk halfrond (Zie ook het artikel poolster). Als men het "verticale" deel van het kruis dat gevormd wordt door de sterren gamma en alpha vier en een half keer verlengt komt men uit in de buurt van de zuidelijke hemelpool. Diverse landen op het zuidelijk halfrond (onder andere Australië, Brazilië, Nieuw-Zeeland, Papoea-Nieuw-Guinea, de Cocoseilanden en Samoa) hebben het sterrenbeeld Zuiderkruis in hun nationale vlag opgenomen."@nl |
| ?:Zuiderzeestraatweg | "De Zuiderzeestraatweg is een in de 19e eeuw aangelegde verbindingsweg tussen Amersfoort en Zwolle. De weg loopt ongeveer langs het tegenwoordige Veluwemeer, dat vroeger nog Zuiderzee heette. Hieraan heeft de weg ook zijn naam te danken. In 1825 gaf Koning Willem I het bevel om de Zuiderzeestraatweg aan te leggen. Tot de opening van de A28 was deze weg de belangrijkste verbinding tussen de twee steden en de tussenliggende plaatsen.De benaming 'Zuiderzeestraatweg' is niet overal intact gebleven. Dit is gedaan om de adressering en bezorging van de post te vereenvoudigen. Zo heet de straatweg tegenwoordig deels 'Nijkerkerstraat', 'Oude Rijksweg', 'Putterweg', 'Harderwijkerweg' en 'Elburgerweg'. Vanaf Harderwijk tot en met Hattemerbroek is de oorspronkelijke naam 'Zuiderzeestraatweg' nog in gebruik, behalve in en om Nunspeet.In de tweede helft van de 20e eeuw is de A28 aangelegd om de plaatsen aan de overvolle Zuiderzeestraatweg te ontlasten."@nl |
| ?:Zuiderzee (water) | "De Zuiderzee was een grote binnenzee in het noordelijk deel van Nederland. Met de voltooiing van de Afsluitdijk in 1932 werd deze zee gesplitst. Het binnendijkse deel heet sindsdien IJsselmeer (waarvan het Markermeer weer is afgesplitst), het buitendijkse deel is onderdeel van de Waddenzee. De oorspronkelijke oppervlakte was circa 5.900 km²."@nl |
| ?:Zuiderzeewerken | "De Zuiderzeewerken waren een project waarmee de Zuiderzee werd afgesloten tot IJsselmeer en deels werd ingepolderd. Ze behoren tot de grootste waterbouwkundige projecten die ooit zijn uitgevoerd. Van de publicatie van het plan van Cornelis Lely in 1891 tot aan de voltooiing van de dijk Enkhuizen – Lelystad in 1975 hebben de werken meer dan driekwart eeuw in beslag genomen. Niet uit te sluiten valt dat de werken in de toekomst nog een vervolg krijgen."@nl |
| ?:Zuiderziekenhuis | "Het Zuiderziekenhuis ook wel het Zuider genoemd, was een ziekenhuis in Rotterdamse wijk Zuid. In 2000 fuseerde het Zuiderziekenhuis met het Sint Clara Ziekenhuis tot Maasstad Ziekenhuis. Het ziekenhuis was gevestigd aan de Groene Hilledijk en werd na de oplevering van de nieuwbouw van het Maasstad Ziekenhuis in maart 2011 gesloten.Het pand wordt nu beheerd door Villex vastgoedbeheerder"@nl |
| ?:Zuid-Frankrijk | "Zuid-Frankrijk is een geografisch onderdeel van Frankrijk, dat zich vanuit een denkbeeldige lijn van het centrale plateau in de Alpen tot de monding van de Garonne in de Golf van Biskaje uitstrekt. In een engere zin wordt als Zuid-Frankrijk alleen de Midi, het Franse deel van de Middellandse Zeekust en het aangrenzende gebied gerekend.Zuid-Frankrijk omvat de regio's Aquitanië, Languedoc-Roussillon, Midi-Pyreneeën, het zuiden van Poitou-Charentes, Provence-Alpes-Côte d’Azur en Rhône-Alpes. In het zuiden wordt Zuid-Frankrijk door de natuurlijke grens van de Pyreneeën begrensd. De belangrijkste steden in Zuid-Frankrijk zijn Marseille, Nice, Avignon, Lyon, Grenoble, Montpellier, Bordeaux, Toulouse, Toulon en Cannes.Zuid-Frankrijk komt voor een groot deel overeen met Occitanië, het gebied waar traditioneel Occitaans gesproken wordt."@nl |
| ?:Zuid-Holland | "Zuid-Holland (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een provincie in het westen van Nederland aan de Noordzeekust. De hoofdstad is Den Haag en de grootste stad is Rotterdam.Zuid-Holland is één van de dichtstbevolkte en meest geïndustrialiseerde gebieden ter wereld. De provincie meet 3403 km² en het aantal inwoners is 3.546.589 (30 september 2011), waarmee Zuid-Holland de bevolkingsrijkste provincie van Nederland is.Aangrenzende provincies zijn Zeeland in het zuiden, Noord-Brabant in het zuidoosten en Gelderland en Utrecht in het oosten. De noordgrens wordt gevormd door de provincie Noord-Holland waarmee Zuid-Holland tot de grondwetsherziening van 1840 één provincie Holland vormde. In het westen grenst de provincie aan de Noordzee."@nl |
| ?:Zuid-Hollands | "Het Zuid-Hollands is de verzamelnaam voor een groot aantal dialecten gesproken in de zuidelijke helft van het Hollandse taalgebied, dat wil zeggen Zuid-Holland behalve Goeree-Overflakkee en de Alblasserwaard, met daarbij de Noord-Hollandse steden Amsterdam en Haarlem en hun directe omgeving. Het zijn deze dialecten die veruit de grootste bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van het Standaardnederlands. Er is in Zuid Holland een verschil tussen het streekdialect en het stadsdialect.Het streekdialect is verwant vanaf het noorden naar het zuiden in de Duin, en Bollenstreek wat meer verwant is met het Haarlems. Katwijk heeft een eigen dialect. Het Groene Hart van Zuid Holland is er een onderscheid tussen het Rijnlands (Alphen aan den Rijn e.o.) en het Schielands maar er zijn veel overeenkomsten. Verder komen het Krimpenerwaards, het Alblasserwaards, het Westlands en Delflands, Het Rotterdam-Rijnmonds (waar een onderscheid is tussen het noorden en zuiden van Rotterdam, het Voorne-Puttens, en het Hoeks (Hoekse Waard).Het stadsdialect in Zuid Holand komt voor in de Randstadsteden en de omliggende plaatsen zoals het Leids e.o., het Haags (Stadsgewest Haaglanden, Den Haag - Zoetermeer) het Delftst, het Gouds, het Rotterdams en het Dordts"@nl |
| ?:Zuid-Korea | "Zuid-Korea, officieel de Republiek Korea (Koreaans: Daehan Minguk), is een land in het noordoostelijke deel van het Aziatische continent op het zuidelijk deel van het Koreaans Schiereiland dat na de splitsing van het land Korea in 1945 officieel bekend werd als de Republiek Korea. Zuid-Korea grenst aan de gedemilitariseerde zone met Noord-Korea, de Gele Zee, de Straat Korea en de Japanse Zee. Zuid-Korea heeft ongeveer 3000 eilanden die met name voor de zuidelijke en westelijke kust liggen. Er wonen ongeveer 50 miljoen mensen in Zuid-Korea."@nl |
| ?:Zuidlaren | "Zuidlaren (Drents: Zuudlaoren) is een dorp in het noorden van de provincie Drenthe in Nederland. Zuidlaren maakt deel uit van de gemeente Tynaarlo."@nl |
| ?:Zuid-Limburg (Nederland) | "In Nederland is Zuid-Limburg een streek in Limburg vanaf de gemeente Sittard-Geleen (de zgn. flessenhals, waar Nederland het smalst is) en alles ten zuiden daarvan. Het gebied is toeristisch geliefd om zijn heuvelachtige landschap, in het bijzonder het zuidelijke Heuvelland. Onder meer Maastricht en Valkenburg zijn nationaal bekende trekpleisters. Verder zijn er vele kastelen te vinden. In Zuid-Limburg bevindt zich het hoogste punt van Nederland, de Vaalserberg, die in de buurt van het Drielandenpunt een hoogte van 322,7 meter bereikt. Zuid-Limburg telt zo'n 620.000 inwoners, ruim de helft van het totaal aantal inwoners in de provincie. De gemeentegrenzen van Zuid-Limburg vormen samen de grenzen van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg, een samenwerkingsverband van Gemeenten, Brandweer en Geneeskundige hulpverlening."@nl |
| ?:Zuid-Nederland (NUTS) | "Zuid-Nederland is een Nederlandse NUTS 1-regio. Behalve voor statistische doeleinden hebben deze regio's geen enkele betekenis.Deze NUTS 1-regio is weer onderverdeeld in meerdere NUTS 2-regio's, die gelijk zijn aan verschillende provincies. De NUTS 2-regio's worden op hun beurt zijn onderverdeeld in NUTS 3-regio's (COROP-gebieden). Zuid-Nederland Noord-Brabant ('s-Hertogenbosch) West-Noord-Brabant Midden-Noord-Brabant Noordoost-Noord-Brabant Zuidoost-Noord-Brabant Limburg (Maastricht) Noord-Limburg Midden-Limburg Zuid-Limburg(Soms wordt ook Zeeland (Middelburg) tot Zuid-Nederland gerekend)"@nl |
| ?:Zuidoost-Celebes | "Zuidoost-Celebes (Indonesisch: Sulawesi Tenggara) is een provincie van Indonesië gelegen op het eiland Celebes. De hoofdstad van de provincie is Kendari, aan de oost kust van het schiereiland. De provincie is een van de meest afgelegen delen van Celebes; geen enkele snelweg verbindt het met de steden op de rest van het eiland, zodat de primaire vorm van transport een ferry is over zee tussen Watampone in Zuid-Celebes en de haven van Kolaka.Het bevolkingsaantal van de provincie bedraagt 1771,951 (2000), waarvan de meeste mensen op Buton eiland wonen, uit de kust van Celebes en in en rond Kendari.Vanaf de 17e eeuw tot aan de 20e eeuw, herbergde de regio het Buton (Butung) sultanaat."@nl |
| ?:Zuidoost-Duitse voetbalbond | "De Zuidoost-Duitse voetbalbond (Duits: Südostdeutscher Fußball-Verband) was een regionale voetbalbond in Duitsland voor teams uit Neder-Lausitz, de provincie Silezië en het Regierungsbezirk Posen. In 1910 kwam ook Opper-Lausitz erbij. Het grootste gebied van de Zuidoost-Duitse bond ligt tegenwoordig in Polen.De bond werd in 1906 opgericht. Nadat de NSDAP aan de macht kwam in 1933 werden alle regionale voetbalbonden ontbonden."@nl |
| ?:Zuid-Sumatra | "Zuid-Sumatra (Indonesisch: Sumatera Selatan) is een provincie op Sumatra, Indonesië. De provincie grenst in het zuiden aan Lampung, in het westen aan Bengkulu en in het noorden aan Jambi. Net uit de kust bevinden zich de eilanden Banka en Billiton, die in 2000 van de provincie Zuid-Sumatra werden gescheiden om de nieuwe provincie Banka-Billiton te vormen. De hoofdstad van Zuid-Sumatra is Palembang.Zuid-Sumatra is onderverdeeld in 10 regentschappen (kabupaten) en 4 steden (kota otonom):"@nl |
| ?:Zuid-Tirol | "Zuid-Tirol (Duits: Südtirol; Italiaans: Alto Adige; Ladinisch: Südtirol) is het zuidelijke deel van de landstreek Tirol en de meest noordelijke autonome provincie van Italië, onderdeel van de regio Trentino-Zuid-Tirol. Het gebied telt 503.000 inwoners op een oppervlakte van 7400 km². De hoofdstad van de provincie is Bozen (Italiaans: Bolzano; Ladinisch: Bulsan).Zuid-Tirol is drietalig: zowel het Duits, het Italiaans als het Ladinisch, een nauw aan het Reto-Romaans verwante Romaanse taal, hebben een officiële status. Meer dan twee derde van de bevolking is Duitstalig, ongeveer een kwart spreekt Italiaans en 4% van de bevolking, voornamelijk wonend in de Gherdëinavallei, spreekt Ladinisch. Deze Ladijnen genieten dezelfde rechten als de Duitstaligen.Zuid Tirol is ook een lid van de Euregio Tirol-Zuid-Tirol-Trentino, in wezen beslaat deze het oppervlakte van het historische kroonland Tirol van de Oostenrijks-Hongaarse monarchie."@nl |
| ?:Zuid-Vietnam | "De staat Zuid-Vietnam, officieel de Republiek Vietnam (Việt Nam Cộng Hòa in het Vietnamees) werd uitgeroepen op 26 oktober 1955 door president Ngo Dinh Diem, als tegenhanger van het communistische Noord-Vietnam. De staat besloeg het gedeelte van Vietnam ten zuiden van de zeventiende breedtegraad. Op 30 april 1975 met de capitulatie van de hoofdstad Saigon door Duong Van Minh kwam een einde aan het bestaan van Zuid-Vietnam. Op 2 juli 1976 werd het land herenigd met Noord-Vietnam in de nieuwe staat Vietnam."@nl |
| ?:Zuidwest (Utrecht) | "|Zuidwest Wijk van Utrecht 220px Kerngegevens Gemeente Utrecht Inwoners 36.035 (2012) |-||-||}Zuidwest is qua inwoners de vierde wijk van de gemeente Utrecht in de Nederlandse provincie Utrecht. De wijk heeft 36.035 inwoners (2012, bron: gem. Utrecht). Sinds 2010 is Mirjam de Rijk (GroenLinks) de verantwoordelijke wethouder van de wijk."@nl |
| ?:Zuid-Willemsvaart | "De Zuid-Willemsvaart is een kanaal dat als lateraal kanaal van de Maas dient en Maastricht en 's-Hertogenbosch verbindt.Het begint in Maastricht en loopt vervolgens door Belgisch-Limburg. Ten zuiden van Weert gaat het kanaal weer Nederlands-Limburg binnen. Het laatste gedeelte van het kanaal voert door Noord-Brabant.Het kanaal is 123 km lang en verbindt volgende plaatsen: Maastricht Lanaken Maasmechelen Dilsen-Stokkem Maaseik Bree Weert Helmond Beek en Donk Veghel Schijndel Bernheze Berlicum Den Dungen Sint-Michielsgestel 's-Hertogenbosch"@nl |
| ?:Zuil (bouwkunde) | "Een zuil is een kolom met een ronde doorsnede, meestal in natuursteen uitgevoerd. Een zuil bestaat meestal uit drie elementen van boven naar beneden: kapiteel, schacht en basement. De Grieks-Dorische orde heeft geen basement.De schacht kan opgebouwd zijn uit trommels of kan als één geheel zijn uitgevoerd. Een zuil wordt doorgaans alleen op druk belast.Onder een kolom of drager wordt verstaan een verticale ondersteuningsconstructie, waarvan de hoogte betrekkelijk groot is ten opzichte van de breedtemaat. Een kolom kan in diverse materialen worden uitgevoerd zoals, staal, gietijzer, gewapend beton, hout en metselwerk. Moderne zuilen zoals in de Sagrada Família te Barcelona hebben een gewapend betonkern. Een kolom wordt ook wel pilaar of pijler genoemd. Een pijler kan echter ook een andere dan een ronde vorm hebben en bevat in tegenstelling tot een zuil geen verjonging of entasis. Bij een pijler is de basement niet onderdeel van de pijler zelf, maar wordt er soms onder geplaatst. Een pijler bevat meestal geen interne boven elkaar gelegen voegen; alleen bij het pijlerverband is hiervan sprake. In de barok werden vaak wandpijlers of pilasters toegepast."@nl |
| ?:Zuilen van geloof | "Aqidah (Arabisch: عقيدة) is de islamitische term voor hetgeen een moslim gelooft, weergegeven door de Zuilen van geloof. De religie van de islam bestaat uit geloof (al iman) en praktijk (al din). De Zuilen van geloof (arkan al-iman) is de verzamelterm die gebruikt wordt voor de zaken die elke moslim dient te geloven. Doorgaans gaan de soennieten uit van zes zuilen.De zes zuilen zijn de volgende: Geloven in de eenheid van God (Tawhid) Geloven in de engelen Geloven in de geopenbaarde Boeken (Rollen van Abraham, de Thora, de Psalmen, de Evangeliën en de Koran) Geloven in de profeten en de boodschappers Geloven in de Wederopstanding en de Laatste Dag Geloven in de Voorbeschikking Gods. Dit is onder te verdelen in vier punten: Gods Kennis. God weet alles van tevoren en heeft dat voorbeschikt Gods Wil om iets te laten gebeuren of te laten ontstaan. Dit zal ongetwijfeld ook gebeuren of ontstaan Gods Schepping van alle levende en niet-levende objecten en dat alles in (en eventueel buiten) het universum met de wil en schepping van God tot bestaan is gekomen Gods Toestemming voor al het goede en het kwade (vanuit menselijke perceptie) dat tot stand komt.Binnen de verschillende stromingen van de islam kunnen verschillen bestaan.In de Koran staat twee keer een verwijzing naar deze Zuilen. Soera De Koe 285: Deze boodschapper gelooft in hetgeen hem van zijn Heer is geopenbaard en ook de gelovigen, allen geloven in God, Zijn engelen, Zijn boeken en Zijn boodschappers, zeggende: "Wij maken geen verschil tussen Zijn boodschappers"; en zij zeggen: "Wij hebben gehoord en gehoorzaamd, Heer, wij vragen U vergiffenis en tot U is (onze) terugkeer." Soera De Vrouwen 136: O gij die gelooft, gelooft in God en Zijn boodschapper en in het Boek dat Hij Zijn boodschapper heeft geopenbaard, en in het Boek, dat Hij voordien openbaarde. En wie God en Zijn engelen en Zijn Boeken en Zijn boodschappers en de laatste Dag verwerpt, is waarlijk ver afgedwaald.In Nederland wordt soms ten onrechte het woord iman gebruikt als men het over een imam heeft, een voorganger in het gebed."@nl |
| ?:Zuivel | "Zuivel is de algemene naam voor melk en uit rauwe melk bereide producten. Deze melk kan van verschillende zoogdieren afkomstig zijn:koe, schaap, geit, kameel, paard, buffel of jak.Vroeger vond het verwerken van melk tot zuivelproducten vooral plaats op de boerderij, tegenwoordig gebeurt dat meestal in een zuivelfabriek."@nl |
| ?:Zuivelfabriek | "De zuivelfabriek is een fabriek waarin melk uit de boerderij wordt verwerkt tot zuivelproducten. In de beginperiode, eind 19e eeuw en begin 20e eeuw, werd deze fabriek nog vaak melkinrichting genoemd."@nl |
| ?:Zundert (plaats) | "Zundert is een plaats in de Nederlandse gemeente Zundert, in de provincie Noord-Brabant. De plaats telt ongeveer 7714 inwoners (2007). Zundert ligt ten zuiden van Etten-Leur en Breda langs de Bredaseweg, zuidelijk van Rijsbergen."@nl |
| ?:Zuster (religie) | "Een moniale, non (van het laat-Latijn nonnus = oud, gebruikt voor eerbiedwaardige personen) of (klooster)zuster is een katholieke of orthodoxe vrouw die de kloostergeloften van armoede, zuiverheid en gehoorzaamheid heeft afgelegd om een religieus leven te leiden."@nl |
| ?:Zutphen | "Zutphen (Sound uitspraak (info·uitleg), Nedersaksisch: Zutfent) is een stad (Hanzestad) en gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, aan de rivier de IJssel op Rk 928. De gemeente heeft 47.195 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS).De geschiedenis van Zutphen bestrijkt meer dan 1700 jaar. In die tijd is het uitgegroeid van een Germaanse nederzetting, via een belangrijk machtscentrum rond 1000 en een succesvolle handelsstad rond 1300 tot een middelgrote stad anno nu. De stad kreeg stadsrechten aan het einde van de twaalfde eeuw en trad toe tot de Hanze. Het Wapen van Zutphen draagt nog altijd de symbolen van een Hanzestad.In 2005 is de voormalige naastgelegen gemeente Warnsveld gefuseerd met Zutphen."@nl |
| ?:Zwaardvis | "De zwaardvis (Xiphias gladius) is een straalvinnige vis uit de familie van zwaardvissen (Xiphiidae) en behoort daarmee tot de orde van baarsachtigen (Perciformes). De vis kan een lengte bereiken van 455 cm.Hij is het enige nog levende lid van de familie Xiphiidae en daarmee ook het enige lid van het geslacht Xiphias."@nl |
| ?:Zwanen | "Zwanen zijn de grootste watervogels uit de onderfamilie Anserinae (zwanen en ganzen). De meeste soorten behoren tot het geslacht Cygnus. Een uitzondering is de coscorobazwaan (Coscoroba coscoroba), die tot het aparte geslacht Coscoroba wordt gerekend."@nl |
| ?:Zwanenberg (bedrijf) | "Zwanenberg was een slachterij en vleesverwerkend bedrijf te Oss, dat gesticht is door de familie Van Zwanenberg, onder de merknaam Zwan produceerde, en dat bovendien het Organonconcern heeft voortgebracht."@nl |
| ?:Zwanenburgwal | "De Zwanenburgwal is een gracht in het centrum van Amsterdam.De Zwanenburgwal stroomt van de Sint Antoniessluis (tussen Sint Antoniesbreestraat en Jodenbreestraat) naar de Amstel. De Raamgracht loopt van Zwanenburgwal naar Kloveniersburgwal. De Zwanenburgwal heette oorspronkelijk Verversgracht, naar de textielververs die hier hun stoffen te drogen ophingen. Deze naam is bewaard gebleven in de Verversstraat die vlak achter de Zwanenburgwal loopt.De vlooienmarkt op het Waterlooplein wordt deels langs de Zwanenburgwal gehouden. Op de hoek van de Zwanenburgwal en Amstel staat het stadhuis en operagebouw Stopera. Ook staat hier het Joods Verzetmonument, een monument voor het Joods verzet in de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast is er een standbeeld van Spinoza met een icosaëder die, volgens de kunstenaar Nicolas Dings, symbool staat voor het denken van Spinoza: het universum als model, geslepen door de menselijke geest.Bekende bewoners van de Zwanenburgwal waren de schilders Rembrandt, Karel Appel, Nicolaes Eliasz. Pickenoy, Salomon Meijer en Cornelis van der Voort, filosoof Baruch Spinoza, architect Michel de Klerk, schrijver Arend Fokke Simonsz en communistenleider Paul de Groot. Rembrandt woonde en werkte van 1631 tot 1635 in het huis van Hendrick van Uylenburgh op de hoek van de Zwanenburgwal en Jodenbreestraat. In 1639 kocht hij het pand ernaast, nu museum Rembrandthuis. Hier had hij onder het hoekhuis een vrije uitgang tot op de Zwanenburgwal, en kon zo de Nachtwacht in opgerolde toestand naar buiten (laten) brengen."@nl |
| ?:Zwarte Dood | "||-||-|-|}De Zwarte Dood is de naam voor een epidemische ziekte die tussen 1346 en 1351 in Europa woedde en vele slachtoffers maakte, soms tientallen procenten van de bevolking. De epidemie kostte wereldwijd tussen de 75 en 100 miljoen mensen het leven. Meestal werd al aangenomen dat het hier de pest betrof, maar hierover bestond tot voor kort geen absolute zekerheid. De mogelijkheid dat de epidemie veroorzaakt werd door een filovirus werd ook opengelaten. Tot deze groep van virussen behoren onder meer het ebolavirus en het marburgvirus. De pest daarentegen wordt niet veroorzaakt door een virus, maar door de bacterie Yersinia pestis, die verspreid wordt door vlooien die met name op de zwarte rat parasiteren. Dat een bacterie de oorzaak was van de pest en dat deze bacterie verspreid werd door vlooien op ratten, werd pas honderden jaren later bekend. Uit overlevering en tekeningen weten we dat de Zwarte Dood gepaard ging met builen (zwelling van de lymfeklieren), vergelijkbaar met de Aziatische builenpest uit de 18e eeuw. Dit steunt de theorie dat het bij de Zwarte Dood om builenpest ging. In 2010 werden sporen van de Yersinia pestis bacterie in het DNA gevonden van skeletten uit massagraven waarin slachtoffers van de Zwarte Dood zijn begraven."@nl |
| ?:Zwarte Piet | "Zwarte Piet is de hulp van Sinterklaas. Hij is vooral te herkennen aan het feit dat hij zwart of bruin geschminkt is en aan een soort pagepakje uit de zestiende of zeventiende eeuw. Verder heeft Zwarte Piet een kapsel van zwarte krullen."@nl |
| ?:Zwartewaal | "Zwartewaal is een dorp en voormalige gemeente in de gemeente Brielle, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het dorp heeft 1940 inwoners (2004).Samen met Vierpolders ging de gemeente Zwartewaal in 1980 in Brielle op.Zwartewaal heeft een amateurvoetbalclub VVZwartewaal geheten, met vier seniorenelftallen en zeven juniorenelftallen."@nl |
| ?:Zwarte Woud | "| Zwarte Woud Bestand:Location Schwarzwald.PNG Hoogste punt 1493 m Lengte 160 km Breedte 30-60 km Locatie Baden-Württemberg Type Middelgebergte Typisch landschap Typisch landschap Portaal Portaalicoon Aardwetenschappen |-||}Het Zwarte Woud (Duits: Schwarzwald) is een dicht bebost gebied en middelgebergte in het zuidwesten van Duitsland, gelegen in de deelstaat Baden-Württemberg, aan de Rijn en aan de Franse grens.Het is het grootste middelgebergte in Duitsland. Geologisch is het verwant aan de Vogezen, die aan de Franse kant van de Rijn liggen. De hoogste top van het Zwarte Woud is de Feldberg met een hoogte van 1493 meter boven NAP.Het Zwarte Woud is het grootste bosgebied in Duitsland en bestaat hoofdzakelijk uit dennen- en sparrenbomen. Tegenwoordig is het Zwarte Woud een van de populairste toeristenbestemmingen in Duitsland.De Romeinen noemden het dicht beboste gebergte met zijn kenmerkende donkere naaldbomen Silva Nigra - "het Zwarte of Donkere Woud of ondoordringbare woud", dat voor hen onheilspellend en bijna ondoordringbaar was. Het Duitse woord Schwarzwald werd voor de eerste keer in een document van het Zwitserse klooster St. Gallen uit het jaar 868 gebruikt.Een bekende autoroute is de Schwarzwald-Hochstraße, B 500 en de Uhrenstraße. Het Zwarte Woud is wereldwijd bekend om de sprookjes van de gebroeders Grimm."@nl |
| ?:Zwarte Zee | "De Zwarte Zee ligt ingeklemd tussen Europa en Klein-Azië. De landen rond de Zwarte Zee zijn Turkije, Bulgarije, Roemenië, Oekraïne, Rusland en Georgië. De zee is bij Istanboel via de zee-engte van de Bosporus, de Zee van Marmara en de Dardanellen met de Egeïsche Zee en Middellandse Zee verbonden. Het diepste punt is 2210 meter. De oppervlakte bedraagt 422 000 km²."@nl |
| ?:Zwart Front | "Zwart Front was een Nederlandse fascistische organisatie die actief was van 1934 tot 1941.Het Zwart Front werd in mei 1934 opgericht door Arnold Meijer, die eerder gestopt was met zijn priesteropleiding en journalist was geworden. Het Zwart Front richtte zich vooral op het fascistische Italië en niet zozeer op het nationaal-socialistische Duitsland. Wel was het Zwart Front fel antisemitisch en trachtte het de NSB qua antisemitisme te overtreffen. Het Front was daarnaast ook fel antikapitalistisch en 'revolutionair'. Meijer 'constateerde' duidelijke overeenkomsten tussen het kapitalisme en het marxisme. Beide kwamen volgens Meijer voort uit het jodendom.Bij de Tweede-Kamerverkiezingen van 1937 behaalde de partij 8178 stemmen; onvoldoende voor een zetel.Een belangrijk punt dat het Zwart Front nastreefde was de aansluiting van Vlaanderen bij de Nederlandse staat tot Groot-Nederland, dit vanuit het oogpunt dat mensen die eenzelfde taal spreken in eenzelfde land verenigd hoorden te zijn. Dit werd niet nagestreefd door de NSB en mede omdat de Duitse bezetters na de inval gingen samenwerken met de NSB en niet met het Front is dit punt nooit gerealiseerd.Na de Duitse inval bood het Front (inmiddels herdoopt in 'Nationaal Front') samenwerking aan met de bezetters, maar die voelden niets voor samenwerking met het Front. In de herfst van 1941 werd het Nationaal Front verboden. Aanleiding was het verlangen van het Nationaal Front om tegenover de Duitsers een zelfstandige, Nederlandse, maar wel met fascistische invloeden, beweging te blijven. Toen Duitsland Nederlandse mannen opriep voor de strijd tegen de Sovjet-Unie wilde Meijer, en daarmee het Nationaal Front, dat de soldaten Nederlands zouden blijven en hun eed op de Nederlandse vlag zouden afleggen. De Duitsers eisten echter een eed op de Führer en maakten met het verbieden van het Nationaal Front een einde aan de discussie."@nl |
| ?:Zwartsluis | "Zwartsluis (Nedersaksisch: De Sluus) is een Nederlands dorp en havenplaats in de gemeente Zwartewaterland, Overijssel, gelegen op de plek waar het Zwarte Water en het Meppelerdiep samenkomen. Het dorp telt 4735 inwoners per 1 oktober 2008.Tot 2001 was Zwartsluis een zelfstandige gemeente, daarna ging het samen met Hasselt en Genemuiden op in Zwartewaterland."@nl |
| ?:Zweden | "Zweden, officieel het Koninkrijk Zweden (Zweeds: Konungariket Sverige), is een land in Scandinavië in Noord-Europa. Het wordt omringd door Noorwegen in het westen en noorden, Finland in het noordoosten, de Botnische Golf in het oosten, de Oostzee in het zuidoosten en het zuiden en het Skagerrak en het Kattegat in het zuidwesten. In de Oostzee liggen de eilanden Öland en Gotland die ook tot Zweden behoren. De hoofdstad en tevens grootste stad is Stockholm.Het land heeft een oppervlakte van 450.000 km² en 9.059.651 inwoners (2009). Het land wordt voor ongeveer 82% bevolkt door de Zweden. De staat Zweden is ontstaan in de middeleeuwen en groeide in de vroegmoderne tijd uit tot grootmacht, die onder meer delen van de tegenwoordige Baltische staten, Finland en het Heilige Roomse Rijk omvatte. In de achttiende, negentiende en aan het begin van de twintigste eeuw werd echter veel gebied verloren. Sinds 1814, toen het land Noorwegen annexeerde en hiermee bijna een eeuw lang een personele unie vormde, is Zweden niet meer in oorlog geweest.Het huidige Zweden is een constitutionele monarchie en een van de rijkste, welvarendste en meest ontwikkelde landen ter wereld. Zweden staat zevende in de Index van de menselijke ontwikkeling van de VN en eindigde in 2008 als eerste in de democratie-index van het blad The Economist. Zweden is aangesloten bij de Noordse Raad en is sinds 1 januari 1995 lid van de Europese Unie. Het valt wel buiten de eurozone, het betaalmiddel is de Zweedse kroon.Zweden heeft twee volksliederen: een burgerlijk volkslied (Du gamla, Du fria) en een koninklijk volkslied (Ur svenska hjärtans djup en gång)."@nl |
| ?:Zweedse Weg | "De Zweedse Weg was tijdens de Tweede Wereldoorlog een ontsnappingsroute voor Engelandvaarders die naar Engeland wilden gaan. Deze mensen konden over de Noordzee naar Engeland proberen te ontsnappen of ze ze konden via de Zwitserse Weg of de Zweedse Weg reizen. Later werd de Zweedse Weg ook gebruikt door koeriers die berichten en zenders moesten vervoeren.In Delfzijl woonde een huisarts, Allard Oosterhuis, die tevens een rederij bezat; zijn kustvaarders voeren van Delfzijl naar Stockholm in het neutrale Zweden. Met deze coasters hielp hij een aantal Engelandvaarders het land uit. In de loop van 1942 legde de Nederlandse consul-generaal in Stockholm, A.M. de Jong, contact met Oosterhuis om ook spionage-gegevens het land uit te smokkelen. Uiteraard waren die gegevens zelden actueel maar toch nuttig. Oosterhuis ontmoette zijn contacten vaak in café 't Zwaantje, en al gauw werd Zwaantje zijn naam in de illegaliteit. Later noemde de verzetsgroep zich Groep Zwaantje; ook scheepskapitein Roossien was hierbij betrokken.Het lukte Oosterhuis rechtstreeks van de Secret Intelligence Service MI-6 een zender te verkrijgen; het duurde echter vele maanden voordat die verbinding echt werkte. Omdat hij de vernieuwde Ordedienst (onder leiding van jhr. Six) voor was moest de OD via de zender van Oosterhuis contact met Londen zien te leggen.Enkele andere spionagegroepen, waaronder Groep Kees van Kees Dutilh, wisten eveneens via Oosterhuis berichten naar Londen te verzenden. In juli 1943 werd de groep door verraad opgerold; als door een wonder overleefden de meesten de oorlog."@nl |
| ?:Zwerfsteen | "Een zwerfsteen (ook wel erratisch blok genoemd) is een steen of kei die door een gletsjer of ijskap is meegevoerd. Ze worden ook wel zwerfkeien of veldkeien genoemd. Kleine exemplaren noemt men kinderkopjes, terwijl ze in Groningen en Drenthe flint (of vlint) worden genoemd."@nl |
| ?:Zwiep | "Zwiep (Achterhoeks: Zwéép) is een dorpje in de Nederlandse provincie Gelderland, in de gemeente Lochem. Het dorpje telt 56 inwoners (2009) en met de verspreide huizen eromheen ruim 100. Zwiep is bekendgemaakt door de plaatselijke bakker die de legende van de witte wieven gebruikte om zijn bij de bakkerij horende uitspanning aantrekkelijker te maken voor dagjesmensen. Anno 2008 is dit uitgegroeid tot een klein themapark over de witte wieven die de nabij gelegen Lochemerberg 's nachts nog steeds onveilig zouden maken. Een andere bezienswaardigheid is de Zwiepse Molen."@nl |
| ?:Zwijndrecht (Nederland) | "Zwijndrecht (Sound uitspraak (info·uitleg)) is een dorp en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland.De gemeente telt 44.500 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 22,77 km² (waarvan 2,35 km² water). Sinds 2003 maakt ook de voormalige gemeente Heerjansdam deel uit van de gemeente Zwijndrecht. Zwijndrecht werkt samen met enkele buurgemeenten in het regioverband Drechtsteden.Zwijndrecht ligt in de Zwijndrechtse Waard (een deel van het eiland IJsselmonde) en grenst aan de gemeenten Barendrecht, Ridderkerk en Hendrik-Ido-Ambacht en aan de rivieren Noord en Oude Maas. Het bekende 'Drierivierenpunt', het drukst bevaren punt in Nederland, ligt bij Zwijndrecht. De rivieren Noord, Oude Maas en Beneden-Merwede komen hier samen."@nl |
| ?:Zwitserland | "Zwitserland (Duits: Die Schweiz, Frans: la Suisse, Italiaans: la Svizzera, Reto-Romaans: Svizra, Latijn: Confoederatio Helvetica), officieel de Zwitserse Bondsstaat (ook wel Zwitsers Eedgenootschap of Zwitserse Confederatie) (Duits: Schweizerische Eidgenossenschaft, Frans: Confédération suisse, Italiaans: Confederazione Svizzera, Reto-Romaans: Confederaziun svizra) is een land in het midden van Europa met als buren Duitsland in het noorden, Frankrijk in het westen, Italië in het zuiden, Oostenrijk en Liechtenstein in het oosten.Zwitserland is een binnenstaat met een oppervlakte van 41.284 km² en ongeveer 8 miljoen inwoners (sept. 2012). Bestuurlijk gezien is het een federale republiek bestaande uit 26 kantons. De hoofdstad van Zwitserland is bondsstad Bern, waar de bondsregering zetelt sinds het ontstaan van de federale staat. Zwitserland heeft een geschiedenis van neutraliteit: in 1815 werd door het Congres van Wenen de eeuwige neutraliteit van het land door de Europese grootmachten erkend. Het is geen lid van de Europese Unie, maar economisch wel sterk afhankelijk van de EU.Volgens de overlevering is het Oude Eedgenootschap - een confederatie die de voorloper was van de huidige bondsstaat Zwitserland - ontstaan in de 13e eeuw uit de Bondsbrief van 1291, een overeenkomst tussen de drie "oerkantons". Hoewel het land daarmee een lange geschiedenis als zelfstandige staat heeft, is de Zwitserse cultuur sterk beïnvloed door die van buurlanden Duitsland, Frankrijk en Italië. Duits, Frans en Italiaans zijn alle drie officiële talen in Zwitserland, evenals het Reto-Romaans. De 'neutrale' naam van het land is de Latijnse benaming Confœderatio Helvetica (CH)."@nl |
| ?:Zwitserse Weg | "De Zwitserweg Weg was tijdens de Tweede Wereldoorlog een gangbare smokkelroute van 1942 tot juni 1944, dat deel uitmaakte van het ondergronds netwerk Dutch-Paris.Aangezien het Englandspiel in volle gang was, hetgeen de communicatie met Engeland ernstig verstoorde, was een nieuwe weg van communicatie van groot belang. Premier Gerbrandy drong bij dominee Visser 't Hooft aan nieuwe mogelijkheden te onderzoeken. Visser 't Hooft ontmoette net in die periode Hebe Charlotte Kohlbrugge, en zo kwam de nieuwe route tot stand.De route ging via betrouwbare personen en adressen van Nederland naar Genève. Vaak brachten koeriers via deze route berichten naar Zwitserland die voor de regering in Londen bestemd waren. Die berichten werden in Nederland op microfilm gezet en vaak in de kleding verstopt. In 1940 werd Jan van Borssum Buisman door de Duitsers in de gaten gehouden waardoor hij besluit via Zwitserland naar Engeland te gaan. In Genève ontmoet hij dominee Visser 't Hooft, die op aandringen van de regering in Londen een spionageroute opzet. Jan van Borssum Buisman ging terug naar Nederland, werd koerier en bracht regelmatig microfilms naar Genève. O.a. de Vrij Nederland-groep en de Ordedienst (OD) maakten gebruik van deze route. Deze twee groepen wantrouwden elkaar. De OD controleerde de berichten van de VN-groep, hetgeen de VN-groep ontdekte. Dit kwam de verhouding tussen die groepen niet ten goede. Personen betrokken bij de Zwitserse Weg: Willem Visser 't Hooft, dominee in Genève, oprichter van de smokkelroute Hebe Charlotte Kohlbrugge, mede-oprichtster Jan van Borssum Buisman, student bouwkunde in Delft Tamme Jan Albert Delhaas, woonde van 1938-1946 in Zwitserland en was daar conrector van het Prinses Beatrix Lyceum in Glion-sur-Montreux. Vanuit die functie kon hij bezet Nederland in- en uit-reizen."@nl |
| ?:Zwolle | "Zwolle (Sound uitspraak (info·uitleg)) is de hoofdstad van de Nederlandse provincie Overijssel en tevens Hanzestad.Zwolle ligt aan aan het Zwarte Water en aan de Overijsselse Vecht, en is via het Zwolle-IJsselkanaal verbonden met de IJssel, De stad ligt aan de rand van de landstreek Salland en is de grootste stad in deze streek. De gemeente telt 121.602 inwoners (1 februari 2012, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 111,33 km²."@nl |
| ?:Zwols | "Zwols is het stadsdialect van de Overijsselse hoofdstad Zwolle. Het Zwols is een Sallands dialect en hoort dan ook bij het Nedersaksisch, de verzamelnaam voor de verwante streektalen van Noordoost-Nederland en, bij uitbreiding, Noord-Duitsland."@nl |
| ?:Иосиф Виссарионович Сталин | "Jozef Stalin (Russisch: Ио́сиф Виссарио́нович Ста́лин, Iosif Vissarionovitsj Stalin, oorspronkelijke naam: Iosif Vissarionovitsj Dzjoegasjvili, Georgisch: იოსებ ჯუღაშვილი, Russisch: Джугашвили) (Gori (Russische Rijk), 18 december [O.S. 6 december] 1878 – Kuntsevo (Russisch: Кунцево), Sovjet-Unie (nu Moskou), 5 maart 1953) was de premier van de Sovjet-Unie van 6 mei 1941 tot 5 maart 1953. Hij was een van de bolsjewistische revolutionairen die meehielp met de Oktoberrevolutie in Rusland en hij was later Secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie van 1922 tot zijn dood in 1953. Hoewel de positie officieel verkozen werd, en in eerste instantie niet wordt beschouwd als de hoogste positie binnen de Sovjet-Unie, slaagde Stalin er in steeds meer macht te krijgen na de dood van Lenin in 1924, en zette hij steeds meer oppositiebewegingen binnen de Communistische Partij op een zijspoor. Leon Trotski, de grootste criticus van Stalin en zijn beleid, werd uit de Sovjet-Unie verbannen in 1929, en later in Mexico door een agent van de Russische geheime dienst vermoord.Het dictatoriale regime van Jozef Stalin kostte miljoenen mensen het leven. Massa's mensen stierven tijdens hongersnoden ten gevolge van de collectivisatie van de landbouw begin jaren dertig (hoewel er door sommigen wordt beweerd dat de hongersnoden niet door Stalin komen), massa's mensen werden gedeporteerd naar de Goelags en velen stierven daar onder erbarmelijke omstandigheden, politieke tegenstanders werden op grote schaal “weggezuiverd”. Daarenboven kwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog ook nog eens miljoenen burgers en soldaten om. In totaal lopen schattingen van het aantal mensen dat tijdens het bewind van Stalin een onnatuurlijke dood stierf uiteen van 9 miljoen tot 20 miljoen.Onder Stalins bewind versnelde de industrialisatie van de Sovjet-Unie en groeide het land uit van een achtergebleven boerenmaatschappij tot een wereldmacht. Door Stalins daadkrachtige en centrale optreden, zijn succesvolle bestrijding van het analfabetisme, het verslaan van Nazi-Duitsland, de elektrificatie van zijn land en een zorgvuldig geregisseerde volksverering rond zijn persoon is hij nog altijd populair bij grote delen van de Russische bevolking."@nl |
.jpg%20Prins%20van%20Oranje%20Periode%201840-1849%20Voorganger%20Willem%20Opvolger%20Willem%20Koning%20der%20Nederlanden%20Periode%201849-1890%20Voorganger%20Willem%20II%20Opvolger%20Wilhelmina%20(regentes%3A%20Emma)%20Groothertog%20van%20Luxemburg%20Periode%201849-1890%20Voorganger%20Willem%20II%20Opvolger%20Adolf%20Hertog%20van%20Limburg%20Periode%201849-1866%20Voorganger%20Willem%20II%20Opvolger%20-%20Vader%20Willem%20II%20Moeder%20Anna%20Paulowna%20Dynastie%20Oranje-Nassau%7C-%7C%2020px%20Stamboom%7C%7DBeluister80px%20Willem%20Alexander%20Paul%20Frederik%20Lodewijk%20(Brussel,%2019%20februari%201817%20%E2%80%93%20Apeldoorn,%2023%20november%201890),%20Prins%20van%20Oranje-Nassau,%20was%20van%201849%20tot%20zijn%20dood%20Koning%20der%20Nederlanden%20en%20Groothertog%20van%20Luxemburg,%20en%20van%201849%20tot%201866%20hertog%20van%20Limburg.Willem%20III%20der%20Nederlanden%20was%20Ere-Kolonel%20van%20het%20Regiment%20Grenadiers%20van%20Ki%C3%ABv%20%22Willem%20III%20der%20Nederlanden%22.'))){kind=link}